ماتریس برنامه ریزی استراتژیک کمی

همگام با سازمان های صنعتی، دانشگاه ها و مراکز پژوهشی نقش بسیار مهمی در پیشرفت و توسعه جوامع ایفا می کنند و محیط های دانشگاهی می بایست در راستای ایجاد رقابتی سازنده در امر پژوهش با سایر دانشگاه ها به برنامه ریزی استراتژیک به خصوص در بخش پژوهشی خود، روی بیاورند. هدف از پژوهش حاضر، کاوشی بر تدوین مدل استراتژی در آموزش عالی و دانشگاه ها می باشد. روش تحقیق در این پژوهش ازنظر نوع، کیفی و ازنظر ماهیت، توصیفی، تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش، اساتید و کارشناسان دانشکده های دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر و نمونه آماری، اساتید و کارشناسان دانشکده منابع طبیعی دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر می باشد. برای جمع آوری اطلاعات این پژوهش از دو روش کتابخانه ای و میدانی (مصاحبه) استفاده گردیده است. به منظور تدوین استراتژی این بخش از چارچوب جامع تدوین استراتژی استفاده شده است. این چارچوب از چهار مرحله تشکیل شده است که در مرحله شروع، بیانیه دانشکده تعیین گردیده و بعد از آن در مرحله ورودی، ماتریس ارزیابی عوامل خارجی و ماتریس ارزیابی عوامل داخلی آورده شده است. سپس در مرحله تطبیق و توسعه به جای استفاده از ماتریس SWOT از مدل استراتژیک SOAR به منظور تعیین نقاط قوت، فرصت، آرمان ها و نتایج استفاده شده است. در پایان در مرحله تصمیم گیری با استفاده از ماتریس برنامه ریزی استراتژیک کمی، گزینه های مختلف استراتژی شناسایی شده در مرحله تطبیق و مقایسه، مورد ارزیابی و قضاوت قرارگرفته است و بهترین استراتژی برای دانشکده که عبارت است از: استفاده از حمایت دانشگاه جهت انجام پژوهش های مرتبط با نیاز منطقه انتخاب شده است.

هدف از انجام پژوهش حاضر، ارائه راهبرد ارتقای مشارکت سرمایه گذاری بخش خصوصی در ورزش استان آذربایجان غربی با ارائه راهکارهای اجرایی، با استفاده از ماتریس برنامه ریزی راهبردی کمی بود. روش پژوهش، توصیفی- تحلیلی و ترکیبی از روش های کمی و کیفی بود. داده ها ازطریق پرسش نامه پژوهشگرساخته جمع آوری شدند. جامعه آماری اساتید دانشگاهی متخصص در رشته های مدیریت ورزشی، مدیران عامل سازمان صنعت و معدن، قسمت معاونت تربیت بدنی اداره کل آموزش وپرورش، مدیران عامل سازمان فرهنگی ورزشی شهرداری و باشگاه های ورزشی استان، مدیران، معاونان و کارشناسان ورزشی صاحب نظر در اداره های ورزش وجوانان و هیئت های ورزشی استان آذربایجان غربی بودند. نمونه گیری به صورت گلوله برفی یا شبکه ای انجام شد که درنهایت، 52 پرسش نامه تجزیه وتحلیل شدند. تجزیه وتحلیل اسوات با استفاده از روش شورای راهبردی انجام شد. هفت قوت، 13 ضعف، هفت فرصت و 13 تهدید شناسایی شدند و مشخص شد که موقعیت فعلی مشارکت بخش خصوصی در ورزش استان آذربایجان غربی در موقعیت حفظ و پیشرفت واقع شده است. در ادامه، برای توسعه مشارکت بخش خصوصی در ورزش استان آذربایجان غربی، استراتژی ها، اولویت بندی و سند راهبردی براساس ماتریس برنامه ریزی استراتژیک کمی تدوین شد و پیشنهادهای کاربردی لازم ارائه شدند.

نورپردازی مناسب فضاهای عمومی شهری با استفاده از راهبرد های متنوعی انجام می شود. از اینرو در این نوشتار، با استفاده از روش های تحقیق توصیفی- تحلیلی و موردی و شیوه های تحقیق مصاحبه، مشاهده، مرور متون و اسناد تصویری، راهبرد های نورپردازی خیابان های شهری اولویت بندی شدند تا از این طریق زمینه ارتقا کیفیت فضاهای عمومی در شب فراهم آید. به این منظور خیابان کریم خان زند شیراز به عنوان مورد پژوهی انتخاب شده است. این پژوهش از مدل سوآت جهت شناسایی راهبردهای ارتقا کیفیت نورپردازی خیابان کریم خان زند و از ماتریس برنامه ریزی استراتژیک کمی جهت اولویت بندی این راهبردها بهره گرفته است. گزاره ها در ماتریس سوآت با استفاده از مصاحبه با گروه نمونه 25 نفره از متخصصان وزن دهی و متخصصان با شیوه نمونه گیری گلوله برفی شناسایی شدند. براساس نتایج حاصل از مصاحبه با متخصصان، به طور کلی 12 عامل داخلی (شامل 7 قوت و 5 ضعف) و 12 عامل خارجی (شامل 7 فرصت و 5 تهدید) شناسایی شد. در میان نقاط قوت، وجود کاربری های فعال و قرارگاه های رفتاری در شب در قسمت اعظمی از خیابان که تأمین کننده روشنایی پیاده رو در فقدان نورپردازی مختص پیاده می باشند، دارای بیشترین امتیاز نهایی است. در میان عوامل خارجی نیز امکان تامین روشنایی لازم در مسیر حرکتی عابرین پیاده جهت افزایش امنیت موثرترین فرصت به شمار می آید. با توجه به مجموع امتیازهای نهایی عوامل داخلی (2.667) و خارجی (2.568)، استراتژی های منتخب، استراتژی های تهاجمی بوده اند. نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از آن است که راهبردهای تأمین روشنایی مناسب در سرتاسر مسیر پیاده و تأکید بیشتر توسط نورپردازی بر تقاطع های مسیر سواره با پیاده؛ فراهم شدن شرایط مناسب برای استفاده از فضا در زمان های مختلف شبانه روز برای اقشار مختلف جامعه؛ و تأکید بر بدنه های شاخص جداره خیابان از طریق نورپردازی مناسب در مقایسه با سایر استراتژی ها در اولویت بالاتری قرار می گیرند.

   امروزه روش شناسی تهیه طرح های شهری در کشورهای توسعه یافته عمدتاً مبتنی بر طرح های سیال شهری است. دشواری پیش بینی آینده ایجاب می کند برنامه ریزی شهری حالتی انعطاف پذیر داشته باشد در این راستا طرح سیال شهری در فرایند نظام برنامه ریزی شهری ایران مطرح گردیده است. در کلان شهر تبریز مانند کلان شهرهای دیگر ایران طرح ایستا (جامع) دیگر پاسخگوی نیازهای شهری نیست و طرح توسعه این کلان شهر باید به سمت پویایی و انعطاف پذیری گام بردارد. هدف این پژوهش امکان سنجی طرح سیال شهری در برنامه ریزی کلان شهر تبریز است. در این راستا فرض اصلی تحقیق بر این است که رویکرد سیال شهری در تهیه طرح توسعه کلان شهر تبریز از نظر قوانین شهرسازی، نظام و ساختار مدیریتی (متمرکز) و عوامل مالی امکان پذیر است. برای انجام پژوهش از روش تحلیلی و توصیفی استفاده شده است. در ابتدا از روش SWOT برای بررسی وضعیت فعلی توسعه کلان شهر تبریز و برای اطمینان از صحت موقعیت به دست آمده از روش سوات، از مدل SPACE استفاده شده است. در نهایت برای اولویت بندی استراتژیهای حاصل از این دو مدل از مدل QSPM استفاده شده است. بر اساس الویت بندی طرح سیال شهری مناسب ترین رویکرد توسعه کلان شهر تبریز است. در نهایت با مدلBSC (کارت امتیازی متوازن) به امکان سنجی طرح سیال در کلان شهر تبریز پرداخته شده که نتایج نشان می دهد که در شرایط فعلی کلان شهر تبریز زمینه ها و آمادگی کامل برای بکارگیری رویکرد سیال وجود ندارد و طبق میانگین چهار وجه کارت امتیازی متوازن فقط 39.86 درصد آمادگی بکارگیری این رویکرد وجود دارد. بزرگترین مانع در زمینه هدایت توسعه کلان شهر تبریز با رویکرد سیال فرایند داخلی سازمان است و وجه مالی با40درصد کارایی دومین مانع و وجه نوآوری و یادگیری با 44.44 درصد سومین مانع به کارگیری رویکرد سیال هستند و فقط وجه شهروندی با 75 درصد وضعیت مطلوبی در به کارگیری رویکرد سیال شهری دارد.

نظریه شهر خلاق سعی دارد تا کیفیتی را شرح دهد که تصویر ذهنی یک شهر را برای شهروندان زیباتر نماید. هدف از مطرح نمون مفهوم کیفیت زندگی در این نظریه، اصلاح تکامل توسعه شهری از مفهوم رشد کمّی به توسعه پایدار شهری است. در واقع، خلاقیت شهری به عنوان یک رویکرد راهبردی می تواند بر کیفیت های زیستن در شهر تاثیرگذار باشد. بنابراین هدف اصلی از این پژوهش ارائه راهبرد جهت تحقق ایده شهر خلاق در محلات شهری و انتخاب استراتژی مطلوب است. در راستای دستیابی به هدف پژوهش از روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و شیوه های تحقیق پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده بهره گرفته شده است. جامعه آماری پژوهش را تمام ساکنان محله سنگ سیاه که بر اساس طرح مطالعاتی محله بندی شهر شیراز برابر با 6355 بوده اند و کارشناسان طراحی شهری تشکیل می دهد. در گروه شهروندان با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه به تعداد 363 نفر به صورت تصادفی ساده و در گروه کارشناسان تعداد 30 کارشناس انتخاب شده است. در این نوشتار برای تجزیه و تحلیل داده ها از مدل SWOT و از ماتریس برنامه ریزی استراتژیک کمّی (QSPM) جهت اولویت بندی استراتژی ها بهره گرفته شده است. بر اساس نتایج حاصل شده از مدل SWOT موقعیت شاخص های شهر خلاق در بعد کارکردی-فضایی در محله مورد مطالعه با توجه به تمامی عوامل به دست آمده، در موقعیت رقابتی قرار دارد. نتایج به دست آمده از QSPM نشان می دهد که از بین پنج استراتژی مهم، استراتژی تقویت فضاهای سبز محلی در جهت افزایش حضورپذیری افراد و تقویت تعاملات اجتماعی میان ساکنین با کسب بالاترین امتیاز به عنوان بهترین راهبرد شناخته می شود.