طراحی مدل تردید حرفه ای بر اساس ذهنیت و نگرش حسابرسان: با استفاده از تحلیل داده بنیاد (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

مفهوم تردید حرفه ای یک مفهوم فراگیر در تمامی استاندارد های حسابرسی محسوب می شود و اغلب تدوین کنندگان آیین نامه های حسابرسی در سرتاسر دنیا اغلب فقدان تردید را دلیل اصلی ناکارآمدی حسابرسی می دانند. علیرغم این اهمیت، همچنان تعریف دقیق و روشنی از تردید حرفه ای وجود ندارد و پژوهش های انجام شده، انسجام تئوریک و یکپارچه ای از این موضوع ارائه نکرده اند. لذا هدف این پژوهش طراحی مدل تردید حرفه ای بر اساس ذهنیت و نگرش حسابرسان با استفاده از تحلیل داده بنیاد می باشد تا از این طریق به توسعه و بسط تئوریک مفهوم تردید از دو منظر ذهنیت و نگرش حسابرسان کمک نماید. روش شناسی این تحقیق از حیث نتیجه، جزء تحقیقات توسعه ای، از حیث هدف جزء تحقیقات اکتشافی و از حیث روش اجرای کار کیفی می باشد. بر اساس روش شناسی کیفی از طریق تحلیل تئوری زمینه ای (تحلیل داده بنیاد) و با انجام مصاحبه داده های لازم جمع آوری گردید و کد گذاری باز، انتخابی و محوری انجام گرفت و در نهایت مدل پژوهش بر اساس چارچوب تئوریک طراحی شد. یافته های پژوهش نشان داد، ذهنیت و نگرش تردید حرفه ای تحت تاثیر مجموعه عوامل روانشناختی فردی و علل اجتماعی و فرهنگی هستند که در شکل گیری تردید حرفه ای حسابرسان نقش ایفا می کنند. سپس مشخص گردید، پیامد وجود ذهنیت تردیدگرایی حسابرسان می تواند پیامدهایی همچون ارزیابی انتقادی شواهد و مدارک و ارزیابی شناختی را به همراه داشته باشد و از طرف دیگر پیامد وجود نگرش تردید گرایی حسابرسان نیز می تواند ثبات هیجانی و قضاوت های حرفه ای را به همراه داشته باشد.