هویت دیداری

این پژوهش به دنبال استخراج تصویر ذهنی مردم ایران (شهر اصفهان به عنوان مورد مطالعه) از شخصیت های کهن الگویی است. به علاوه، بر مبنای نظریه نمادگری شکل، اشکال هندسی به عنوان یکی از عناصری که ممکن است در انتقال معنای کهن الگویی به برندها نقش داشته باشند، مطالعه شده اند. نتایج اجرای مطالعات مقدماتی و مطالعه اصلی شامل 77 مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته نشان می دهد تصویر ذهنی پاسخگویان ایرانی از شخصیت های کهن الگویی با ادبیات موجود در این زمینه شباهت ها و تفاوت هایی دارد. همچنین متناسب و نامتناسب ترین اشکال هندسی با هر کهن الگو شناسایی شدند. تداعیات کهن الگویی افراد از اشکال هندسی مبتنی بر برایند معانی ذاتی ناشی از ویژگی هایی مثل تقارن، زاویه داری و تعداد اضلاع و نیز، معانی اکتسابی است. علاوه بر این، خلاف پژوهش های پیشین در خصوص اشکال هندسی، زاویه دار بودن تنها عامل اثرگذار بر ادراک کهن الگویی از اشکال نبوده و در مورد همه کهن الگوها نیز عامل مؤثر نیست. نتایج این پژوهش می تواند در طراحی محصول و لوگوی شرکت و تبلیغات و به طور کلی مدیریت معنای برند، بسیار مفید باشد.

هویت ایرانی در آیین های مختلف جامعه ازجمله مناسک دینی نمود یافته که بخش مهمی از آن در آیین های سوگواری محرم تجلی پیدا کرده است. مسئله این مقاله از چگونگی تناظر هویت دیداری این آیین ها با هویت دینی آنها نضج می گیرد و ما را با این پرسش اصلی مواجه می سازد که نسبت هویت دیداری و هویت دینی آیین های عَلَم گردانی و نخل گردانی چیست؟ براین اساس، تبیین هویت دیداری و دینی در آیین های علم برداری و نخل گردانی هدف این مقاله بوده است. برای دستیابی به این هدف، عناصر و نماد های بصری آیین های مذکور، به روش توصیفی- تحلیلی مطالعه و با ابعاد پنج گانه هویت دینی (عاطفی، اعتقادی، مناسکی، دانشی و پیامدی) نسبت یابی شده اند. یافته ها نشان می دهد که زبان بصری به کار رفته در شبکه عناصر، نمادها و سازه های دیداری نخل و علم عمدتاً نشانگر دو بعد «اعتقادی» و «دانشی» است. زمانی که علم و نخل، با حضور مشارکت کنندگان (عزاداران) تبدیل به مناسک یعنی علم برداری و نخل گردانی می شوند، دو بعد «عاطفی» و «پیامدی» را فرامی خوانند. درواقع، نظام بصری علم و نخل به طور مستقیم این دو بعد را نشان نمی دهند، بلکه در مناسک علم برداری و نخل گردانی بروز و ظهور می یابند.