خرد و منش، عواطف و صفات سه گانه ی تاریک شخصیت: مدل معادله ی ساختاری (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

بررسی ابعاد تاریک و نامطلوب شخصیت و تعیین متغیرهای اثرگذار بر آن ارزشمند و دارای اهمیت است. لذا این پژوهش با هدف تدوین مدل علّی سه گانه ی تاریک شخصیت بر اساس خرد و منش با میانجی گری عاطفه ی مثبت و منفی انجام شد. در یک طرح همبستگی بر پایه ی مدل یابی 532 دانشجوی دختر و پسر دانشگاه آزاد تهران پس از احراز ملاک های ورود و خروج با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. شرکت کنندگان به مقیاس سه گانه ی تاریک شخصیت، مقیاس سرشت و منش، مقیاس عاطفه ی مثبت و منفی و مقیاس خرد پاسخ دادند. نتایج تحلیل مسیر نشان داد ضرایب مستقیم عاطفه ی منفی با سه گانه های تاریک شخصیت مثبت و معنادار و ضرایب سرشت و منش و خرد نیز بر عاطفه، اثرات ساختاری مثبت و معناداری دارند. ضرایب غیرمستقیم دو متغیر سرشت و منش و خرد بر سه گانه های تاریک شخصیت، منفی و معنادار است. همچنین اثر ساختاری کل سرشت، منش و خرد بر سه گانه ی تاریک شخصیت منفی و معنادار است. به نظر می رسد ابعاد سه گانه ی شخصیت به دلیل ارتباط نزدیکی که با عاطفه، منش و سرشت در جهت منفی دارند، قابلیت بررسی و ورود در رویکردهای موردتوجه درمانی را دارند چراکه ابعاد تاریک شخصیت نقشی مؤثر در کاهش سلامت روان شناختی و رویکردهای ارتباطی مثبت افراد داشته و اثرات روان شناختی مخربی را برجای خواهند گذاشت.