فرا تحلیل

تفکر انتقادی یک فرآیند فکری است که مبتنی بر نتیجه گیری، تصمیم گیری و ترسیم، داده های مرتبط ازجمله تجزیه وتحلیل، توضیح، فرضیه، استدلال و توسعه تفکر است پژوهش حاضر به روش فرا تحلیل و با ترکیب پژوهش های انجام شده در اثربخشی آموزش فلسفه به کودکان انجام شده است. جامعه آماری فرا تحلیل حاضر پژوهش های در دسترس در رابطه اثربخشی آموزش فلسفه به کودکان در تفکر انتقادی در بانک های اطلاعاتی رایانه ای در دسترس موجود در ایران، از قبیل پایگاه علمی جهاد دانشگاهی (SID)، بانک اطلاعات نشریات کشور (مگیران)، پایگاه مجلات تخصصی نور (نورمگز) در بین سال های ۱۳۸۰ تا ۱۴۰۰ و همچنین پایگاه های علمی خارجی Science Direct، PubMed و Google Scholar که در سال های ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۱ منتشر شده اند، می باشد. بر اساس ملاک ورود و خروج برای پژوهش های اولیه و نیز تحلیل حساسیت ۲۵ اندازه اثر از ۲۳ مطالعه توسط نرم افزار CMA موردبررسی قرار گرفت. نتایج این پژوهش نشان داد که، اندازه اثر خلاصه ی مدل تصادفی برابر با ۰/۱ بود که ازنظر آماری معنادار و بیانگر اثربخشی مثبت آموزش فلسفه به کودکان در پرورش مهارت تفکر انتقادی آنان می باشد.بنابرین پیشنهاد می شود که آموزش فلسفه برای کودکان در برنامه های آموزش رسمی قرار گیرد.

گستردگی و پراکندگی مطالعات با موضوع پایگاه اقتصادی−اجتماعی و دینداری، ضرورت استفاده از روش فراتحلیل را دوچندان کرده است. هدف مقاله حاضر، ترکیب نتایج پژوهش های انجام شده در رابطه با پایگاه اقتصادی−اجتماعی و دینداری و استخراج نتایج جدید به منظور تفسیر معتبرتر یافته هاست. جامعه آماری این پژوهش را تمامی تحقیقات علمی پژوهشی ایران پیرامون رابطه بین پایگاه اقتصادی−اجتماعی و دینداری طی سال های 1383 تا 1399 تشکیل داده است که در یکی از پایگاه های اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی، پایگاه مجلات تخصصی نور، پایگاه اطلاعات نشریات کشور، پایگاه مرکز اسناد و مدارک علمی ایران نمایه شده اند. در کل تعداد 26 سند پژوهشی یافت شد که از میان آنها 16 پژوهش، شرایط و ملاک های انتخاب را داشتند و وارد نرم افزار جامع فرا تحلیل (CMA) شدند. در گام نخست، سوگیری انتشار و همگنی مطالعات بررسی شد و آزمون های آماری استفاده شده در این بخش، حکایت از عدم سو گیری انتشار و ناهمگنی مطالعات دارند. در گام بعدی، اندازه اثر و همچنین، نقش متغیرهای تعدیل گر ارزیابی شدند که نتایج بیان کننده آن است که اندازه اثر پایگاه اقتصادی−اجتماعی بر دینداری معادل (168/0-) است که بر حسب نظام تفسیری کوهن، در حد «کوچک» ارزیابی می شود. به سخن دیگر، متغیر مستقل «پایگاه اقتصادی−اجتماعی» تأثیر اندک، امّا معناداری بر متغیر وابسته «دینداری» دارد. همچنین، یافته ها نشان می دهد که متغیر «محل سکونت» می تواند در رابطه بین پایگاه اقتصادی−اجتماعی و دینداری نقش تعدیل کنندگی را ایفا کند؛ به نحوی که پایگاه اقتصادی−اجتماعی شهرستان نشین ها در مقایسه با تهران نشین ها تأثیر بیشتری بر دینداری آنها دارد.

عزت نفس یکی از ویژگی های مهم شخصیتی فرد است که نقش مهمی در موفقیت او در زندگی فردی و اجتماعی دارد. برخورداری از عزت نفس به فرد کمک می کند تا با شوق و انگیزه بیشتری برای موفقیت تلاش کند و نسبت به آینده مثبت اندیش و خوش بین باشد. پژوهش حاضر به روش فرا تحلیل و با ترکیب پژوهش های انجام شده درزمینه ی رابطه عزت نفس و پیشرفت تحصیلی انجام شده است. جامعه آماری فرا تحلیل حاضر پژوهش های در دسترس در رابطه با عزت نفس و پیشرفت تحصیلی در بانک های اطلاعاتی رایانه ای در دسترس موجود در ایران، از قبیل پایگاه علمی جهاد دانشگاهی (SID)، بانک اطلاعات نشریات کشور (مگیران)، پایگاه مجلات تخصصی نور (نورمگز) در بین سال های 1386 تا 1400 و همچنین پایگاه های علمی خارجی Science Direct، PubMed و Google Scholar که در سال های 2000 تا 2021 منتشرشده اند، است. بر اساس ملاک ورود و خروج برای پژوهش های اولیه و نیز تحلیل حساسیت 57 اندازه اثر از 64 مطالعه توسط نرم افزار CMA موردبررسی قرار گرفت. نتایج این پژوهش نشان داد که اندازه اثر خلاصه ی مدل تصادفی برابر با 0.333 بود که ازنظر آماری معنادار و بیانگر رابطه ی مثبت عزت نفس و پیشرفت تحصیلی است. درنتیجه توجه به عزت نفس فراگیران در کنار آموزش رسمی در محیط های آموزشی، ضرورتی است که باید بیش ازپیش مورد ملاحظه قرار گیرد.

مقدمه: شادمانی چه در بعد فردی و چه در بعد اجتماعی در تمام جوامع بشری جایگاهی ویژه دارد؛ زیرا یکی از عوامل اساسی است که بر رفتار، کردار، کارایی، سلامت جسمی و روانی و نیز توسعه و رفاه اجتماعی تأثیر می گذارد. دین داری یکی از مهم ترین متغیرهای تأثیرگذار بر شادمانی است. هدف پژوهش حاضر تعیین اندازه اثر دین داری بر شادمانی است. روش: پژوهش حاضر از نظر روش گردآوری داده ها کتابخانه ای و از نظر روش تحقیق از نوع فراتحلیل است. جامعه آماری این پژوهش، همه تحقیقات علمی - پژوهشی انجام شده در ایران پیرامون رابطه دین داری و شادمانی در سالهای 1387 تا 1400 هستند که در یکی از پایگاههای اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی، پایگاه مجلات تخصصی نور، پایگاه اطلاعات نشریات کشور و پایگاه مرکز اسناد و مدارک علمی ایران نمایه شده اند. از میان 29 سند پژوهشی یافت شده، 7 پژوهش، شرایط و ملاکهای انتخاب را داشته و وارد نرم افزار جامع فراتحلیل (CMA) شده اند. یافته ها: در گام نخست تجزیه وتحلیل، سوگیری انتشار و همگنی مطالعات موردبررسی قرار گرفت؛ آزمونهای آماری استفاده شده در این بخش، حکایت از عدم سوگیری انتشار و همچنین ناهمگنی مطالعات دارند. در گام بعدی، اندازه اثر دین داری بر شادمانی مورد ارزیابی قرار گرفت (277/0) که برحسب جدول کوهن، «در حد کوچک» ارزیابی می شود. آزمون تحلیل حساسیت بیانگر آن است که با حذف تنها یکی از پژوهشها، مقدار اندازه اثر به (303/0) تغییر می یابد که بر اساس نظام تفسیری کوهن «در حد متوسط» ارزیابی می شود. بحث: با توجه به یافته ها، گرچه دین داری (و ابعاد مختلف آن)، از طریق انسجام بخشی، امیدبخشی، معنابخشی و هدف بخشی به زندگی، سازگاری با ناکامیها، حمایت عاطفی، حمایت اجتماعی و... زمینه بسیار مناسبی را برای شادمانی فراهم می کند، اما رابطه دین داری و شادمانی، رابطه ای علی و خطی نیست و عوامل میانجی احتمالی متعددی روی آن تأثیر می گذارند که تأثیر این روابط نیز بایستی به طور جداگانه موردبررسی قرار گیرند.

پیش زمینه و هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی فرا تحلیل درمان اعتیاد به خرید، اعتیاد به قمار، اعتیاد به رفتارهای پرخطر و اعتیاد جنسی بوده است. مواد و روش کار: روش پژوهش فرا تحلیل و جامعه ی آماری آن شامل همه ی تحقیقات انجام شده که از سال ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۲ در خصوص روش ها و راهکارهای درمانی اعتیاد به خرید، اعتیاد به قمار، اعتیاد به رفتارهای پرخطر و اعتیاد جنسی به چاپ رسیده اند بود. در بخش مبانی نظری از روش کتابخانه ای و در بخش گردآوری داده ها از روش میدانی استفاده شد. تعداد کل مقالات یافت شده با در نظر گرفتن معیارهای ورودی، 7724 مطالعه بود که پس از بررسی و غربالگری نهایتاً نتایج استخراج شده از 230 مطالعه مورد تحلیل قرار گرفت. در این پژوهش از نرم افزارMAXQDA برای اولویت بندی راهکارهای شناسایی شده و از روش تحلیل سلسله مراتبی در قالب نرم افزار EXPERT CHOICE استفاده شده است. یافته ها: یافته های این پژوهش نشان داد که در درمان اعتیاد به خرید، اعتیاد به قمار، اعتیاد به رفتارهای پرخطر و اعتیاد جنسی، رویکرد رفتاردرمانی، رویکرد نظری غالب در پژوهش های بررسی شده است. هم چنین مشاوره فردی و روان درمانی اثربخشی بالایی نسبت به درمان های دیگر دارد. بحث و نتیجه گیری: انتخاب بهترین روش درمانی برای هر فرد به توصیه تخصصی پزشکان و متخصصان اعتیاد و ارزیابی دقیق فرد و توجه به ویژگی ها و نیازهای او بستگی دارد. درمان های جدید و ترکیبی می توانند نقش مهمی را در کاهش آسیب ها ایفا کنند.

بتازگی رقابت بین کشورها برای کسب مدال در رویدادهای بین المللی و رتبه بندی کشورها بر اساس امتیازات کسب شده، شدت بالایی به خود گرفته است و سبب شده که محققان در بررسی  علل موفقیت ورزشی کشورها، به عوامل اقتصادی- اجتماعی و... مؤثر بر عملکرد کشورها در رقابت های مختلف، از جمله بازی های المپیک اقبال نشان دهند. نتایج برخی از مطالعات حاکی از آن است که عواملی مانند تولید ناخالص داخلی، جمعیت و... می توانند در کسب افتخارات بین المللی و ارتقای عملکرد ورزشی نقش داشته باشند. با این حال، علیرغم رشد تحقیقات در این حوزه و بروز نوعی پراکندگی اطلاعات، تسلط بر تمامی ابعاد این حوزه امکان پذیر نیست. از این رو، ترکیب نتایج و استفاده از پژوهش های انجام شده پیشین برای به دست آوردن یک تصویر کلی از یک موضوع پژوهشی، به مراتب موثرتر از تعریف طرح های پژوهشی جدید است. در پژوهش حاضر، روش نمونه گیری بصورت هدفمند و از نوع  نمونه گیری گلوله برفی می باشد، پس از بررسی پایان نامه هاو مقالات مرتبط با موضوع، تعداد 20 مطالعه انتخاب شد. برای تحلیل ِداده های جمع آوری شده، از برنامه فراتحلیل جامع استفاده گردید. نتایج حاصل نشان داد که میانگین اندازه اثر رابطه بین عوامل اقتصادی و عملکرد ورزشی کشورها در رویدادهای ورزشی در نمونه مورد پژوهش معادل 415/0 می باشد. از آنجا که اندازه اثر برآورد شده با احتمال 95 درصد معنادار می باشد، می توان گفت که بین عوامل اقتصادی و عملکرد ورزشی کشورها رابطه وجود دارد.

هدف پژوهش حاضر، بررسی و فراتحلیل کیفی مطالعات انجام شده در حوزه برنامه ریزی آمایش سرزمین است. در این راستا تمامی مقاله های علمی – پژوهشی با کلیدواژه برنامه ریزی آمایش سرزمین در بازه زمانی 1383 تا 1402 از پایگاه اطلاعاتی – علمی جهاد دانشگاهی و پایگاه اسنادی نورمگز، مگیران و علم نت استخراج شد. در ادامه 120 مقاله برای استخراج داده ها و بررسی بیشتر گزینش و به روش مطالعه اسنادی، کتابخانه ای و فرا تحلیل مطالعه شدند. براساس یافته های تحقیق حاضر، از 120 مقاله منتشر شده حدود چهارپنجم را مردان نوشته اند که حاکی از نیاز به مشارکت بیشتر زنان در زمینه تولید محتوای علمی درباره برنامه ریزی آمایش سرزمین است، همچنین در زمینه تخصص نویسندگان بیشترین تخصص به رشته جغرافیا و برنامه ریزی شهری و در زمینه اعتبار علمی اعضای هیئت علمی بیشترین مشارکت را داشته اند و از میان مجلات علمی – پژوهشی که در حوزه برنامه ریزی آمایش سرزمین انتشار یافته اند، دو فصلنامه برنامه ریزی آمایش سرزمین توجه بیشتری به مقوله برنامه ریزی آمایش سرزمین داشته؛ و از میان موضوعات مدنظر نویسندگان بیشترین تعداد مقاله به استراتژی های توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و فضایی محیطی اختصاص دارد. همچنین در ادامه به تحلیل مقالات به لحاظ ابعاد محتوایی هم چون محورهای کلیدی، سؤالات پژوهش و اهداف مطالعاتی چگونه بوده و کدام زمینه نیازمند مطالعات با عمق بیشتری است نیز پرداخته شده است.