بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس هیجان پذیری در تدریس: رواسازی، اعتبار یابی و تحلیل عاملی (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

با توجه به نقش هیجانات معلم در محیط آموزشی و اهمیت ابزار اندازه گیری در این زمینه، مطالعه حاضر با هدف بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس هیجان پذیری در تدریس صورت پذیرفت. مطالعه حاضر از حیث هدف، کاربردی و از نظر روش، غیر آزمایشی و توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری شامل همه دبیران دوره دوم متوسطه دبیرستان های دولتی و غیر دولتی شهر زابل در سال تحصیلی 99-1398بود (435 نفر). نمونه ای در دسترس و به حجم 300 نفر انتخاب شد. جهت اجرای پژوهش، مقیاس های هیجان پذیری در تدریس (ETS) ویلاویسنسو (2010) و عاطفه مثبت و منفی واتسن (1988) به صورت برخط طراحی و لینک مربوط در اختیار گروه تلگرامی جامعه آماری مذکور قرار گرفت. پس از جمع آوری داده ها به تعداد مورد نظر، تحلیل های آماری با استفاده از نرم افزارهای spss.21 و Lisrel 8.5 انجام گردید. برای احراز روایی از روایی محتوایی، روایی سازه، روایی همگرا و تحلیل عاملی تأییدی و جهت تعیین پایایی از روش همسانی درونی بهره گرفته شد. بررسی نظر متخصصان، روایی محتوایی را تایید و الگوی همبستگی بین خرده مقیاس ها روایی سازه مناسب این مقیاس را نشان داد. همچنین، نتایج حاصله از ضرایب همبستگی بین زیرمقیاس ها با عاطفه مثبت و منفی حاکی از روایی همگرا بود. تحلیل عاملی تأییدی نیز از برازش قابل قبولی برخوردار و نشان داده شد که توزیع ماده ها در هر پنج زیر مقیاس خشم، غرور، لذت، احساس گناه، ملالت و آزردگی با آزمون اصلی مطابقت دارد. ضریب آلفای کرونباخ برای خرده مقیاس های خشم، غرور، لذت، احساس گناه، ملالت و آزردگی در دامنه 0.79 تا 0.90 به دست آمد. با عنایت به نتایج حاصل، نسخه  فارسی مقیاس هیجان پذیری در تدریس ویلاویسنسو (2010) برای جامعه ایرانی از اعتبار و روایی کافی برخوردار است و جهت ارزیابی هیجانات تدریس دبیران دوره دوم متوسطه می توان از آن بهره گرفت.