ذهن آگاهی بین فردی در والدگری، شایستگی والدینی، و حمایت اجتماعی ادراک شده مادران دارای کودک با نیازهای ویژه (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

زمینه و هدف: تولد فرزند رویدادی مهیج و در عین حال پرتنش برای والدین به شمار می رود. در این میان، تولد فرزندی دارای نیازهای ویژه، تنیدگی مضاعفی بر والدین وارد می کند و نیازمند نیروهای جسمی و روانی ویژه ای برای مدیریت فرزند است. پژوهش حاضر با هدف مقایسه ذهن آگاهی والدینی، شایستگی والدینی، و حمایت اجتماعی ادراک شده بین دو گروه از مادران دارای کودک با و بدون نیازهای ویژه انجام شد . روش: روش پژوهش توصیفی و از نوع پس رویدادی است. جامعه آماری پژوهش دو گروه از مادران کودکان با و بدون نیازهای ویژه ساکن شهر قزوین در سال 1397 بودند که 160 مادر (شامل 87 نفر دارای کودک بدون نیازهای ویژه و 73 نفر دارای کودک با نیازهای ویژه) به روش نمونه گیری در دسترس و داوطلبانه برای شرکت در پژوهش به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای سنجش شامل مقیاس ذهن آگاهی بین فردی در والدگری (دانکن، 2007)، مقیاس شایستگی والدینی ( جانستون و ماش، 1989) و مقیاس چندبعدی حمایت اجتماعی ادراک شده (زیمت، داهلم، زیمت و فارلی، 1988) بود. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد بین د و گروه از مادرانِ کودکان با و بدون نیازهای ویژه در ذهن آگاهی والدینی (0/01 p< ) و شایستگی والدینی تفاوت معناداری وجود داشت (0/05 p< )، اما در حمایت اجتماعی ادراک شده بین دو گروه تفاوت معناداری مشاهده نشد ( 0/4 p> ). نتیجه گیری: نتایج حاکی از پایین بودن نمرات شایستگی والدینی و بالا بودن نمرات ذهن آگاهی والدینی در مادران دارای کودکان با نیازهای ویژه در مقایسه با مادران دارای کودکان بدون نیازهای ویژه بود؛ بنابراین، می توان دریافت که حضور کودک دارای نیاز ویژه موجب افزایش حضور در لحظه و ذهن آگاهی بیش تر و کاهش شایستگی والدینی در مادران دارای این نوع کودک می شود.