مثبت نگر

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان های مثبت نگر و شناختی-رفتاری بر بهزیستی روان شناختی دانش آموزان کمال گرا است. این پژوهش شبه آزمایشی، با طرح پیش آزمون و پس آزمون و گروه کنترل انجام شد. جامعه آماری این پژوهش دانش آموزان دختر کمال گرای مدارس متوسطه شهر رشت در سال1395 بودند. نمونه پژوهش 69 دانش آموز دختر کمال گرا بود که به صورت تصادفی به سه گروه (دو گروه آزمایشی و یک گروه کنترل) گمارده شدند. برای جمع آوری داده ها، از مقیاس کمال گرایی بالینی استوبر و فرم کوتاه پرسشنامه بهزیستی ریف استفاده شد. برای گروه های آزمایش، درمان های مثبت نگر و شناختی-رفتاری در 10 جلسه 90 دقیقه ای برگزار شد. در حالی که گروه کنترل مداخله ای را دریافت نکرد. نتایج آنکوا نشان داد درمان های مثبت نگر و شناختی-رفتاری، بهزیستی روان شناختی دانش آموزان کمال گرا را افزایش می دهند. نتایج آنوا نیز نشان داد که درمان های مثبت نگر و شناختی-رفتاری کمال گرایی بالینی دانش آموزان را کاهش می دهد، اما بین اثربخشی دو درمان در افزایش بهزیستی روان شناختی و کمال گرایی بالینی تفاوتی به دست نیامد. این یافته ها بیان می کند که رویکرد مثبت نگر به عنوان درمان جدیدتر به اندازه درمان شناختی-رفتاری در ارتقاء بهزیستی روان شناختی مؤثر است و می توان از آن به عنوان درمان جایگزین استفاده کرد.

هدف: هدف پژوهش تعیین اثربخشی رواندرمانی مثبت نگر گروهی بر سازگاری دانش آموزان پسر ناسازگار متوسطه اول بود. روش : روش پژوهش شبه آزمایشی با گروه گواه، پیش آزمون، پس آزمون، پیگیری 3 ماهه و جامعه آماری شامل 240 دانش آموز پسر پایه هفتم، هشتم و نهم، دوره متوسطه اول، مدرسه آیت الله خامنه ای ، شهرستان فریمان خراسان رضوی در سال تحصیلی 97- 1396 بود. با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند، از میان 5 مدرسه پسرانه شهرستان که دارای بیشترین دانش آموزان ناسازگار بود؛ 1 مدرسه به تصادف انتخاب و 50 دانش آموز که نمره های بالایی در ناسازگاری داشتند؛ انتخاب و به شکل تصادفی در گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند و بعد از ریزش نمونه ها 17 نفر در گروه گواه و 17 نفر در گروه آزمایش باقی ماندند. ابزارهای گردآوری داده ها، پرسشنامه سازگاری دانش آموزان دبیرستانی سینها و سینگ 1993 و برنامه درمانی روان شناسی مثبت گرای مگیارموئی، 2009 بود که در 10 جلسه 60 دقیقه ای، هفته ای یکبار در مورد گروه آزمایش اجرا و داده ها با استفاده از تحلیل واریانس مختلط با اندازه گیری مکرر تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که رواندرمانی مثبت نگر گروهی بر سازگاری کل (60/19 =F، 01/0 =P)، سازگاری آموزشی (04/8 =F، 01/0 =P)، سازگاری اجتماعی (55/7 =F، 01/0 =P) و سازگاری عاطفی (76/3 =F، 05/0 =P) اثر داشته و این اثر در مرحله پیگیری پایدار مانده است. نتیجه گیری: از آنجا که رواندرمانی مثبت نگر باعث شناخت توانایی های خود و دیگران، مدیریت هیجان های منفی و افزایش رضایت اطرافیان از دانش آموز و در نتیجه کاهش ناسازگاری آن ها می شود؛ بنابراین می توان از آن به عنوان روش مداخله ای مؤثری برای کاهش ناسازگاری کودکان و نوجوانان در مدارس استفاده کرد.

هدف : پژوهش حاضر با هدف آزمون ساختار عاملی و ویژگی های روان سنجی سیاهه روان درمانی مثبت نگر در بین دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی انجام شد. روش : روش پژوهش همبستگی و جامعه آماری تعداد 976 دانشجو شامل 647 دختر و 329 پسر بود که با روش تمام شمار انتخاب شد. ابزارهای پژوهش، سیاهه روان درمانی مثبت نگر رشید و سلیگمن (2013)، مقیاس رضایت از زندگی داینر، امونز، لارسن و گریفین (1985)؛ نسخه کوتاه پرسش نامه بهزیستی روان شناختی ریف (1989) و مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس لاویباند (1995) بود. روایی عاملی این سیاهه با روش های تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی و همسانی درونی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به دست آمد. یافته ها : از مجموع 25 سؤال اولیه، سه سؤال به دلیل عدم همبستگی، حذف شد و تحلیل مؤلفه های اصلی با استفاده از چرخش واریماکس نشان داد سیاهه مذکور از پنج عامل هیجان های مثبت، تعهد، معنی، روابط و موفقیت تشکیل شده و میزان اعتبار 84/0 است. همبستگی این سیاهه با مقیاس رضایت از زندگی، بهزیستی روان شناختی و مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس حکایت از روایی همگرا و افتراقی دارد. نتیجه گیری : در مجموع نتایج، بیانگر آن است که سیاهه روان درمانی مثبت نگر در نمونه ایرانی به منظور ارزیابی برایند روان درمانی مثبت نگر ابزاری مفید و کاربردی است. کلید واژه ها : ساختار عاملی، سیاهه روان درمانی، مثبت نگر، ویژگی های روان سنجی

هدف : هدف پژوهش حاضر تعیین میزان اثربخشی درمان خاطره پردازی مثبت نگر بر افزایش خوش بینی سالمندان بود. روش : روش پژوهش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون، گروه گواه و پیگیری و جامعه آماری 82 زن سالمند ساکن خانه سالمندان مهربان شهر تهران بود که 27 نفر آن ها شرایط ورود به پژوهش را داشتند که در نهایت از میان آن ها به صورت در دسترس 10 زن به عنوان گروه آزمایشی و 11 زن به عنوان گروه گواه انتخاب شد. ابزار پژوهش آزمون جهت گیری زندگی شیبر و کارور (1985)، آزمون معاینه مختصر وضعیت شناختی فولستاین و می هاق 1975 و برنامه درمانی خاطره پردازی مثبت نگر وسترهوف، بوهلمیجر و وبستر (2010) بود که به مدت هشت جلسه یک ساعته هفته ای دو جلسه در مورد گروه آزمایش اجرا و داده ها با روش آماری تحلیل واریانس آمیخته تحلیل شد. یافته ها : نتایج نشان داد درمان خاطره پردازی مثبت نگر خوش بینی رنان سالمند را افزایش داده (4/3=F، 044/0>P) و این افزایش در مرحله پیگیری پایدار مانده و نمره های خوش بینی در مرحله پس آزمون در مقایسه با مرحله پیگیری تفاوت معنی دار نکرده است (09/2=F، 68/0>P). نتیجه گیری : بر اساس یافته های این پژوهش می توان بر ضرورت کاربرد درمان خاطره پردازی مثبت نگر در جهت افزایش احساسات مثبت و خوش بینی در سالمندان تاکید کرد.

هدف این پژوهش مقایسه اثربخشی زوج درمانی مثبت گرا و زوج درمانی رفتاری تلفیقی بر سازگاری زناشویی بود. پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی با "پیش آزمون- پس آزمون – پیگیری" با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل کلیه زوجین مراجعه کننده به مراکز مشاوره در استان چهارمحال و بختیاری در سال 1396 بودند. نمونه شامل 30 زوج (60 نفر) با رعایت شرایط ورود به پژوهش با روش در دسترس انتخاب و سپس به صورت تصادفی به گروه های آزمایش(40N=) و گروه گواه(20N=) گمارده شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه سازگاری زوجی اصلاح شده (RDAS) بود و آزمون آماری تحلیل کواریانس برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. یافته ها نشان داد هر دو روش زوج درمانی بر سازگاری زناشویی اثرگذار بودند و در مرحله پیگیری نیز تاثیر هر دو روش ماندگار بود؛ همچنین نتایج نشان داد که در مراحل پس آزمون و پیگیری دو روش درمانی از نظر میزان اثرگذاری بر سازگاری زناشویی تفاوت معناداری نداشتند. بنابراین با توجه به اثربخشی هر دو روش زوج درمانی مثبت گرا و زوج درمانی رفتاری تلفیقی، می توان از این دو روش جهت بهبود سازگاری زناشویی زوجین، استفاده کرد. با این حال به خاطر کمبود پژوهش در زمینه زوج درمانی مثبت گرا و جدید بودن این روش، پژوهش های بیشتری در این حوزه باید انجام شود.

زمینه و هدف: همدلی عاطفی و مهارت های اجتماعی ضعیف از زمره مشکلاتی است که دختران دانش آموز تیزهوش افسرده از آن رنج می برند. این پژوهش با هدف اثربخشی آموزش ذهن آگاهی مثبت نگر بر مهارت های اجتماعی و همدلی عاطفی و شناختی دانش آموزان دختر تیزهوش مبتلا به افسردگی غیربالینی اجرا شد. روش پژوهش: روش پژوهش نیمه آزمایشی و با طرح پیش آزمون و پس آزمون بود با گروه گواه. به منظور انجام پژوهش از میان دانش آموزان دختر تیز هوش مقطع متوسطه در شهر شاهرود در سال 1398 به صورت هدفمند 30 دانش آموز مبتنی بر ملاک های ورود و خروج انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و گروه گواه (15 نفر) گمارده شدند. برای سنجش متغیرهای پژوهش پرسشنامه مهارت های اجتماعی و پرسشنامه همدلی در مراحل پیش آزمون و پس آزمون استفاده شد. گروه ذهن آگاهی مثبت نگر به مدت دوازده جلسه، تحت درمان قرار گرفتند و گروه گواه هیچگونه درمانی دریافت نکردند. داده ها از طریق تحلیل کوواریانس تک متغیری و چند متغیری مانکوا تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که بین مداخله ذهن آگاهی مثبت نگر با گروه گواه در مهارت اجتماعی مناسب،رفتارهای غیراجتماعی، پرخاشگری و رفتارهای تکانشی، برتری طلبی، اطمینان زیاد به خود داشتن و رابطه با همسالان و همدلی عاطفی و شناختی در پس آزمون پس از کنترل پیش آزمون تفاوت معناداری وجود دارد. (05/0=P). نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاکی از آن است که مداخله ذهن آگاهی مثبت نگر در بهبود مهارت های اجتماعی و همدلی عاطفی و شناختی دختران دانش آموز افسرده درمان موثری است.

هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی روان درمانی مثبت نگر بر تاب آوری، امید به زندگی و کاهش هیجانات منفی (افسردگی، اضطراب و استرس) زنان مبتلابه اسکلروز چندگانه: یک پیگیری دوماهه بود. در این پژوهش جامعه آماری کلیه زنان مبتلابه اسکلروز چندگانه مراجعه کننده انجمن اسکلروز چندگانه شهر تهران در سال 1398 بودند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده تعداد 30 نفر انتخاب و در یک گروه آزمایش (15 نفر) و یک گروه کنترل (15 نفر) قرار گرفتند. گروه آزمایش تحت روان درمانی مثبت نگر (14 جلسه 90 دقیقه ای) قرار گرفت؛ اما گروه کنترل هیچ گونه مداخله ای دریافت نکردند و در لیست انتظار باقی ماندند. از مقیاس تاب آوری (RISC) کانر و دیویدسون (2003)، مقیاس امید به زندگی (ADHS) اشنایدر و همکاران (1991) و مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس (DASS) لویباند و لویباند (1996) به منظور گردآوری اطلاعات استفاده شد. تجزیه وتحلیل اطلاعات به دست آمده از اجرای پرسشنامه ها از طریق نرم افزار SPSS نسخه 24 در دو بخش توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و استنباطی (تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر) انجام پذیرفت. نتایج بیانگر این بود که روان درمانی مثبت نگر، تاب آوری، امید به زندگی و هیجانات منفی (افسردگی، اضطراب و استرس) زنان مبتلابه اسکلروز چندگانه به طور معناداری بهبود بخشیده است و نتایج در دوره پیگیری نیز از ثبات لازم برخوردار بوده است (0/05>P). بر اساس نتایج پژوهش حاضر، می توان گفت که روان درمانی مثبت نگر می تواند به عنوان یک گزینه مداخله ای در افزایش تاب آوری، افزایش امید به زندگی و کاهش هیجانات منفی (افسردگی، اضطراب و استرس) زنان مبتلابه اسکلروز چندگانه مورداستفاده قرار گیرد.

این پژوهش با هدف بررسی نگرش نسبت به بیماری براساس سبک های مقابله با استرس بیمار و تحمل مراقبت کننده اجرا شده است.  تحقیق حاضر ازنظر هدف، از نوع تحقیقات کاربردی و ازنظر نحوه جمع آوری اطلاعات از نوع تحقیقات توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی جانبازان مراجعه کننده به بیمارستان ساسان در سال 1396-1397 بود که باتوجه به فرمول نمونه گیری بدون جایگزین با استفاده از یک پیش مطالعه تعداد 50 نفر به عنوان نمونه درنظر گرفته شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات در این پژوهش سه پرسشنامه نگرش نسبت به بیماری (IAS) و پرسشنامه ارزیابی تحمل مراقبت کننده از بیماران (CBI) و پرسشنامه سبک های مقابله با استرس (CISS) بود. داده های به دست آمده مورد بررسی قرار گرفتند و ابتدا فرض بهنجاربودن پژوهش انجام شد و نتایج نشان داد که داده های تحقیق از توزیع بهنجار برخوردارند. نتایج فرضیه اول با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون هم زمان در محیط نرم افزار spss23 با سطح معنی داری 05/0 نشان داد که رابطه ای منفی و معنی دار بین دو شاخص تحمل وابسته به زمان و تحمل عاطفی با نگرش نسبت به بیماری وجود داشت. همچنین نتایج رگرسیون نشان داد که دو متغیر تحمل وابسته به زمان و تحمل عاطفی می توانند نگرش نسبت به بیماری را پیش بینی کنند و نیز سبک مقابله مسئله مدار رابطه معنی دار و منفی با نگرش نسبت به بیماری داشت. همچنین نتایج رگرسیون نشان داد که سبک مقابله مسئله مدار می تواند نگرش نسبت به بیماری را پیش بینی کند. بنابراین،  با متغییرهای سبک مقابله با استرس و تحمل مراقبت کننده، می توان نگرش نسبت به بیماری را تبیین کرد.