آرشیو

آرشیو شماره ها:
۹۲

چکیده

با وجود تأثیرات عمیق نسبی گرایی معرفتی در زمینه های مختلف نظری و عملی و اختلاف نظرهای فراوان درباره اعتبار آن، به تبیین حدود و ثغور این مفهوم و نیز اقسام آن و محل نزاع دقیق در این زمینه، به اندازه کافی توجه نشده است. با تحلیل مفهوم نسبیت، می توان نشان داد نسبی بودن به معنای وابستگی یک «موضوع» به یک «محور» است؛ چنان که تغییرات «عناصر» آن محور موجب تعیین و تعیّن «ارزش»های موضوع می گردند. موضوع نسبی گرایی معرفتی، معنای عام معرفت است که ارزش «اعتبار» یا «تحقق» آن وابسته به محور «عین» یا «ذهن» است. این نوع نسبی گرایی مبتنی بر تبیینی هنجاری (و نه صرفاً توصیفی) بوده و چهار قسم دارد: تحقق گرایی عین محور، تحقق گرایی ذهن محور، اعتبارگرایی عین محور و اعتبارگرایی ذهن محور. تنها قسم اخیر از نسبی گرایی معرفتی محل نزاع بوده و نقدهایی مانند خودتخریبی و استلزام شکاکیت، از سوی مخالفان بر آن وارد شده است.

تبلیغات