مطالب مرتبط با کلیدواژه

نخل گردانی


۱.

تزیین حیات بخش: زیبایی شناسی فرهنگی آیین نخل گردانی روستای ابیانه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: انسان شناسی زیبایی شناسی ابیانه نخل گردانی هنرهای تزیینی هنرهای مناسکی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۷۱ تعداد دانلود : ۶۸۵
مقاله پیش رو با رویکرد انسان شناسی وبا هدف فهم زیبایی شناسی فرهنگی آیین نخل گردانی در ابیانه انجام شده است. به دلیل مهاجرت جوانان از ابیانه بررسی بخش زنده فرهنگ به صورتی که فرهنگ گذشته نیز در آن حفظ شده باشد، تنها در موقعیت هایی چون نخل گردانی امکان پذیر است. این پژوهش در پی پاسخ به این پرسش هاست که معیارهای زیبایی شناسی در فرهنگ ابیانه چیست و این معیارها چگونه در آیین نخل گردانی به کار گرفته می شوند؟ پژوهش پیش رو با روش میدانی انجام گرفته و برای گردآوری داده ها از مشاهده مشارکتی، مصاحبه، فیلم برداری، عکس برداری و نیز از تاریخ شفاهی و اسناد تصویری- تاریخی استفاده شده است. تحلیل داده ها به شیوه مردم نگاری است و پس از تحلیل فرهنگی اجزای آیین، کل فرایند نخل گردانی و مفاهیم آن بررسی و مفهوم پروری شده است. براساس نتایج این پژوهش، درخشش، تناسب، تعادل و حرکت مهم ترین معیارهای زیبایی شناسی مردم ابیانه است. زیبایی شناسی آیینی در فرهنگ ابیانه نشان می دهد آنچه در مناسک با هدف ارضای زیبایی شناسی مخاطب قدسی و برای خوشنودسازی او برای دریافت قدرت و حفاظت از تبار انجام می گیرد، ابتدا زیبایی شناسی خودِ کنش گران را ارضا می کند. تزیین درخشان در فرهنگ ابیانه با حیات، و جدایی از آن با حرکت به سوی مرگ برابر است؛ بنابراین، ایجاد حیات اجتماعی و حفاظت از آن، کارکرد هنر تزیینی در جامعه ابیانه است.
۲.

بررسی نقش مراسم و آیین های معنوی و مذهبی در رونق گردشگری مذهبی( محرم) مورد مطالعه :( مراسم نخل گردانی در استان یزد)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: نخل گردانی گردشگری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۹ تعداد دانلود : ۳۵۴
: گردشگری مذهبی، نوع معنوی از گونه های گردشگری می باشد که توانسته در عصر حاضر توجه جوامع را پیش از پیش به خود معطوف سازد . آیین ها و مراسم مذهبی و معنوی با توجه به ماهیت معنوی که دارند موجب ایجاد حس دلبستگی و تعلق خاطر در میان مردم و گردشگران می شوند و همین امر موجب رونق گردشگری مذهبی در ایران می گردد. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی به بررسی و معرفی نقش ایین ها و مراسم مذهبی و معنوی نخل گردانی در استان یزد می پردازد. روش گردآوری اطلاعات بصورت مطالعات اسنادیی- کتابخانه ای و میدانی می باشد. نتایج حاکی از ان است که در ایران مراسم و آیین های مذهبی و معنوی موجب حس تعلق خاطر و دلبستگی در میان گردشگران شده است و همین امر موجب ارتقاء گردشگری مذهبی در کشور می شود.در ضمن تاثیر گردشگری مذهبی برکشور شامل داشتن جامعه ی سالم و پایدار است که ارتباط تنگاتنگی با ارتقاء سطح کیفی و کمی برگزاری مراسم و ایین ها دارد که افزایش میزان گردشگران را نیز بدنبال خواهد داشت .
۳.

آیین نخل آرایی ونخل گردانی روز عاشورا در ششتمد (سبزوار)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۲۷ تعداد دانلود : ۲۴
هدف از این پژوهش بررسی مراسم نخل آرایی و نخل گردانی و درک اشخاص بومی به جا آورنده این آیین به عنوان بخشی از مراسم عاشورا به روش مردم نگاری تفسیری است. بدین منظور و با هدف شناخت عمیق تر آیین نخل بندی و نخل گردانی، از روش های مردم نگارانه مشاهده مستقیم، مصاحبه عمیق، توصیف و تفسیر و هم چنین از اطلاعات ذخیره شده توسط افراد محلی برای کمتر شدن خطاها استفاده شده است. ابتدا در بحث مفهومی به مرور مباحث اندیشه گیرتز پرداختیم. نتایج این تحقیق نشان می دهد که نخل آرایی و نخل گردانی مناسکی مردانه است به طوری که زنان حضوری بسیار کم رنگ در آن دارند. یافته ی مهم دیگر این پژوهش این است که علی رغم این که نخل آرایی و نخل گردانی مربوط به مراسم محرم و عزاداری است نگاه زیباشناختی به نحوه ی آرایش نخل جایگاه مهمی در این مراسم دارد که از این حیث زنان نقش مهمی در تأمین مصالح لازم به ویژه پارچه های رنگارنگ دارند.
۴.

نخل گردانی محرّم در درخش: نگاهی انسان شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۳۷ تعداد دانلود : ۲۷
آیین سوگواری ماه محرم جایگاه ویژه ای در زندگی اجتماعی ایرانیان داشته و در هر نقطه از کشور با توجه به فرهنگ و جغرافیای خاص آن منطقه، به شیوه های خاصی برگزار می شود. از جمله آیین های محرم، نخل گردانی است که در گستره وسیعی از کشور برگزار می شود. درخش به عنوان یکی از روستاهای با قدمت تاریخی، از جمله کانون های برگزاری این آیین می باشد. به دلیل تمایزات شاخصی که در شکل نخل درخش با دیگر مناطق کشور وجود دارد و هم چنین شیوه و مراسم خاص نخل گردانی که با تقسیم کار اجتماعی بسیار دقیق انجام می گیرد، این موضوع  مورد مطالعه قرار گرفت. هدف مقاله حاضر، توصیف و فهم مراسم عاشورای درخش و تحلیل انسان شناسانه این مراسم نمادین به عنوان بخشی از میراث فرهنگ مذهبی در شرق کشور می باشد. نوشتار حاضر تلاش دارد با استفاده از روش پژوهش کیفی از نوع میدانی (مردم نگاری) و با بهره گیری از روش مصاحبه و مشاهده و بر مبنای آرای تفسیری کلیفورد گیرتز، به مطالعه مراسم نخل گردانی محرم درخش بپردازد. یافته های پژوهش نشان می دهد که آیین و مناسک نخل گردانی در درخش ضمن بقای رابطه فرد و جامعه، سبب تقویت انسجام اجتماعی، هویت جمعی و همبستگی فرهنگی، تقویت وجدان جمعی و ارتباطات نسلی در این روستا شده است. از سوی دیگر، بر نحوه جهان بینی فرد و شکل گیری هنجارها در ذهن او مؤثر است. از دیگر یافته های این پژوهش آن است که این مراسم در نوع خود و در سطح خراسان جنوبی، منحصر به فرد است و علی رغم مشابهت  هایی که با آئین نخل گردانی در دیگر مناطق کشور دارد، به لحاظ صورت، ظاهر نخل و زمان و نحوه اجرای مراسم، تفاوت هایی با دیگر مناطق کشور دارد.
۵.

نسبت هویت دیداری و دینی در آیین های سوگواری محرم (مطالعه موردی: عَلَم برداری و نخل گردانی)

کلیدواژه‌ها: محرم هویت دیداری هویت دینی علم گردانی نخل گردانی آیین سوگواری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱ تعداد دانلود : ۳۹
هویت ایرانی در آیین های مختلف جامعه ازجمله مناسک دینی نمود یافته که بخش مهمی از آن در آیین های سوگواری محرم تجلی پیدا کرده است. مسئله این مقاله از چگونگی تناظر هویت دیداری این آیین ها با هویت دینی آنها نضج می گیرد و ما را با این پرسش اصلی مواجه می سازد که نسبت هویت دیداری و هویت دینی آیین های عَلَم گردانی و نخل گردانی چیست؟ براین اساس، تبیین هویت دیداری و دینی در آیین های علم برداری و نخل گردانی هدف این مقاله بوده است. برای دستیابی به این هدف، عناصر و نماد های بصری آیین های مذکور، به روش توصیفی- تحلیلی مطالعه و با ابعاد پنج گانه هویت دینی (عاطفی، اعتقادی، مناسکی، دانشی و پیامدی) نسبت یابی شده اند. یافته ها نشان می دهد که زبان بصری به کار رفته در شبکه عناصر، نمادها و سازه های دیداری نخل و علم عمدتاً نشانگر دو بعد «اعتقادی» و «دانشی» است. زمانی که علم و نخل، با حضور مشارکت کنندگان (عزاداران) تبدیل به مناسک یعنی علم برداری و نخل گردانی می شوند، دو بعد «عاطفی» و «پیامدی» را فرامی خوانند. درواقع، نظام بصری علم و نخل به طور مستقیم این دو بعد را نشان نمی دهند، بلکه در مناسک علم برداری و نخل گردانی بروز و ظهور می یابند.