مطالب مرتبط با کلیدواژه

گردشگری


۶۰۱.

بازخوانی نقش منظر آیینی در توسعه گردشگری نمونه مورد مطالعه: امام زاده محسن شهر همدان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: منظر آیینی گردشگری گردشگری فرهنگی عینی - ذهنی امامزاده محسن شهر همدان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۵ تعداد دانلود : ۳۲۵
مناظر آیینی یکی از اصلی ترین ارکان گردشگری فرهنگی در کشورهاست که سالانه مخاطبان زیادی را به خود اختصاص می دهند. معمولاً فضاهای آیینی به واسطه حضور شخص تدفین شده در آن، یا نماد الوهیت بودن و یا اسطوره و داستانی که در ساخت بنای آن استفاده شده و یا حتی قرارگیری مضامین طبیعی در کنار هم، همیشه برای مخاطبان جذاب و خاص بوده است. از آنجاکه فعل گردشگری به سفرکردن و نقل مکان جهت اکتشاف مسائل و پدیده های نو می پردازد، بررسی مناظر آیینی که مناظری چند عملکری هستند و علاوه بر ارضاکردن ذهنیات مردم در حوزه معنویات و خاطره سازی از محیط، به عینیات و مسائل اجتماعی و اقتصادی اشاره دارند، ضرورتی انکارناپذیر است. لذا برای درک بهتر این موضوع نمونه موردی امامزاده محسن واقع در شهر همدان جهت بازخوانی نقش منظر آیینی در توسعه گردشگری انتخاب شده است. در این پژوهش فرض بر این است که این امامزاده به علت داشتن ویژگی هایی نظیر «تکرارپذیری در زمان و مکان مقدس«، «نماد و استعاره» و «کنش های اجتماعی» منظر آیینی محسوب می شود که با قرارگیری در طبیعت بکر و همچنین مقدس بودن بنای آن (قبل و بعد از اسلام) و حضور فعالیت های اجتماعی و اقتصادی، مجموعه ای چندعملکردی محسوب می شود و پتانسیل جذب گردشگر و توسعه گردشگری در آن به وفور دیده می شود. روش پژوهش در این مقاله توصیفی- تحلیلی است و بر پایه جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای از متون و اسناد قدیمی و همچنین بازدید میدانی از سایت امامزاده گردآوری شده است.
۶۰۲.

طراحی الگوی توسعه گردشگری فرهنگی با رویکرد موسیقی نواحی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: گردشگری گردشگری موسیقی گردشگری فرهنگی موسیقی نواحی ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۲ تعداد دانلود : ۳۱۰
برای شناخت فرهنگ جامعه میزبان می توان از موسیقی نواحی که شباهت بسیاری با فرهنگ آن جامعه دارد سود جست. جذب گردشگر براساس موسیقی محلی با توجه به تنوع قومی در ایران راهکار مناسبی به نظر می رسد اما آنطور که شایسته بوده به آن توجه نشده است. مسئله مورد توجه پژوهش این است که چگونه موسیقی محلی ایران در جذب گردشگران فرهنگی می تواند ثمربخش باشد. این تحقیق با استفاده از روش تئوری زمینه ای ساختارگرا به مطالعه این نوع موسیقی با توجه به جذب گردشگران فرهنگی می پردازد. جمع آوری اطلاعات از طریق مصاحبه، مشاهده روی خط و جمع آوری مدارک و متون در چارچوب روش تئوری زمینه ای و به وسیله نمونه گیری هدفمند گردآوری شده است. روش نمونه گیری نظری به صورت غیر تصادفی و انتخاب نمونه ها هم سوی هدف پژوهش بوده است. تعداد نمونه ها از ابتدا مشخص نبوده و حین تحلیل داده ها ادامه یافت تا به اشباع نظری رسید. در این راستا از متخصصان موسیقی نواحی ایران و گردشگری مصاحبه به عمل آمده است. داده هایی که از مصاحبه با متخصصان و نخبگان به دست آمد با استفاده از نرم افزار «ان ویو» کد گذاری (باز،محوری و انتخابی) صورت پذیرفت و 37 مفهوم و 6 مقوله خارج شد و «بدل شدن به جاذبه فرهنگی» مقوله مرکزی شد و در نهایت با مدل پارادایمی، تئوری خودبینانه ارائه شد. «ناآگاهی» و «شناخت و مشکلات زیرساختی» از عوامل مداخله گر هستند. طراحی رویدادهایی با محوریت موسیقی محلی، جشنواره های مشترک با دیگر کشورهایی که دارای زبان مشترک هم هستند  به دلیل شباهت های فرهنگی، اجرای موسیقی نواحی در مکان های عمومی و طراحی کردن بسته های سفر با رویکرد موسیقی نواحی از روش های توسعه گردشگری موسیقی است.
۶۰۳.

اثر عوامل کششی و عوامل رانشی بازاریابی در جذب گردشگران سالخورده فرهنگی (مورد مطالعه: گردشگران اروپایی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: گردشگری انگیزش عوامل رانشی عوامل کششی گردشگران سالخورده

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۸ تعداد دانلود : ۳۳۹
در جهان جمعیت سال خورده به سرعت در حال افزایش است و برنامه ریزی برای این گروه از گردشگران اهمیت زیادی پیدا کرده است. به طور سنتی عمده گردشگران اروپایی در ایران افراد سالخورده هستند. گردشگران سالخورده عمدتاً با انگیزه های فرهنگی به مسافرت اقدام می کنند. در این پژوهش به بررسی عوامل کششی (امکانات، جاذبه های گردشگری، تجربه، رضایت) و رانشی (دانش، سن، اجتماعی شدن، فراغت) بازاریابی بر جذب گردشگران فرهنگی سال خورده پرداخته شد. روانشناسان انگیزش را اصلی ترین مفهوم در شناخت رفتار مصرف کننده و فرایند انتخاب مقصد می دانند. ازاین رو، شناخت انگیزه های گردشگران فرهنگی می تواند، مزایایی را هم برای خود گردشگر و هم سیاست گذاران گردشگری داشته باشد. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش جزء تحقیقات توصیفی-پیمایشی محسوب می شود. روش نمونه گیری این پژوهش در دسترس و فرمول نمونه گیری نیز کوکران برای جامعه نامحدود خواهد بود. در این تحقیق از پرسشنامه برای جمع آوری اطلاعات و جهت تجزیه و تحلیل و داده ها از روش مدل سازی معادلات ساختاری در Smart PLS استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان داد که عوامل کششی بازاریابی (امکانات، جاذبه های گردشگری، تجربه، رضایت) و عوامل رانشی بازاریابی (دانش، سن، اجتماعی شدن، فراغت) بر جذب گردشگران فرهنگی سال خورده اثر مثبت و معناداری دارد. نتایج این پژوهش حاکی از آن بود که با تأکید بر عوامل کششی و رانشی بازاریابی در سطح بین المللی می توان به جذب گردشگران سالخورده فرهنگی اقدام نمود.
۶۰۴.

اثرات اجتماعی-فرهنگی کوله گردی در مناطق روستایی با تأکید بر نگرش جامعه محلی (مطالعه موردی: روستای دَرَک)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کوله گرد گردشگری نگرش جامعه محلی اثرات اجتماعی - فرهنگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۵ تعداد دانلود : ۲۶۴
گردشگری کوله گردی نوعی از سبک سفر ماجراجویانه است که در سال های اخیر با افزایش چشم گیری روبه رو بوده و کوله گردان گردشگرانی هستند که تنها با یک کوله پشتی و کمترین بودجه ممکن سفر می کنند. مقصد آن ها مناطق کمتر شناخته شده و طبیعت است. کوله گردان با هدف کشف مقصدهای جدید و ارتباط با جوامع محلی و شناخت آن ها سفر می کنند و نقش پررنگی در شناسایی و معرفی مقصدهای کمتر شناخته شده گردشگری دارند. اگرچه روند انتخاب سبک سفر کوله گردی توسط جوانان در ایران صعودی است، اما کمتر پژوهشی را در این زمینه و تأثیرات آن بر صنعت گردشگری و جامعه محلی می توان یافت. هدف از مطالعه حاضر، آگاهی از نگرش ساکنین روستا نسبت به پدیده کوله گردی و نیز آگاهی از اثرات اجتماعی-فرهنگی آن برای جوامع میزبان روستایی است. بدین منظور، روستای درک واقع در شهرستان چابهار استان سیستان و بلوچستان به عنوان مطالعه موردی انتخاب شده است. در این پژوهش برای جمع آوری اطلاعات، از روش مصاحبه و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش تحلیل مضمون بهره گرفته شده است. یافته ها حاکی از آن است که کوله گردی و کوله گردان به طور مستقیم و غیرمستقیم، اثرات مثبت و منفی اجتماعی-فرهنگی قابل توجهی بر روستای درک دارند. جزئیات نتایج و یافته ها با تفصیل بیشتری در متن مقاله ارائه شده است.
۶۰۵.

کاوشی در مقوله های فرهنگ گردشگری از منظر راهنمایان تور(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: گردشگری فرهنگ راهنمایان تور پارادیم کیفی نظریه ی بنیان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۲ تعداد دانلود : ۳۱۱
با تلفیق گردشگری و فرهنگ می توان هم جذابیت و رقابتی بودن منطقه و هم جذب گردشگرانی را که با اهدافی چون بازدید، کار، سرمایه گذاری و زندگی سفر می کنند را، افزایش داد. در این میان نقش راهنمایان گردشگری به واسطه ارتباط با گردشگران و جامعه میزبان بسیار مهم است چرا که راهنمایان در خط مقدم گردشگری دورنمای بهتری را از فرهنگ جامعه دارا می باشند. این پژوهش، کاوشی درشناخت مقوله های فرهنگ گردشگری ایرانیان از دیدگاه راهنمایان تور می باشد. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف شناخت مقوله های  کارآمد بر فرهنگ گردشگری ایرانیان با بهره گیری از روش نظریه ی داده بنیان انجام شده است. جامعه پژوهش را راهنمایان تور گردشگری استان تهران تشکیل میدهند که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند گلوله برفی، 12 نفر از آنان انتخاب شدند. گردآوری اطلاعات با استفاده از مصاحبه عمیق و نیمه ساختارمند صورت گرفت که تا رسیدن به سطح اشباع نظری ادامه یافت. تجزیه و تحلیل داده ها طی سه مرحله ی-کدگذاری باز، محوری و انتخابی، انجام شد. نتایج حاصل از تحقیق حاضر استخراج مدل پارادایمی فرهنگ گردشگری ایرانیان است که نشان داد تبلیغات، تفاوت های فرهنگی، مدارا وپذیرش اجتماعی، بی تفاوتی اجتماعی، انزوای بین الملل، آموزش، مصرف گرایی، تسامح فرهنگی، اخلاقیات گردشگری، تاثیر محیطی، تمرین پرسشگری/کنکاش معرفتی در این راستا دخیل اند.
۶۰۶.

واکاوی عناصر کالبدی منطقه مرکزی فرهنگی شهری و کاربست توسعه عناصر فرهنگی شهری (نمونه موردی شهر شیراز)

کلیدواژه‌ها: منطقه فرهنگی فضای شهری گردشگری محدوده مرکزی شیراز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۳ تعداد دانلود : ۳۱۶
منطقه فرهنگی شهری چه در تقویت جایگاه شهرهای فرهنگی (ارائه تصویر معتبر بین المللی و فراهم آوردن فضای مناسب برای ارتقاء رقابت پذیری شهری و استقرار فعالیت های مرتبط با این شهرها) و چه در کمک به شهرهای غیر فرهنگی در جهت حرکت به سوی جایگاه شهر فرهنگی نقش و اهمیت قابل توجهی دارند، مفهوم و گستره معنایی مرکز شهر بیشتر ناظر بر وجوه کارکردی و عملکردی آن است تا ابعاد فضایی و هندسی آن و بررسی میزان و نحوه اثرگذاری منطقه فرهنگی در توسعه شهری به لحاظ حوزه های عملکردی و فضایی. و شناسایی و تعیین کارکردهای کالبدی و نمادین در عرصه های شهری و معرفی مزیت ها و ارزش افزوده های ناشی از آن. برای رسیدن به این سوالات که شکل گیری یک منطقه مرکزی فرهنگی چگونه می تواند به توسعه شهری منجر شود؟ حوزه های عملکردی و فضایی فرهنگ در منطقه مرکزی شهری چگونه تعیین می شود؟ محدوده ( منطقه ) فرهنگی شهر شیراز با استفاده از پرسشنامه شناسایی شده در مرحله تحلیل و ارزیابی برای تحقق این منظور، از افراد جامعه مورد مطالعه مراجعه و ویژگی های مورد نظر مورد ارزیابی و بررسی قرارگرفته اند. و مقاله دارای دو بعد نظری و عملی (کاربردی) می باشد و به لحاظ ماهیت تحقیق (پرداختن به مقوله فرهنگ)، از نوع روش کمی می باشد که در جای خود و به اقتضای ساختار پژوهش از روش کمی استفاده خواهد شد. و در نهایت به ذکر این مهم که در محدوده مورد بررسی فعالیتی که بتواند در طول شبانه روز شهروندان را به خود جذب کند وجود ندارد و از ساعات آخر شب به بعد تقریباً هیچ فعالیتی به غیر از عبور و مرور در این محدوده انجام نمی گردد. موانع غیر فرهنگی نیز ممکن است در محدوده فرهنگی شهر وضعیت نامناسبی را نسبت به سایر نقاط شهری ایجاد کنند. این موانع باید در برنامه ریزی برای کل شهر با تأکید ویژه بر شرایط خاص محدوده فرهنگی شهر در نظر گرفته شوند.
۶۰۷.

تاثیر گردشگری عتبات عالیات بر توسعه کالبدی شهرهای بین راهی(نمونه موردی: شهرشباب)

کلیدواژه‌ها: گردشگری شهر بین راهی عتبات عالیات

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۳ تعداد دانلود : ۲۹۴
امروزه فعالیت گردشگری به عنوان یکی از شتابان ترین بخش های اقتصادی در حال رشد، اهمیتی دوچندان یافته و در بسیاری از شهرها به عنوان یکی از ارکان و محرکه های بنیادین توسعه اجتماعی-اقتصادی و همچنین به روشی برای نیل به اشتغال پایدار و ارتقای کیفیت زندگی شهری مبدل گشته است. به طوری که یکی از اهداف 14 گانه سازمان جهانی گردشگری که در اجلاس سران برای توسعه پایدار در ریو 20 مطرح شد توجه به فعالیت گردشگری به عنوان فعالیتی است که می تواند به اقتصاد کشورهای درحال توسعه و شهرهای آن ها کمک کند. سازمان جهانی گردشگری گزارش می دهد که در سال 2017، بخش گردشگری 10.4 درصد از تولید ناخالص داخلی جهان را به خود اختصاص داده و 313 میلیون شغل یا 9.9 درصد از کل اشتغال را نیز تشکیل داده است. شهر شباب یکی از شهرهای شهرستان چرداول در استان ایلام ایران است. این شهر در بخش شباب قرار دارد و بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت آن ۳۰۶۳ نفر (در ۸۵۲ خانوار) است. این شهر یکی از شهر های بین راهی زائران اربعین است که می توان گفت درصد بسیار بالایی از گردشگران اربعین از این شهر عبور میکنند. و بخش تجاری، رستوران ها و حمل نقل را به شدت متاثر ساخته و این جمعیت گردشگری پتانسیل بسیار بالایی برای توسعه شهر را دارا می باشد. هدف از این پژوهش نقش گردشگری عتبات عالیات بر توسعه شهرهای بین راهی را مورد بررسی قرار می دهد و به طور کلی، روش تحقیق مورد استفاده در این مطالعه بر اساس تقسیم بندی های موجود از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ میزان و درجه کنترل میدانی، از لحاظ ماهیت داده ها کمی، از لحاظ مسئله تحقیق، توصیفی - تحلیلی می باشد.نتیجه این تحقیق نیز نشان بر تاثیر گردشگری مذهبی بر بعد کالبدی این شهر دارد.
۶۰۸.

مطالعه اهمیت گردشگری بر زندگی ساکنان بندر ترکمن

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: گردشگری بندرترکمن آشوراده خلیج گرگان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۵ تعداد دانلود : ۳۳۵
امروزه صنعت گردشگری به عنوان یکی از گسترده ترین صنعت های دنیا به شمار می رود و برای میزبان و گردشگر فوایدی دارد بعنوان مثال میزبان می تواند از فواید اقتصادی و فرهنگی-اجتماعی و... بهره ببرد.رشد این صنعت پرسود به طرز قابل توجهی رو به رشد است و سرمایه زیادی در این صنعت در گردش است همچنین امروزه به عنوان اقتصاد اول یا بخش قابل توجهی از منبع درآمد برخی کشورها گردشگری است.کشور عزیزمان ایران نیز ظرفیت های گردشگری زیادی را داراست که نیازمند مدیریت شایسته است یکی از این شهرها،شهر بندرترکمن است که موضوع ما نیز تاثیر گردشگری بر این شهر می باشد و علاوه بر جنبه توریستی بودن و اقتصادی اش بر بخش کشاورزی نیز تاثیر دارد همچنین از جهت بندری بودن آن میتوان به بخش تجارت هم در حد توان بندر توجه کرد.روش نیز کتابخانه ای است یافته های تحقیق نشان می دهد که عامل اقتصادی بیشتر از سایر عوامل تاثیر پذیری دارد و در درجات بعد عوامل فرهنگی-اجتماعی ،فیزیکی-زیست محیطی،فیزیکی زیرساخت قرار دارند.
۶۰۹.

تبیین نگاه فن سالارانه در طرح های توسعه شهری بر گردشگری با روش سه سوسازی( مطالعه موردی: استان کرمانشاه)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فن سالارانه طرح های شهری گردشگری گردشگری شهری سه سوسازی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۱ تعداد دانلود : ۳۰۰
رونق فعالیت های گردشگری در هرمنطقه، برآمده از برنامه ریزی و خط مشی هایی است که برای آن منطقه تدوین می شود. فرایند برنامه ها و طرح های توسعه ی گردشگری مبین راهبردها، رویکردها، سیاست ها و خط مشی های کشورهای گوناگون نسبت به مقوله ی گردشگری است. در ایران نگاه فن سالارانه برنامه ریزان شهری باعث شده است که این طرح ها شهر را به عنوان مرکز جمعیت، تجارت، حمل ونقل و... دیده اند، اما شهر به عنوان یک مرکز گردشگر پذیر دیده نشده است.طرح های توسعه شهری در ایران کارکرد مناسب و مورد انتظار برنامه ریزان، مدیران شهری و مردم نبوده و گردشگری در این طرح ها نقش پررنگی ندارند. این تحقیق در پی تحلیل نگاه فن سالارانه این طرح ها و اثرات آن بر ضعف گردشگری در شهرها است. با توجه به اهداف پژوهش، نوع تحقیق کاربردی با روش توصیفی- تحلیلی و از مصاحبه های نیمه ساختاریافته، ابزار پرسشنامه و مشاهدات محیطی با تأکید ب ر روش سه سوسازی است. جهت تحلیل داده ها و اطلاعات گردآوری شده از تحلیل های کمی و کیفی بهره گرفته شد. نتایج ابعاد سه گانه نشان داد که نگاه فن سالارانه و تکنوکرات در طرح های شهری، گردشگری را به حاشیه رانده و پتانسیل های گردشگری شهری را کمرنگ نموده و منجر به از دست رفتن هویت های اصلی جاذبه های گردشگری شده است. شایسته است که جهت توسعه گردشگری شهری از نگاه فنی و تکنوکراتی محض به آن دوری جست و نظریات سایر متخصصان دیگر را نیز لحاظ نموده و گردشگری شهری را به عنوان ابزاری جهت توسعه پایدار شهری در نظر داشت. کلیدواژه ها: فن سالارانه، طرح های شهری، گردشگری، گردشگری شهری، سه سوسازی
۶۱۰.

شناسایی عناصر تجربه مطلوب صرف غذاهای محلی در گردشگری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: برساخت گرایی اجتماعی گردشگری گردشگری غذایی غذاهای محلی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۰ تعداد دانلود : ۴۲۱
تکیه بر جنبه های تمایزآفرین مقصدهای گردشگری لازمه موفقیت در بازار گردشگری است. غذای محلی و فرهنگ غذای محلی برای یک مقصد توریستی یک مزیت رقابتی پایدار است. پژوهش حاضر تلاشی برای شناسایی عناصر مطلوب صرف غذای محلی است و برای این مقصود از روش حافظه ران استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش را اعضای باشگاه مشتریان یک آژانس گردشگری شکل دادند و حجم نمونه دویست نفر بود و از روش نمونه گیری در دسترس استفاده شد. در چهارچوب روش حافظه ران، پس از جمع آوری روایت ها فرآیند کدگذاری مطابق الگوی کدگذاری روش حافظه ران انجام شد و در ادامه، یک دسته بندی از مفاهیم در مورد تجربه مطلوب صرف غذای محلی در گردشگری ارائه شد. طبق یافته های پژوهش عناصر سازنده واقعیت اجتماعی تجربه مطلوب صرف غذای محلی در گردشگری دربرگیرنده سه دسته از عناصر شامل دوازده عنصر مربوط به غذا، ده عنصر مربوط به افراد، و یازده عنصر مربوط به مکان است.
۶۱۱.

عوامل مؤثر بر پذیرش واقعیت مجازی در گردشگری (براساس مدل پذیرش فناوری)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نظریه پذیرش فناوری گردشگری فناوری واقعیت مجازی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۱ تعداد دانلود : ۴۰۲
امروزه ظهور فناوری های دیجیتال صنعت گردشگری را به طرز چشمگیری تغییر داده است. از جمله این فناوری ها واقعیت مجازی (VR) است. با این وجود ، فناوری VR در مقاصد گردشگری در ایران هنوز به طور گسترده مورد استفاده قرار نگرفته است. این پژوهش، نگرش و رفتار کاربران ایرانی را نسبت به پذیرش فناوری VR در گردشگری بررسی می کند. نمونه پژوهش شامل 260 بازدید کننده از سه مقصد مختلف به وسیله فناوری VR است. برای جمع آوری داده های پژوهش از پرسشنامه آنلاین و روش نمونه گیری دردسترس استفاده شد. فرضیه های پژوهش با استفاده از نرم افزار Smart-PLS3 مورد آزمایش قرار گرفت.با توجه به این که این پژوهش از اولین مطالعاتی است که عوامل مؤثر بر پذیرش فناوری VR را در میان کاربران ایرانی بررسی می کند، نتایج آن می تواند برای مدیران و بازاریاب های مقاصد گردشگری مفید بوده و آن ها را در استفاده از این فناوری به عنوان یک ابزار بازاریابی ترفیعی و تبلیغاتی مؤثر یاری رساند.
۶۱۲.

اثرات امنیتی اقامتگاه های گردشگری غیررسمی در شهر همدان: پژوهشی در چارچوب روش شناسی کیو(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اثرات امنیتی اقامتگاه غیر رسمی گردشگری روش کیو همدان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۷ تعداد دانلود : ۲۳۸
زمینه و هدف: تجربه جهانی طی چند دهه گذشته نشان می دهد که توسعه گردشگری در فضاهای جغرافیایی و از جمله نواحی شهری، همواره به شکل ها و درجه های مختلف، پیامدهای مثبت و منفی گوناگونی در ابعاد امنیتی، اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و محیطی به همراه داشته است. پژوهش حاضر بر شناخت و تحلیل اثرات منفی امنیتی ناشی از فعالیت اقامتگاه های گردشگری غیر رسمی در شهر همدان تمرکز دارد. روش: بنیان روش شناسی پژوهش حاضر مبتنی بر روششناسی کیو به عنوان یک روش ترکیبی یا آمیخته است. روش کیو یک بسته روش شناسی کامل است که به ترتیب مراحل مطالعه کیفی و مطالعه کمّی را در بر می گیرد. همچنین تحقیق حاضر به لحاظ هدف از نوع پژوهش های کاربردی به شمار می آید. 64 نفر از میان اهالی فضای گفتمان به روش نمونه گیری هدفمند برای مشارکت در پژوهش انتخاب شدند. یافته ها: براساس یافته های مطالعه فضای گفتمان، در مرحله کیفی اثرات منفی فعالیت اقامتگاه های غیر رسمی شامل 16 گزاره شناسایی شد. در مرحله کمّی برای کشف الگوهای ذهنی موجود درباره اثرات منفی امنیتی از روش های تحلیل خوشه ای و تحلیل تشخیص استفاده شد و بر این اساس، 5 الگوی ذهنی متمایز شناسایی شد. نتیجه گیری: به طور خلاصه دیدگاه نخست، سرپوش گذاشتن بر جرم و ناهنجارهای اجتماعی؛ دیدگاه دوم، قانون گریزی و تخریب وجهه یا تصویر مقصد گردشگری؛ دیدگاه سوم، تضعیف امنیت جوامع میهمان و میزبان، دیدگاه چهارم، تهدید امنیت اقتصادی مقصد گردشگری، و دیدگاه پنجم، تضعیف کنترل اجتماعی و کنترل انتظامی را مورد تأکید قرار می دهد.
۶۱۳.

عوامل ارتباطی موثر بر کنترل امنیت گردشگران خارجی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: امنیت گردشگری ارتباطات پلیس کنترل ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۸ تعداد دانلود : ۱۹۹
زمینه و هدف: یکی از مهم ترین عوامل اثرگذار در توسعه گردشگری و تامین امنیت گردشگران، وجود ارتباطات نظام مند و بهینه میان سازمان های دخیل در گردشگری است، به گونه ای که این ارتباط به تسهیل امر گردشگری یاری رساند. بر این اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر عوامل ارتباطی (ارتباطات رسمی و غیررسمی و کانال های ارتباطی) موثر بر امنیت گردشگران خارجی در سال 1395 انجام شد. روش: روش پژوهش توصیفی – تحلیلی و از نوع پیمایشی است. جامعه آماری، کارکنان پلیس مهاجرت و گذرنامه و سازمان میراث فرهنگی و صنایع دستی و گردشگری هستند. حجم نمونه با استفاده از رابطه کوکران 140 نفر تعیین شد. روش نمونه گیری طبقه ای متناسب و در ادامه تصادفی ساده است. به منظور سنجش متغیرهای پژوهش از ابزار پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. روایی پرسشنامه به روش صوری (استفاده از نظرات 15 تن از خبرگان) و پایایی آن از طریق محاسبه ضریب آلفای کرونباخ، 86/0 به دست آمد. روش تجزیه و تحلیل در بخش توصیفی از میانگین و در بخش تحلیلی از همبستگی، رگرسیون و فریدمن استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که کانال های ارتباطی، ارتباطات رسمی، ارتباطات غیررسمی، ارتباطات بین سازمانی و کاهش تخلفات و جرائم غیرامنیتی، بر کنترل امنیت اثرگذاری معنادار و مثبتی دارند. ارتباطات رسمی بر کنترل امنیت اثرگذاری معناداری داشته است. ارتباطات غیررسمی دو سازمان پلیس و گردشگری بر کنترل امنیت اثر مستقیمی دارد. کاهش تخلفات و جرایم غیرامنیتی بر کنترل امنیت اثر معنادار و مستقیمی دارد، چنانکه با کاهش هرچه بیشتر تخلفات و جرایم غیرامنیتی، کنترل امنیت گردشگران خارجی تا حدود 42 درصد فزونی می یابد. نتایج: نتایج حاصل از آزمون فریدمن نشان داد که ارتباطات رسمی با رتبه میانگین 6/4 در رتبه اول ارجحیت قرار دارد. رتبه دوم به کانال های ارتباطی با رتبه میانگین 19/4 و رتبه سوم به ارتباطات غیررسمی با رتبه میانگین 67/2 تعلق دارد.
۶۱۴.

شناسایی و اولویت بندی هسته های کلیدی بخش خدمات استان آذربایجان شرقی: رویکرد تحلیل چندبخشی (MSA)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: خدمات گردشگری مدل تحلیلی MSA استان آذربایجان شرقی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۲ تعداد دانلود : ۲۷۳
هر چند که نگاه به بخش خدمات در فرایند توسعه متفاوت است، در حال حاضر بخش خدمات غالب اقتصاد جهانی را تشکیل می دهد. با توجه به اهمیت این بخش به عنوان یکی از بخش های عمده اقتصادی و تأثیرگذاری آن در فرآیند توسعه کشور، این مطالعه با هدف شناسایی و اولویت بندی هسته های کلیدی بخش خدمات استان آذربایجان شرقی انجام شده است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از حیث شیوه مطالعه توصیفی-تحلیلی است. در این پژوهش در گام نخست با استفاده از مدل تحلیلی MSA به شناسایی و اولویت بندی هسته های کلیدی بخش خدمات استان آذربایجان شرقی پرداخته است. نتایج یافته ها نشان می دهد که در بین زیربخش ها، زیر بخش گردشگری به عنوان هسته کلیدی بخش خدمات انتخاب شده است. در بخش بعدی با روش SWOT به بررسی نقاط قوت و ضعف، فرصت ها و تهدید های هسته کلیدی استخراج شده از تحلیل MSA پرداخته شده و در پایان راهبرد های ارائه شده با استفاده از روش ماتریس برنامه ریزی استراتژیک کمی (QSPM) اولویت بندی شده اند. یافته های تحقیق نشان گر آن است که گردشگری در استان آذربایجان شرقی جایگاه مناسب خود را نیافته و اگر استان بخواهد در این بخش پیشرفت کند باید استراتژی های گروه تدافعی (WT) را در اولویت قرار دهد.  طبق نتایج، استراتژی تشکیل کارگروه توسعه سرمایه گذاری در توسعه کانون های گردشگری، ارتقا گردشگری سلامت به وسیله مسئولان دولتی مرتبط و کارآفرینان، دعوت از سرمایه گذاران داخلی و خارجی و ایجاد تسهیلات و امتیاز های ویژه سرمایه-گذاری برای زیربخش گردشگری در استان آذربایجان شرقی توصیه می شود.
۶۱۵.

برنامه ریزی توسعه پایدار گردشگری با تأکید بر خانه های اکولوژیکی مطالعه موردی: بخش هنزا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: گردشگری گردشگری روستایی خانه های اکولوژیکی هنزا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۴ تعداد دانلود : ۲۵۶
پژوهش حاضر با هدف برنامه ریزی توسعه پایدار گردشگری با تأکید بر خانه های اکولوژیکی بخش هنزا انجام گرفته است. این پژوهش، مطالعه ای کاربردی با رویکرد توصیفی – تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش را دو گروه گردشگران و کارشناسان تشکیل می دهند. در جامعه آماری کارشناسان به دلیل حجم کم جامعه، تمام جامعه آماری بررسی شده است. در حالی که جامعه آماری گردشگران، با توجه به نامشخص بودن تعداد آنها و رعایت حداقل حجم نمونه در تحقیقات پیمایشی، 120 نفر، از گردشگران نوروز 1394 در نظر گرفته شد. مقدار آلفای کرونباخ برای قابلیت اعتماد گروه گردشگران 81/0 و برای گروه کارشناسان 89/0 محاسبه گردید. داده های گردآوری شده در محیط نرم افزاریSpss  و Excel با استفاده از آزمونT  تک نمونه ای، آزمون فریدمن و همچنین مدل Swot مورد تجزیه وتحلیل قرارگرفته است. نتایج آزمون T تک نمونه ای نشان داد که میزان رضایت مندی گردشگران از امکانات پایین تر از حد متوسط 55/1 و میزان رضایتمندی از پتانسیل های گردشگری بالاتر از حد متوسط 17/14 است. نتایج آزمون فریدمن جهت اولویت بندی اقامتی در بخش هنزا نشان داد که خانه های اکولوژیکی مناسب ترین گزینه جهت اقامت گردشگران محسوب می شوند. همچنین نتایج روش Swot نشان داد که راه اندازی خانه های اکولوژیکی به رغم برخورداری از قوت ها، دچار ضعف ها و تهدیدهای متعددی است. در بین استراتژی ها نقاط قوت با امتیاز 053/3 در رتبه اول و فرصت ها، تهدید ها، ضعف ها به ترتیب با امتیازهای 013/3، 879/2 و 874/2 رتبه های بعد را به خود اختصاص دادند. بهترین استراتژی متناسب با وضعیت خانه های اکولوژیکی بخش هنزا، راهبردهای رقابتی – تهاجمی با تأکید بر حفظ وضع موجود می باشد.
۶۱۶.

تحلیل فضایی اثرات گردشگری بر تحولات کالبدی سکونتگاه های روستایی شهرستان رضوان شهر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: گردشگری خانه های دوم اماکن گردشگری تحول کالبدی ناحیه رضوان شهر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۶ تعداد دانلود : ۲۱۶
در قرن حاضر،گردشگری به عنوان فعالیت پررونق و دامنه دار، در فضاهای روستایی دارای اثرات متنابهی است. از ویژگی های خاص نظام اثرات گردشگری بویژه در فضاهای روستایی این است که دامنه ی اثرگذاری متنوعی از قبیل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، نهادی و محیط زیستی دارد و همچنین بسته به موقعیت های مکانی گوناگون، می تواند شدت و جهت تغییرات و تحولات متفاوتی داشته باشد. از این رو تحقیق حاضر باهدف تحلیل فضایی اثرات گردشگری در سکونتگاه های روستایی شهرستان رضوانشهر تدوین شده است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی تحلیلی است. در این تحقیق جامعه آماری، سکونتگاه های روستایی شهرستان رضوانشهر است. در این مطالعه تحلیل ساخت و سازهای انسانی در سکونتگاه های روستایی با بهره گیری از داده های سنجش از دور مورد تحلیل قرار گرفت. برای تحلیل داده ها از الگوریتم حداکثر احتمال با دو کاربری و GIS استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد، گردشگری روستایی در ناحیه رضوانشهر دارای تنوع و تفاوت در شدت اثرات بر حسب واحدهای مکانی بوده است. به گونه ای که، اثرات کالبدی گردشگری(خانه های دوم، واحدهای خدماتی، تغییرات کابری اراضی و قیمت زمین) در محدوده ی ساحلی، شدت بیشتری نسبت به کانون های روستایی در محدوده دشتی و کوهپایه ای دارد.
۶۱۷.

تحلیل شاخص های کلیدی الگوی بوم روستا (اکوویلیج) در روستاهای گردشگرپذیر حاشیه تالاب چغاخور(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: وضعیت سنجی شاخص بوم روستا(اکوویلیج) گردشگری تالاب چغاخور

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۳ تعداد دانلود : ۴۶۱
بوم روستا (اکوویلیج/ Ecovillage) الگویی برای ارتقای زندگی به شیوه های پایدارتر با رفع بی ثباتی های زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی از طریق اجرای ساختارها و شیوه های پایدار در مناطق روستایی است. هدف اصلی تحقیق حاضر ارزیابی وضعیت شاخص های کلیدی الگوی بوم روستا در روستاهای گردشگرپذیر حاشیه تالاب چغاخور است. این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی بوده و به لحاظ ماهیت از نوع پژوهش های توصیفی تحلیلی است. به منظور بررسی و ارزیابی شاخص های کلیدی بوم روستا در روستاهای گردشگرپذیر مورد مطالعه، پرسشنامه محقق ساخته با پایایی89/0 به کار گرفته شده است. جامعه آماری پژوهش را کلیه ساکنین محلی و گردشگران حاضر در منطقه چغاخور تشکیل داده اند. حجم نمونه در این پژوهش، برابر با 311 نفر بوده که مطابق با فرمول کوکران و متناسب با خطای05/ برآورد شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که روستاهای مورد مطالعه  از نظر کلیه شاخص های الگوی بوم روستا در ابعاد سه گانه با توجه به مقدار میانگین نتایج حاصله (76/2) در وضعیت مطلوبی قرار ندارند.  همچنین اینکه نتایج به دست آمده نشان می دهد که شاخص های بعد طبیعی الگوی بوم روستا وضعیت بهتری نسبت به سایر ابعاد و شاخص های این الگو در روستاهای مورد مطالعه دارند و شاخص های اجتماعی و اقتصادی در درجات و رتبه های بعدی قرار دارند.از این رو، تلاش در جهت جذب سرمایه گذاری داخلی و خارجی، پشتیبانی از طرح های مفید و زود بازده زیست محیطی و گنجاندن طرح های عملی اکوویلیج ها به عنوان طرح های ملی از سوی مسئولین محلی و منطقه ای از جمله راهکارهای پیش رو است.
۶۱۸.

شناخت اولویت های توسعه گردشگری شرق استان سمنان (کاربرد ترکیب گروه کانونی و منطق سلسله مراتبی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: گردشگری استان سمنان گروه کانونی تحلیل سلسله مراتبی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۳ تعداد دانلود : ۲۵۶
با توجه به ظرفیت های کشور، برنامه ریزی توسعه گردشگری پایدار امری ضروری است. در این میان، با توجه به اتخاذ رویکردهای توسعه ای دولت در سال های اخیر شرق استان سمنان علی رغم وجود پتانسیل های مطلوب، توسعه گردشگری کمتر مورد توجه قرار گرفته است. از این رو، هدف این پژوهش شناسایی مهمترین طرح ها و پروژه های پایدار گردشگری شرق استان سمنان است. بدین منظور، پژوهش حاضر کاربردی، توصیفی (غیرآزمایشی) و از نوع ترکیبی (کیفی- کمی) است. برای شناسایی طرح ها و پروژه های گردشگری از نظرات گروه کانونی (روش کیفی)، شامل 12 تن از خبرگان از جمله مسئولین، اساتید دانشگاهی و مردم محلی بهره گرفته شد. سپس 30 پروژه خروجی با توجه به میزان انطباق با معیارهای توسعه پایدار و اهداف تعریف شده در  اسناد بالادستی با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی AHP (روش کمی)، رتبه بندی شدند. بر اساس رتبه بندی صورت گرفته، آموزش به مردم محلی منطقه، بسترسازی زیرساخت های لازم در مناطق نمونه و روستاهای هدف و  تعیین شیوه های مناسب بازاریابی و تهیه نقشه تبلیغاتی برای توسعه گردشگری در منطقه از اولویت بیشتری برخوردار می باشند.
۶۱۹.

تحلیل عوامل اثرگذار بر طول اقامت گردشگران در بوم گردی های شهرستان مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: گردشگری اقامتگاه های بوم گردی شهرستان مشهد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۸ تعداد دانلود : ۳۹۱
پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل موثر بر طول اقامت گردشگران از اقامتگاهای بوم گردی شهرستان مشهد انجام شده است. ماهیت این تحقیق کاربردی، روش اجرای آن توصیفی و تحلیلی و نوع آن، پیمایشی است. واحد تحلیل نیز در دو سطح بوده: سطح اول گردشگرانی که در فصل بهار از اقامتگاه های بوم گردی شهرستان مشهد در سال 1398 بازدید نمودند؛ سطح دوم، کارشناسان و متخصصان در حوزه مطالعاتی و دانشگاهی بوده است. در سطح اول تعداد 146 نفر گردشگر و همچنین در سطح دوم 20 نفر از کارشناسان و متخصصان در حوزه مطالعاتی و دانشگاهی به عنوان جامعه نمونه انتخاب شده است. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار های SPSS و EXPERT CHOISE و مدل ویکور فازی استفاده گردیده شد. نتایج حاصل از رتبه بندی عوامل موثر در طول اقامتگاه های بوم گردی از دیدگاه متخصصان با استفاده نرم افزار Expert Choice نشان داد، عامل مناظر زیبا با وزن به دست آمده 100/0، بالاترین رتبه و عامل جشنواره ها با وزن به دست آمده 30/0 پایین ترین وزن را به خود اختصاص داده اند. در ادامه نیز جهت رتبه بندی اقامتگاه های بوم گردی شهرستان مشهد بر اساس طول اقامت گردشگران از مدل ویکور فازی استفاده گردیده است. در بین اقامتگاه های بوم گردی شهرستان مشهد، به ترتیب اقامتگاه های کلبه عمو نعمت با وزن به دست آمده 257/0، ارگ کنگ با وزن به دست آمده 213/0، عمارت ورجاوند با وزن به دست آمده 207/0، ارگ رادکان با وزن به دست آمده 100/0، ماژال با وزن به دست آمده 087/0، شهربانو با وزن به دست آمده 075/0، کنگ کهن با وزن به دست آمده 060/0، بالاترین و پایین ترین وزن ها را به خود اختصاص داده اند.
۶۲۰.

ظرفیت های اقتصادی گردشگری و توسعه فضاهای روستایی (مورد مطالعه: شهرستان روانسر)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: توسعه روستایی اقتصادی روستایی گردشگری ظرفیت های گردشگری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۸ تعداد دانلود : ۳۰۷
در دهه های اخیر سیاست گذاران و برنامه ریزان توسعه روستایی از یک طرف به واسطه چالش ها و مسائل متعدد جوامع روستایی (از جمله فقر، بیکاری، ناامنی غذایی و مهاجرت) و از طرف دیگر به دلیل مزایای متعدد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی گردشگری، سعی داشته اند صنعت گردشگری را به صورت فزاینده ای در جوامع روستایی ترویج و توسعه دهند. بدین سان هر گونه اقدامی در این زمینه می تواند در توسعه گردشگری و در نتیجه توسعه روستایی موثر باشد. با این اوصاف پژوهش حاضر با هدف بررسی اثرگذاری اقتصادی گردشگری بر جوامع روستایی و شناسایی ظرفیت های اقتصادی گردشگری و با رویکرد توصیفی تحلیلی و اکتشافی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه سرپرستان خانوار روستایی شهرستان روانسر است و حجم نمونه تحقیق ۲۰۹ نفر بر اورد گردید برآورد گردید. ابزار اصلی برای گردآوری داده های پیمایشی، پرسشنامه محقق ساخته است که روایی و پایایی آن با طی نمودن فرایند روش شناختی مربوطه، تأیید شده است. نتایج پژوهش نشان داد میانگین اثرگذاری اقتصادی گردشگری بر جامعه محلی با مقدار 835/3، بالاتر از حد متوسط بوده است. نتایج در خصوص عمده ترین ظرفیت های اقتصادی گردشگری با استفاده از تحیلی عاملی اکتشافی نشان داد پنج عامل شناسایی شده توانسته حدود 67 درصد واریانس متغییر وابسته را تبیین نمایند. عوامل شناسایی شده به ترتیب اهمیت عبارت اند از: اشتغال زایی بوم محور (473/15 درصد)، سودآوری توأم با جذب سرمایه (053/15 درصد)، بازاریابی محلی (022/15 درصد)، گرایش به کارآفرینی (465/12 درصد) و توسعه زیرساخت های اقتصادی (673/9 درصد). بررسی برازش نتایج حاصل شده با استفاده از مدل سازی در قالب نرم افزار Amos Graphic نشان داد عوامل شناسایی شده در قالب یک مدل تجربی، از اعتبار آماری لازم برخوردار است.