مطالعات آموزشی و آموزشگاهی

پژوهش حاضر، با هدف بررسی نقش رهبری تحول آفرین مدیران و توانمندی اعضای هیأت علمی دانشگاه تهران صورت گرفته است. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه گردآوری داده ها توصیفی از نوع پژوهش های رگرسیونی است. جامعه آماری شامل کلیه اعضای هیأت علمی پردیس علوم اجتماعی و رفتاری دانشگاه تهران می باشد، که تعداد آن ها برابر با 315 نفر می باشد و از این تعداد 152 نفر از طریق نمونه گیری طبقه ای به صورت تصادفی انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بود که پرسشنامه توانمندی روان شناختی (اسپریتزر و میشرا، 1997) و پرسشنامه رهبری تحول آفرین (باس و آولیو، 1997) برای این منظور استفاده شد. روایی ابزارها از نوع روایی محتوایی و پایایی آن از طریق ضریب آلفای کرونباخ (برای هر پرسشنامه به ترتیب؛ 77/0 و  79/0) بدست آمد. نتایج نشان داد رهبری تحول آفرین مدیران و توانمندی روان شناختی اعضای هیأت علمی بالاتر از متوسط بوده و از نظر آماری نیز معنی دار است. همچنین همبستگی مثبت و معنی داری بین رهبری تحول آفرین و توانمندی اعضای هیئت دانشگاه تهران وجود دارد. نتایج رگرسیون چندگانه نیز نشان داد که مؤلفه های رهبری تحول آفرین شامل؛ ویژگی های آرمانی، رفتار آرمانی، انگیزش الهام بخش، ترغیب ذهنی و ملاحظات فردی قابلیت پیش بینی توانمندی اعضای هیأت علمی دانشگاه تهران را دارا می باشند.

پژوهش حاضر با هدف تعیین عوامل سازنده سرمایه فکری در دانشگاه صورت گرفته است. برای این منظور از پرسشنامه محقق ساخته 57 ماده ای بر پایه مقیاس 4 درجه ای استفاده گردید. حجم نمونه با توجه به مفروضه های تحلیل عاملی 500 نفرکفایت می کرد، ولی تعداد 700 پرسشنامه با روش متداول بین دانشجویان به عنوان بخشی از مشتریان و ذی نفعان، توزیع و درنهایت پاسخنامه های 592 نفر که از هر لحاظ کامل و بی نقص بود وارد محاسبات آماری گردید. اعتبار نهایی آن با استفاده از فرمول آلفای کرونباخ برابر 96/0 برآورد گردید. برای رواسازی پرسشنامه از تحلیل مؤلفه های اصلی باچرخش واریماکس استفاده شد. برای پاسخ به پرسش پژوهش (سرمایه فکری از چه عواملی اشباع می شود)، از مدل تحلیل عاملی اکتشافی استفاده گردید. برونداد اولیه نشان داد که دترمینان ماتریس همبستگی 00001/0 عددی غیرصفر، و مقدارKMO برابر 968 /0، و نتیجه آزمون کرویت بارتلت به مقدار 738/17257 نیز همچنان از لحاظ آماری در سطح کمتر از 00001/0 معنادار است. پس از حذف ماده 9، در برونداد نهایی عامل های استخراج شده با روش PC با استفاده از شیوه واریماکس دوران داده شد. در نهایت 5 عامل؛ سرمایه ساختاری، سرمایه انسانی، سرمایه ارتباطی، نوآوری و بهره وری برای سرمایه فکری استخراج شد. این عامل ها روی هم 5/49 درصد از کل واریانس سرمایه فکری را پوشش می دهد.

در ادبیات کارآفرینی گفته شده است که دانش و مهارت کارآفرینی را می توان آموخت و آن را در محیط مناسب توسعه داد از این رو آموزش نقش مهمی در توسعه فرهنگ کارآفرینی دارد. پژوهش حاضر به بررسی نتایج حاصل از اجرای آموزش های کارآفرینی در تعدادی از دبیرستان های کار و دانش شهرستان بجنورد پرداخته و بر مبنای پیشینه تحقیق مدلی را برای ارزیابی کیفیت این آموزش ها ارائه می کند. این تحقیق از نوع روش، توصیفی- پیمایشی بوده و داده ها از طریق پرسش نامه و مصاحبه گردآوری شده اند. یافته های پژوهش نشان می دهد آموزش کارآفرینی با تکیه بر سه سازه؛ ایجاد مهارت های کارآفرینی، ایجاد اشتیاق برای انجام فعالیت های کارآفرینانه و پرورش ویژگی های شخصیتی کارآفرینانه در دانش آموزان خواهد توانست به میزان قابل توجهی بر ایجاد قصد کارآفرینانه در دانش آموزان تأثیر مثبت داشته باشد. همچنین دو متغیر توانایی های مدرسین و امکانات کمک آموزشی، رابطه میان آموزش کارآفرینی و ایجاد قصد کارآفرینانه در دانش آموزان را تعدیل می نمایند.

پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی آموزش مبتنی بر هوش موفق و روش آموزش مرسوم بر بازده های شناختی و عاطفی یادگیری دانشجو معلمان صورت گرفته است. 112 نفر از دانشجو معلمان دانشگاه فرهنگیان اردبیل به روش نمونه گیری هدفمند برای انجام پژوهش انتخاب شدند. این پژوهش مبتنی بر یک طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه های معادل یا هم ارز بود. داده ها از طریق دو آزمون عملکرد تحصیلی محقق ساخته و آزمون سنجش نگرش مک کوچ و سیگل (2003)، که هر دو دارای روایی و پایایی قابل قبولی بودند، گردآوری و با روش تحلیل کواریانس چند متغیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان داد آموزش مبتنی بر هوش موفق و روش آموزش مرسوم در بیشتر بازده های شناختی و عاطفی یادگیری (درک، مهارت تحلیل، مهارت خلاق، مهارت عملی، ادراک خود تحصیلی، و نگرش به استاد و کلاس) تفاوت معنی داری دارند. اما در نگرش به دانشگاه، انگیزش/خودنظم دهی و ارزش گذاری هدف ها تفاوت معنی داری ندارند. یافته های تحقیق را می توان در آموزش و تربیت دانشجومعلمان مورد استفاده قرار داد و آن را در استانداردهای آموزشی دانشجومعلمان در نظر گرفت. 

هدف اصلی این پژوهش بررسی رابطه بین انتقال دانش دبیران با عملکرد گروه های آموزشی می باشد. جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهش کلیه دبیران مقطع متوسطه دوم شهر مشهد می باشد به تعداد 5598 نفر که در نهایت تعداد 360 نفر از آنان به عنوان نمونه نهایی با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شد. روش پژوهش، توصیفی و طرح پژوهش، همبستگی می باشد. برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه انتقال دانش که بر اساس مدل نوناکا ساخته شده و همچنین از فرم ارزیابی عملکرد اداره کل آموزش و پرورش استفاده شد. تحلیل داده ها نشان داد که بین انتقال دانش ضمنی دبیران با عملکرد گروه های آموزشی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد و همچنین بین میزان انتقال دانش در گروه های آموزشی تفاوت معنادار وجود دارد و درعین حال بین جنسیت و انتقال دانش رابطه معنی دار وجود دارد. درحالیکه بین انتقال دانش و متغیرهای سابقه خدمت و مدرک تحصیلی دبیران رابطه معنی داری مشاهده نشد.

این پژوهش برای بررسی اثربخشی مداخله معنوی/ مذهبی بر کیفیت زندگی دانشجو معلمان زن انجام شد. پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون و گروه کنترل بوده و مقیاس کوتاه کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت (نسخه فارسی) به عنوان ابزار مورد استفاده قرار گرفت. برای اجرا 30 نفر از دانشجو معلمان دانشگاه فرهنگیان به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب و در دو گروه 15 نفره آزمایشی و  کنترل گمارده شدند. از هر دو گروه پیش آزمون به عمل آمد. سپس برای گروه آزمایش 8 جلسه آموزش گروهی مهارت های معنوی/ مذهبی ارائه و  از هر دو گروه پس آزمون به عمل آمد. داده ها با استفاده از نرم افزار 18spss تحلیل شد. یافته ها نشان داد با کنترل نمره پیش آزمون در سطح معنی داری (05/0 P>) بین نمرات کیفیت زندگی دو گروه تفاوت معناداری وجود داشته و مداخله معنوی/ مذهبی بر کیفیت زندگی دانشجومعلمان اثر بخش بوده است. در بین خرده مقیاس های کیفیت زندگی نیز نمرات سلامت جسمانی و سلامت روانی دو گروه تفاوت معنی دار داشته و می توان نتیجه گرفت مداخله معنوی/ مذهبی بر سلامت جسمانی و روانی دانشجومعلمان زن اثر بخش بوده است. در دو حیطه روابط اجتماعی و محیط زندگی بین دو گروه تفاوت معناداری مشاهده نشد.