مطالب مرتبط با کلیدواژه

طرح هادی


۴۱.

بررسی مدیریت ایمنی ساخت و سازهای خارج از محدود طرح هادی روستایی و عملکردکمیسیون ماده 99 ساخت و سازها مطالعه موردی: دشت ارژن فارس در سال 1399

کلیدواژه‌ها: ایمنی ساخت و ساز نظارت طرح هادی تخلفات کمیسیون ماده 99

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۷ تعداد دانلود : ۱۹۴
طرح تجدید حیات و هدایت روستا از لحاظ ابعاد اقتصادی، اجتماعی و فیزیکی یکی از مهمترین رسالت طرح هادی است که در چندسال اخیر مورد توجه قرار گرفته شده است.اما متاسفانه این رویکرد با یکسری چالش های روبرو بوده است.ما دراین پژوهش به بررسی ایمنی ساخت و سازهای خارج از محدود طرح هادی روستایی و عملکردکمیسیون ماده 99در این ساخت و سازها پرداختیم و به نتایج در خور توجه دست یافته ایم. . نتایج بررسی انواع روایی و پایایی پرسشنامه و فرضیات به صورت شکل ها و جداولی به طور مختصر ارائه گردید. نتایج فرضیات نشان می دهد که در سطح اطمینان 95% که تمامی فرضیات تحقیق بجز فرضیه اول، مورد تایید می باشند. به نظر می رسد که بکارگیری ایمنی ساخت بر عملکرد کمیسیون ماده 99 اثری ندارد. به نظر می رسد که تخلفات ساخت و ساز و نظارت خارج از محدوده طرح هادی روستایی بر ایمنی ساختمان اثر دارد و به نظر می رسد که تخلفات ساخت و ساز و نظارت بر طرح های هادی روستایی اثر دارد. همچنین به نظر می رسد که مقاوم سازی ساختمان ها بر عملکرد کمیسیون ماده 99 اثر دارد.
۴۲.

تحلیل توزیع فضایی اعتبارات عمران روستایی، جهت اجرای طرح هادی روستاها در شهرستان بردسیر

کلیدواژه‌ها: توزیع فضایی اعتبارات روستایی طرح هادی روش تاپسیس شهرستان بردسیر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۱ تعداد دانلود : ۱۵۱
ایجاد عدالت اجتماعی در روستاها یکی از عواملی است که زندگی در روستاها را پررونق تر کرده و نه تنها می تواند مانع دفع جمعیت باشد، جاذب جمعیت نیز می تواند باشد. در این میان توزیع متعادل توزیع و اعتبارات روستایی از جمله مهمترین عوامل ایجاد کننده عدالت اجتماعی در محیط روستایی است. بنابراین برای این منظور، با استفاده از روش دلفی هفت عامل خصایص جمعیت، خصایص فضایی، خصایص کالبدی، خصایص اقتصادی، جاذبه گردشگری، خصایص محیط طبیعی، خصایص مدیریتی نهادی جهت تحلیل توزیع فضایی اعتبارات عمران روستایی در رابطه با اجرای طرح هادی روستاها در شهرستان بردسیر مشخص شدند که به 23 زیرعامل تقسیم می گردند. سپس با استفاده از روش AHP اقدام به اولویت بندی معیارها و زیرمعیار شد، نتایج این بخش مشخص کرد که عوامل اقتصادی با 0.261 و ابعاد خانوار با 0.145 مهمترین معیار و زیرمعیار بودند. برخی از معیارها از جمله فاصله از جاده از قبل وجود نداشته اند و با استفاده از این ابزار تهیه شدند، همچنین با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی نقشه هر زیرمعیار براساس اهمیت آنها طبقه بندی مجدد شد. در نهایت رتبه بندی روستاها با استفاده از روش تاپسیس انجام گرفته ونتایج گویای این بود که از بین 32 روستایی که در گذشته ،طرح هادی در آنها اجرا وتخصیص اعتبار گردیده است، فقط 12 روستا در اولویت های بالای برنامه تاپسیس قرار دارندو 5 روستانیز در پایین ترین سطح اولویت قرار دارند، که طرح هادی در آنها اجرا شده است. در واقع می توان نتیجه گرفت که تا قبل از این به معیارهای جغرافیایی در توزیع اعتبارات روستایی توجه چندانی نشده است.
۴۳.

شناخت میزان رضایت مندی روستاییان از اجرای طرح هادی روستایی (مطالعه موردی: دهستان دیوشل، شهرستان لنگرود)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سکونتگاه روستایی طرح هادی رضایت مندی دهستان دیوشل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۸ تعداد دانلود : ۲۱۱
یکی از مهم ترین طرح های دولت برای ساماندهی روستاهای کشور در بیش از دو دهه گذشته، طرح هادی روستایی بوده است. ارزیابی پیامدهای اجرای این طرح ها در ابعاد مختلف به منظور اطلاع از پیامدها و همچنین شناسایی نقاط قوت و ضعف آن ها ضروری به نظر می رسد. تحقیق حاضر، با هدف ارزیابی و تحلیل میزان رضایت مندی روستاییان از عملکرد اقتصادی، اجتماعی و کالبدی اجرای طرح هادی در دهستان دیوشل است. تحقیق به صورت توصیفی و از نوع پیمایشی است. جامعه آماری تحقیق، 2671 خانوار روستایی و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران، 336 بوده است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون ضریب همبستگی پیرسون، آزمون رگرسیون و تحلیل مسیر با استفاده از نرم افزار  Amos انجام شده است. بر اساس یافته های تحقیق، میزان ضریب همبستگی 708/0 بوده است که طبق آن ارتباط مستقیم و مثبت بین اجرای طرح هادی روستایی و تحقق رضایت مندی روستاییان از محیط روستا برقرار است. بر اساس ضریب تعدیل( 63/0)، بیش از 63 درصد از شاخص های رضایت مندی قابل تبیین است. نتایج حاصل از آزمون  Tتک نمونه ای نشان داد که عملکرد طرح هادی در ابعاد مختلف از میانه نظری اهداف تحقیق بیشتر بوده است. بر اساس نتایج تحلیل مسیر، بیشترین تاثیر به متغیرهای مسکن و محیط زیست و کمترین تأثیر به متغیرهای مشارکت پذیری و اشتغال در بخش غیر کشاورزی تعلق دارد؛ در نتیجه بعد کالبدی اجرای طرح، بیشترین و بعد اجتماعی، کمترین اثرگذاری را بر سطح رضایت روستاییان از اجرای طرح هادی داشته است.
۴۴.

ارزیابی کیفیت اجرای طرح های هادی و اثرات آنها در روستاهای مرزی (مطالعه موردی: شهرستان زهک)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: طرح هادی کیفیت اجرا روستاهای مرزی شهرستان زَهَک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۶ تعداد دانلود : ۱۵۰
 در سال های اخیر، برنامه ریزان و سیاستگذاران به ویژه در کشورهای در حال توسعه به برنامه ریزی کالبدی سکونتگاه های روستایی به منظور هدایت منطقی عناصر کالبدی در عرصه های روستایی توجه زیادی کرده اند. پذیرش این واقعیت امری اجتناب ناپذیر است و هدایت پویش های اقتصادی، اجتماعی و کالبدی سکونتگاه های روستایی بدون بهره گیری از برنامه ای هماهنگ و همسان در جهت توسعه کالبدی، کاری دشوار و گاه ناممکن به شمار می آید. هدف تحقیق حاضر، ارزیابی کیفیت اجرای طرح های هادی روستایی و بررسی اثرات اقتصادی- اجتماعی و کالبدی آنها در شهرستان زهک می باشد. این تحقیق به روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق حاضر، شامل تمامی روستاهایی است که اجرای طرح هادی در آنها اتمام یافته است و روستاهای نمونه شامل روستاهایی است که حداقل 2 سال از زمان اتمام اجرای طرح هادی در آنها سپری شده باشد. بر این اساس، در این پژوهش، 16 روستا مورد بررسی قرار گرفته است که با توجه به تعداد خانوارهای ساکن در آنها و با استفاده از فرمول کوکران، تعداد 356 سرپرست خانوار به عنوان نمونه های خانوار تعیین گردید. برای تحقق اهداف مورد نظر، ضمن مطالعات اسنادی، طیف گسترده ای از شاخص ها با ابعاد اقتصادی، اجتماعی و کالبدی تعیین و در چارچوب مطالعات میدانی مورد بررسی قرار گرفت. در این راستا، فرم های مشاهدات میدانی برای بررسی کیفیت اجرای طرح های هادی و پرسشنامه های خانوار برای بررسی اثرات آنها مورد استفاده بوده اند. همچنین برای تجزیه و تحلیل داده ها، ضمن بهره گیری از قابلیت های نرم اف زار ArcGIS برای تحلیل های فضای ی، از روش های آماری تحلیل واریانس یک طرفه One-way Anova) ) و آزمون همبستگی کندال (Kendall's tau-b) در نرم افزار SPSS استفاده شده است. یافته های پژوهش مؤید آن است که در 3 روستا از 16 روستای مورد مطالعه، کیفیت اجرای طرح هادی در سطح مطلوب و در 5 روستا در سطح پایین می باشد. از طرف دیگر، بر اساس تحلیل های آماری، در روستاهای مورد مطالعه اختلاف معناداری بین سطح اثرات طرح های هادی در ابعاد مختلف وجود دارد. در این راستا، بیشترین میزان اثرات این طرح در بعد اقتصادی (با میانگین 07/3) و در سایر ابعاد نیز پایین تر از میانه نظری می باشد. همچنین نتایج آزمون همبستگی کندال بین برایند کلی اثرات طرح های هادی و نرخ رشد جمعیت روستاهای مورد مطالعه نشان می دهد که بین این دو متغیر، ارتباط مستقیم با همبستگی متوسط برقرار می باشد.
۴۵.

ارزیابی عملکرد دهیاریها در پیشبرد اهداف طرحهای هادی روستایی (مطالعه موردی: شهرستان زنجان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مدیریت روستایی طرح هادی توسعه روستایی شهرستان زنجان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۲ تعداد دانلود : ۱۱۷
دهیاری به عنوان یک نهاد عمومی و غیردولتی، با شخصیت حقوقی مستقل و با درخواست روستائیان و مجوز وزارت کشور با هدف بهبود و توسعه شاخصهای اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و محیطی-کالبدی در هر روستا تشکیل می شود. یکی از وظایف دهیاری، همکاری با بنیاد مسکن در تهیه، تصویب و اجرای طرح هادی روستایی است.این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی، عملکرد دهیار در نحوه تهیه و اجرای طرح هادی و نظارت بر ساخت و ساز بعد از اجرای طرح هادی روستایی بررسی می کند. جامعه آماری تحقیق شامل 24 روستای شهرستان زنجان است که با استفاده از جدول مورگان، 373 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. برای تحلیل داده ها از مدل نیکوئی برازش کلموگرونف-اسمیرنف و توزیع پواسن و تحلیل رگرسیونی چندگانه با کمک نرم افزار SPSS استفاده شده است.نتایج تحقیق نشان می دهد که، براساس مدل نیکویی برازش با سطح اطمینان 0.05P< ، عملکرد دهیار در طرح هادی مطلوب نیست. براساس توزیع پواسن، عملکرد دهیاری روند روبه رشدی دارد. همچنین تحلیل رگرسیونی نیز میزان همبستگی بین عملکرد دهیاری در توسعه و پیشبرد طرح هادی روستایی را، 0.929 برآورد کرده است. در بین شاخص های عملکرد دهیاری شاخص «عملکرد دهیار در نظارت بر ساخت و ساز بعد از اجرای طرح هادی» (0.447=β) بیشترین تاثیر و رضایت مندی را در اجرای طرح هادی داشته است. در این زمینه برای موفقیت دهیاران در اجرای طرح هادی، تاسیس دهیاریهای مستقل، آموزش دهیاران، و توسعه همکاری دهیار با سازمان ها و مشاوران و پیمانکاران ضروری است.
۴۶.

نقش نگرش فکری و فلسفی مؤثر بر مشارکت روستاییان در فرایند اجرای طرح های هادی روستایی. مطالعه موردی شهرستان خواف(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فردگرایی مثبت مسؤولیت پذیری آینده گری قانون گرایی مشارکت روستاییان طرح هادی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۲ تعداد دانلود : ۹۵
مشارکت مردم در طرح های توسعه روستایی یکی از کم هزینه ترین و مطلوب ترین راهبرد توسعه روستایی است. بنابراین، موفقیت طرح های هادی روستایی، بدون مشارکت مردم در فرایند تهیه، اجرا و نگهداری این طرح ها، به نتیجه مطلوب نخواهد رسید. در این مقاله تلاش شد تا نگرش فکری و فلسفی مؤثر بر مشارکت روستایی در میزان موفقیت فرایند اجرای طرح های هادی روستایی مورد بررسی قرار گیرد. روش تحقیق در این مطالعه، از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی- تحلیلی و همبستگی است که بخش عمده ای از داده های آن بر اساس مطالعات میدانی و با روش نمونه گیری تصادفی از سطح 233 خانوار نمونه منطقه جمع آوری شده است. یافته های مطالعه بر اساس نتایج به دست آمده از آزمون های همبستگی تیپ پیرسون نشان می دهد که ارتباط معنی دار و نسبتاً قابل ملاحظه ای با ضریب 303/0 بین نگرش فکری و فلسفی مؤثر بر مشارکت و فرایند اجرای طرح های هادی روستایی وجود دارد، به نحوی که نگرش فکری و فلسفی مؤثر بر مشارکت حدود 1/18 درصد تغییرات متغیر وابسته را تبیین می نماید و در بین نگرش فکری و فلسفی، مسؤولیت پذیری به میزان 5/22 درصد بر روند اجرای طرح هادی تأثیرگذار بوده است. در توزیع فضایی رابطه بین نگرش فکری و فلسفی مؤثر بر مشارکت و روند اجرای طرح های هادی فقط در چهار روستا، همبستگی مستقیم و نسبتاً کاملی وجود دارد. با توجه یافته ها، راهکارهایی شامل ایجاد گروه های پیشرو در زمینه های گوناگون مرتبط با طرح هادی، ایجاد بسترهای اجتماعی مورد نیاز برای بالا بردن میزان مشارکت مردم در طرح، برگزاری کارگاه های آموزشی در زمینه آشنایی با فرایند تهیه، اجرا و نگه داری طرح های هادی و غیره پیشنهاد شده است.
۴۷.

آسیب شناسی ساختاری طرح هادی به منزله فراگیرترین طرح توسعه روستایی در ایران نمونه: استان کرمانشاه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: توسعه روستایی طرح هادی آسیب شناسی تحلیل مضمون کرمانشاه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۹
برای تهیه و اجرای طرح هادی به منزله فراگیرترین و محلی ترین طرح توسعه روستایی در ایران، هزینه های کلانی صرف می شود و این طرح آثار چشمگیری بر بافت فیزیکی کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و... سکونتگاههای روستایی بر جای گذاشته است. اثرگذاری چندبعدی تهیه و اجرای این طرح بر عرصه سکونتگاههای روستایی و جوامع مستقر در آنها، ضرورت آسیب شناسی طرح هادی را دوچندان می کند؛ امر مهمی که تاکنون پژوهشگران عرصه روستایی توجهی به آن نداشته اند؛ بر این اساس هدف اصلی پژوهش حاضر، شناسایی آسیب های ساختاری طرح هادی روستایی است که به صورت مطالعه موردی در استان کرمانشاه انجام شده است. این پژوهش کیفی در چهارچوب پارادایم تفسیری برساختی انجام شده و شیوه تحلیل حاکم بر آن، تحلیل مضمون است. در این شیوه برای گرد آوری داده ها از مصاحبه های عمیق فردی و گروهی استفاده شده و مبنای اتمام مصاحبه ها، اشباع نظری بوده است. برمبنای نتایج پژوهش، مهم ترین آسیب های ساختاری طرح هادی در سه مضمون فراگیر «آسیب های برون سازمانی»، «فنی اجرایی» و «مدیریتی» دسته بندی می شود. این مضامین از 10 مضمون سازمان دهنده (آسیب های مربوط به نوع اعتبار و میزان تخصیص آن، شرح خدمات تهیه طرح و دستورکار ها و ضوابط اجرای طرح، واگذاری پروژه ها به مقامات محلی و نگهداری از آنها، تهیه طرح هادی، سازوکار نظارت بر اجرای طرح، مشاور (نقشه بردار، مشاور تهیه طرح و عامل چهارم) و پیمانکار، انتخاب روستا برای تهیه/ بازنگری و اجرای طرح، انتخاب نوع پروژه اجرایی، زمان بندی اجرای طرح و مراحل تصویب و ابلاغ) و 105 مضمون پایه تشکیل شده اند. در ادامه نقشه تماتیک چالش های ساختاری طرح هادی تهیه و متناسب با یافته ها، راهکارهای عملیاتی و اجرایی برای رفع آسیب ها شناسایی و ارائه شده است. به نظر می رسد با توجه به همسانی فرایند تهیه و اجرای طرح هادی در روستاهای کشور، نتایج این پژوهش می تواند الگویی برای سایر استان های کشور در حل چالش های ساختاری طرح هادی باشد.
۴۸.

ارزیابی میزان رضایتمندی روستاییان از نتایج اجرای کاربری های پیشنهادی طرح های هادی روستایی (مطالعه موردی: روستاهای شهرستان خواف)

کلیدواژه‌ها: نیازهای اقتصادی نیازهای کالبدی نیازهای اجتماعی نیازهای اکولوژیک طرح هادی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۱ تعداد دانلود : ۱۰۶
با گذشت بیش از سه دهه از شروع اجرای طرح های هادی در نواحی روستایی کشور و اندوختن تجربه، لازم است بدانیم که اجرای این گونه طرح ها چه نتایج و پیامدهایی را برای جامعه روستایی کشور به همراه داشته است. این پژوهش، ارزیابی میزان رضایتمندی روستاییان از نتایج طرح های هادی روستایی را در شهرستان خواف مورد توجه قرار داده است. روش تحقیق در این مطالعه، توصیفی- تحلیلی است که بخش عمده ای از داده های آن بر اساس مطالعات میدانی، از طریق پرسشنامه با حجم نمونه 253 نفر در 10 سکونتگاه روستایی که از اجرای طرح هادی آن ها 10 سال می گذرد، صورت گرفته است. روایی صوری پرسشنامه توسط کارشناسان مورد تأیید قرار گرفت و پایایی آن با انجام پیش آزمون و تحلیل داده های پرسشنامه مذکور و محاسبه ضریب آلفای کرونباخ (850/0) مورد تأیید قرار گرفت. یافته های تحقیق نشان می دهد که کاربری های پیشنهادی در طرح های هادی از نظر تناسب با نیازهای جوامع روستایی، فقط با نیازهای کالبدی همخوانی دارد و مقدار آماره t برای بعد کالبدی در روستا برابر با 153/15 هست، پس با اطمینان 95 درصد می توان گفت که در زمینه شاخص های کالبدی، روستاییان بیش ترین اظهار رضایت را از اجرای طرح کاربری های پیشنهادی داشته اند. در مقابل نیز مقدار آماره t برای بعد اجتماعی برابر با 344/8- هست که نشان می دهد به شاخص های اجتماعی در تهیه و اجرای طرح های هادی توجه چندانی نشده و مردم در این زمینه کمترین میزان رضایت را داشته اند.
۴۹.

ارزیابی سطح رضایت مندی روستائیان از اجرای طرح هادی روستایی (مطالعه موردی: دهستان نگل شهرستان سنندج)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: روستا طرح هادی دهستان نگل مشارکت رضایت مندی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۵ تعداد دانلود : ۹۲
طرح هادی را می توان مهم ترین سند قانونی در زمینه توسعه و عمران روستایی کشور دانست که با دید همه جانبه و یکپارچه تمامی ابعاد زندگی روستاییان را در نظر می گیرد. طرح هادی واکنشی از نابسامانی وضع کالبدی- فضایی سکونتگاه های روستایی کشور است. در این راستا اجرای طرح هادی به منظور بهسازی و نوسازی چشم اندازه های درونی و بیرونی روستاها است. تحقیق با روش توصیفی - تحلیلی به بررسی و ارزیابی اثرات اجرای طرح هادی در تحولات اقتصادی؛ اجتماعی؛ زیست محیطی و کالبدی سکونتگاه های روستایی دهستان نگل درشهرستان سنندج پرداخته است. جامعه آماری شامل کلیه افراد بالای20سال و سرپرست خانوار در چهار روستای دهستان نگل بوده که به روش کوکران160نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شده اند. روایی پرسش نامه توسط کارشناسان تایید شده و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ (75/.) مورد تایید قرار گرفت. برای پردازش داده ها از روش آمار توصیفی و استنباطی از جمله آزمون T تک تمونه ای در تحلیل مسیر بهره گرفته شده ؛ از آزمون کای اسکوئر برای سطح معناداری؛ آزمون فریدمن برای رتبه بندی و روش تحلیل خوشه ای سلسله مراتبی برای سطح بندی عوامل تاثیر گذار مورد استفاده قرار گرفته است. یافته ها نشان می دهد اجرای طرح هادی به لحاظ کالبدی تاحد قابل توجهی موجب تغیر در چشم انداز روستاها گردیده، اما مشکلات عدم تخصیص اعتبارات کافی موجب ناتمام ماندن اجرای طرح و همچنین عدم برخورداری روستاییان از تسهیلات بانکی به منظور نوسازی و بهسازی مسکن از مهمترین عوامل نارضایتی مردم روستاها بشمار می آیند.
۵۰.

بررسی عملکرد کمیسیون تغییر کاربری اراضی در طرح های هادی مصوب (مطالعه موردی شهرستان های ناحیه میانی استان اردبیل)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کمیسیون تغییر کاربری اراضی روستایی طرح هادی استان اردبیل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۳ تعداد دانلود : ۱۴۲
در طول تاریخ، انسان بیشتر مواد مورد نیاز برای تغذیه، لباس و مسکن خود را از زمین تأمین نموده است. زمین منبع غیرقابل جایگزینی است که به آسانی و با صرفه های اقتصادی قابل بازیافت نمی باشد. اهمیت زمین در روستا بیشتر است، برخلاف شهر که قابلیت تولیدی آن مورد نظر نیست و تنها به عنوان فرصتی برای استقرار کاربریها به آن نگاه میشود.کمیسیون تغییر کاربری اراضی در طرحهای هادی مصوب به منظور بررسی فنی و تصویب درخواستهای تغییر کاربری اراضی که درطرحهای هادی روستائی پیشبینی شده ، تشکیل گردیده است. تلاش این پژوهش بر تبیین روند تغیرات کاربری زمین در شهرستان های ناحیه ی میانی استان اردبیل است. این تحقیق توصیفی - تحلیلی بوده و از لحاظ بررسی عملکرد دستگاه اجرایی کاربردی نیز می باشد. امارمورد نیاز در این پژوهش از پرونده های کمیسیون تغییر کاربری بنیاد مسکن استان در روستاهای شهرستان های ناحیه میانی استان اردبیل طی 8 سال اخیر (1393-1386) اخذ شده است. به نظر می رسد دلیل اصلی افزایش میزان درخواست تغییر کاربری اراضی ارجاع شده به کمیسیون تصویب در شهرستان های ناحیه ی میانی استان اردبیل در این است که در برنامه ریزی کاربری اراضی طرحهای هادی روستایی شرایط اقتصادی و اجتماعی روستا در نظر گرفته نشده و بعضاً بلافاصله بعد از تصویب طرحهای هادی روستایی مالکین اقدام به درخواست تغییر کاربری نموده اند. .وجود بیشترین تعداد درخواست و موافقت با تغییر کاربری اراضی روستایی در شهرستانهای سرعین و اردبیل نشان دهنده ارزش افزوده زیاد این مناطق و سود جوییهای دلالان زمین می باشد.
۵۱.

تحلیل تطبیقی اثرات و پیامدهای سیاست گذاری های کالبدی برنامه پنجم توسعه (1390- 95)(روستاهای جلگه ای و کوهستانی غرب گیلان مورد: طرح هادی روستایی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سیاستگذاری کالبدی برنامه پنجم توسعه طرح هادی روستاهای غرب گیلان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۷ تعداد دانلود : ۱۲۱
مقدمه: در سالهای اخیر و در طول برنامه های عمرانی طراحی شده با گذشت بیش از 7 دهه برنامه ریزی در زمینه توسعه روستایی سیاستگذاری کالبدی و توجه به توسعه کالبدی روستاها با هدف بهبود وضعیت مسکن- بالا بردن کیفیت امکانات زیر ساختی ، دسترسی راحت روستاییان به این امکانات ، جلوگیری از مهاجرت روستاییان و و ماندگاری آنان در روستا در قالب طرح هادی با هدف از بین یردن فقر مورد توجه برنامه ریزان و سیاسنگذاران قرار میگیرد. روش شناسی: روش تحقیق توصیفی –تاریخی و تحلیلی است.برای گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه ا ی و میدانی استفاده شده است. جامعه آماری کل روستاهای کوهستانی و جلگه ای غرب گیلان ا(شهرستان های آستارا، تالش ، رضوانشهر و ماسال ) بوده و برای تحلیل داده ها از نرم افزار اکسل وGIS بهره گرفته شده است نتایج و بحث: برخورداری تعداد 141 روستای جلگه ای بالای بیست خانوار(55.73 درصدد) و تعداد112 روستای کوهستانی بالای بیست خانوار(44.27 درصدد) از مجموع 253 روستای غرب گیلان که در طی برنامه پنجم توسعه از طرح هادی مصوب بهره مند گردیده اند و هم چنین اجرای تعداد 171 طرح اجرایی برای روستاهای برخوردار از طرح هادی مصوب(83.82 درصدد) در بخش جلگه ای و تعداد33 روستای کوهستانی (16.18 درصدد) از مجموع 204روستای غرب گیلان که از طرح هادی مصوب اجرایی بهره مند گردیده اند نتیجه گیری: در نهایت حدود 70 درصد از کل طرح هادی مصوب واجرایی غرب گیلان را بخش جلگه ای به خود اختصاص داده است.
۵۲.

تحلیل اثرات احساس تعلق مکانی بر مشارکت روستائیان دراجرای طرح هادی، مطالعه موردی: استان زنجان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: توسعه روستایی طرح هادی تعلق مکانی استان زنجان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۱ تعداد دانلود : ۱۰۰
سطح بندی خدمات گردشگری معیاری برای تعیین مرکزیت و زیرساخت های موردنیاز و همچنین تعدیل نابرابری بین نواحی است. گردشگری به صنعت خدماتی در جوامع مختلف بین المللی تبدیل شده است و امروزه با پیشرفت روش های آماری و رایانه ای در مطالعات جغرافیایی، استفاده از شاخص های متنوع در زمینه های گوناگون، متداول ترین روش ها در سطح بندی خدمات گردشگری هستند. هدف پژوهش حاضر سطح بندی فضای دسترسی به خدمات گردشگری شهر بوشهر با استفاده از سیستم های اطلاعات جغرافیایی و با استفاده از منطق فازی است. در این پژوهش از نظرات کارشناسان حوزه گردشگری و خدمات شهری برای اولویت بندی و وزن دهی 10 شاخص مرتبط با خدمات گردشگری شهر ساحلی بوشهر به روش تحلیل سلسله مراتبی در نرم افزار Expert Choice استفاده شد. پس از فازی سازی لایه های اطلاعاتی با استفاده از تابع اجتماع فازی و اعمال وزن های خروجی بر هر یک از لایه های اطلاعاتی در نرم افزار ArcGIS و سپس تلفیق نقشه های مرتبط، نقشه نهایی سطح بندی دسترسی به خدمات گردشگری بوشهر به کمک عملگرهای منطق فازی ایجاد گردید. نقشه تولیدشده نشان می دهد که سطح دسترسی در محدوده بسیار مناسب، 1/19 درصد و محدوده مناسب 56/23 درصد مساحت و برای پهنه های دسترسی متوسط، نامناسب و بسیار نامناسب به ترتیب 84/26، 69/19 و 81/10 درصد از مساحت منطقه را می باشد. یافته های پژوهش حاکی از آن است که در شمال شهر بوشهر و هسته مرکز شهری که عمدتاً در ناحیه 1 شهری است، سطح دسترسی به خدمات گردشگری در وضعیت بسیار مناسبی قرار دارد ولی هرچه از شمال شهر و هسته شهر به طرف جنوب شهر فاصله بیشتر شود، دسترسی به خدمات و تسهیلات شهری برای گردشگر به سمت نامطلوب بودن میل می کند.
۵۳.

تأثیر هویت مکانی بر مشارکت روستاییان در روند اجرای طرح های هادی در سکونتگاه های روستایی (مورد مطالعه: روستاهای پیرامون کلان شهر مشهد)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: هویت مکانی مشارکت روستاییان طرح هادی معادلات ساختاری کلان شهر مشهد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۰ تعداد دانلود : ۱۱۲
هدف مطالعه حاضر، بررسی تأثیر هویت مکانی بر مشارکت روستاییان در روند تهیه و اجرای طرح های هادی سکونتگاه های پیرامون کلان شهر مشهد است. تحقیق حاضر از نظر روش شناسی توصیفی تحلیلی و از بین 17 روستا حاشیه کلان شهر مشهد که طرح هادی در آن ها اجرا شده بود تعداد 10 روستا انتخاب و حجم نمونه مورد بررسی با استفاده از فرمول کوکران 168 نفر خانوارهای روستایی تعیین شد. یافته های تحقیق نشان از تفاوت معنادار منفی میان میانگین موردسنجش و میانگین به دست آمده هم در ابعاد هویت مکانی و هم مشارکت در طرح های هادی دارد. همچنین تمام ابعاد هویت مکانی با میزان مشارکت روستاییان در مرحله تهیه و تصویب طرح هادی ارتباط معنادار و معکوسی دارد. بعلاوه، سه بُعد تمایز (199/0)، تداوم (390/0) و عزت نفس (345/0) با میزان مشارکت روستاییان در مرحله اجرای طرح های هادی، ارتباط مثبت و معنادار نشان داده است و در نهایت، در مرحله نظارت و نگهداری، در هر چهار بُعد تمایز (170/0)، تداوم (527/0)، عزت نفس (482/0) و خودکارآمدی (253/0) ارتباط مثبت و معناداری مشاهده شده است. بر اساس یافته های تحقیق برای افزایش مشارکت روستاییان در طرح های هادی باید به تقویت و بهبود دو بُعد تداوم و عزت نفس آنان پرداخت. مطمئناً توجه به معیارهای روان شناختی، مدیریت صحیح بحران در مناطق روستایی و ادراک مردم روستا از اینکه توجه به آن ها و روستایشان در حال افزایش است، مشارکت را دست کم در دو مرحله اجرا و نظارت و نگهداری افزایش می دهد.
۵۴.

ارزیابی بنیان های نظری و شناخت چالش های موجود اوقات فراغت در طرح های روستایی

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: اوقات فراغت مناطق روستایی طرح هادی کاربری اراضی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۷ تعداد دانلود : ۱۰۸
یکی از راهبردهای توسعه روستایی، لزوم توجه به تمامی مقولات توسعه ای می باشد، مباحث فرهنگی در نواحی روستایی به نسبت مباحث اقتصادی و اجتماعی کمتر مورد توجه سیاستگذاران و برنامه ریزان حوزه روستایی قرار گرفته است این در حالی است که نواحی روستایی پیوند ناگسستنی با جوامع روستایی دارد، از سوی دیگر ایجاد رفاه نسبی در همه حوزه همواره مورد توجه برنامه ریزان بوده است و امروزه تامین اوقات فراغت برای جوامع روستایی به عنوان یک مسئله انکار ناپذیر به حساب می آید، بر همین اساس و با توجه به ضرورت توجهبه مقوله اوقات فراغت، این مطالعه به دنبال تبیین بنیان های نظری اوقات فراغت و جایگاه این بخش در طرح های توسعه ای می باشد، روش مورد مطالعه مبتنی بر ارزیابی دیدگاهها و نظریات مطرح شده در حوزه اوقات فراغت، تحلیل مطالعات انجام شده و ارزیابی جایگاه اوقات فراغت در طرح های کالبدی این مناطق میباشد. با توجه به دیدگاه ها و نظریاتی که در رابطه با اوقات فراغت بررسی کردیم می توان گفت اوقات فراغت یک مفهوم فرهنگی- اجتماعی است که باعث تعادل و توازن در نظام اجتماعی می شود. براساس دیدگاه جغرافیای اوقات فراغت گذران اوقات فراغت تابعی از دو متغییر زمان و مکان می باشد.از سوی دیگر ارزیابی طرح های توسعه نشاندهنده توجه ناکافی به پیوست های فرهنگی و تامین زیرساخت های مناسب برای گذراندن اوقات فراغت در ساختار کالبدی روستا می باشد.
۵۵.

ارزشیابی اثرات کالبدی– فضایی اجرای طرح هادی در روستای فتح آباد- شهرستان مرودشت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: روستا عمران روستایی طرح هادی کالبد روستا فتح آباد مرودشت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۶ تعداد دانلود : ۸۹
طی سه دهه اخیر توجه به آبادانی و توسعه روستاها، به ویژه بهبود وضعیت کالبدی- فضایی این کانون های سکونتگاهی از اولویت های اساسی برنامه ریزان و مدیران کشور بوده است. در این راستا اجرای طرح هادی به منظور بهسازی فضای درونی و بیرونی روستاها یکی از این برنامه ها می باشد که از سال 1362 تا کنون در بسیاری از نقاط روستایی کشور تهیه و اجرا شده است. در تحقیق حاضر که از نوع کاربردی و روش انجام آن توصیفی- تحلیلی است، با تکیه بر انجام عملیات پیمایشی به تحلیل و ارزشیابی اثرات کالبدی- فضایی اجرای طرح هادی در روستای فتح آباد از توابع بخش مرکزی شهرستان مرودشت پرداخته می شود. جامعه آماری تحقیق شامل 1080 سرپرست خانوار روستایی می باشد که از بین آن ها110 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شده اند. نتایج حاکی از آن است که اجرای طرح هادی به لحاظ کالبدی در راستای بهبود وضعیت شبکه معابر و حمل و نقل همچون تسهیل در دسترسی روستا و کیفیت آسفالت خیابان ها، زیباسازی منظر و عرصه درونی روستا، تأثیر در نحوه ساخت و ساز مساکن و بهبود وضعیت دفع بهداشتی زباله ها نسبتاً موفق و مثبت ارزیابی شده است اما به لحاظ فضایی و زمینه سازی به منظور توسعه روستا همچون افزایش میزان دسترسی روستائیان به خدمات روبنایی و تولیدی شامل امکانات آموزشی، بهداشتی، تفریحی- ورزشی و نیز افزایش مشارکت روستائیان در روند تهیه و اجرای طرح در روستا تاحدودی ناموفق بوده است.
۵۶.

موانع مشارکت روستائیان در طرح های هادی روستایی شهرستان همدان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: توسعه روستایی مشارکت موانع مشارکت طرح هادی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲ تعداد دانلود : ۹۱
پژوهش حاضر با هدف شناسایی مهم ترین موانع مشارکت مردم در طرح هادی روستایی در شهرستان همدان به شیوه تحقیقات پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق را روستائیان ساکن در روستاهای بخش مرکزی شهرستان همدان که در آن ها طرح هادی به مرحله اجرا در آمده است، تشکیل دادند. از بین آن ها تعداد 120 نفر با استفاده از فرمول کوکران به عنوان حجم نمونه و به شیوه انتساب متناسب، انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند. پرسشنامه مهم ترین ابزار جمع آوری اطلاعات در تحقیق حاضر بود که روایی آن توسط متخصصان فن مورد تأیید قرار گرفت. برای بررسی پایایی پرسشنامه نیز ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد که رقم 85/0 به دست آمد. با بهره گیری از تکنیک تحلیل عاملی، موانع مشارکت مردم در طرح هادی روستایی در شهرستان همدان در چهار گروه دسته بندی شد. «نادیده گرفتن توانمندی های مردم» اولین عامل با بیشترین تأثیر بود که در حدود 16 درصد از واریانس تغییرات موانع مشارکت مردم را تبیین می نماید. «ضعف آگاهی، توانایی و انگیزه مردم»، «ضعف عملکرد نهادهای مجری طرح» و «نارضایتی مردم از طرح هادی» دیگر عواملی بودند که بر مبنای نظرات روستائیان، به عنوان بازدارنده های مشارکت مردم در فرایند اجرای طرح های هادی روستایی عمل می نمایند. در مجموع عوامل مذکور 3/42 درصد از تغییرات واریانس متغیرهای مربوط به موانع مشارکت مردم در طرح های هادی روستایی را تبیین می نمایند. در این مقاله بر مبنای نتایج به دست آمده، توصیه هایی برای تقویت زمینه های مشارکت مردم در طرح های هادی ارائه شده است.
۵۷.

تحلیل راهبردی مدیریت اجرایی طرح هادی در مناطق روستایی شهرستان دیواندره با روش SWOT و تشکیل ماتریس QSPM(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: طرح هادی عمران روستایی تحلیل راهبردی مدیریت اجرایی شهرستان دیواندره

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۴ تعداد دانلود : ۱۲۷
طرح های هادی روستایی در سال 1362 تحت عنوان "روان بخشی روستاها" در یکی از نقاط روستایی کشور به صورت پایلوت به اجرا گذاشته شد . در سال های بعد به خصوص در سال 1366 توسط بنیاد مسکن انقلاب اسلامی با جدیت تمام پیگیری و با هدف تجدید حیات و هدایت روستاها با در نظرگرفتن ابعاد کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی اجرا شد و در بسیاری از موارد رضایت و عدم رضایت روستاییان را به همراه داشت و در مواردی نیز تهدیدی برای بافت اصیل روستایی ایران بود . اکنون که تقریباً سه دهه از اجرای این طرح ها در مناطق روستایی کشور می گذرد ضروری است که نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدهای اجرایی طرح هادی شناسایی شده و با تدوین راهبردهای مناسب زمینه مدیریت بهتر طرح مذکور را فراهم نمود. در این راستا پژوهش حاضر با استفاده از ماتریس سوات (SWOT) نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت ها و تهدیدهای پیش روی مدیریت اجرایی طرح هادی در مناطق روستایی شهرستان دیواندره را شناسایی نمود و برای دستیابی به اهداف و مدیریت آن راهبردهای مناسب ، تدوین و پیشنهاد شد. جامعه آماری این پژوهش کارشناسان بنیاد مسکن، مشاوران فعال در زمینه طرح هادی و دهیاران روستاهایی بودند که طرح هادی در آن اجرا شده بود. مجموعاً 66 نفر بودند که تمامی اعضا به صورت سرشماری مورد مطالعه قرار گرفتند. بر پایه نتایج تحقیق مهمترین نقاط قوت و ضعف طرح ها در مناطق روستایی به ترتیب «توسعه بافت فیزیکی روستا» و «طولانی شدن مدت اجرا» بوده است و همچنین عمده ترین فرصت ها و تهدیدهای طرح هادی در مناطق روستایی به ترتیب «افزایش قیمت اراضی» و «عدم مشارکت مردم در اجرای طرح» می باشد. بعد از تعیین راهبردهای مناسب با استفاده از ماتریس کمی مدیریت (QSPM) میزان جذابیت هر کدام از راهبردها مشخص شد. در این زمینه نتایج تحقیق نشان داد که مهمترین راهبردها «تأمین و حمایت های دولتی از اجرای طرح و باز پرداخت به موقع هزینه های تخریبی» و «هماهنگی الگوهای پیشنهادی بنیاد مسکن با معماری بومی - اقلیمی منطقه و نیازهای فضایی روستاییان» می باشد. علاوه بر این نتایج پژوهش نشان داد که راهبرد مناسب برای مدیریت اجرای طر ح های هادی در مناطق روستایی راهبرد رقابتی است.
۵۸.

بررسی اثرات اجرای طرح هادی بر تاب آوری کالبدی سکونتگاه های روستایی (مطالعه موردی: شهرستان مریوان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تاب آوری تاب آوری کالبدی طرح هادی تاب آوری روستایی شهرستان مریوان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۷ تعداد دانلود : ۱۳۳
طرح هادی محلی ترین طرح توسعه در ایران است و تاب آوری از مباحث مهم در مدیریت مخاطرات در سطح روستا می باشد .با توجه به اینکه در اجرای طرح هادی اغلب اثر گذاری کالبدی مد نظر است پژوهش حاضر با هدف بررسی و تحلیل میزان اثرگذاری اجرای طرح های هادی روستایی در تغییر سطح تاب آوری کالبدی روستاهای شهرستان مریوان انجام گرفته است. پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی و از حیث روش، توصیفی- تحلیلی است. گردآوری اطلاعات با استفاده از دو روش اسنادی در بخش نظری و مصاحبه و پرسشنامه در بخش میدانی بوده است. جامعه آماری این پژوهش روستاییان سرپرست خانوار ساکن در شهرستان مریوان هستند که طرح هادی در روستاهای آن ها اجرا گردیده و با توجه به تعداد جمعیت روستاهای آن ها 260 نفر از سه بخش شهرستان به عنوان حجم نمونه انتخاب و پرسشنامه ها به صورت تصادفی ساده در میان روستاییان سرپرست خانوار توزیع گردید. تجزیه و تحلیل داده های حاصل از پرسشنامه ها با استفاده از شاخص های آمار توصیفی و آزمون های آماری شامل خی دو و رتبه ای فریدمن حاکی از این واقعیت است که اجرای طرح هادی در روستاهای منطقه مورد مطالعه، موجب ارتقای سطح شاخص های تاب آوری کالبدی روستایی گردیده است. همچنین از میان شاخص های مورد سنجش در تاب آوری کالبدی، شاخص اصلاح فضا و کیفیت معابر روستایی و اصلاح وضعیت مسکن، دارای بیشترین اثر بهبود و ارتقای وضعیت بوده و شاخص های نهادی- اداری و وجود سرپناه در زمان بحران کمترین اثرپذیری را داشته اند. بر اساس نتایج آزمون فریدمن، اثرپذیری شاخص ها به ترتیب عبارت از کیفیت فضا و معابر، کیفیت دسترسی به خدمات، کیفیت مسکن و ساخت و سازها، کیفیت کاربری اراضی، کیفیت محیطی، سرپناه و اداری- نهادی بوده است. برای ارتقای تاب آوری کالبدی روستاها لازم است بر ارتقای شاخص هایی که اثرپذیری کمتری داشته اند در اجرای طرح هادی تأکید بیشتری شود.
۵۹.

تحلیل ادراک جامعه محلی از بازساخت کالبدی- فضایی اجرای طرح هادی در دهستان رشتخوار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: طرح هادی بازساخت فضایی- کالبدی توسعه روستایی شهرستان رشتخوار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۷ تعداد دانلود : ۱۱۵
با گذشت بیش از چند دهه از اجرای طرح های هادی روستایی کشور و صرف هزینه های زیاد در مراحل مختلف تهیه و اجرای طرح ها، هنوز شاهد عدم توسعه مناسب فضا و کالبد سکونتگاه های روستایی هستیم. ارزیابی طرح های هادی در مراحل مختلف از جمله راهکارهای مهم برای رفع نواقص این طرح ها و تقویت آن ها می باشد. در پژوهش حاضر به تحلیل ادراک جامعه محلی از بازساخت کالبدی- فضایی اجرای طرح هادی در دهستان رشتخوار پرداخته شد. تحقیق حاضر از نظر هدف، کاربردی و روش انجام آن، توصیفی- تحلیلی است. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه و مصاحبه بوده است. جامعه آماری 12 روستای دهستان رشتخوار می باشد (3192N=) که طرح هادی در آن ها اجرا شده است. 342 نمونه به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب گردید. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون های رتبه ای فریدمن و آزمون رتبه ای هم انباشتگی نامحدود اکتشافی (روش جوهانسن) استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که عملکرد طرح های هادی بر بازساخت فضای- کالبدی در سکونتگاه های روستایی در حدپایینی ارزیابی شده و اجرای طرح های هادی نتوانسته بر توسعه مناسب کالبدی- فضایی روستاهای منطقه مؤثر واقع شود. مردم محلی فقط از عملکرد طرح های هادی در زمینه بهبود دو شاخص کیفیت مساکن و توسعه شبکه معابر روستا رضایت داشته اند. این در حالی است که برای افزایش عملکرد طرح های هادی در بازساخت فضایی- کالبدی روستاها لازم است که همه شاخص ها مورد توجه قرار گیرند. از نظر مقایسه عملکرد طرح های هادی در روستاهای منطقه نتایج نشان داد که روستاهایی که دارای تیپ دشتی بوده اند عملکرد موفق تری داشته و اجرای طرح های هادی در این روستاها تأثیر مطلوب تری بر بازساخت فضایی- کالبدی روستاهای منطقه داشته است. در راستای یافته های تحقیق و برای افزایش کارایی طرح های هادی پیشنهادهایی ارائه شد.
۶۰.

تحلیل ساختاری – کارکردی طرح های هادی روستایی در ارتقای کیفیت سرزندگی روستائیان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: مناطق روستایی طرح هادی کیفیت سرزندگی دهستان پنج هزاره بخش مرکزی شهرستان بهشهر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۰ تعداد دانلود : ۹۷
در سال های اخیر طرح های هادی روستایی در کشور به منظور بهبود کیفیت سرزندگی در مناطق روستایی اجرا می شود، بنابراین ارتقا و بهبود سطح کیفیت سرزندگی روستاییان به عنوان هدف اصلی اجرای برنامه های توسعه روستایی و از مهم ترین آن ها یعنی طرح های هادی به عنوان موردی ترین طرح های توسعه محلی است. در این راستا نیاز بود که پس از گذشت چند سال از اجرای طرح های هادی، ارزشیابی لازم انجام شود، تا از یک سو پیامدهای اجرای طرح بر تغییرات سطح کیفیت سرزندگی روستاییان مشخص گردد و از سویی دیگر با شناسایی نقاط قوت و ضعف، اطلاعات لازم برای مدیریت بهتر طرح های یادشده جهت ارتقای مطلوب سطح کیفیت سرزندگی روستاییان حاصل آید. هدف این تحقیق تحلیل ساختاری- کارکردی طرح های هادی روستایی در ارتقای کیفیت سرزندگی روستائیان در دهستان پنج هزاره بخش مرکزی شهرستان بهشهر است. در تحقیق حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و برداشت های اسنادی و میدانی اطلاعات لازم گردآوری گردیده است. جامعه آماری شامل 9 روستا در دهستان پنج هزاره است، که چندین سال از اجرای طرح در آن ها می گذرد و با استفاده از فرمول کوکران و با خطای 07/0 تعداد 186 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب گردید. برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی (کای اسکوئر، t تک نمونه ای، همبستگی و تحلیل واریانس) و مدل وایکور استفاده شد. نتایج این تحقیق نشان داد که کارکرد اجرای طرح های هادی روستایی، زمینه تغییراتی را در ابعاد مختلف کیفیت سرزندگی شامل ابعاد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، زیست محیطی، زیرساختی و کالبدی فراهم کرده است، که تغییر و تحولات در شاخص های فرهنگی و کالبدی نسبت به دیگر شاخص بیش تر بوده است. همچنین یافته های مدل وایکور نشان می دهد که روستای پاسند با میزان (0) به دلیل نزدیکی به مرکزیت دهستان و دسترسی به خدمات دارای بالاترین رتبه و روستای چالکده با میزان (983/0) به دلیل فاصله زیاد نسبت به مرکز دهستان و انزوای جغرافیایی، دارای پایین ترین رتبه از لحاظ میزان کیفیت سرزندگی در بین روستاهای محدوده موردمطالعه بوده است.