رفتار توده وار

در این تحقیق وجود رفتار توده وار مشارکت کنندگان در بورس اوراق بهادار تهران مورد بررسی و آزمون قرار گرفته است. شواهد اولیه حکایت از آن دارند که سرمایه گذاران در بورس اوراق بهادار تهران جهت تعیین ارزش سهام، کمتر از روش های کمی استفاده می نمایند و قضاوت های ایشان بیشتر مبتنی بر تصورات ذهنی، اطلاعات غیرعلمی، شایعات و پیروی کورکورانه از عده معدودی از افراد به عنوان مشارکت کنندگان پیشرو در بازار سرمایه است. این راستا، با استفاده از دو مدل به بررسی این رفتار در بورس اوراق بهادار تهران پرداخته خواهد شد. بدین منظور انحراف بازده سهام شرکت ها از بازده بازار در فواصل زمانی روزانه، هفتگی و ماهانه، در کل توزیع بازده بازار و نیز در خلال دوره های نوسانات افزایشی یا کاهشی بازار مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته های این تحقیق حاکی از آن است که رفتار توده وار در دوران رونق بازار در بورس اوراق بهادار تهران وجود ندارد، ولی شواهدی از توده واری در زمان رکود بازار با استفاده از داده های روزانه بازده یافت شد. به بیان دیگر، در بورس اوراق بهادار تهران، انحراف بازده سهام شرکت ها از بازده بازار در خلال دوره هایی که تغییرات شاخص قیمت و بازده نقدی مثبت می باشد، به مراتب بیشتر و قابل تامل تر از زمانی است که تغییرات شاخص منفی است. این مساله نشان دهنده تشابه رفتار بازده سهام شرکت ها با رفتار بازار در دوران رکود بازار می باشد. نکته دیگر آنکه با استفاده از داده های هفتگی و ماهانه به شواهدی از توده واری دست نیافتیم، که این مساله می تواند تاکیدی بر کوتاه مدت بودن پدیده توده واری باشد.

در بسیاری از موارد مشاهده شده است که قیمت ها در بازار سهام دچار نوسانات شدید می شوند بدون اینکه اطلاعات مشخص و موثقی در رابطه با آن ها در بازار منتشر شده باشد. در مدل تصمیم گیری رفتار توده وار تبعیت بی-قید و شرط از سایر سرمایه گذاران مبنای اتخاذ تصمیمات است. این گونه تصمیم گیری ها سبب هجوم سرمایه گذاران برای خرید یا فروش سهام و بروز نوسانات شدید قیمتی شده که پیامد آن بی ثباتی و شکنندگی بازار می باشد. در این پژوهش وجود رفتار توده وار در بورس اوراق بهادار تهران مورد بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق آن مبتنی بر کاهش انحراف معیار مقطعی بازده سهام نسبت به میانگین در دوره های تنش بازار نسبت به سایر دوره ها می باشد. نتایج تحقیق حاکی از آنست که رفتار توده وار در چهار پرتفوی مورد آزمون وجود نداشته است و همچنین نتایج تحقیق برای دوران تنش همراه با افول بازده سهام و دوران تنش همراه با صعود بازده سهام یکسان می باشد بنابراین رفتار سرمایه گذاران عقلایی یه نظر می رسد. به عبارت دیگر مطابق با الگوی قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای انحراف معیار بازده سهام در دوران تنش بازار افزایش یافته است.

این مقاله به بررسی رفتار توده واری آگاهانه می پردازد. تحقیق های پیشین در خصوص توده واری آگاهانه عمدتاً براساس انحراف معیار مقطعی از بازده بود که رگرسیون میان آن با بازده بازار مربوطه ملاک تصمیم گیری ها بوده است. تحقیق حاضر به دلیل ضعف های روش قبل، رویکرد جایگزینی را ارائه می کند که براساس مقایسه پایه ریزی شده است. در این تحقیق علاوه بر بازار اوراق بهادار تهران، در بازارهای کره جنوبی و اسپانیا که از بازارهای نوظهور و توسعه یافته هستند نیز با کمک بازار فرضی عاری از توده واری که از 27 شاخص بین المللی تشکیل شده، به بررسی وجود رفتار توده واری آگاهانه پرداخته می شود و سپس به مقایسه این رفتار میان بازار ایران با کره و اسپانیا می پردازد.

این تحقیق در پی پاسخ به این سوال است که آیا صندوقهای سرمایهگذاری مشترک فعال در بورس اوراق بهادار تهران در سرمایهگذاریهایی که انجام میدهند از رفتار تودهوار پیروی می کنند؟ اگر چنین رفتاری وجود دارد بر روی چه نوع سهامی(رشدی یا ارزشی) و سهام چه نوع شرکتهایی(از لحاظ اندازه، بزرگ یا کوچک) اعمال میشود؟ جامعه آماری تحقیق همه صندوقهای سرمایهگذاری مشترک در بورس اوراق برای محاسبه رفتار توده وار صندوقهای سرمایهگذاری مشترک LSV بهادار تهران بوده است و از مدل استفاده شده است. نتایج این تحقیق بیانگر آن است که بین صندوق های سرمایه گذاری مشترک فعال در بورس اوراق بهادار تهران رفتار توده وار وجود دارد.؛ رفتار توده وار صندوقهای سرمایه گذاری مشترک بر روی سهام شرکتهای کوچکتر بیشتر است؛ رفتار توده وار صندوقهای سرمایه گذاری مشترک بر روی سهام رشدی بیشتر است؛ رفتار توده وار صندوقهای سرمایه گذاری مشترک در هنگام رشد شاخص کل بورس در خرید بیشتر از فروش نیست؛ رفتار توده وار صندوقهای سرمایه گذاری مشترک در هنگام تنزل شاخص کل بورس در فروش بیشتر از خرید نیست.

رفتار سرمایه گذاران در بازارهای مالی یکی از موضوعات مهم در علم مالی است که در این خصوص مالی استاندارد بر رفتار منطقی عاملین اقتصادی و وجود آربیتراژ و مالی رفتاری بر خطاهای رفتاری و محدودیت در آربیتراژ در بازارهای مالی تاکید دارد هدف این مقاله ارزیابی و رتبه بندی رفتارهای سرمایه گذاران در بورس اوراق بهادار تهران به روش فرایند تحلیل شبکه ای (ANP) است . جهت ارزیابی و رتبه بندی رفتار سرمایه گذاران در بورس اوراق بهادار تهران از روش فرایند تحلیل شبکه ای و نرم افزار سوپر دسیژن استفاده شده است همچنین جهت محاسبه نمره مقایسات زوجی معیارها و خوشه ها و روابط بین آنها از استاندارد امتیاز دهی ساعتی استفاده شده و بر این مبنا پرشسنامه ای تهیه و برای خبرگان و فعالین بازار سهام ارسال شد و نمره هر مقایسه زوجی با محاسبه میانگین هندسی نمره های پرسشنامه ها بدست آمد . نتایج این پژوهش نشان می دهد که سرمایه گذاران در بورس اوراق بهادار تهران در 40 درصد رفتارها و تصمیمات خرید و فروش سهام ، رفتار توده وار دارند و در 33 درصد مواقع فرایند دقیق و تحلیلی را برای تصمیم خرید و فروش سهام انتخاب کرده و منطقی رفتار می کنند همچنین حدود 22 درصد رفتارهای سرمایه گراران واکنشی و حدود 5 درصد تصمیمات خرید و فروش سهام آنها شهودی می باشد بر اساس نتایج دیگر این پژوهش عوامل مربوط به بازار سهام و آموزش و فرهنگ بیش از سایر عوامل بر رفتارهای سرمایه گذاران موثر است .

امروزه رفتار خرید و رفتار ارتباطاتی مصرف کنندگان، تحت تأثیر شبکه های اجتماعی قرار گرفته است. مصرف کنندگان به استفاده از اطلاعات در مورد خرید کالا و یا خدمات برانگیخته شده و رفتار خریدشان شکل می گیرد. چنین شبکه هایی، منجر به تشکیل گروه ها و جوامع مجازی شده است که بر تصمیم گیری افراد اثر گذاشته و آنان را در جهت انجام معاملات حرکت می دهد. در این پژوهش، اثر حمایت مجازی در ایجاد رفتار توده وار در بورس اوراق بهادار تهران در سال 93-94 بررسی شده است. جامعه آماری این تحقیق شامل سرمایه گذارانی است که از رسانه های اجتماعی و شبکه های اجتماعی استفاده می کنند. نمونه مورد بررسی در این تحقیق شامل 400 نفر از سرمایه گذاران بورس اوراق بهادار تهران هستند که از تلگرام و گروه های بورسی و فرابورسی موجود در تلگرام استفاده می کنند و نمونه آماری بصورت تصادفی از گروه های مختلف انتخاب و پرسشنامه بین آنها توزیع و جمع آوری گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهای spss 19 و lisrel8.5 استفاده شد. نتایج این تحقیق نشان می دهد که همة ابعاد حمایت مجازی در ایجاد زمینه برای شکل گیری رفتار توده وار مؤثر است، لذا حمایت مجازی در ایجاد رفتار توده وار مؤثر است، از اینرو می توان نتیجه گرفت که سرمایه گذاران در تصمیم گیری هایشان بیشتر تحت تأثیر تصمیمات دیگران قرار داشته (در این تحقیق، تحت تأثیر تصمیمات گروه های مجازی)، حتی اگر در گروه ها و شبکه های مجازی حضور نداشته باشند؛ رفتار آنها زاییده رفتار توده ای است که شکل می گیرد.

بررسی رفتار سرمایه گذاران در بازارهای مالی همواره از جمله موضوعات قابل توجه سیاست گذاران پولی و مالی بوده است. به کارگیری ابزارهای نوین تأمین مالی در بازار سرمایه ایران نیز این ضرورت را ایجاب می کند. بر این اساس هدف از انجام تحقیق حاضر آزمون رفتار توده واری سرمایه گذاران در به کارگیری اوراق بهادار اسلامی در بازار سرمایه ایران طی سال های 1390 تا 1394 می باشد؛ که با استفاده از مدل های کریستی– هیوانگ و یائو و همکاران در 22 شرکت منتشرکننده اوراق اجاره و با استفاده از روش همبستگی و تحلیل رگرسیون، انجام شده است. نتایج حاصل از آزمون رفتار توده واری در بازار ثانویه اوراق اجاره در ایران طی دوره مورد بررسی نشان داده که وجود رفتار توده وار بین سرمایه گذاران اوراق اجاره تأیید نشده است. همچنین نتایج نشان داده که سرمایه گذاران در این بازار، در دوره های تنش رفتار توده واری از خود نشان نداده اند و این نتایج موئد ثبات نسبی بازده سرمایه گذاری در بازار اوراق اجاره در ایران بوده است.

امروزه رفتار توده وار، که یکی از مهم ترین تورش های رفتاری در بین شرکت های سرمایه گذاری، مدیران و سرمایه گذاران است، نقش بسیار مهمی در پذیرش ریسک، بازده سهام و سبد سرمایه گذاری بازی می کند. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی تأثیر رفتار توده وار مدیران شرکت های سرمایه گذاری در ریسک پذیری آنها است. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی مدیران عامل و مدیران مرتبط با سرمایه گذاری در شرکت های سرمایه گذاری پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 196 نفر محاسبه شد. برای تحلیل فرضیه های ارائه شده در قالب الگوی مفهومی پژوهش، از روش الگوسازی معادلات ساختاری با رویکرد حداقل مربعات جزیی (PLS) استفاده شد. نتایج تحلیل ها نشا ن دهنده تأیید فرضیه اصلی پژوهش و چهار فرضیه فرعی مرتبط با آن است. نتایج نشان داد بین ریسک پذیری و رفتار توده وار مدیران شرکت های سرمایه گذاری، رابطه ای معکوس وجود دارد.

هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر متغیرهای رفتاری اطمینان بیش از حد مدیریت، رفتار توده وار و گرایش احساسی سرمایه گذاران بر بازده سهام است. بدین منظور با استفاده از داده های مربوط به 75 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره هفت ساله 1394 - 1388 ، شاخص اطمینان بیش از حد مدیریت، رفتار توده وار سرمایه گذاران و گرایش احساسی سرمایه گذاران محاسبه و تأثیر آنها بر بازده سهام مورد بررسی قرار گرفت. داده های پژوهش از نوع تابلویی و برای تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیه ها از الگوی رگرسیون خطی چندگانه استفاده شده است. شواهد و نتایج تجربی پژوهش نشان داد که متغیرهای رفتاری مورد بررسی در پژوهش، تأثیر معکوس و معناداری بر بازده سهام شرکت ها دارند. به این صورت که با افزایش میزان اطمینان بیش از حد مدیران، رفتار توده وار سرمایه گذاران و همچنین گرایش احساسی سرمایه گذاران، بازدهی سهام کاهش می یابد. <br /> <br /> <br /><br /> <br />واژه های کلیدی: متغیرهای رفتاری، اطمینان بیش از حد مدیریت، رفتار توده وار، گرایش احساسی، بازده سهام.

تحقیق درباره توده واری و تأیید وجود یا رد آن، همچنین تعیین نوع آن، اعم از عقلایی یا غیرعقلایی بودن، دغدغه محققان اقتصادی به ویژه طرفداران اقتصاد و مالی رفتاری بوده است. در این پژوهش ضمن بررسی مدل های اندازه گیری توده واری، به توده واری شرکت های سرمایه گذاری و تبعیت آن از احساسات پرداخته شده است. در این تحقیق دو موضوع مورد کنکاش واقع شده است. نخست، وجود توده واری که بر اساس مدل های LSV و امیرات - بوری، مورد تأیید واقع شد و در وهله بعد، تعیین جنس این توده واری است که اثباتِ تبعیت آن از احساسات می تواند راهگشای تأیید غیرعقلایی بودن آن باشد. در این تحقیق توده واری مدیران بیست شرکت سرمایه گذاری، از دو روش محاسبه توده واری مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تخمین ها نشان می دهد توده واری از هر دو روش متأثر از احساسات سرمایه گذاری است. در این تحقیق از تحلیل مؤلفه اصلی برای تجمیع اثر احساسات استفاده شده است.

هدف این پژوهش بررسی پدیده رفتار جمعی یا رفتار توده وار، به عنوان یک تورش رفتاری در بین سرمایه گذاران است. بدین منظور با استفاده از اطلاعات قیمت سهام روزانه 184 شرکت فعال پذیرفته شده در بورس اوراق تهران در طول سال های 1392 تا 1396 وجود رفتار توده وار در بورس اوراق بهادار تهران، با رویکردی جدید، بررسی شده است و شدت و ضعف این رفتار در طول سال های پژوهش و مشاهدات مؤثر در وقوع آن مورد راستی آزمایی قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل داده ها، با اتکا به اصول داده های سری زمانی و بهره گیری از تکنیک های نمرات استاندارد و نقاط اثرگذاری استفاده شده است. یافته های پژوهش، ضمن تائید وجود رفتار توده وار در کلیه سال های پژوهش، پراکنشِ شدت و ضعف بروز این رفتار را به صورت روزانه به همراه مشاهدات اثرگذار نشان داده است و با کمک تکنیک تشخیص نقاط مؤثر، مقاطع زمانی بروز رفتار جمعی قوی استخراج شده است. همچنین نتایج پژوهش نشان می دهد که رفتار توده وار در روندهای نزولی با شدت بیشتری از روندهای صعودی اتفاق می افتد.

شناخت فرایند تصمیم گیری مشارکت کنندگان در بورس همواره موضوعی مهم برای مشارکت کنندگان و سرمایه گذاران در بازار بوده است. چرا که ایده رفتار کاملاً عقلائی سرمایه گذاران که همواره به دنبال حداکثر سازی مطلوبیت خود هستند برای توجیه رفتار و واکنش بازار کافی نیست؛ و رفتارهای احساسی و توده وار سرمایه گذاران نیز مورد توجه قرار گرفته است. به دلیل وجود شواهد بین المللی در زمینه وجود ارتباطات سیاسی بین دولت و شرکتها، تعداد زیادی از مطالعات، رفتارهایی سرمایه گذاران و رابطه آن با پدیده ارتباطات سیاسی در شرکتها را بررسی کرده اند. هدف این پژوهش بررسی اثر رفتار سرمایه گذاران بر رابطه بین ثبات مدیریتی و ارتباطات سیاسی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشداطلاعات مورد نیاز این پژوهش برگرفته از صورت های مالی 600 سال- شرکت در بازه زمانی 1397-1393 می باشد. پژوهش انجام شده از نظر نوع هدف جزء پژوهشهای کاربردی است و روش پژوهش از نظر ماهیت و محتوایی همبستگی میباشد. انجام پژوهش در چارچوب استدلالات قیاسی- استقرایی صورت گرفته است و برای تجزیه و تحلیل فرضیه از تحلیل پانلی کمک گرفته شده است. نتایج برآورد مدل نشان داد که بین ثبات مدیریتی و ارتباطات سیاسی شرکت ها رابطه معنی داری وجود دارد؛ اما رفتار توده وار سرمایه گذاران بر رابطه بین ثبات مدیریتی و ارتباطات سیاسی شرکت ها تاثیر معنی داری ندارد.

شواهد نشان می دهد که سرمایه گذاران در بورس اوراق بهادار تهران برای تعیین ارزش سهام علاوه بر روش های کمی، از قضاوت هایی مبتنی بر تصورات ذهنی، اطلاعات غیرعلمی، شایعات و پیروی کورکورانه از عده معدودی از مشارکت کنندگان در بازار سرمایه که از آن با عنوان رفتار جمعی، رمه ای و توده وار نیز یاد می شود، استفاده می کنند. هدف از این پژوهش معرفی مدلی برای بررسی ترکیب عوامل موثر بر بروز رفتار توده وار سرمایه گذاران در بورس اوراق بهادار تهران، بر مبنای پیشینه ی مطالعات مربوط در این زمینه است. این پژوهش از نوع آمیخته بوده که به لحاظ هدف کاربردی و از نوع توصیفی، پیمایشی می باشد. در این پژوهش تعداد 190 سرمایه گذار به عنوان نمونه در دسترس پرسشنامه برخط را تکمیل نموده و آزمون فرضیه ها با استفاده از نرم افزار SPSS22 و AMOS18 و در چارچوب روش معادلات ساختاری مورد ارزیابی قرار گرفته و مدل پژوهش ترسیم گردیده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که مدل ارایه شده از برازش مطلوبی برای بیان ارتباط عوامل موثر بر بروز رفتار توده وار سرمایه گذاران برخوردار است و می تواند ارتباطات و اثرات میانجی بین ویژگی های فردی و فرهنگی، ریسک پذیری و رفتار توده وار را در سرمایه گذاران مشخص نماید.

سرمایه گذاری سبک پایه از جمله نظریه های مطرح در حوزه مالی رفتاری است. در سرمایه گذاری سبک پایه، سرمایه گذاران ابتدا گزینه های سرمایه گذاری پیش رو را بر مبنای یک ویژگی مشترک گروه بندی کرده، سپس از گروه منتخب دارایی مد نظر را خریداری می کنند. این ویژگی مشترک «سبک» نامیده می شود که اساس گروه بندی است. در این پژوهش کاربرد «صنعت» به عنوان سبک در «سرمایه گذاری سبک پایه» بررسی شده است. همبستگی معاملات سرمایه گذاران خرد در سطح صنعت با کنترل متغیرهای اندازه و ارزش دفتری به ارزش بازار آزمون شده است. به منظور آزمون فرضیه های پژوهش، نمونه ای شامل 8 میلیون معامله منتسب به 335 شرکت به روش حذف سامان مند از بین شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در سال های 1387 تا 1393 انتخاب شده است. نتایج نشان می دهد که صنعت سبکی است که سرمایه گذاران خرد از آن برای انتخاب سهام استفاده می کنند. همچنین استفاده از سبک های اندازه و ارزش دفتری به بازار نیز رواج دارد.

هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر مولفه های رفتار سرمایه گذاران بر رویکردهای مدیریت مالیات بود. روش: در این پژوهش رویکردهای مدیریت مالیات شامل فرار مالیاتی، اجتناب از مالیات و راهکار جسورانه مالیاتی مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور از روش داده های ترکیبی (پانل دیتا)، براساس داده های سالانه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی 1393-1400 استفاده شده است. در نهایت تعداد 127 شرکت از طریق تکنیک حذف نظام مند به عنوان نمونه انتخاب و تجزیه و تحلیل داده های مذکور با استفاده از نرم افزار استتا نسخه 16 در سطح اطمینان 95 درصد اجرا شد. برای اندازه گیری گرایش احساسی سرمایه گذاران و توده واری، به ترتیب از شاخص EMSI و مدل هوانگ و سالمون (۲۰۰۶) استفاده شده است. یافته ها: شواهد و یافته های تجربی پژوهش حاکی از آن است که رفتار سرمایه گذاران دارای اثر مثبت و معناداری بر رویکردهای مدیریت مالیات می باشد. به این معنی که با افزایش گرایش احساسی و رفتار توده وار سرمایه گذاران، میزان مدیریت مالیات مدیران شرکت ها نیز افزایش می یابد. نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان داد که متغیرهای رفتاری سرمایه گذاران (رفتار توده وار و گرایش احساسی) دارای تأثیر مستقیم و معناداری بر رویکردهای مدیریت مالیات شرکت ها هستند. به این صورت که هرچه میزان رفتار توده وار و همچنین گرایش های احساسی سرمایه گذاران بیشتر باشد، میزان فرار، اجتناب و رویکرد جسورانه مالیاتی افزایش می یابد. لذا، رفتار سرمایه گذاران به عنوان یک عنصر مهم برهم زننده نظم بازارهای مالی تأیید شده است. نتایج این تحقیق می تواند در بهبود تصمیم گیری سیاست گذاران و سرمایه گذاران برای جهت دهی صحیح بازار سهام و مدیریت یکپارچه آن مثمرثمر باشد.

هدف این تحقیق بررسی تاثیر استراتژی های معاملاتی مبتنی بر رفتار تجاری و مومنتوم بازده بر شکل گیری رفتار توده وار بوده است. قلمرو مکانی این تحقیق شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و قلمرو زمانی سالهای بین 1391 تا 1395 بوده است. تحقیق حاضر در زمره تحقیقات کاربردی قرار دارد، چنانچه طبقه بندی انواع تحقیقات بر اساس ماهیت و روش را مدنظر قرار گیرد، روش تحقیق حاضر از لحاظ ماهیت در زمره تحقیقات توصیفی قرار داشته واز نظر روش نیز در دسته تحقیقات همبستگی محسوب می گردد. در این پژوهش برای جمع آوری داده ها و اطلاعات، ازروش کتابخانه ای استفاده شد. در بخش داده های پژوهش از طریق جمع آوری داده های شرکت های نمونه با مراجعه به صورت های مالی، یادداشت های توضیحی و ماهنامه بورس اوراق بهادار انجام پذیرفت. بر اساس روش حذف سیستماتیک تعداد 135 شرکت به عنوان نمونه آماری انتخاب گردید. به منظور توصیف و تلخیص داده های جمع آوری شده از آمارتوصیفی و استنباطی بهره گرفته شده است. به منظور تحلیل داده ها ابتدا پیش آزمون های ناهمسانی واریانس، آزمون Fلیمر، آزمون هاسمن و آزمون جارک – برا و سپس از آزمون رگرسیون چند متغیره برای تایید و رد فرضیه های تحقیق(نرم افزار ایویوز) استفاده گردیده است. نتایج نشان داد استراتژی معاملاتی مبتنی بر مومنتوم بازده در کوتاه مدت،میان مدت و بلند مدت موجب شکل گیری رفتار توده وار می گردد.به علاوه استراتژی معاملاتی مبتنی بر رفتار تجاری موجب شکل گیری رفتار توده وار می گردد.

هدف: در بازارهای مالی و مطالعات مالی-رفتاری، رفتار توده وار سهامداران عنصری با اهمیت محسوب شده و به فرایندی اشاره دارد که در آن، فعالان بازار سرمایه تصمیمات خود را بدون توجه به اطلاعات و تحلیل های خود و به تقلید از رفتار دیگران، اخذ می نمایند. تجزیه و تحلیل رفتار توده وار می تواند درک ما را از چگونگی شکل گیری حباب در بازارهای سهام و کمک به افزایش کارایی بازار سرمایه، بهبود بخشد. با عنایت به اهمیت رفتارهای توده وار، در این پژوهش به بررسی رابطه بین سیاست های پولی و تغییرات نرخ ارز با رفتارهای توده وار سهامداران پرداخته شده است. روش: به منظور اندازه گیری رفتارهای توده وار از مدل چانگ و همکاران (2000) استفاده شده؛ مطابق این مدل، هنگامی که انحراف بازده سهام شرکت های موجود در بازار از بازده بازار کاهش یابد، نشانه های شکل گیری رفتار توده وار سهامداران احراز می شود. همچنین جهت اندازه گیری متغیرهای سیاست های پولی و تغییرات نرخ ارز، به ترتیب از شاخص های تغییرات فصلی حجم نقدینگی و نیز تغییرات ماهانه نرخ ارز استفاده شده است. یافته ها: با استفاده از داده های سری زمانی طی سال های 1390 تا 1400 (شامل داده های 133 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران) و استفاده از رگرسیون چند متغیره جهت تحلیل داده ها و آزمون فرضیه ها، نتایج تحقیق نشان می دهد که تغییرات نرخ ارز سبب شکل گیری رفتارهای توده وار در بورس اوراق بهادار تهران می گردد. مضافا، مطابق نتایج تحقیق هرچند تغییرات حجم نقدینگی سبب تشکیل رفتارهای توده وار سهامداران می شود لیکن، این نتایج از نظر آماری معنی دار نمی باشد. نتیجه گیری: رفتارهای توده وار سهامداران، سبب افزایش فاصله بین قیمت بازار و ارزش ذاتی سهام شده و افزایش ریسک سقوط قیمت سهام و کاهش کارایی بازار سرمایه را به دنبال دارد. مضافا نتایج برخی مطالعات نشان داده که رفتارهای توده وار زمانی که بازارها در وضعیت با ثبات قرار دارند (صعودی و یا نزولی) نسبت به زمانی که دچار آشفتگی بوده و ابهام بر بازار حاکم می باشد، بیشتر مشاهده می شود. مفهوم این موضوع آن است که اگر سیاست گذاران قصد اثرگذاری بر رفتارهای توده وار را دارند، باید زودتر و در زمانی که بازارها هنوز در وضعیت با ثبات هستند و قبل از ورود بازار به بحران مالی و شکل گیری حباب، تصمیمات لازم را اتخاذ و اجرا نمایند. با عنایت به نتایج تحقیق در خصوص تاثیر نوسانات نرخ ارز بر شکل گیری رفتار توده وار ، پیشنهاد می شود تصمیم گیران در سازمان بورس از این عامل به منظور جهت دهی به رفتارهای سرمایه گذاران و حرکت بازار به سمت ارزش های ذاتی و پیش گیری از شکل گیری حباب و نیز ریزش بیش از حد بازار، استفاده نمایند. به طور کلی، پیامد مهم نتایج این مطالعه ارائه این موضوع است که ناظران بازار، قانون گذاران و به طور خاص بانک مرکزی، می بایستی هنگام طراحی سیاست ها و اخذ تصمیمات مرتبط با سیاست های پولی شامل تعیین حجم نقدینگی و کنترل نرخ ارز، محدودیت های بالقوه مدل های منطقی موجود را در نظر بگیرند. ضمن آنکه می بایستی عناصر رفتاری نگرش مشارکت کنندگان در بازار و سویه های روانی و شناختی در هنگام اخذ تصمیمات یاد شده، در نظر گرفته شود.