برساخت تاریخ اجتماعی و بستر های تکوین و تداوم اقتصاد غیر رسمی (بازار و تجارت مرزی در بانه) (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

مرزها محصول تاریخ، سیاست و قدرت اند و مرزنشینی اقتصاد و فرهنگ خاص خود را دارد.بر این اساس یکی از مهمترین ویژگیهای مناطق کردنشین که بیش از سایر ابعاد زندگی مرزیدر سال های اخیر به صورت های گوناگونی در رسانه ها بازنمایی شده، اقتصاد مرزی و غیر رسمیو مفاهیم خاص مرتبط بدان یعنی کولبری، بازارچه مرزی، قاچاق و . . . است. فهم این نوعاقتصاد، به عنوان یک پدیده نیازمند بررسی دقیق علل، بسترها و مکانیسم هایی است که در نوعیهم افزایی چندوجهی با هم پدیده اقتصاد غیر رسمی را موجب شدهاند. در این پژوهش از میانعوامل فوق بر بسترهایی تمرکز شده است که زمینه ساز اقتصاد غیر رسمی است. روشپژوهش، کیفی از نوع اتنوگرافی انتقادی، نحوه جمع آوری اطلاعات روشهای ترکیبی (مصاحبه،گفت وگو، فوکوس گروه و اسناد) و بستر مطالعه نیز بازار مرزی بانه بوده است. یافته های پژوهشنشان داد که برایند کشاکش نیروهای سیاسی و موقعیت مرزی بانه نوعی اقتصاد تجاری و مرزیدر طول تاریخ بوده که بعد از سربرآوردن دولت مدرن، صورت غیر رسمی پیدا کرده و با تحولاتمنطقه ای و جهانی تغییرات خاصی به خود میبیند. در عین حال مهمترین بسترهای زمینه سازاین نوع اقتصاد را میتوان در چهار مقوله اصلی مشکلات محیطی، محدودیت منابع، قرابتفرهنگی و سنت دینی میانه رو منتزع نمود. در پایان نیز بر اساس یافته های پژوهش حاضر، راه-کارهایی سلبی و ایجابی ارائه شده است.