سیستم حمل ونقل هوشمند

ترافیک شهری در دنیای امروز، به خصوص در کلان شهرها، یکی از مشکلات مهم و فراگیر محسوب می شود. در سال های اخیر برای غلبه بر این مشکل، راه حل های بسیاری پیشنهاد شده که بیشتر آنها برمبنای مدل سازی کلان ترافیک شهری عرضه شده اند. ولی به دلیل پیچیدگی های زیاد محیط شهری و عوامل متعدد و متفاوت مؤثر در ترافیک شهری، این مدل ها نمی توانند به خوبی فضای دینامیک و متغیر ترافیک شهری را مدل سازی کنند. در مقابل، به دلیل قابلیت بالای عامل ها در مدل سازی تعاملات مؤلفه های مؤثر در ترافیک و همچنین مدل سازی فضای متغیر محیط شهری، روش عامل مبنا روشی مناسب و نویدبخش برای مدل سازی ترافیک شهری به شمار می رود. با توجه به مطالب بیان شده، در این تحقیق، به منظور ارتقا و بهبود مسیر یابی وسائط نقلیه برمبنای ایجاد قابلیت ارسال و دریافت اطلاعات ترافیکی در میان مؤلفه های ترافیک، یک مدل عامل مبنا مطرح شده است. همچنین، در این مدل، چراغ های راهنمایی و در واقع کنترل سبز و قرمزشدن آنها، با توجه به وضعیت ترافیکی (تعداد اتومبیل ها) در خیابان های متصل به تقاطع های در معرض کنترل، هوشمند سازی شده است. در مدل مطرح شده، فرض شده است تمامی وسایل نقلیه به GPS و وسایل ارتباطی مناسب مجهزند. برای پیاده سازی از پلتفُرم JADE و کتابخانة کلاس های آن استفاده شده است. درنهایت، داده های شبیه سازی مناسب به مدل وارد شده و نتایج حاصل از روش ها و سناریو های گوناگون مطرح شده در مدل، از منظر کاهش ترافیک و میانگین زمان سفر در شبکة حمل ونقل شهری، ارزیابی شده است.

هدف از مطالعه حاضر امکان سنجی تدوین استراتژی ها و برنامه های عملیاتی بوم گرا برای توسعه سیستم های حمل ونقل هوشمند شهر خرم آباد بود. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی با استفاده از پیمایش اجرا گردید. ابزار جمع آوری داده های تحقیق پرسشنامه محقق ساخته در دو مرحله بود. جامعه آماری شامل مدیران، متخصصان مسئول و کارشناسان خبره در سازمان مدیریت حمل ونقل بار و مسافر شهرداری خرم آباد و مشاورین مرتبط با سیستم حمل نقل می شد که تعداد 30 نفر از آن ها به عنوان حجم نمونه انتخاب گردید. اولویت بندی استراتژی های به دست آمده از پرسشنامه ها، با استفاده از روش ترکیبی (AHP و ACCEPT) و روش QSPM انجام شد. نتایج حاصل از این دو روش با استفاده از نرم افزار SPSS و از طریق محاسبه ضریب همبستگی اسپیرمن باهم مقایسه گردید و ضریب 98/0 به دست آمد. تحلیل های مربوط به روش ترکیبی (AHP و ACCEPT) با استفاده از نرم افزار EXPERT CHOICE صورت پذیرفت و نرخ ناسازگاری برای اولویت بندی اهداف، محورهای توسعه و استراتژی ها در تمام مراحل اعدادی کوچک تر از 1/0 به دست آمد. جهت تدوین استراتژی ها از ماتریس SWOT استفاده شد. نوآوری تحقیق حاضر، استفاده از نرم افزارهای متفاوت از مطالعات پیشین و ارائه استراتژی ها و برنامه های عملیاتی مناسب برای هوشمندسازی سیستم های حمل ونقل شهری می باشد. نتایج مطالعه حاضر نشان داد که شهر خرم آباد از نظر توسعه سیستم های حمل ونقل هوشمند در وضعیت نامناسب قرار دارد. در خصوص اهداف کلان حمل ونقل هوشمند، اولویت به ترتیب با ایمنی، رضایت عمومی، بهبود محیط زیست و کاهش مصرف انرژی و زمان تأخیر به دست آمد. همچنین در رابطه با شش محور توسعه حمل ونقل هوشمند نیز اولویت به ترتیب با مدیریت و سیاست های سازمانی، تأمین مالی، نیروی انسانی، زیرساخت های فنی، محیط فرهنگی و موارد حقوقی بودند.