پژوهش های یاددهی و یادگیری (پژوهشنامه تربیتی سابق)

هدف از این مطالعه، بررسی تاثیر رویکردهای آموزشی بر پیچیدگی شناختی و مهارت های حل مسئله اجتماعی دانش آموزان مقطع متوسطه ناحیه 2 شیراز، بود. این تحقیق بر حسب هدف، کاربردی و از نظر ماهیت و روش، توصیفی از نوع نیمه آزمایشی با دو گروه و از لحاظ زمانی، مقطعی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه ناحیه 2 شیراز و با توجه به نمونه گیری به شیوه هدفمند، 40 نفر (گروه پیش آزمون و پس آزمون) مورد آزمون قرار گرفت. در این پژوهش، جهت سنجش متغیرهای مستقل، اقدام به برگزاری جلسات آموزشی با رویکرد ترکیبی و سنتی در 10 جلسه دو ساعته برای دانش آموزان شد. برای سنجش پیچیدگی شناختی از پرسشنامه استاندارد مبارکی و همکاران (1395) و برای سنجش مهارت حل مسئله اجتماعی از فرم کوتاه پرسشنامه تجدیدنظر شده حل مسئله اجتماعی (SPSI-R)، (دزوریلا و همکاران، ۲۰14)، استفاده و میزان آلفای کرونباخ به ترتیب برابر 892/0 و 961/0 بدست آمد. داده های گردآوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS و در دو سطح آمار توصیفی و آمار استنباطی (آزمون تی مستقل و تحلیل کواریانس یک راهه)، مورد تحلیل آماری قرار گرفتند. نتایج آزمون تحلیل تحلیل کواریانس نشان داده که رویکرد ترکیبی آموزشی بر پیچیدگی شناختی و مهارت های حل مسئله تاثیر معناداری داشته است. همچنین؛ نتایج آزمون t مستقل نشان داده است که رویکرد سنتی آموزشی بر پیچیدگی شناختی و مهارت های حل مسئله، تاثیر معناداری نداشته است.

زمینه و هدف: یکی از مشکلات هر جامعه غفلت از شادی و نشاط است که باعث افزایش بیماری های روانی از قبیل اضطراب و افسردگی می شود. با شادی و نشاط زندگی معنی پیدا می کند و در پرتو آن دانش آموزان می توانند خود را ساخته و قله های سلوک و پله های ترقی را بپیمایند. پژوهش حاضر با هدف استخراج و شناسایی مؤلفه های ضرورت های طراحی الگوی مدرسه شاد در مقطع ابتدایی انجام شد. روش و مواد: این پژوهش با رویکردکیفی و با روش تحلیل محتوای کیفی صورت گرفت. جامعه آماری کلیه متخصصان در حوزه روانشناسی و علوم تربیتی بود و روش گردآوری داده ها مصاحبه نیمه ساختار یافته بود و از 20 نفر از متخصصین درحوزه علوم تربیتی مصاحبه به عمل آمد. جهت تجزیه وتحلیل داده های کیفی از روش تحلیل محتوای کیفی استقرایی استفاده شد. یافته ها: در این پژوهش از 26 مقوله تشکیل شده که شامل 3 مقوله اصلی و 6 مقوله فرعی می باشد. نتیجه گیری: حاصل نشان داد که مدرسه های شاد همراه با شور، شوق، هیجان و با بازی کردن دانش آموزان همراه است. بررسی ها نشان داده وقتی بچه ها از مدرسه ای که شاد نیست بیرون می آیند انرژی خودشان را در بیرون تخلیه می کنند. چه بهتر،که فضای مدرسه شاد بوده و همراه با بازی در محیط و شادابی سرکلاس باشد تا جو مدرسه همراه با صمیمیت باشد. چرا که شاد بودن و شاد زیستن به اندازه ی تغذیه مناسب، ضرورت دارد.تغذیه مناسب در یادگیری بهتر و شادابی دانش آموز نقش بسزایی دارد.

هدف از این پژوهش بررسی تاثیر روش های آموزشی مبتنی بر استیم در یادگیری برنامه نویسی از طریق نرم افزار اسکرچ بوده است. این تحقیق که با هدف کاربردی انجام شده، بر پایه یک روش شبه آزمایشی استوار است و شامل طرح پیش آزمون و پس آزمون در سه گروه مختلف می باشد: یک گروه کنترل و دو گروه آزمایشی. بر اساس حجم نمونه آماری تعیین شده توسط پژوهشگر، از میان ۴۸ شرکت کننده، ۱۶ نفر به عنوان گروه کنترل، ۱۶ نفر برای گروه آزمایشی که با رویکرد آموزشی استیم تدریس شده اند و ۱۶ نفر دیگر برای گروه آزمایشی که با روش تدریس سنتی آموزش دیده اند، انتخاب شده اند. در این مطالعه، جمعیت مورد بررسی را تمامی دانش آموزان دختر کلاس ششم ابتدایی در شهر کرج تشکیل می دهند. به صورت تصادفی، یک مدرسه با دو کلاس ششم به عنوان نمونه انتخاب گردید. برای جمع آوری داده های لازم، از روش های تحقیق کتابخانه ای و میدانی بهره گرفته شده است. همچنین، برای سنجش میزان یادگیری محتوای برنامه نویسی، از پرسشنامه ای که توسط چو و بولی در سال 2007 تهیه شده، استفاده شده و این فرآیند آموزشی در 8 جلسه آموزش برنامه نویسی اسکرچ با استفاده از رویکرد STEM پشتیبانی شده است. پژوهش حاضر نشان داد که آموزش برنامه نویسی با استفاده از نرم افزار اسکرچ، که بر پایه رویکرد STEM است، بر ارتقاء دانش برنامه نویسی در میان یادگیرندگان موثر بوده است

تحقیق حاضر با هدف تاثیر برنامه درسی فوق برنامه دراحساس تعلق به مدرسه دانش آموزان دختر پایه پنجم منطقه 6 تهران صورت گرفته است. روش تحقیق حاضر شبه آزمایشی با طرح پژوهشی پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل است. نمونه مورد مطالعه برابر با 40 نفر از دانش اموزان دختر پایه پنجم منطقه 6 تهران بود که با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. جهت سنجش احساس تعلق به مدرسه از پرسشنامه بری، بتی و وات (2004) استفاده شد. به منظور تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کوواریانس استفاده شد. یافته های تحقیق نشان داد که برنامه ی درسی فوق برنامه در احساس تعلق به مدرسه دانش آموزان نتاثیر معنادار دارد. افراد گروه آزمایش که در دوره آموزشی هنر خلاق شرکت کردند از نظر احساس تعلق به مدرسه تفاوت معناداری با گروه کنترل دارند. همچنین برنامه ی درسی فوق برنامه بر ابعاد احساس تعلق به مدرسه دانش آموزان تاثیر معنادار دارد. نتایج نشان داد که برنامه آموزشی هنر خلاق در احساس تعلق به مدرسه دانش آموزان تاثیر دارد.

درباره نقش راهبردهای یادگیریِ شنیداری و گفتاری در خود تنظیمیِ انگیزشی و توانایی برقراری ارتباط توسط زبان آموزان زبان انگلیسی، تحقیقات کافی انجام نشده است. هدف از مطالعه حاضر، ضمن به کارگیری طرح تحقیق تلفیقیِ متوالی، بررسی تأثیر راهبردهای شنیداری و گفتاری بر خود تنظیمیِ انگیزشی و توانایی برقراری ارتباط است. برای انجام این کار، 36 زبان آموز زبان انگلیسی با سطح زبانی پیش متوسط ​​ در بخش کمّی مطالعه بر اساس نمونه گیریِ دردسترس و هشت یادگیرنده در بخش کیفی مطالعه بر اساس نمونه گیریِ هدفمند شرکت داشتند. برای سنجشِ خود تنظیمیِ انگیزشی از پرسشنامه معتبر و برای سنجشِ توانایی برقراری ارتباط از آزمون استاندارد استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها، واریانس یک طرفه، مصاحبه نیمه ساختاریافته و پایایی درون موضوعی اجرا شد. نتایج نشان داد که بین دو گروه شاهد و آزمایش از نظر خود تنظیمیِ انگیزشی و نیز توانایی برقراری ارتباط تفاوت معناداری وجود دارد. پس از محاسبه پایایی درون موضوعی، نتایج بدست آمده از مصاحبه نیمه ساختاریافته، شش کد مشترک بدست آمد که عبارتنداز: تفکر برانگیز، تسهیل کننده، جدید، عملی، جذاب و تکیه گاه سازی. در آخر، این مطالعه مفاهیم عملی برای زبان آموزان و معلّمان زبان انگلیسی ارائه می دهد.

ریاکاری سازمانی زمانی اتفاق می افتد که ارزش ها، علایق و ایده های افراد ناسازگاری وجود داشته باشد که بر عملکرد آنها در سازمان تأثیر بگذارد. این پژوهش با هدف شناسایی مؤلفه های ریاکاری سازمانی در سازمان های دولتی در اداره کل آموزش پرورش خراسان رضوی انجام شد .روش پژوهش مطالعه کیفی بود که در آن از رویکرد پدیدارشناسی استفاده شد. جامعه آماری تعدادی از کارکنان اداره کل آموزش پرورش خراسان رضوی می باشند و نمونه گیری خبرگان با استفاده از روش نمونه گیری انتخابی هدف مند انجام شد. که با 17 شرکت کننده انجام گرفت. روش جمع آوری داده ها, مصاحبه های نیمه ساختار یافته عمیق و روش تجزیه و تحلیل کلایزی بود. یافته های مطالعه چهار مولفه اصلی شامل دوگانگی گفتار و عمل , تظاهر و نقاب زدن و پنهان کاری و کتمان حقیقت و تمایل به خود فریبی را نشان داد لذا نیاز است مدیران آموزش و پرورش کل خراسان رضوی فرهنگ صداقت، شفافیت، و اخلاق حرفه ای را در محیط کار ترویج دهند. این امر نه تنها به بهبود عملکرد سازمان کمک می کند، بلکه محیطی سالم و سازنده برای کارکنان نیز ایجاد می کند.

تربیت اخلاقی در ساختار نظام آموزشی و پرورش، حیاتی است چرا که اخلاق و تربیت اخلاقی، اساس مبانی رشد اجتماعی است. هدف پژوهش حاضر، اعتباریابی الگوی برنامه درسی تربیت اخلاقی در دوره دوم ابتدایی براساس آرا و اندیشه های ابن سینا می باشد. تحقیق از لحاظ هدف، از نوع کاربردی و از نظر روش، کمی و از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری شامل متخصصان برنامه درسی فعال در زمینه تربیت اخلاقی و روش نمونه گیری از نوع هدفمند و تعداد آنها 25 نفر بود. ابزار تحقیق، پرسشنامه محقق ساخته بود و روایی آن به تایید 9 نفر متخصص حوزه علوم تربیتی رسید. از روش مدلسازی ساختاری تفسیری جهت اعتباریابی الگوی برنامه درسی تربیت اخلاقی استفاده شد. مطابق با یافته ها، شاخص "مالکیت و تسلط بر نفس" مبنای شاخص های برنامه درسی تربیت اخلاقی است و میزان اهمیت این شاخص در مقایسه با سایر شاخص ها بیشتر می باشد. یکی از هدف های واسطه ای تربیت اعتقادی کودک رشد دیدگاه های اعتقادی ابن سینا است. از این منظر مالکیت و تسلط بر نفس، نخستین روش برای نیل به این هدف است. از نظر ابن سینا هدف کلی تربیت اعتقادی، مذهبی بار آوردن دانش آموز است و اسلام را به عنوان مکتبی سازنده بپذیرد و تعالیم آن را به صورت افکاری اصیل و هیجان انگیز در خود پذیرا شود.

این پژوهش با هدف طراحی و ارزیابی برنامه درسی برای تقویت مهارت های تفکر انتقادی در معلمان مقطع ابتدایی انجام شده است. روش تحقیق، توسعه ای و با استفاده از مدل برنامه ریزی درسی «تایبا-تایلر» طراحی شد. جامعه آماری پژوهش به صورت هدفمند انتخاب و شامل دو متخصص در برنامه ریزی درسی، دو متخصص در ارزیابی و سنجش، یک متخصص آموزش زبان فارسی و یک متخصص فلسفه بود. نتایج تحلیل داده ها نشان داد که برنامه طراحی شده شامل ۱۲ هدف اصلی در پنج محور کلیدی است: پذیرش تفاوت دیدگاه ها، ارزیابی صحت و اعتبار اطلاعات، جستجوی دلایل و شواهد، طرح پرسش های سطح بالا، و تقویت تفکر باز. این برنامه بر اساس نیازهای معلمان تدوین شده و فعالیت هایی نظیر درام خلاق، تحلیل مطالعات موردی و کار گروهی را به عنوان ابزارهای آموزشی به کار گرفته است. ارزیابی بازتابی نشان داد که اهداف، محتوای آموزشی، تجربیات یادگیری و روش های ارزیابی این برنامه از هماهنگی و قابلیت اجرایی بالایی برخوردار هستند. این پژوهش بر اهمیت نقش معلمان در پرورش تفکر انتقادی دانش آموزان و ایجاد جامعه ای با مهارت های تفکر انتقادی تأکید می کند. در نهایت، پیشنهاد می شود که این برنامه درسی برای سایر مقاطع تحصیلی نیز توسعه یابد تا به عنوان گامی مؤثر در ارتقای تفکر انتقادی در تمام سطوح آموزشی به کار گرفته شود. کلیدواژه ها: برنامه درسی، تفکر انتقادی، رفتار معلمان، آموزش معلمان، توسعه حرفه ای

تحقیق حاضر باهدف بررسی تأثیر آموزش یادگیری خودتنظیمی بر اشتیاق تحصیلی و هیجانات مثبت دانشجویان علوم پایه دانشگاه فرهنگیان در استان آذربایجان غربی انجام شده است. برای انجام این تحقیق، از بین دانشجویان رشته های علوم پایه با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای دو کلاس و از هرکدام30 دانشجو به طور تصادفی انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه اشتیاق تحصیلی فردریکز و همکاران و هیجانات مثبت پکران و همکاران استفاده شد. روش تحقیق حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود که پس از انتخاب تصادفی گروه های آزمایش و کنترل، مداخله آموزش یادگیری خودتنظیمی بر روی گروه آزمایش به مدت هشت جلسه 100 دقیقه ای و هر هفته دو جلسه در بستر فضای مجازی اجرا گردید و پس از اتمام برنامه آموزشی از هر دو گروه پس آزمون به عمل آمد. تحلیل داده ها بر اساس تحلیل کوواریانس نشان داد که آموزش یادگیری خودتنظیمی باعث افزایش چشمگیر نمره اشتیاق تحصیلی و هیجانات مثبت دانشجویان گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل شده است.

تعیین اثربخشی آموزش روابط والد-فرزندی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر خودکارآمدی فرزندان با استفاده از بسته ی آموزشی تدوین شده هدف این مطالعه بود که به روش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون همراه با گروه کنترل انجام شد. 42 نفر از دانش آموزان پسر دوره اول دبیرستان و مادران آن ها با توجه به هدف مطالعه به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در گروه آزمایش و گروه کنترل قرار داده شدند. مادران گروه آزمایش، مداخلات آموزشی را بر اساس بسته ی آموزشی تدوین شده طی 10 جلسه 90 دقیقه ای در طول 10 هفته دریافت کردند. قبل از شروع فرایند مطالعه و پس از پایان جلسات آموزشی، خودکارآمدی دانش آموزان با استفاده از پرسشنامه خودکارآمدی بندورا موردسنجش قرار گرفت. پکیج آموزشی با استفاده از مطالعات کتابخانه ای/ اسنادی به روش سنتز پژوهی تدوین و روایی آن به روش روایی محتوایی، مدل لاوشه (1975)، نظر جمعی گروه خبرگان تعیین شد. CVI محاسبه شده بین 9/0 تا 1 به دست آمد که نشان از قابلیت اعتبار بسته ی آموزشی است. نتایج نشان داد که مداخلات آموزشی روابط والد- فرزندی مبتنی بر پذیرش و تعهد با استفاده از بسته ی آموزشی تدوین شده بر خودکارآمدی دانش آموزان به طور معناداری مؤثر بوده است ( ). درنتیجه می توان از مداخلات آموزش روابط والد- فرزند با کمک فن های مبتنی بر پذیرش و تعهد برای افزایش و ارتقای خودکارآمدی دانش آموزان استفاده کرد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر ادراک از خوش بینی آموزشی معلم بر خودکارآمدی ریاضی با نقش میانجی نگرش نسبت به ریاضی در دانش آموزان دوره متوسطه اول شهر الیگودرز در سال تحصیلی 1401-1400، انجام شد. پژوهش توصیفی - علی با رویکرد مدل سازی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دوره متوسطه اول شهر الیگودرز به تعداد 5718 نفر (2799 دانش آموز دختر و 2919 دانش آموز پسر) بود. حجم نمونه آزمودنی ها با استفاده از برآورد نمونه از جامعه کرجسی و مورگان ، تعداد 360 مشخص شد و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای پرسشنامه در اختیار پاسخگویان قرار داده شد. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه نگرش نسبت به ریاضی آیکن (1978)، پرسشنامه خوش بینی آموزشی معلمان (ولفولک هوی و همکاران، 2008) و پرسشنامه خودکارآمدی ریاضی (لئو و کویرالا، 2009) بود. پایایی پرسشنامه ها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برای پرسشنامه های فوق به ترتیب 76/0، 75/0 و 79/0 محاسبه شد. تجزیه و تحلیل داده ها از روش مدل سازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار های Spss و SmartPls انجام شد. ادراک از خوش بینی آموزشی معلم بر خودکارآمدی ریاضی با توجه به نقش واسطه ای نگرش نسبت به ریاضی دانش آموزان تاثیر غیرمستقیم دارد. نتایج نشان داد که ادراک از خوش بینی آموزشی معلم بر خودکارآمدی ریاضی و نگرش نسبت به ریاضی دانش آموزان تاثیر مستقیم دارد. همچنین نگرش نسبت به ریاضی ببر خودکارآمدی ریاضی دانش آموزان دوره متوسطه اول شهر الیگودرز تاثیر مستقیم دارد.

هدف از پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی آموزش مبتنی بر حل مسأله بر کیفیت روابط خانوادگی و سازگاری تحصیلی دانش آموزان بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل دانش آموزان دختر متوسطه اول شهرستان نکا در نیمسال تحصیلی 1401-1402 بود. تعداد 30 دانش آموز به روش نمونه گیری تصادفی از نوع خوشه ای چند مرحله ای بر اساس ملاک های ورود به پژوهش انتخاب شدند و سپس به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل (هر گروه 15 نفر) گمارش شدند. گروه آزمایش در معرض آموزش مبتنی بر حل مسأله بر اساس راهنمای آموزشی دزوریلا و همکاران (1971) تحت10 جلسه 60 دقیقه ای قرار گرفت و برای گروه کنترل آموزشی برگزار نشد. قبل و بعد از مداخله، هر دو گروه به پرسشنامه سازگاری تحصیلی سینها و همکاران (۱۹۹۳) و کیفیت روابط خانوادگی سمنانی (1400) پاسخ دادند. داده های به دست آمده در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون با استفاده از نرم افزار SPSS-24 و آزمون تحلیل کورایانس تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد آموزش مبتنی بر حل مسأله بر کیفیت روابط خانوادگی و سازگاری تحصیلی دانش آموزان تاثیر معناداری دارد و میزان تاثیر کیفیت روابط خانوادگی بیشتر از سازگاری تحصیلی است.