استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی

متخصصان امور مالی بر اطلاعات مالی و حسابداری که در گزارشها و صورتهای مالی شرکتها ارائه می شوند، وابسته هستند و استفاده کنندگان اطلاعات مالی نیز بر مبنای آن، تصمیم گیری می کنند. شرکت های ثبت شده در بیش از 144 کشور، تهیه گزارش های سالانه خود را بر اساس استانداردهای بین المللی گزارش مالی (IFRS) تهیه و تنظیم می کنند. استفاده و بکارگیری گسترده IFRS، با این ادعا که این استانداردها منجر به افزایش مقایسه پذیری صورتهای مالی در سراسر کشورها می گردد، مورد حمایت قرار گرفته است. استانداردهای IFRS به زبان انگلیسی توسعه یافته و به 48 زبان ترجمه شده است. موضوع با اهمیت در این خصوص، در نظر گرفتن این فرض است که کلیه استانداردهای ترجمه شده اطلاعات یکسانی را ارائه می دهند و زمانی که به زبان های مختلف بازگردانده می شوند، مقایسه پذیری اطلاعات مالی به خطر نمی افتد. با این وجود، در این مقاله به بیان تفاوت هایی که بین نسخه های زبانی استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی وجود دارد، پرداخته می شود. بحث این مقاله در خصوص ارتباط آثار زبان و تفسیر و کاربرد IFRS، به تحقیقات آتی کمک می کند تا به طور سیستماتیک این موضوع را تجزیه و تحلیل نمایند که چرا و چگونه متخصصان با صلاحیت یکسان، قضاوت های حرفه ای خود را متفاوت انجام می دهند.

حسابرسی داخلی به عنوان بخش مهمی از سیاست ها و راهبردهای بین المللی گزارشگری مالی تلقی می شود که می تواند به ایجاد ارزش برای ذینفعان منجر گردد. یکی از این بخش های مهم پذیرش و نحوه ی اجرای استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی است که در طی چندسال گذشته بر کارکردهای حسابرسی داخلی متمرکز بوده است. بنابراین هدف پژوهش حاضر بررسی ویژگی های واحد حسابرسی داخلی و تاثیر آن بر پذیرش و نحوه ی اجرای استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی می باشد. این پژوهش از نظر هدف پژوهش جزء پژوهش های کاربردی و به لحاظ ماهیت تحلیل، جزء پژوهش های توصیفی/پیمایشی دسته بندی می گردد. همچنین از لحاظ بعد زمانی، داده های آن از نوع مقطعی در سال 1400می باشند. ابزار جمع آوری داده های پژوهش استفاده از پرسشنامه استاندارد بوده است، که مبنای تحلیل معادلات ساختاری و تحلیل حداقل مربعات جزئی در برازش مطلوبیت مدل پژوهش قرار می گیرد. جامعه آماری پژوهش متشکل از حسابرسان عضو جامعه ی حسابداران رسمی می باشد و روش نمونه گیری در این پژوهش، تصادفی ساده بوده است. نتایج ناشی از تحلیل های پژوهش نشان می دهد که واحد حسابرسی داخلی می تواند نقش موثری در پذیرش و نحوه ی اجرای استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی داشته باشد و توجه مدیران به حمایت و اهمیت این نقش معطوف می گردد.

شرکت ها برای بهبود فعالیت های خود سعی می کنند با استفاده از اجرای قانون و مقررات که توسط اعضای هیئت مدیره تنظیم شده است فعالیت های خود را به انجام برسانند؛ از این رو، هموارسازی سود و فشار بدهی نیز دونوع شاخصی هستند که می بایست قوانینی برای آن مطرح شود تا بتوان نوسانات و اختلالات به وجود آمده در ارزش دارایی های ثابت را کاهش نمود در این راستا از استاندردهای بین المللی گزارشگری مالی نیز استفاده خواهد شد. این مطالعه با هدف تعیین و بررسی تأثیر اجرای قانون بر اختلالات ارزش دارایی های ثابت مشهود با توجه به استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی (IFRS) شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران انجام گرفته است. جهت تحلیل فرضیه های پژوهش، جامعه آماری را از بین سال های 1392 الی 1399 و به مدت 8 سال انتخاب نموده و شامل شرکت های بورسی بوده اند که نمونه آماری با روش حذفی و به تعداد 115 شرکت انتخاب شد. روش پژوهش مورد استفاده نیز، روش توصیفی- تحلیلی بوده و داده های پژوهش از نوع تاریخی با مراجعه به صورت های مالی و گزارشات مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس تهران جمع آوری و طبقه بندی گردید. برای تجزیه و تحلیل داده های آماری از روش داده های پانل دیتا استفاده شد؛ و در بخش تجزیه و تحلیل از آمار توصیفی، آمار استنباطی و آزمون های مختلف مربوطه انجام گردید و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار Eviews نسخه 9 صورت گرفت. با توجه به تحلیل مدل رگرسیونی، یافته های پژوهش نشان می دهد فرضیه اصلی مورد تأیید قرار گرفته است و مشخص شد که اجرای قانون بر اختلالات ارزش دارایی های ثابت مشهود با توجه به استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی (IFRS) شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران نقش موثری دارد به طوری که در این پژوهش براساس آماره t میزان تأثیرپذیری هر دو فرضیه ویژه (شاخص فرصت طلبانه هموار سازی سود و فشار بدهی) بر کاهش اختلالات ارزش دارایی های ثابت مشهود شرکت با توجه به متغیر تعدیلی استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی معنادار و با پژوهش کارامبینیس در سال 2021، هم راستا می باشد.

نیاز به یک مجموعه استاندارد حسابداری باکیفیت موجب تدوین و ترویج استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی گردیده است. ایران نیز همانند بسیاری از کشورهای دنیا این استانداردها را پذیرفته و کاربرد ان را در گروهی از شرکت های بازار سرمایه الزامی کرده است. هدف اصلی این تحقیق بررسی میزان اجرای پروژه پیاده سازی استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی در شرکت های مشمول پیاده سازی و نیز مزایا و چالش های این پروژه براساس تجربه زیسته مدیران این شرکت ها است. همچنین در این تحقیق حمایت هیئت مدیره شرکت ها در این رابطه مورد بررسی قرار گرفت. جامعه آماری این پژوهش بانک ها، بیمه ها و شرکت های بورسی ملزم به پیاده سازی طبق مصوبه سازمان بورس و اوراق بهادار است که در مجموع 77 شرکت را شامل شده است. ابزار جمع آوری این پژوهش، پرسشنامه است. نتایج نشان می دهد که تاکنون بزرگترین چالش پیاده سازی این استانداردها در بانک ها هزینه آموزش، در شرکت های بیمه تفاوت و اختلافات قوانین مالیاتی و استانداردها و در دیگر شرکت های مشمول، کمبود حسابداران و حسابرسان دارای مهارت فنی اجرای استانداردهای مذکور می باشد. همچنین براساس نتایج تحقیق، مهم ترین مزیت پیاده سازی استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی در شرکت های بیمه کاهش هزینه دسترسی به اطلاعات و در بانکها و سایر شرکت های مشمول وجود یک مجموعه واحد از صورت های مالی از جنبه مقایسه پذیری، می باشد.

هدف : استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی (ابگم) از سال 2005 به طور گسترده ای در دنیا مورد پذیرش قرار گرفت و در حال اجرا است. هدف این پژوهش بررسی تأثیر پیاده سازی ابگم بر صورت وضعیت مالی شرکت های تولیدی است.   روش : این پژوهش توصیفی- علّی و پس رویدادی است. جامعه آماری شامل شرکت های تولیدی است که صورت های مالی را طبق ابگم تهیه کرده اند. نمونه آماری شامل 6 شرکت تولیدی است که در صنعت فولاد هستند و بیش از 50 درصد سهم بازار این صنعت را در اختیار دارند. برای تحلیل داده ها از آزمون ناپارامتریک رتبه بندی علامت دار ویلکاکسون استفاده شده است.   یافته ها : یافته ها نشان می دهد پیاده سازی ابگم تأثیر معناداری بر ارزش دارایی ثابت ، موجودی کالا، جمع دارایی های جاری وغیرجاری، سود انباشته، تسهیلات پرداختنی، حساب های پرداختنی، ذخایر، مالیات انتقالی، جمع بدهی های غیر جاری وجمع بدهی ها دارد. همچنین باعث تغییرات معنادار در نسبت جاری و نسبت بدهی بلندمدت به حقوق مالکان شده و شکاف ارزش دفتری و ارزش بازار شرکت کمتر شده است.   نتیجه گیری : پیاده سازی ابگم باعث تغییرات معنادار در اقلام صورت وضعیت مالی و نسبت های مالی شده است. پژوهش حاضر با توجه به مصوبات سازمان بورس در سال ۱۳۹۲ و ۱۳۹۵ می تواند بینشی برای استانداردگذاران، مدیران، حسابداران و حسابرسان جهت گذار به ابگم ایجاد نماید.

هدف این پژوهش بررسی تاثیر پذیرش استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی بر شاخص های حکمرانی می باشد. برای این منظور 74 کشور در طی سال های2004 لغایت 2021 انتخاب و فرضیات پژوهش با استفاده از تحلیل ضرایب رگرسیون مورد بررسی قرار گرفته است. براساس مبانی نظری موجود برای کشورهایی که استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی را پذیرفته اند مقدار یک و برای سایر کشورها مقدار صفر و همچنین برای سنجش شاخص های حکمرانی از سنجه های بانک جهانی شامل پاسخگویی وکنترل فساد استفاده شده است. نتایج پژوهش مبین این امر می باشد که با پذیرش استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی کنترل فساد و پاسخگویی افزایش می یابد. بعبارتی با پذیرش استانداردهای بین المللی شفافیت مالی افزایش و متعاقبا پاسخگویی و کنترل فساد تحت تاثیر این امر قرار می گیرند. نتایج این تحقیق برای غنای ادبیات موجود در این زمینه تحقیقی مفید بوده و بصورت مختص درباره نقش پذیرش استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی و پاسخگویی به ادبیات موجود کمک خواهد شد.تایج این تحقیق برای غنای ادبیات موجود در این زمینه تحقیقی مفید بوده و بصورت مختص درباره نقش پذیرش استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی و پاسخگویی به ادبیات موجود کمک خواهد شد.

هدف این پژوهش به منظور دستیابی به الگوی مناسب برای پیاده سازی استاندارد بین المللی گزارشگری مالی 17 در صنعت بیمه است و برای ارائه چارچوب گزارشگری مبتنی بر استاندارد بین المللی گزارشگری مالی از رویکرد تحلیل محتوا استفاده شد. نتایج پژوهش نشان می دهد که تم هایی به مانند گزارشگری راهبری شرکتی، گزارشگری اطلاعات محیط کسب و کار، گزارشگری سرمایه فکری، گزارشگری بازار سرمایه، گزارشگری اصول و رویه های حسابداری و... می بایست در تدوین چارچوب گزارشگری مالی مورد توجه قرار گیرند. همچنین نتایج بیانگر آن است که مقوله هایی به مانند گزارشگری عمومی، گزارشگری راهبردها، گزارشگری رویدادهای اساسی سال گذشته و آینده، گزارش اطلاعات هیأت مدیره و کمیته های مدیریت، گزارش اطلاعات سهامداران، اطلاعات بخش های عملیاتی،  اطلاعات بازار و محیط رقابتی، سرمایه فکری به جز نیروی انسانی، بخش انسانی سرمایه فکری، اطلاعات بازار سرمایه، اهم رویه ها و استانداردهای حسابداری مورد استفاده، اطلاعات مربوط به دارایی ها، اطلاعات مربوط به بدهی ها و حقوق صاحبان سهام در چارچوب گزارشگری مالی در صنعت بیمه اهمیت فراوان دارد. بررسی ها نشان می دهد که موضوع گزارشگری مالی و ارایه چارچوب برای آن در صنعت بیمه از اهمیت بالایی برخوردار است. از طرفی با توجه به قوانین، ضوابط، دستورالعملها و سایر شرایط محیطی حاکم بر هر صنعت، چارچوب گزارشگری مالی اطلاعات در آن صنعت متفاوت است. در راستای رفع مشکلات شرکت های بیمه در حوزه گزارشگری مالی در سطوح مختلف می توان اقدامات اثرگذاری انجام داد. تاکید بر گزارشگری راهبری شرکتی، گزارشگری اطلاعات محیط کسب و کار و...، شاکله چارچوب گزارشگری مالی صنعت بیمه براساس استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی است که نشان دهنده اهمیت دوچندان افشا اطلاعات در صنعت بیمه است.

مقاله حاضر با هدف طراحی الگوی بین المللی سازی مبتنی بر رویکرد شبکه سازی در صنایع غذایی به روش کیفی از نوع نظریه زمینه ای انجام گرفت. داده های این پژوهش برگرفته از مصاحبه های عمیق و نیمه ساختار یافته با 15 نفر از مدیران و کارشناسان صنایع غذایی بود که براساس نمونه گیری هدفمند وابسته به معیار انتخاب و تا رسیدن به اشباع نظری این فرایند ادامه یافت. اعتبار داده های پژوهش از طریق بازگشت به مشارکت کنندگان و ممیزیان بیرونی بررسی و تأیید شد. تجزیه تحلیل اطلاعات بر اساس مدل اشتراس و کوربین در قالب کد گذاری باز، محوری، و گزینشی در نرم افزار اطلس تی ای 8، انجام گرفت. نتایج نشان داد شرایط علّی (توسعه بین المللی، محدودیت های اقتصاد تولید و فرصت ها و چالش های تغییر در صنایع غذایی) شرایط زمینه ای (قابلیت های محتوایی و ساختاری و ملاحظات قانونی و علمی) شرایط مداخله گر (اقتصاد سیاسی، مداخلات محیطی و چالش های توسعه کسب وکار) شرایط راهبردی (راهبردهای توسعه در سطح جهانی، راهبرد خلاقیت شبکه ای، توسعه منابع شبکه ای و توسعه تولیدات جدید) پیامدها (بهبود سرمایه اجتماعی برند، توسعه بازار بین المللی و توسعه قابلیت های صنعت غذایی) است. همچنین دریافت شد به کارگیری استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی موجب بهبود فرایند شناسایی و اندازه گیری معاملات، دارایی ها و بدهی ها، افزایش کیفیت ارائه و افشای اجزای صورت های مالی و کیفیت کلی گزارشگری مالی می شود.

پیشرفت های چشمگیر جوامع بشری در عصر حاضر در حوزه های علمی، صنعتی و اقتصادی و نقش بی بدیل فعالیت های تأمین مالی در هرگونه پیشرفت و توسعه ای، توسعه روز به روز حسابداری را به یک نیاز اساسی تبدیل نموده است. از دیرباز همواره ادعا شده است که اطلاعات حسابداری مندرج در صوتهای مالی، یکی از مهم ترین منابع اطلاعاتی سرمایه گذاران و سایر مشارکت کنندگان بازار سرمایه است. ضروری است این اطلاعات مربوط، قابل اتکا و شفاف باشد تا از آن در اتخاذ تصمیم های مناسب استفاده نمایند. تجربیات سایر کشورها و نیز پژوهش های متعدد اذعان می دارد که بکارگیری استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی سبب ارتقای شفافیت گزارشگری مالی می شود. با توجه به عدم اجرای استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی در ایران با وجود الزام از جانب سازمان بورس اوراق بهادار و سازمان حسابرسی این پژوهش فراتحلیلی بر موانع پیاده سازی استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی انجام و یافته ها حاکی از آن است که عدم توجه به شرایط محیطی و اقتصادی، پیامدهای سیاسی، عوامل فرهنگی و اجتماعی، قوانین و مقررات، عدم حفظ منافع همه گروههای ذینفع، هزینه اجرا، به کارگیری بیش از حد ارزش منصفانه و مقررات سختگیرانه IFRS در مورد افشای اطلاعات مهمترین چالش ها و موانع پیاده سازی استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی می باشند.