پایایی

پژوهش حاضر با هدف ترجمه و اعتباریابی پرسشنامه مقابله با تغییر پیش از قاعدگی انجام شد. پژوهش حاضر از نوع توصیفی-همبستگی و اعتباریابی بود. جامعه آماری در این پژوهش شامل دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب در سال 1403 بود. در پژوهش حاضر 250 نفر به روش نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه مشارکت داشتند. ابزارهای این پژوهش شامل پرسشنامه مقابله با تغییر پیش از قاعدگی (PMS-Cope؛ کایسر و همکاران، 2018) و پرسشنامه مقابله با شرایط استرس زا (CISS؛ اندلر و پارکر، 1990) بود. جهت تحلیل داده ها از روش تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی از ساختار سه عاملی این پرسشنامه حمایت کردند. نتایج روایی ملاکی نشان داد که پرسشنامه مقابله با تغییر پیش از قاعدگی با راهبردهای مقابله ای مسئله محور رابطه مثبت (05/0>P)، و با راهبردهای مقابله ای هیجان محور و اجتنابی رابطه منفی و معنادار داشت (05/0>P). همچنین نتایج پایایی به روش همسانی درونی با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ و (پایایی بازآزمایی) برای پرسشنامه مقابله با تغییر پیش از قاعدگی 82/0 و (78/0) محاسبه شد؛ همچنین با توجه به نتایج پژوهش حاضر می توان نتیجه گرفت که پرسشنامه مقابله با تغییر پیش از قاعدگی در جامعه ایرانی از روایی و پایایی مطلوب برخوردار است و می تواند به عنوان ابزار پژوهشی در مطالعات روانشناسی و بالینی مورد استفاده قرار داد.

اگرچه ارزیابی روایی و پایایی از دیرباز مورد توجه محققان کمّی وجود داشته، اما این مفاهیم برای پژوهشگران کیفی مورد بحث بوده است. با توجه به اینکه تحقیقات کیفی در دنیای واقعی انجام می شود، می تواند در زندگی افراد پیامدهایی داشته باشد. بنابراین، لازم است نتایج این تحقیقات قابل اعتماد باشد. بدین منظور باید روایی و پایایی در این تحقیقات جهت جلب اعتماد مخاطب نسبت به نتایج حاصل از تحقیق کیفی و افزایش اعتبار آن بررسی گردد. پژوهش حاضر با هدف ارائه مجموعه ای از روش های ارزیابی روایی و پایایی در تحقیقات کیفی انجام شده است. در پژوهش حاضر از مرور نظام مند جهت دستیابی به اهداف پژوهش بهره گیری شده است؛ زیرا این نوع پژوهش بدون ایجاد محدودیت زمان و محدوده تحقیق، به بررسی مجموعه جامعی از مطالعات مرتبط با موضوع پژوهش می پردازد. بر همین مبنا کلیدواژه های مد نظر در پایگاه داده «وب آو ساینس» مورد جست وجو قرار گرفته و 100 مقاله استخراج شد. پس از سه مرحله پالایش مقالات که شامل مقالات پژوهشی و مروری انگلیسی زبان بود و در نهایت، با بررسی متن آن ها تعداد 48 مقاله مرتبط با موضوع منتشرشده طی سال های 1993 تا 2023 یافت شد و مبنای جمع آوری اطلاعات قرار گرفت. افزون بر آن، محیط گرافیکی بیبلیوشاینی متعلق به کتابخانه بیبلیومِتریکس نرم افزار R (که یک بسته نرم افزاری منبع باز است) و همچنین، نرم افزار «وُس ویووِر» نیز برای توصیف داده های پژوهش مورد استفاده قرار گرفت. در این پژوهش، مجموعه به نسبت جامعی از روش های ارزیابی روایی و پایایی استخراج گردید و در قالب روش های ارزیابی کمی و کیفی روایی و پایایی در تحقیقات کیفی دسته بندی شد. بر اساس نتایج حاصل، 55 روش کیفی و 4 روش کمی جهت ارزیابی روایی در تحقیقات کیفی و همچنین، 13 روش کیفی و 6 روش کمی نیز جهت ارزیابی پایایی در تحقیقات کیفی از مجموعه مقالات استخراج شد. ارزیابی روایی و پایایی در تحقیقات کیفی، بیشتر در تحقیقات علوم اجتماعی و پس از آن در حوزه پرستاری و مراقبت بهداشتی مورد توجه قرار گرفته است. این مسئله اهمیت روایی و پایایی در تحقیقات مرتبط با این حوزه ها را نشان می دهد. از جمله روش های ارزیابی روایی که بیشترین توجه را در میان محققان کسب کرده اند، روایی درونی، روایی بیرونی، و روایی محتواست. هر یک از این انواع روایی با مفهوم ارائه شده در روش های کمی متفاوت هستند. بر اساس بررسی های انجام شده، از روایی بیرونی در تحقیقاتی که روش های کیفیِ مطالعه موردی، تحلیل مقایسه ای کیفی، مصاحبه، و مطالعه مروری را به کار برده اند، بهره گیری شده است. روایی درونی نیز برای ارزیابی تحلیل مقایسه ای کیفی و مطالعه موردی به کار رفته است. روایی محتوا در ارزیابی روش های کیفی قوم نگاری، پدیدارشناسی، نظریه زمینه ای، مصاحبه، و مصاحبه شناختی استفاده شده است. در روش های ارزیابی پایایی تحقیقات کیفی نیز روش های پایایی بین ارزیاب که جزء روش های کمی است، در سال های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است. بررسی این تحقیقات بیانگر آن است که این روش برای ارزیابی روش های پژوهش کیفیِ تحلیل محتوا، تحلیل مضمون، و مطالعه موردی به کار رفته است. نتایج این پژوهش می تواند برای محققان کیفی، داوران مقالات کیفی، و همچنین مخاطبان مطالعات کیفی جهت قضاوت در مورد اعتبار نتایج حاصل از تحقیقات مورد استفاده باشد.

پژوهش حاضر باهدف بررسی ویژگی های روان سنجی پرسش نامه ارزیابی ازدواج و مشاوره زناشویی جوامع مسلمان که در قطر هنجاریابی شده است، به روش تحلیل عاملی انجام شد. جامه آماری پژوهش شامل زنان و مردان متأهل شهرای زنجان و قزوین در سال 1402 بود که تعداد 404 نفر از ایشان به روش نمونه گیری دردسترس برای ورود به پژوهش انتخاب شدند. اطلاعات پژوهش با استفاده از پرسش نامه ارزیابی ازدواج و مشاروه زناشویی، پرسش نامه رضایت زناشویی انریچ و پرسش نامه سازگاری زناشویی دونفره جمع آوری شد. در بخش توصیف داده ها، جداول توزیع فراوانی، میانگین و انحراف معیار محاسبه و ترسیم شد و در قسمت آمار استنباطی برای تحلیل اکتشافی از spss و در بخش تأییدی از lisrel استفاده شد. روایی محتوایی پرسش نامه ازسوی  شش نفر از متخصصین حوزه روان سنجی و مشاوره تأیید شد. مطابق نتایج، روایی ملاکی آزمون (همبستگی با پرسش نامه انریچ و پرسش نامه سازگاری دو نفره) به ترتیب 73/0 و 79/0 و معنادار بود (p<0.001). ضرایب همسانی درونی به روش آلفای کرونباخ برای کل پرسش نامه برابر با 86/0 بود. نتایج حاصل از ضرایب همبستگی به صورت گویه- مقی اس ح اکی از آن است که این همبس تگی در م ورد تم امی گوی ه ه ا از ح داقل (20/0) بالاتر و دامن ه همبس تگی گویه- مقیاس آن نیز بین 37/0 تا 80/0 می باشد. بررسی اعتبار درونی پرسش نامه با روش تحلیل عاملی تأییدی و اکتشافی، چهار عامل به دست داد که یک عامل کمتر از نسخه اصلی دارد. براین اساس، عنوان آن به پرسش نامه ارزیابی ازدواج و مشاوره زناشویی در زوج های ایرانی تغییر کرد. بنابراین، پرسش نامه مذکور قابلیت های لازم برای ارزیابی ازدواج زوج های ایرانی و خانواده ها را دارد و می توان از آن برای مقاصد مشاوره ای و پژوهشی استفاده نمود.

پژوهش حاضر با هدف بررسی روایی و پایایی مقیاس موانع در اوقات فراغت سالمندان ایرانی انجام گرفت. به این منظور 552 شرکت کننده (347 مرد و 205 زن) سالمند با دامنه سنی 60 سال به بالا به صورت چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری پرسشنامه اطلاعات دموگرافیکی و مقیاس موانع در اوقات فراغت (هوبارد و منل، 2001) بود. از تحلیل عامل تأییدی برای بررسی روایی سازه، ضریب همبستگی پیرسون برای بررسی روایی سازه همسانی درونی و ضریب آلفای کرونباخ برای بررسی پایایی استفاده شد. نتایج نشان داد که مقیاس موانع در اوقات فراغت سالمندان ایرانی دارای روایی و پایایی است. تحلیل عاملی تأییدی نشان داد مقیاس به طور مناسبی تأیید شد. نتایج نشان داد که این مقیاس در کل و در سه عامل از همسانی درونی قابل قبولی برخوردار است (آلفای کرونباخ کل=0/86). همچنین همبستگی معنا داری بین گویه ها با عوامل و عوامل با کل مقیاس مشاهده شد که نشان می داد این سؤالات موضوع یکسانی را می سنجند. تحقیق حاضر بیانگر روایی و پایایی قابل قبول نسخه فارسی مقیاس موانع در اوقات فراغت در سالمندان ایرانی با سه عامل شامل عامل درون فردی، برون فردی و ساختاری بود، که قابلیت کاربرد در جامعه ایرانی را دارد.

هدف پژوهش حاضر، سنجش روایی و پایایی نسخه فارسی پرسشنامه محدودیت های گردشگران ورزشی پیست های اسکی استان تهران بود. جامعه آماری پژوهش، کلیه گردشگران پیست های اسکی استان تهران بودند که با توجه به اینکه کل جامعه بیش از ده هزار نفر بود، از طریق جدول مورگان 370 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند که از این تعداد، 362 پرسشنامه معتبر تحلیل شد. ابزار اندازه گیری، پرسشنامه وی (2008) بود که پس از ترجمه و بازترجمه و بومی سازی متناسب با فرهنگ کشور به 17 سؤال کاهش یافت که در چهار عامل کلی (محدودیت درون فردی، محدودیت بین فردی، محدودیت دوستی و خویشاوندی و محدودیت ساختاری) دسته بندی شد. روایی صوری و محتوایی آن توسط یازده نفر از استادان مدیریت ورزشی در زمینه توریسم ورزشی و همچنین چندین تن از متخصصان روان سنجی تأیید شد و پایایی ابزار از طریق آلفای کرونباخ به دست آمد (0/95=α). نتایج نشان داد که براساس میزان ارتباط و t-Value تمامی سؤالات رابطه معناداری با عامل های خود داشتند. نتایج تحلیل عاملی مرتبه دوم نیز حاکی از آن بود که ارتباط بین چهار عامل کلی با مفهوم محدودیت های گردشگران ورزشی معنادار بود و همه هفده گویه از چهار عامل ابزار اندازه گیری حمایت کرده و ساختار عاملی و روایی سازه ابزار را تأیید می کنند.

هدف این پژوهش ساخت و بررسی روایی و پایایی ابزار رفتار مصرف کننده ورزشی در ورزش همگانی بود. 560 نفر از مشارکت کنندگان ورزش همگانی با روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی به عنوان نمونه انتخاب شدند. با مطالعه و گردآوری متون و مقالات مرتبط با رفتار مصرف کننده ورزشی، 21 سؤال استخراج شد. برای بررسی روایی پرسشنامه از روایی محتوای نسبی و سازه و همچنین برای بررسی پایایی پرسشنامه از آلفای کرونباخ استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی سه بعدِ"فراوانی شرکت"، "نیات خرید" و "مصرف رسانه" را مشخص کرد. با توجه به نتایج تحلیل عاملی تأییدی و حذف یکی از سؤالاتِ دارای بار عاملی کمتر از میزان مطلوب، نتایج بیانگر آن بود که تمام سؤالات از بار عاملی مطلوبی برخوردار بودند. آزمون مدل نشان داد که شاخص های لازم برای برازش مدل اندازه گیری در محدوده مطلوبی قرار دارند (5/21 =CMIN/DF ، GFI=0/893، 0/868=TLI، 1/0=CFI ، 0/73=PNFI و 0/078=RMSEA). مقدار آزمون آلفای کرونباخ برای کل ابزار و خرده مقیاس های فراوانی شرکت، نیات خرید و مصرف رسانه به ترتیب عبارت بودند از 0/89، 0/851، 0/847، و 0/774. این مطالعه ابزار مناسبی که دارای روایی و پایایی مطلوبی برای ارزیابی رفتار مصرف کننده ورزشی باشد، فراهم کرد تا جامعه علمی و پژوهشی بازاریابی ورزشی از آن در سنجش صنعت ورزش بهره جویند.

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی و تعیین روایی و پایایی مقیاس اندازه گیری منش پهلوانی در بازیکنان لیگ برتر فوتبال انجام شده است. روش شناسی: از میان کلیه بازیکنان شاغل در لیگ برتر فوتبال ایران(396=N)  در فصل 90-91، تعداد 162 نفر انتخاب شدند. روش نمونه گیری پژوهش حاضر در مرحله انتخاب تیم ها، در دسترس و سپس در مرحله انتخاب بازیکنان به صورت تمام شمار بود. از تکنیک تحلیل عاملی اکتشافی برای دسته بندی سؤالات پرسشنامه و برای بررسی کفایت مدل نیز از شاخص و نتایج آزمون بارتلت استفاده شد. برای آزمون فرضیات پژوهش از آزمون های کولموگروف-اسمیرنف برای تعیین نرمال بودن داده ها، t  یک نمونه ای، تحلیل عاملی اکتشافی، و برای برازش مدل از تحلیل عاملی تأییدی (به صورت دو مرحله ای) استفاده شد. داده ها با استفاده از نرم افزار آموس نسخه 18 و همچنین SPSS نسخه 16 در سطح معنی داری 05/0 P≤ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: یافته ها نشان داد که مقیاس اندازه گیری منش پهلوانی از روایی سازه، ساختار عاملی و ثبات درونی مطلوبی برخوردار است. همچنین ، میانگین نمره کلی منش پهلوانی بازیکنان لیگ برتر 72/12±59/73 بود و میانگین نمره خرده مقیاس های منش پهلوانی در سطح متوسطی ارزیابی شد. در میان بازیکنان لیگ برتر فوتبال ایران ، تیم پیکان کمترین و تیم پاس همدان بیشترین میزان نمره منش اخلاقی را داشتند. نتیجه گیری: با توجه به یافته های تحقیق و تأیید مطلوبیت مقیاس اندازه گیری منش پهلوانی و همچنین بومی بودن آن پیشنهاد می شود در سنجش های آتی از این مقیاس نیز جهت بررسی منش پهلوانی ورزشکاران استفاده شود.

برقراری روابط صمیمانه با دیگران از عمده ترین مسائل در سرآغاز جوانی است. جهت گیری بین فردی به نحوه واکنش های افراد نسبت به دیگران اشاره دارد و بر نگرش ها، رفتارها و ارزش های آنان تأثیر می گذارد. هدف از پژوهش حاضر بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس جهت گیری میان فردی (IOS) در دانشجویان بود. جامعه آماری پژوهش را دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه فردوسی مشهد تشکیل می دادند. تعداد 299 نفر از این دانشجویان با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. گردآوری داده ها از طریق مقیاس جهت گیری میان فردی (IOS؛ هیل، 1987) انجام شد. پس از ترجمه و ترجمه معکوس، همسانی درونی و روایی عاملی اکتشافی و تأییدی پرسشنامه بررسی شد. نتایج نشان داد که مقیاس جهت گیری میان فردی (IOS) با 24 عبارت و چهار خرده مقیاس حمایت هیجانی، توجه، برانگیختگی مثبت و مقایسه اجتماعی از روایی عاملی مطلوبی در دانشجویان برخوردار است. روایی همگرا و واگرای سازه و پایایی مقیاس نیز مطلوب بود. در مجموع به نظر می رسد مقیاس جهت گیری میان فردی (IOS) در نمونه دانشجویان از روایی و پایایی مطلوبی برخوردار است و به همین واسطه در مطالعات مرتبط با روابط بین فردی در میان دانشجویان با اطمینان قابل استفاده است.

مقیاس همدلی شناختی، عاطفی و جسمی ساختار سه مولفه جدیدی از همدلی را پیشنهاد می کند. هدف از این پژوهش بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس همدلی شناختی، عاطفی و جسمانی بود. روش پژوهش حاضر از نوع همبستگی بود. جامعه آماری کلیه دانشجویان دامنه سنی 18 تا 50 سال ایرانی در سال تحصیلی 1401-1402 بودند که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در پژوهش شامل مقیاس همدلی شناختی، عاطفی و جسمانی(CASES)، مقیاس واکنش بین فردی(IRI) ، پرسشنامه، الکسی تیمیای پرس (PAQ) مقیاس تجربه زمانی لذّت بودند. داده های پژوهش به روش تحلیل عاملی تأییدی ، (CFA) آلفای کرونباخ و ضریب پیرسون با استفاده از نرمافزارهای SPSS 24 و Lisrel 8 تجزیه وتحلیل شدند. پایایی پرسشنامه با استفاده از روش همسانی درونی محاسبه شد. برای به دست آوردن اعتبار همگرا نیز از پرسشنامه های الکسی تایمیا پرس (2018)، مقیاس واکنش بین فردی دیویس (1983) مقیاس تجربه زمانی لذت گارد (2006) استفاده شد. نتایج حاصل از محاسبه پایایی با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ، ضریب الفای بالاتر از 70/0 را نشان داد. تحلیل عاملی تائیدی نیز نشان داد که راه حل سه عاملی از برازش مناسب تری برخوردار است. نتیجه تحلیل همبستگی از اعتبار این مقیاس و به ویژه جداسازی همدلی جسمانی از همدلی عاطفی پشتیبانی می کند. براساس نتایج این پژوهش، می توان نتیجه گرفت که مقیاس همدلی عاطفی، شناختی و جسمانی از پایایی و اعتبار مناسب برخوردار است و مولفه ها را از هم متمایز می سازد.

زمینه و هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی ویژگی های روان سنجی پرسشنامه خودتنظیمی درمان (TSRQ) در بیماران مبتلا به دیابت نوع دو بود. روش و مواد: این پژوهش توسعه ای و از نظر روش گردآوری داده ها در زمره مطالعات توصیفی و اعتباریابی آزمون قرار داشت. جامعه آماری پژوهش را بیماران مبتلا به دیابت نوع دو شهر مشهد در پائیز 1402 تشکیل می دادند. دو گروه نمونه 201 نفری و 283 نفری از این بیماران به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و پرسشنامه های خودتنظیمی درمان (TSRQ)، شایستگی ادراک شده (PCS)، سرزندگی ذهنی (SVS)، رضایت از زندگی (SWLS) و فشار روانی (K6) را تکمیل کردند. تجزیه و تحلیل داده با تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی، رگرسیون چندگانه و تحلیل واریانس چندمتغیره و با استفاده از نرم افزار های SPSS.27 و Amos.24 انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد که پرسشنامه خودتنظیمی درمان (TSRQ) از ساختاری دو عاملی برخوردار است. واریانس تبیین شده برای بعد رعایت رژیم دارویی و کنترل قندخون برابر با 58/81 درصد و در بعد برنامه غذایی و فعالیت بدنی برابر با 40/85 درصد بود. تحلیل عاملی تاییدی نیز این ساختار را تأیید کرد. همسانی درونی مقیاس با آلفای کرونباخ و دو نیمه کردن به تأیید رسید. روایی پیش بین در ارتباط با شایستگی ادراک شده، سرزندگی، رضایت از زندگی و فشار روانی در سطح مطلوبی قرار داشت (01/0>P). بین قندخون ناشتا (FBS) با هیچ یک از ابعاد خودتنظیمی درمان دیابت رابطه معناداری وجود نداشت (05/0<P). تحلیل واریانس چندمتغیره نیز تفاوت هایی را بر حسب سال های ابتلا به دیابت، جنسیت، سن، وضعیت تأهل، میزان تحصیلات و وضعیت اشتغال تفاوت های معناداری در خودتنظیمی دیابت نشان داد (01/0>P). نتیجه گیری: به نظر می رسد، پرسشنامه خودتنظیمی درمان (TSRQ) در بیماران مبتلا به دیابت نوع دو از ویژگی های روان سنجی مناسبی برخوردار بوده و می تواند در ارزیابی توانایی خودمدیریتی و خودتنظیمی این بیماران و کمک به بهبود آنان سودمند واقع شود.

هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین ویژگی های روانسنجی مقیاس پریشانی شکست عاطفی می باشد. روش شناسی: پژوهش حاضر یک پژوهش مقطعی-توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری کلیه دانشجویان دارای تجربه شکست عاطفی شهرستان ساری بودند، که از بین آن ها 406 دانشجو به عنوان نمونه با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار استفاده شده در این مطالعه مقیاس پریشانی شکست عاطفی (BDS)، پرسشنامه ضربه عشق (LTI)، پرسشنامه تنظیم هیجان شناختی نسخه 18 سوالی (CERQ-18)، پرسشنامه پذیرش و عمل نسخه 10 سوالی (AAQ-II) و نسخه 10 سوالی پرسشنامه افکار تکرارشونده (RTQ-10) بود. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نسخه 24 نرم افزار SPSS، و روش های آماری آلفای کرونباخ، تحلیل عاملی اکتشافی و ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد، مقیاس پریشانی شکست عاطفی از ساختار تک عاملی و ضریب همسانی درونی 94/0 برخوردار بود؛ به علاوه ضریب پایایی حاصل از روش بازآزمایی 81/0 به دست آمد. همچنین، این ابزار با پرسشنامه ضربه عشق، پرسشنامه افکار تکرارشونده، با خرده مقیاس راهبردهای ناسازگارانه پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان و با خرده مقیاس اجتناب از تجارب هیجانی پرسشنامه پذیرش و عمل همبستگی مثبت معنادار و با خرده مقیاس راهبردهای سازگارانه پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان و با خرده مقیاس کنترل زندگی پرسشنامه پذیرش و عمل همبستگی منفی معنادار نشان داد، که این نتایج روایی همگرا و واگرای آن را تایید نمود. نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده، می توان نتیجه گرفت که به نظر می رسد مقیاس پریشانی شکست عاطفی در جمعیت ایرانی دارای اعتبار و روایی مطلوب بوده، و می تواند به عنوان ابزاری مفید جهت سنجش شدت پریشانی ناشی از شکست عاطفی مورد استفاده قرار گیرد.