تجارب زیسته مادران از والدگری موفق در تحصیل: مطالعه پدیدارشناختی (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

زمینه و هدف : موضوع ارتباط والدین و فرزندان، سال ها نظر صاحب نظران تعلیم و تربیت را به خود جلب کرده است. خانواده نخستین پایگاهی است که پیوند بین کودک و محیط اطراف او را به وجود می آورد. این پژوهش با هدف استنباط درک مادران از والدگری موفق در تحصیل انجام شده است تا زوایا و ابعاد آن را مشخص کند. اگرچه پژوهش های کمّی زیادی به بررسی رابطه سبک های والدگری با موفقیت تحصیلی پرداخته اند اما تنها شیوه ای که می تواند برداشت ذهنی مادران از موفقیت تحصیلی را ترسیم کند تحقیق کیفی از نوع پدیدارشناختی است. روش: از بین مادران دارای فرزند موفق در تحصیل در شهرستان رشت استان گیلان، تا رسیدن به حد اشباع اطلاعات، 31 نفر به شیوه نمونه گیری هدفمند، انتخاب شده و مورد مصاحبه قرار گرفتند. گفتگوها با کسب اجازه از افراد، ضبط و بر روی کاغذ یادداشت شد و با استفاده از روش کلاییزی، جملات و عبارات آم مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. یافته ها: با تلحلیل داده های به دست آمده، 12 مفهوم اصلی از والدگری موفق در تحصیل استخراج شد که عبارت اند از: انضباط، تحریک کنجکاوی، خودِ تحصیلی، مشاوره، نقش معلم، ویژگی های فردی، اطلاعات، مطالعه، هدف گزینی، انتظارات، محیط، و استقلال. نتیجه گیری: در این پژوهش نقش سه عامل، اساسی و محوری به نظر می رسد: تعامل ویژگی های فردی با مادر، تعامل دانش آموز - معلم، خودِ تحصیلی. بر اساس نتایج به دست آمده می توان استنباط کرد که خودِ تحصیلی به منزله خزانه ای است که جمع کننده تمامی اقدامات مادران، معلمان، و ویژگی های فردی دانش آموزان است .