اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر تحمل پریشانی و افسردگی دانش آموزان (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

زمینه و هدف: یکی از شایع ترین و ناتوان کننده ترین مشکلات دانش آموزان در دوره های مختلف سنی، افسردگی است که پژوهشگران در سبب شناسی افسردگی مؤلفه های مختلفی از جمله تحمل پریشانی را بررسی کرده اند. بدین ترتیب هدف این پژوهش تعیین اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در تحمل پریشانی و افسردگی دانش آموزان بود. روش: طرح پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون و پس آزمون با گروه آزمایش و گواه بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان دختر پایه هفتم شهر قائن در سال تحصیلی 1399-1398 بودند که 30 نفر از آنها به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه (هر گروه 15 نفر) جای دهی شدند. جهت جمع آوری داده ها از پرسش نامه تجدیدنظر شده افسردگی بک و همکاران (1996) و مقیاس تحمل پریشانی سیمونز و گاهر (2005) استفاده شد. سپس درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در 8 جلسه 60 دقیقه ای تنها بر روی گروه آزمایش انجام شد و گروه گواه در آموزش شرکت نکردند. برای تحلیل داده ها از نسخه 24 نرم افزار SPSS و تحلیل کوواریانس چندمتغیره استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که بین میانگین نمرات تحمل پریشانی و افسردگی در گروه آزمایش و گواه تفاوت وجود دارد، به طوری که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد موجب کاهش افسردگی و بهبود تحمل پریشانی دانش آموزان شده است (0/01>P). نتیجه گیری: در درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد از طریق تمرین های ذهن آگاهی، پذیرش افکار، باورها، احساسات و دریافت های حسی و بدنی تسهیل می شود. در نتیجه مجموعه مکانیسم های زیربنایی این شیوه درمان باعث کاهش افسردگی و بهبود تحمل پریشانی در دانش آموزان در این مطالعه شده است.