تحلیل اِسناد

هدف از این پژوهش تحلیل تعامل و همکاری بین محیط آکادمیک و بخش های اجرایی ورزش کشور براساس تحلیل اسناد مربوط به همکاری این دو محیط بود. این پژوهش از نوع مطالعات تحلیل اسناد و به صورت گذشته نگر است. در این پژوهش به صورت هدفمند و دردسترس اسناد، آئین نامه ها چارت های سازمانی، مصاحبه ها، منابع آرشیو و گزارش عملکرد سازمان های ورزشی و نهادی علمی و دانشگاهی و همکاری بین این دو نهاد مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج در سه بخش جمع بندی نظر کارشناسان در منابع آرشیو، همخوانی آئین نامه، چارت سازمانی و گزارش عملکرد سازمان ها برای تعامل و گزارش 5 ساله ادارات تربیت بدنی دانشگاه ها ورزشی تحلیل شد. علاوه براین الگوی ساختاری فعلی و مطلوب جهت تعامل این دو محیط ارائه شد. نتایج نشان داد دیدگاه صاحب نظران حوزه رسانه، اساتید و مدیران مراکز علمی ورزشی در مقایسه با مدیران بخش اجرایی همگرایی بیشتری دارد. یافته ها حاکی از این بود که متناسب با اهداف تعیین شده در آئین نامه ها، واحد مناسبی در چارت های سازمانی جهت تعامل با محیط مقابل تدوین نشده و گزارش عملکردها نیز انطباق مناسبی با وظایف پست های سازمانی این مراکز نداشتند. گزارش عملکرد ادارات تربیت بدنی دانشگاه ها در ارتباط با همکاری با بخش ورزش نشان داد که کلاس مربیگری، طرح تحقیقاتی، سمینار و همایش، کارگاه آموزشی، مربیان و هیات علمی های شاغل در دو بخش، کارورزی- کار آفرینی و نشر به عنوان مهم ترین زمینه های همکاری بین این دو محیط، حجم نسبتا بالایی داشته اند اما احتمالا کیفیت آن ها مناسب نیست. به طور کلی نتایج حاکی از عدم تعامل مناسب بین محیط آکادمیک و بخش اجرایی ورزش کشور به دلایلی متعدد ساختاری و برنامه ای دارد. به نظر می رسد باید با خصوصی سازی در بخش دانشگاه و ورزش، تدوین قوانین مدون مبنی بر همکاری دو نهاد، اجرای طرح و سمینارهای تحقیقاتی مشترک و کارورزی زمینه برای تعامل هرچه بهتر این دو نهاد مهیا شود.

مسألة تثبیت نهایی متن قرآن در چند دهة أخیر از سوی برخی قرآن پژوهان غربی، موسوم به تجدیدنظرطلبان، مورد نقد و نظر قرار گرفته است. این گروه که در رأس آنها جان ونزبرو، نویسندة کتاب چالش برانگیز «مطالعات قرآنی»، و شاگردانش هستند، تمامی اِسناد و منابع مسلمانان در تعیین تاریخ دقیق تثبیت متن قرآن را با دیده ای تردیدآمیز مورد تجدید نظر قرار داده اند. یکی از این منابع، روایات اسلامی است که از منظر خاورشناسان سنّتی همچون نولدکه و شوالی، سند تاریخی و نقش تعیین کننده ای در حلّ این مسأله داشته است. در مقابل، موافقان تجدیدنظر این روایات را از اساس فاقد اعتبار دانسته اند و چالشی بر سر راه شناخت منابع اسلام و مهم ترین آنها قرآن کریم پدید آوردند. در سال های أخیر برخی از اسلام پژوهان غربی و در رأس آنها، هارالد موتسکی، با نقد دیدگاه تجدیدنظرطلبان همین روایات را سند تاریخی معتبری به شمار آورده اند. هارالد موتسکی با نقد دیدگاه های اسلاف و اقرآن خود، با تاریخ گذاری روایات جمع و تدوین قرآن، زمان ثبت متن این روایات را به ربع سوم سدة اوّل رساند که حکایت از تثبیت متن قرآن بعد از رحلت پیامبر اکرم (ص) دارد. در این مقاله، ضمن توصیف روش ایشان در تاریخ گذاری روایات جمع قرآن، به تکمیل نتایج حاصل از این روایات در تثبیت متن قرآن پرداخته، سپس با بررسی شواهد روایی دیگری، نتایج حاصله از تاریخ گذاری در فاصلة زمانی بین ربع سوم سدة اوّل هجری تقویت شده است.

هرسازمان برای پاسخ به اهدافی و بویژه پاسخ به نیازهای بازتعریف شده دردوره جنگ بوجود می آید. خرده نظام های اجتماعی برای تداوم حیات در بحران، هم باید مدیریت شوند و هم به مدیریت بحران کمک کنند. هدف این مقاله، تحلیل نقش وزارت آموزش وپرورش درکمک به تعادل نظام آموزشی دوران جنگ عراق علیه ایران از یک سو و خلاقیت ها در پشتیبانی از جنگ در مقطع تاریخی سال 1359 تا1367 ه.ش.ازسوی دیگراست. روش انجام تحقیق، کیفی و از نوع پژوهش تاریخی است. برای گردآوری اطلاعات از فیش تحقیق و مصاحبه استفاده شدکه با استفاده ازتمام شماری اسناد ومنابع متنی دست اول و دوم و مصاحبه با مدیران آموزش وپرورش در دوران جنگ تحمیلی صورت گرفته است. روش تجزیه و تفسیر تحلیل تماتیک می باشد. طبق یافته های پژوهش، وزارت آموزش و پرورش در بخش ایفای نقش تخصصی به تدوین مقررات و آئین نامه های آموزشی خاص زمان جنگ، تأسیس و فعالیت مجتمع های آموزشی رزمندگان در پشت جبهه ومناطق جنگی، ایجاد شرایط ادامه تحصیل و تشکیل کلاس های جبرانی و تقویتی دانش آموزان رزمنده، آموزش از طریق تلویزیون در دوران بمباران شهرها اقدام کرده است. مهمترین کنش های عمومی این وزارتخانه اقدام به راه اندازی ستاد امداد وپشتیبانی جنگ، اعزام معلمان و دانش آموزان به جبهه، مشارکت درایجاد استحکام و پناهگاه درمدارس و بازسازی مداوم مدارس بمباران شده بدست آمد. این وزارتخانه با مدیریت چالش های اخلاقی و عدالت بنیان آموزش در پشت جبهه به تقویت حمایت جامعه ازجنگجویان عرصه نبردکمک کرد. مناسبات آموزش و پرورش و جنگ تا حد زیادی بر مثبت شدن ارزش های فرهنگی جامعه و گسترش ایدئولوژی رهبران در دهه اول پس از انقلاب اسلامی تاثیر گذاشت.

مسئله نسخ در قرآن در زمره دانش هایی است که از دیرباز در علوم مختلف اسلامی مورد توجه اندیشمندان مسلمان بوده و دیدگاه های متفاوت و گاه ضد و نقیضی درباره آن مطرح شده است. از آنجا که روایات، منشأ بسیاری از این اختلاف دیدگاه ها در اندیشه نسخ بوده است، پژوهش حاضر به بررسی اعتبار تاریخی اسناد این دست از روایات می پردازد. بدین منظور، پس از جمع آوری روایاتی که حاکی از نسخ آیه ای از قرآن است، با استفاده از روش های تاریخ گذاری حدیث برپایه حلقه مشترک، اسناد روایات را مورد بررسی و تحلیل قرار داده، تا به این سؤال اساسی پاسخ داده شود که این روایات در چه زمان و مکانی و توسط چه کسانی انتشار یافته است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که قتاده، سدی، حسین بن واقد، حجاج بن محمد و ابو صالح از چهره های شاخص نسخ به شمار می آیند و مبدأ گسترش روایات، قرن دوم هجری در بصره و کوفه بوده است.

سیاست گذاری فرهنگی به معنای خط مشی های فرهنگی، تدابیر و راهکارهایی برای حمایت و توسعه فعالیت های فرهنگی است و عوامل مختلفی بر آن تأثیرگذار است. یکی از مهم ترین عوامل، جهانی شدن و پیامدهای آن است که همه ابعاد جوامع را نیز تحت تأثیر تحولات محیط جهانی خود قرار می دهد. از ابعاد مهم جهانی شدن بعد فرهنگی آن است که با تولید مشترک محصولات و به دنبال آن مصرف های مشترک فرهنگی از سویی انتخاب های متعددی را پیش روی مصرف کنندگان قرار می دهد و از سویی دیگر این هم گرایی مداوم فرهنگ ها منجر به فرسوده شدن فرهنگ های ملی و بومی می گردد. از این رو کشورها در قالب سیاستگذاری فرهنگی واکنش های مختلفی نشان می دهند که در یک دسته بندی می تواند شامل گفتمان پیشگیری، مقاومت و توسعه ای باشد. کشوری مانند ایران که در شرایط موضع گیری با نظام و قدرت سرمایه داری است، نشان دادن نوع واکنش آن در مقابل فرهنگ مسلط جهانی بسیار بااهمیت است که در سیاستگذاری فرهنگی ظهور پیدا می کند. لذا در این مطالعه در پی بررسی تأثیر چالش های جهانی شدن بر سیاستگذاری فرهنگی و الگوی حاکم بر آن با روش تحلیل محتوای کیفی اسناد بالادستی هستیم. در مجموع 93 کد اولیه استخراج و 3 مضمون اصلی، 5 مقوله و 10 زیرمقوله شناسایی گردید. نتایج نشان می دهد که با وجود توجه به فرهنگ و هویت ایرانی- اسلامی و لزوم احیای آن ها (رویکرد پیشگیرانه) و هم چنین مباحث درون زایی و برون گرایی تولید و مصرف محصولات فرهنگی (رویکرد مقاومتی) در اسناد بالادستی، سیاست های نوع توسعه ای بیش از انواع دیگر است.

در منابع روایی فریقین، روایاتی درباره سهو پیامبر (ص) در نماز با طرق متعدد و متون مختلف آمده است. بسیاری از عالمان شیعه با استناد به ادله مختلف این روایت را جعلی دانسته اند. در این پژوهش در گام اول با استفاده از دو روش تحلیل اسناد و تحلیل اسناد_متن درتاریخ گذاری روایات خاستگاه تاریخی و جغرافیایی و سیر تطور این روایات تبیین و سپس با بهره گیری از نتایج گام نخست شرایط اجتماعی_سیاسی جعل و نشر این روایات تحلیل شده است. یافته های پژوهش حاکی از این است که این روایت در ابتدا توسط ابوهُرَیرَه برای توجیه اشتباهات خلفا در نماز جعل و در مدینه منتشر شده است. تحلیل اسناد_متن نشان می دهد که برخی راویان طبقات بعد تغییراتی عامدانه یا غیرعامدانه در آن ایجاد کرده اند. برای نمونه می توان اشاره کرد که در تحریرهای ابن سیرین به طور خاص بر حضور دو خلیفه اول در میان شاهدان سهو نبی تأکید شده است. در روایاتی هم که با اسناد ساختگی به ابن مسعود نسبت داده شده سهو نبی با تأکید بر بشر بودن پیامبر توجیه شده است که می توان هدف آن را پاسخ گویی به عقیده غالب شیعیان در کوفه، یعنی عدم جواز سهو نبی، دانست.