مطالب مرتبط با کلیدواژه

برنامه عملیاتی


۱.

تدوین برنامة راهبردی ادارة کل ورزش و جوانان استان خراسان رضوی در حوزة ورزش و تربیت بدنی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: استراتژی برنامه ریزی استراتژیک راهبرد برنامه عملیاتی برنامه ریزی راهبردی تکنیک سوات ورزش و تربیت بدنی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تربیت بدنی مدیریت ورزشی
  2. حوزه‌های تخصصی تربیت بدنی مدیریت ورزشی مدیریت راهبردی در سازمان های ورزشی
تعداد بازدید : ۱۷۲۶ تعداد دانلود : ۸۶۸
برای موفقیت در عرصة ورزش، استان ها باید برنامه­ های خود را در راستای برنامه­ های ملی و کلان ورزشی تنظیم کنند. استان خراسان رضوی، به­ عنوان یکی از استان­هایی که همیشه سهم به­ سزایی در ورزش کشور داشته، برنامة مدون در حوزة ورزش نداشته و فعالیت­های مربوط به­ طور سلیقه­ ای و تصادفی دنبال می­شوند. بنابراین، این پژوهش به­ دنبال تدوین برنامة راهبردی ادارة کل ورزش و جوانان خراسان رضوی در حوزة ورزش و تربیت­ بدنی است. جامعة آماری پژوهش، صاحب­نظران و دست­اندرکاران عالی ورزش خراسان رضوی بودند (در مجموع 220 نفر). روش نمونه­ گیری از نوع سرشماری بود و در نهایت 202 پرسشنامه به ­درستی برگشت داده شد. ترکیبی از روش­های کیفی (پرسشنامة باز و مصاحبه) و روش­های کمی (ضریب­ دهی و رتبه دهی) برای گردآوری و تحلیل داده­ ها استفاده شد. ابزار پژوهش، پرسشنامة باز بود که در آن از پاسخ دهندگان خواسته شد که قوت­ها، ضعف­ها، فرصت­ها و تهدیدهای این ادارة کل را در بخش ورزش فهرست کنند. سپس کمیتة راهبری پژوهش با تعیین ضریب اهمیت و رتبة هریک از این عوامل و مشخص کردن موقعیت راهبردی سازمان و تطبیق عوامل داخلی و خارجی، دوازده راهبرد را استخراج و راهبردها را به برنامه­ های عملیاتی خرد کردند. ضمن اینکه چشم­ انداز، مأموریت، ارزش­های محوری و اهداف کیفی آن مشخص شدند. ادارة کل ورزش و جوانان خراسان رضوی در منطقة راهبردی SO قرار داشت. بنابراین راهبردها باید بیشتر در جهت توسعه و گسترش فعالیت­ها باشند که این مهم مورد توجه قرار گرفت.
۲.

ارائه مدل اجرای استراتژی درشرکت آب و فاضلاب استان تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اجرای استراتژی هم سوسازی برنامه عملیاتی نظریه داده بنیاد عوامل زمینه ای عوامل فرایندی عوامل محتوایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۱۳ تعداد دانلود : ۶۲۱
اجرای موفقیت آمیز استراتژی برای سازمان مزیت رقابتی مهمی ایجاد می کند. تجارب عملی و پژوهش های دانشگاهی نشان می دهد که اجرای استراتژی بر عملکرد و اثربخشی سازمان تاثیر فراوانی دارد و عامل اساسی در موفقیت کسب وکار یا سازمان است؛ بنابراین، بدون رویکردی مدون و دقیق در مورد اجرا، اهداف استراتژیک محقق نخواهد شد. این پژوهش با شناسایی عوامل اجرای استراتژی در شرکت آب و فاضلاب استان تهران با استفاده از دیدگاه های خبرگان به توسعه الگویی برای اجرای استراتژی در شرکت پرداخته است؛ پژوهش بر اساس نتیجه، توسعه ای؛ بر اساس هدف، تبیینی- توصیفی؛ بر اساس نوع داده، کیفی و استراتژی این پژوهش، داده بنیاد است. تحلیل نتایج به دست آمده از مراحل کدگذاری باز، محوری و انتخابی نشان داد که مقوله اصلی هم سوسازی عناصر سازمانی با 3 مقوله هم سوسازی عوامل ساختاری رفتاری (عوامل زمینه ای درون سازمانی)؛ مقوله هم سوسازی کارکردها (عوامل فرایندی) و مقوله تناسب با عوامل محیطی (عوامل زمینه ای برون سازمانی)؛ در کنار مقوله اصلی تدوین برنامه عملیاتی (عوامل محتوایی)، به عنوان عناصر اجرای استراتژی تبیین شدند که با توجه به نظر خبرگان درخصوص روابط حاکم بر آن ها، به عنوان مدل مناسب اجرای استراتژی شرکت آب و فاضلاب استان تهران تائید گردید.
۳.

همسوسازی اجرای طرح های پژوهشی با استراتژی پژوهش(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تدوین استراتژی اجرای استراتژی برنامه عملیاتی سیستم مدیریتی دور بسته

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۶ تعداد دانلود : ۵۴۵
امروزه مهم ترین دغدغه اکثر سازمان ها، تدوین و پیاده سازی استراتژی هایی است که موفقیت و بقای آن ها را در شرایط متحول و پیچیده محیطی تضمین کند. از سویی، با وجود مرحله تدوین استراتژی بسیاری از استراتژی ها در مرحله اجرا با شکست مواجه می شوند و از دستیابی به اهداف خود بازمی مانند. این امر به علت شکاف بین لایه استراتژیک و لایه عملیات در سازمان است. ازاین رو، مدیران خواهان دستیابی به روشی جامع، قابل اطمینان و منعطف هستند تا بتوانند سازمان خود را ارزیابی کرده و استراتژی ها را تعیین کنند. در این پژوهش برای ارتباط میان برنامه استراتژیک با برنامه عملیاتی معاونت پژوهشی دانشگاه ولی عصر (عج) شهرستان رفسنجان از روش سیستم مدیریتی دور بسته استفاده شده است. این روش به معاونت اجازه می دهد تا استراتژی های خود را با موفقیت پیاده کند. جامعه آماری پژوهش حاضر را خبرگان معاونت پژوهشی دانشگاه ولی عصر (عج) شهرستان رفسنجان تشکیل می دهند. داده های موردنیاز با استفاده از پژوهش کتابخانه ای، اسناد درون سازمانی و بررسی وب سایت های معاونت پژوهشی سایر دانشگاه های کشور و تشکیل جلسات طوفان فکری با خبرگان معاونت و دریافت نظرات ایشان به دست آمده است.
۴.

ارائه راهبرد ارتقای مشارکت سرمایه گذاری بخش خصوصی در ورزش با ارائه راهکارهای اجرایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بخش خصوصی برنامه عملیاتی سرمایه گذاری در ورزش ماتریس برنامه ریزی استراتژیک کمی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۳ تعداد دانلود : ۵۰۳
هدف از انجام پژوهش حاضر، ارائه راهبرد ارتقای مشارکت سرمایه گذاری بخش خصوصی در ورزش استان آذربایجان غربی با ارائه راهکارهای اجرایی، با استفاده از ماتریس برنامه ریزی راهبردی کمی بود. روش پژوهش، توصیفی- تحلیلی و ترکیبی از روش های کمی و کیفی بود. داده ها ازطریق پرسش نامه پژوهشگرساخته جمع آوری شدند. جامعه آماری اساتید دانشگاهی متخصص در رشته های مدیریت ورزشی، مدیران عامل سازمان صنعت و معدن، قسمت معاونت تربیت بدنی اداره کل آموزش وپرورش، مدیران عامل سازمان فرهنگی ورزشی شهرداری و باشگاه های ورزشی استان، مدیران، معاونان و کارشناسان ورزشی صاحب نظر در اداره های ورزش وجوانان و هیئت های ورزشی استان آذربایجان غربی بودند. نمونه گیری به صورت گلوله برفی یا شبکه ای انجام شد که درنهایت، 52 پرسش نامه تجزیه وتحلیل شدند. تجزیه وتحلیل اسوات با استفاده از روش شورای راهبردی انجام شد. هفت قوت، 13 ضعف، هفت فرصت و 13 تهدید شناسایی شدند و مشخص شد که موقعیت فعلی مشارکت بخش خصوصی در ورزش استان آذربایجان غربی در موقعیت حفظ و پیشرفت واقع شده است. در ادامه، برای توسعه مشارکت بخش خصوصی در ورزش استان آذربایجان غربی، استراتژی ها، اولویت بندی و سند راهبردی براساس ماتریس برنامه ریزی استراتژیک کمی تدوین شد و پیشنهادهای کاربردی لازم ارائه شدند.
۵.

ارائه مدل برنامه ریزی استراتژیک دانشگاه های آزاد اسلامی استان فارس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: برنامه ریزی استراتژیک دانشگاه آزاد ارزش ها ماموریت چشم انداز تحلیل محیط درونی و بیرونی اهداف کلان استراتژی برنامه عملیاتی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۸ تعداد دانلود : ۴۹۹
تحقیق حاضر به منظور "ارائه مدل برنامه ریزی استراتژیک دانشگاه های آزاد اسلامی استان فارس" با هدف شناخت مؤلفه های اصلی و فرعی و نشان دادن تعامل و ترکیب اثرات محیطی (اجتماعی-فرهنگی،سیاسی و اقتصادی ) انجام شده است. این پژوهش از نوع مطالعات تحقیق و توسعه به شمار می رود و همچنین روش تحقیق مورد استفاده توصیفی- پیمایشی است.جامعه آماری شامل همه رؤسا، معاونان، مدیران کل و اعضای هیأت علمی دانشگاه های آزاد  استان فارس  با رشته تحصیلی مدیریت گرایش های مختلف و علوم انسانی به غیر از مدیریت  و دارای مرتبه علمی استاد، دانشیار، استادیار و یا مربی می باشند که 194 نفر از آنان، نمونه ما را تشکیل می دهند. اطلاعات میدانی تحقیق از طریق پرسشنامه جمع آوری و با استفاده از" تحلیل عاملی"، "تحلیل واریانس"و "محاسبه آزمون t  برای مؤلفه های اصلی و فرعی" مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته های تحقیق نشان داده است که مدل برنامه ریزی استراتژیک دانشگاه های آزاد اسلامی استان فارس دارای شش م ؤلفه اصلی یعنی ارزش ها و باورهای حاکم، تعیین ماموریت، تعیین چشم اندازها، اهداف کلان، تعیین استراتژی، تدوین برنامه عملیاتی و شش مؤلفه فرعی  یعنی تحلیل فرصت های محیطی، تحلیل تهدیدهای محیطی، تحلیل قوت ها و ضعف ها، برنامه ریزی استراتژیک و ارزشیابی استراتژیک است و درجه تناسب آن 2/75% حاصل شده است.
۶.

تحلیل پیشران های کلیدی موثر بر افزایش اثربخشی برنامه های راهبردی-عملیاتی شهر و شهرداری ها با رویکرد آینده پژوهی در شهرهای استان خراسان رضوی

کلیدواژه‌ها: اثربخشی برنامه راهبردی برنامه عملیاتی آینده پژوهی خراسان رضوی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۰ تعداد دانلود : ۲۰۴
تهیه طرح های راهبردی-ساختاری با گذشت چند دهه از شروع آن در انگلستان و امریکا در دهه 1370 توسط وزارت مسکن و شهرسازی مورد توجه قرار گرفت. در اواسط دهه 1390دستورالعمل تهیه و تدوین برنامه های راهبردی- عملیاتی شهر و شهرداری توسط وزارت کشور به دفاتر امور شهری استانداری های ذی ربط ابلاغ گردید. بنابراین، پژوهش حاضر به دنبال شناسایی  و تحلیل محرک ها و پیشران های مؤثر بر افزایش اثر بخشی برنامه ها در افق 20 ساله آن هاست. پژوهش حاضر، از حیث هدف «کاربردی» و به لحاظ روش و ماهیت «توصیفی - تحلیلی» است. برای جمع آوری اطلاعات از روش های اسنادی و میدانی استفاده شده است. جامعه آماری در این پژوهش، 35 شهر استان خراسان رضوی که برنامه های آن دریافت شده است و بر این اساس تعداد 48 مشاور و کارشناس در شهرداری های تابعه برای تکمیل پرسشنامه ها مورد پرسشگری قرار گرفتند. روایی پرسشنامه ها بر اساس نظر متخصصین و به ویژه مشاوران و پایایی آن بر پایه آلفای کرونباخ بالای 7/0 و مورد تایید قرار گرفت . جهت تجزیه و تحلیل داده ها و تحلیل مولفه های اثرگذار بر افزایش اثربخشی برنامه های راهبردی-عملیاتی شهر و شهرداری از نرم افزار Micmac استفاده شد.  نتایج بدست آمده با توجّه به امتیاز بالای اثرگذاری مستقیم و غیرمستقیم، عوامل 45 گانه در 4 مولفه اصلی پیشران های کلیدی در افق برنامه ها، نشان داد که عواملی از قبیل پشتیبانی دفتر امور شهری استانداری و نظارت بر نحوه عملکرد شهرداری ها در تدوین و اجرای برنامه های راهبردی با اثرمستقیم (8+) و غیرمستقیم (2548+)، هماهنگی بیشتر مدیران شهری و دستگاه های اجرایی در فرایند تهیه و اجرای برنامه های راهبردی- عملیاتی با اثرمستقیم (7+) و غیرمستقیم (1880+)، تغییر نگرش مدیران، مجریان و کارفرمایان به سوی برنامه ریزی استراتژیک در حوزه های توسعه شهری و منطقه ای با اثرمستقیم (6+) و غیرمستقیم (1970+)، در رده محرک ها و پیشران های کلیدی به شمار می روند.
۷.

امکان سنجی تدوین استراتژی ها و برنامه های عملیاتی بوم گرا برای توسعه سیستم های حمل ونقل هوشمند شهر خرم آباد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: استراتژی بوم گرا برنامه عملیاتی سیستم حمل ونقل هوشمند شهر خرم آباد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۹ تعداد دانلود : ۱۱۰
هدف از مطالعه حاضر امکان سنجی تدوین استراتژی ها و برنامه های عملیاتی بوم گرا برای توسعه سیستم های حمل ونقل هوشمند شهر خرم آباد بود. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی با استفاده از پیمایش اجرا گردید. ابزار جمع آوری داده های تحقیق پرسشنامه محقق ساخته در دو مرحله بود. جامعه آماری شامل مدیران، متخصصان مسئول و کارشناسان خبره در سازمان مدیریت حمل ونقل بار و مسافر شهرداری خرم آباد و مشاورین مرتبط با سیستم حمل نقل می شد که تعداد 30 نفر از آن ها به عنوان حجم نمونه انتخاب گردید. اولویت بندی استراتژی های به دست آمده از پرسشنامه ها، با استفاده از روش ترکیبی (AHP و ACCEPT) و روش QSPM انجام شد. نتایج حاصل از این دو روش با استفاده از نرم افزار SPSS و از طریق محاسبه ضریب همبستگی اسپیرمن باهم مقایسه گردید و ضریب 98/0 به دست آمد. تحلیل های مربوط به روش ترکیبی (AHP و ACCEPT) با استفاده از نرم افزار EXPERT CHOICE صورت پذیرفت و نرخ ناسازگاری برای اولویت بندی اهداف، محورهای توسعه و استراتژی ها در تمام مراحل اعدادی کوچک تر از 1/0 به دست آمد. جهت تدوین استراتژی ها از ماتریس SWOT استفاده شد. نوآوری تحقیق حاضر، استفاده از نرم افزارهای متفاوت از مطالعات پیشین و ارائه استراتژی ها و برنامه های عملیاتی مناسب برای هوشمندسازی سیستم های حمل ونقل شهری می باشد. نتایج مطالعه حاضر نشان داد که شهر خرم آباد از نظر توسعه سیستم های حمل ونقل هوشمند در وضعیت نامناسب قرار دارد. در خصوص اهداف کلان حمل ونقل هوشمند، اولویت به ترتیب با ایمنی، رضایت عمومی، بهبود محیط زیست و کاهش مصرف انرژی و زمان تأخیر به دست آمد. همچنین در رابطه با شش محور توسعه حمل ونقل هوشمند نیز اولویت به ترتیب با مدیریت و سیاست های سازمانی، تأمین مالی، نیروی انسانی، زیرساخت های فنی، محیط فرهنگی و موارد حقوقی بودند.
۸.

تدوین برنامه راهبردی فدراسیون ورزش های ناشنوایان جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۶۵ تعداد دانلود : ۵۸
هدف از این پژوهش، تدوین برنامه راهبردی فدراسیون ورزش های ناشنوایان جمهوری اسلامی ایران بود. جامعه آماری این تحقیق شامل مسئولان و مدیران فدراسیون ورزش های ناشنوایان، مدیران و روسای هیئت های استانی و اعضای هیئت رئیسه ورزش ناشنوایان و مربیان تیم های ملی ناشنوایان بودند (142= N).در گزینش  نمونه آماری با توجه به تعداد کم کل جامعه و طبقات آن، از روش تمام شمار استفاده شد. به منظور گردآوری اطلاعات این پژوهش، محقق با بهره مندی از سوابق و مستندات، مبانی نظری و ادبیات پیشینه، کتب، مقالات و پایان نامه ها، مشاوره و بررسی آرا و نظرات متخصصان و تشکیل کمیته راهبردی، یک پرسشنامه باز طراحی نمود. در ادامه با توجه به اطلاعات به دست آمده از پرسشنامه باز، پرسشنامه بسته ای مشتمل بر نقاط قوت و ضعف، فرصت ها و تهدیدها استخراج گردید که مشتمل بر 28 گویه بر مبنای طیف 5 تایی لیکرت بود و برای رتبه بندی گویه ها، در اختیار نمونه های تحقیق قرار گرفت. نتایج حاصل از ماتریس ارزیابی عوامل درونی نشان داد که مجموع نمرات این ماتریس بیشتر از 5/2 می باشد.همچنین نتایج حاصل از ماتریس ارزیابی عوامل بیرونی نشان داد که مجموع نمرات این ماتریس کمتر از 5/2 می باشد. این نتایج گویای آن است که فدراسیون ناشنوایان جمهوری اسلامی ایران به لحاظ درونی و بیرونی دارای قوت و تهدید می باشد و در ناحیه رقابتی قرار می گیرد. در نهایت پس از تجزیه و تحلیل سوات، راهبرد های فدراسیون ناشنوایان جمهوری اسلامی ایران استخراج گردید که نتیجه آن انتخاب 11 راهبرد می باشد. در مرحله پایانی، با استفاده از ماتریس QSPM راهبرد های استخراج شده رتبه بندی شدند.
۹.

الگوی تدوین برنامه عملیاتی برنامه های توسعه پنج ساله کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: توسعه برنامه ریزی برنامه توسعه برنامه راهبردی برنامه عملیاتی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲ تعداد دانلود : ۴۰
هدف از پژوهش حاضر ارائه الگوی تدوین برنامه عملیاتی برنامه های پنج ساله توسعه کشور است. پژوهش حاضر از لحاظ هدف، توسعه ای کاربردی و از لحاظ ماهیتِ داده، کیفی است. از منظر روش گرد آوری داده ها و اطلاعات نیز، اسنادی (ادبیات و تجربیات) و میدانی (مصاحبه گروهی نیمه ساختاریافته) است. تجزیه وتحلیل داده ها به شیوه توصیفی تحلیلی انجام شده است؛ البته در بخشی از پژوهش، از شیوه فراتحلیل، به عنوان یکی از شیوه های فرامطالعه، بهره گرفته شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد ارکان کلیدیِ برنامه عملیاتی شامل اهداف عملیاتی، طرح ها، اهداف کمّی، پروژه ها و فعالیت ها، و عملیاتی سازی طرح هاست. افزون بر آن، در برنامه عملیاتی، سه رکنِ «ارتباط برنامه و بودجه، پایش و ارزیابی، و اصلاح و بازنگری» نیز به عنوان عناصر تکمیلی این فرایند مد نظر بوده تا برنامه عملیاتی به مثابه یک زنجیره با حلقه های متوالی و در هماهنگی و ارتباط کامل با بودجه ریزی و نظارت و بازنگری باشد. با مشخص شدن اهداف راهبردی، برنامه راهبردی به برنامه عملیاتی قابلیت ترجمه می یابد و عینیت پیدا می کند. تعریف اهداف عملیاتی، به منزله نخستین گام تدوین برنامه عملیاتی، لنگرگاهی است که ارتفاع برنامه ریزی راهبردی را کاهش می دهد و سیاست گذاری را به زمینه و بستر برنامه ریزی نزدیک تر می کند. پس از تبیین اهداف عملیاتی، سایر ارکان قرار می گیرند که بین آن ها روابط چرخشی و رفت وبرگشتی برقرار است.  
۱۰.

برنامه عملیاتی جهت بهبود نشاط منابع انسانی در سازمان تامین اجتماعی (رویکرد آمیخته)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نشاط برنامه عملیاتی منابع انسانی سازمان تامین اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰ تعداد دانلود : ۲۲
نشاط منابع انسانی موضوعی کاملا احساسی است و در حقیقت حالت مثبتی است که در پاسخ به تعامل دائمی فرد با عناصر معنادار شغل و محیط کاری حاصل می شود. به طور معمول کارکنان با نشاط، نگرشی مطلوب و رضایت آمیز به خود و دیگران داشته، از روابط اجتماعی متعادلی برخوردار بوده و فرایند زندگی خود و دیگران را مثبت ارزیابی می نمایند. پژوهش حاضر با هدف ارائه برنامه عملیاتی برای نشاط منابع انسانی در سازمان تامین اجتماعی انجام پذیرفت. پژوهش از نظر هدف کاربردی – توسعه ای و از حیث ماهیت و روش استقرایی قیاسی است. با توجه به رویکرد پژوهش که در زمره پژوهش های آمیخته قرار دارد به طوری که جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی را خبرگانی(خبرگان، مدیران و کارشناسان) تشکیل می دهند که تسلط نظری، تجربه عملی، تمایل و توانایی مشارکت در پژوهش را دارند و با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند 26 انتخاب شدند. در بخش کمی جامعه آماری شامل مشتریان است که با توجه به نامحدود بودن آن 384 نفر با استفاده از روش تصادفی انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها در بخش کیفی مصاحبه ساختار یافته است و همچنین در بخش کمی ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه است. به این ترتیب وضعیت نشاط منابع انسانی، سطح رضایت و شادی مشتریان و در نهایت وضعیت مشتریان از نظر شادی و نشاط به تفکیک متغیرهای آن در سازمان تامین اجتماعی مورد سنجش و تجزیه و تحلیل قرار گرفت شاخص ها و مولفه های نشاط منابع انسانی و در نهایت مدل تدوین گردید. در نهایت بر مبنای اطلاعات و مدل بدست آمده؛ با استفاده از روش اقدام پژوهی برنامه عملیاتی نشاط سازمانی برای سازمان تامین اجتماعی در قالب کارکنان و مشتریان بیان شد.
۱۱.

بازنمایی روش تحقّق راهبردهای سند دانشگاه اسلامی در سطح عملیاتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: سند دانشگاه اسلامی راهبرد اقدام راهبردی برنامه عملیاتی ماتریس IPA

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹ تعداد دانلود : ۱۱
مقدمه و اهداف: سند اسلامی شدن دانشگاه ها، به عنوان یکی از اسناد بالادستی، چند سالی است که به دانشگاه ها ابلاغ شده است. یکی از دلایلی که اجرای کامل و موفق این سند را با چالش مواجه کرده، آن است که با عنایت به تعدد راهبردها، برنامه عملیاتی و الگوی تحقق این سند مشخص نیست. با توجه به شرایط فعلی و پتانسیل هر دانشگاه، می توان نقشه راه اجرای این سند و اقدامات راهبردی متناظر را تعیین نمود. در این پژوهش به عنوان مورد مطالعه، بازنمایی روش تحقق راهبردهای این سند در دانشگاه گناباد ارائه شده است. هدف این پژوهش در فاز اول، ارائه روشی علمی، کاربردی و واقع بینانه است که با استفاده از آن، بتوان امکان سنجی و اولویت اقدامات مطرح شده در سند دانشگاه اسلامی را مطابق با شرایط دانشگاه مورد مطالعه تعیین نمود. برای این منظور، نرم افزار منطبق با روش یادشده، در محیط اکسل طراحی شد. هدف فاز دوم، بازنمایی روش تحقق راهبردهای سند دانشگاه اسلامی در سطح عملیاتی در دانشگاه مورد مطالعه است. روش: روش پژوهش در پنج مرحله بیان شده است: مرحله اول: مقایسه های زوجی اهداف نه گانه سند دانشگاه اسلامی با یکدیگر از طریق AHP گروهی − فازی است. از مجموع 352 اقدام راهبردی سند، 178 مورد، در سطح دانشگاه مورد مطالعه قابل اجرا تشخیص داده شدند. مرحله دوم: درباره هریک از این اقدامات راهبردی، سه پرسش از خبرگان، در قالب پرسش نامه و طیف لیکرت پرسیده شد. این سه پرسش عبارت اند از: وضع موجود هر اقدام، توان دانشگاه برای بهبود هر اقدام و میزان تأثیر هر اقدام در تحقق اهداف سند. مرحله سوم: با تلفیق نتایج به دست آمده از دو مرحله قبل، شکاف موزون برای هرکدام از اقدامات محاسبه شد و در محور عمودی نمودار نهایی قرار گرفت. مرحله چهارم: نمودار IPA ترسیم و تحلیل سناریوهای اقدامات انجام شد. در این مرحله، اولویت بندی اقدامات راهبردی براساس تحلیل نمودار انجام شد. مرحله پنجم: برنامه عملیاتی، پیشنهادات و گام های اجرایی و عملیاتی برای اقدامات راهبردی اولویت دار، از صاحب نظران دریافت شد. یافته ها: در این تحقیق، اهداف دوازده گانه مطرح شده در سند دانشگاه اسلامی در قالب نه هدف خلاصه شدند. خروجی مرحله اول، تعیین وزن اهداف نه گانه به روش AHP فازی بود که در جدول 1 آمده است:   جدول 1. اهمیت هر یک از اهداف کلان تحقق سند دانشگاه اسلامی ر هدف کلان وزن (اهمیت) 1 تعمیق و نهادینه سازى معارف و آموزه های اسلامى در دانشگاه ها 139/0 2 تحقق آرمان ها و ارزش های انقلاب اسلامی 099/0 3 تولید دانش تمدنى به ویژه علوم انسانی − اسلامى و مشارکت حداکثرى دانشگاه ها در تمدن سازى نوین اسلامى 096/0 4 تعمیق خردورزى و عقلانیت و تقویت روحیه آزاداندیشى و خلاقیت در دانشگاه ها 117/0 5 دستیابى دانشگاه ها به اقتدار علمى، فرهنگى و اقتصادى در جهان اسلام و منطقه و توسعه تعامل علمى در عرصه هاى بین المللى و دستیابى به مرجعیت علمى و فرهنگى در منطقه و جهان اسلام 1/0 6 گسترش تعامل حوزه و دانشگاه 09/0 7 تحقق سبک صحیح زندگی اسلامی 12/0 8 ارتقاى مستمر و نظام مند بعد علمى، مهارتى و اخلاقى دانشگاهیان 11/0 9 احیاء و ارتقای نقش خانواده در فرآیند تعلیم وتربیت 13/0 پس از وارد نمودن نظرات تیم تصمیم در نرم افزار و تحلیل نظرات، خروجی نرم افزار درخصوص تشکیل ماتریس دوبعدی شکاف موزون − توانمندی، به شکل تصویر شماره 1 به دست آمد. مبنای تعیین اولویت ها از ماتریس یادشده، حاصل جمع درصد توانمندی و درصد شکاف موزون می باشد. اقداماتی که حاصل جمع درصد توانمندی و درصد شکاف موزون آنها نسبت به سایر اقدامات بیشتر بود، به عنوان اقدامات اولویت دار انتخاب شدند. در جدول 2، عناوین 5 اولویت اول بیان شده است. این موارد، اقداماتی هستند که اولاً، دانشگاه توانمندی و پتانسیل نسبی بیشتری برای بهبود آنها در اختیار دارد؛ ثانیاً، وضع موجود دانشگاه به نسبت در آنها خیلی مناسب نیست؛ ثالثاً، اهمیت نسبی بیشتری نسبت به سایر اقدامات داشته و سریع تر و بیشتر در تحقق اهداف نه گانه سند دانشگاه اسلامی تأثیرگذار خواهند بود.    جدول 2. اقدامات راهبردی اولویت دار سند دانشگاه اسلامی در دانشگاه گناباد ر کد شرح اقدام رتبه 116 1−19−5 استخراج، تبیین و تدوین راهکارهای قرآن و عترت برای نهادینه کردن فرهنگ اسلامی 1 126 4−20−5 رصد جریان های فکری − فرهنگی و شناسایی پایگاه های مؤثر نفوذ جنگ نرم 2 101 1−17−5 آسیب شناسی سبک زندگی موجود و طراحی، تبیین و ترویج سبک زندگی اسلامی ایرانی دانشگاهیان بر مبنای تمدن سازی نوین اسلامی 3 20 1−10−6 طراحی و برنامه ریزی دوره های آموزشی و فرصت مطالعاتی مشترک میان حوزه و دانشگاه 4 123 1−20−5 تبیین ابعاد گوناگون جنگ نرم دشمن و مؤلفه های قدرت نرم جمهوری اسلامی در محیط دانشگاه ها 5 بحث و نتیجه گیری: از مجموع 352 راهبرد سند دانشگاه اسلامی، 178 اقدام راهبردی در سطح دانشگاه مورد مطالعه، قابل اجرا تشخیص داده شد. براساس نتایج پرسش نامه، جدول زیر به دست آمد.     جدول 3. دسته بندی اقدامات راهبردی سند دانشگاه اسلامی با رویکرد امکان سنجی و اولویت بندی کل اقدامات راهبردی مطرح شده در سند دانشگاه اسلامی: 352 مورد (که با اجرای آنها 56 راهبرد و 9 هدف کلان محقق خواهد شد) اقدامات قابل اجرا در دانشگاه مورد مطالعه: 178 مورد میزان تأثیر در تحقق اهداف سند: 100% اقدامات قابل اجرا در سطح وزارت علوم و بهداشت: 174 مورد اقداماتی که توانمندی خوبی برای اجرای آنها در دانشگاه مورد مطالعه وجود دارد: 127مورد میزان تأثیر در تحقق اهداف سند: 70% اقداماتی که درحال حاضر دانشگاه توان اجرایی مناسب برای آنها ندارد: 51 مورد میزان تأثیر در تحقق اهداف سند: 30% اولویت بندی 127 اقدام راهبردی به روش IPA−G−FAHP (فهرست 5 اولویت اول، در جدول 2 بیان شده است) اقدامات در حال اجرا: 49 مورد تأثیر در تحقق اهداف سند: 35% (7 مورد در اولویت 1 تا 40 هستند) اقدامات فاز 1: 27 مورد تأثیر در تحقق اهداف سند:31% (15مورد در اولویت 1تا40هستند) سایر اقدامات (در فاز 1 اجرا نخواهد شد): 51 مورد تأثیر در تحقق اهداف سند: 4%   (18مورد در اولویت 1تا40هستند) تدوین برنامه عملیاتی 4 اقدام راهبردی به صورت مستقیم و 23 اقدام راهبردی به صورت غیرمستقیم(جزئیات در جدول 3) طبق نظر تیم تصمیم، 27 اقدام راهبردی که طی این برنامه عملیاتی، اجرایی می شود را می توان براساس کلمات کلیدی و مضامین آنها در 4 اقدام راهبردی تقسیم بندی کرد. فهرست آنها در جدول 4 نشان داده شده است.    جدول 4. فهرست اقدامات راهبردی اولویت دار (که برنامه عملیاتی آنها تدوین شده است) اولویت شماره اقدام راهبردی شماره اقدامات راهبردی مشترک کل اقدامات راهبردی در هر اولویت 1 اقدام راهبردی 116 (رتبه 1) مشترک با اقدامات راهبردی شماره 117(رتبه14)، 119(رتبه40) و 259 4 2 اقدام راهبردی 126 (رتبه 2) مشترک با اقدامات راهبردی 123 (رتبه 5)، 124 (رتبه 20)، 127 (رتبه 21)، 125 (رتبه 34) و 130 6 3 اقدام راهبردی 101 (رتبه 3) مشترک با اقدامات راهبردی 104، 105 و 122 (رتبه 12) 4 4 اقدام راهبردی200 (رتبه 4) مشترک با اقدامات راهبردی راهبرد های 36، 37، 38، 39، 40، 137، 201 (رتبه 25)، 202، 204(رتبه 10)، 207، 262 (رتبه 6) و 301 (رتبه 13) 13 جمع کل اقدامات راهبردی که برای آنها برنامه عملیاتی تدوین شده است: 27 27 اقدام راهبردی که طی برنامه عملیاتی ارائه شده در این تحقیق اجرایی خواهند شد، براساس مضامین آنها در 4 اقدام راهبردی قرار می گیرند. ازاین رو، پیشنهادها و گام های اجرایی آنها در قالب برنامه عملیاتی ارائه شد و نقاط قوت و ضعف، فرصت ها و تهدیدها، پیشنهادات و گام های اجرایی هر راهبرد معرفی شد تا در یک بازه چهارساله اجرا شود.