مطالعات آموزشی و آموزشگاهی

در تحقیق حاضر به بررسی تجارب زیسته ی دانشجویان دختر ساکن خوابگاه های دانشجویی دانشگاه فرهنگیان از کنش های اجتماعی و درک آن ها از زندگی در این اماکن پرداخته شده است. این پژوهش از نوع تحقیقات کیفی بوده و به روش پدیدارشناسی انجام گرفته است. زمان اجرای پژوهش، بهمن و اسفند سال 1393 بوده و نمونه ها از میان دانشجویان ساکن خوابگاه ها، با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند، انتخاب شدند. پس از اشباع اطلاعاتی، تعداد شرکت کنندگان به 16 نفر رسید. جمع آوری اطلاعات با استفاده از مصاحبه ی عمیق و تجزیه و تحلیل داده ها به روش کدگذاری آزاد و انتخابی انجام شد. یافته های حاصل از تجارب زیسته ی دانشجویان، در قالب 5 مضمون اصلی و تعدادی زیر مضمون استخراج شدند. مضامین اصلی استخراج شده عبارت بودند از: دلبستگی به خوابگاه، درک همدلانه، نظم پذیری رضایتمندانه، خودکنترلی، الگوپذیری و تجربه آموزی. در این تحقیق مشخص شد که درک و تجربه دانشجویان از زندگی در این مکان، همان درکی نیست که دیگران (اعم از مسئولین دانشگاه) از این تجربه دارند. دانشجویان کنش های مثبت زندگی در محیط خوابگاه را شامل مهارت های زندگی، سازگاری، مسئولیت پذیری، کنترل رفتار و احساسات، تاب آوری و درک متقابل می دانستند. آن ها جوامع یادگیری ای تشکیل داده بودند که بسیاری از مفاهیم بنیادین زندگی را از آن طریق می آموختند.

این پژوهش با هدف مقایسه ی مؤلفه های کامل گرایی، هوش هیجانی و سلامت روانی در دانش آموزان تیزهوش و عادی در قالب یک طرح پژوهشی توصیفی از نوع علّی مقایسه ای با تعداد 100 نفر دانش آموز دختر مقطع متوسطه (50 نفر تیزهوش و50 نفر عادی) که به صورت تصادفی خوشه ای انتخاب شدند، انجام شد. ابزارهای پژوهش عبارت بودند از پرسشنامه ی سلامت روان جی اچ کیو[1]، پرسشنامه ی هوش هیجانی بارآن[2]، پرسشنامه ی کامل گرایی هیل[3] و تست سنجش هوشبهر ریون[4]. داده های حاصل از پژوهش با استفاده از آزمون تحلیل واریانس چند متغیره[5] مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و نتایج نشان داد که بین کامل گرایی، سلامت روان و هوش هیجانی دانش آموزان تیزهوش و عادی در سطح معناداری (P<0.05) تفاوت وجود دارد. کامل گرایی، میزان عدم سلامت روان، اضطراب و بی خوابی، احساس خستگی و نیز عدم توانایی مقابله و افسردگی دانش آموزان تیزهوش بیش از دانش آموزان باهوش متوسط بود. همچنین هوش هیجانی دانش آموزان تیزهوش کمتر از دانش آموزان عادی بود و کامل گرایی دانش آموزان تیزهوش به طور معناداری از دانش آموزان عادی بالاتر بود.

هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی رویکردهای مورد استفاده ی استادان دانشگاه برای مشارکت در فرایند برنامه ریزی درسی است. روش تحقیق کیفی و راهبرد آن تئوری زمینه ای است. جامعه ی آماری این پژوهش را اساتید دانشگاه بوعلی سینا و دانشجویان همان استادان در دوره های تحصیلات تکمیلی در نیم سال دوم سال ۱۳92 تشکیل می دهد. با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند از نوع نمونه گیری موارد ویژه، یازده عضو هیئت علمی دانشکده های ادبیات و علوم انسانی، اقتصاد و علوم اجتماعی و دانشجویان همان اساتید انتخاب شدند. داده ها با استفاده از مصاحبه ی نیمه ساختمند با استادان، مشاهده ی کلاس درس و مصاحبه ی گروه کانونی با دانشجویان منتخب جمع آوری شد. تحلیل داده ها بر اساس تئوری زمینه ای و طی سه مرحله ی کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام شد. بدین ترتیب که ابتدا داده ها مفهوم پردازی و در طبقات عمده کدگذاری شده و سپس مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان داد که رویکردهای مورد استفاده ی استادان برای مشارکت در فرایند برنامه ریزی درسی از مجری محض برنامه درسی به برنامه ساز درسی محدود در نوسان است. بدین صورت که رویکردهای مورد استفاده ی آنان شامل مجری محض برنامه درسی، انتقال برنامه درسی با حداقل تغییرات، برنامه ریز درسی با انطباق محدود، برنامه ریز درسی با حداکثر تغییرات و برنامه ساز درسی محدود می باشد. همچنین رویکرد برنامه درسی غالب بین استادان مشارکت کننده در پژوهش، رویکرد برنامه ریز درسی با انطباق محدود است. 

امروزه به دلیل اهمیت دانش در دنیای رقابتی، شناخت نحوه ی بهبود و توسعه ی اشتراک گذاری دانش کارکنان به یک امر حیاتی تبدیل شده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر انگیزش فردی و سرمایه ی اجتماعی معلمان بر تمایل آن ها برای به اشتراک گذاشتن دانش ضمنی و آشکار صورت گرفته است. روش پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از حیث گردآوری داده ها، توصیفی از نوع همبستگی و به طور خاص از نوع الگویابی علّی است. جامعه ی آمار را تمامی معلمان مدارس راهنمایی دولتی شهر ایلام تشکیل داده است. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای و به کمک جدول کرجسی و مورگان (1970) تعداد 225 معلم به عنوان نمونه انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند که در نهایت 180 پرسشنامه به صورت کامل عودت داده شد. جهت جمع آوری داده ها از سه پرسشنامه ی استاندارد تمایل کارکنان به اشتراک گذاری دانش بوک و همکاران (2005)، پرسشنامه ی انگیزش فردی واسکو و فرج (2005)، و پرسشنامه یسرمایه ی اجتماعی معلمان چاو و چان (2008) استفاده شد. اطلاعات حاصل از آن ها در قالب یک الگوی علی با استفاده از نرم افزار SMART-PLS آزمون شد و نتایج نشان داد که الگوی پیشنهادی واریانس تمایل به اشتراک گذاری دانش ضمنی و صریح را به صورت معناداری تبیین می کند. نتایج همچنین نشان داد که پاداش های سازمانی بر تمایل معلمان برای اشتراک گذاری دانش ضمنی کارکنان دارای تأثیر منفی و بر تمایل آن ها برای اشتراک گذاری دانش آشکار دارای تأثیر مثبت است. در نهایت نتایج نشان داد که متغیرهای سه گانه همکاری و ارتباط متقابل، لذت و رضایت، و سرمایه ی اجتماعی در بهبود تمایل معلمان جهت اشتراک گذاری دانش آشکار و ضمنی، تأثیر معناداری دارند. به علاوه تأثیر این عوامل بر قصد به اشتراک گذاری دانش ضمنی، نسبت به دانش آشکار، بیشتر است. 

هدف این پژوهش، بررسی میزان اثربخشی آموزش راهبردهای شناختی بر اختلالات یادگیری (ریاضی) در دانش آموزان دبستانی بوده است. پژوهش حاضر یک مطالعه ی تجربی با پیش آزمون و پس آزمون در دو گروه کنترل و آزمایش می باشد. جامعه ی آماری شامل کلیه ی دانش آموزان دارای اختلال یادگیری در مدارس ابتدایی شهرستان سقز بود. 30 نفر با استفاده از نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. گروه آزمایش به مدت 10 جلسه ی 80 دقیقه ای آموزش راهبردهای شناختی را دریافت کردند. گردآوری داده ها به کمک مقیاس ریاضیات ایران کی مت بود. برای نشان دادن تفاوت گروه ها، ابتدا میانگین و انحراف معیار گروه های آزمایش و گواه محاسبه شد و سپس از تحلیل کوواریانس برای تحلیل نهایی داده ها استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که آموزش راهبردهای شناختی بر بهبود اختلال ریاضی و به طور کلی اختلال یادگیری این دانش آموزان مؤثر است. 

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش باورهای معرفت شناختی در پیش بینی ابعاد اهمال کاری تحصیلی دانشجویان بود. این پژوهش یک مطالعه ی توصیفی- همبستگی است. جامعه ی آماری پژوهش را کلیه ی دانشجویان دانشگاه فرهنگیان یزد در سال تحصیلی 94-1393 تشکیل داده اند که 300 نفر از این افراد به روش نمونه گیری خوشه ای یک مرحله ای و بر اساس جدول مورگان و کرجسی به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه ی باورهای معرفت شناختی و پرسشنامه ی اهمال کاری تحصیلی استفاده شد. داده ها با روش آماری ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه تحلیل شدند. نتایج ضرایب همبستگی پیرسون نشان داد بین باورهای معرفت شناختی و ابعاد اهمال کاری تحصیلی رابطه ی مثبت و معنی داری وجود دارد. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که «باور ذاتی تلقی کردن توانایی، یادگیری سریع، سادگی دانش و قطعیت دانش»، اهمال کاری در حوزه ی امتحان، «باور یادگیری سریع، سادگی دانش و قطعیت دانش»، اهمال کاری در انجام تکلیف و «باور یادگیری سریع، سادگی دانش و قطعیت دانش»، اهمال کاری در نوشتن مقاله را به طور معنی دار و مثبت پیش بینی می کنند. با توجه به پیش بینی اهمال کاری تحصیلی از طریق باورهای معرفت شناختی ضروری است که اقداماتی در جهت رشد این باورها انجام گیرد تا زمینه های کاهش اهمال کاری تحصیلی دانشجو- معلمان فراهم گردد.