جلوه هنر

جلوه هنر

جلوه هنر بهار و تابستان 1391 شماره 7 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

معرفی سبک در محصولات کهن ایران (بررسی موردی ظروف خانگی قرون اول تا پنجم هجری)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سبک ظروف خانگی کهن ایران قرون اولیه اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۷۷ تعداد دانلود : ۷۲۶
طراحی محصولات از عوامل زیادی تأثیر می پذیرد و محصولات مختلف مراحل طراحی خاصی نیاز دارند و دراین میان، پیش از هر چیز، طراح باید از فرهنگ و خواسته های جامعه هدف آگاهی داشته باشد. حجم گسترده محصولات تولیدی و تنوع بازار باعث شده است استفاده کننده دامنه انتخاب بسیار بالایی را تجربه کند واین انتخاب در نهایت از همخوانی باورها و هنجارهای او با محصولات مختلف در محیط زندگی ناشی می شود.اشیا و لوازمی که مردم در زندگی روزمره استفاده می کنند، هنگام تحقیق در زندگی و فرهنگ ایشان اهمیتی خاص دارند؛ چنان که از بررسی آن ها می توان به شیوة زندگی، رفتار و اعتقادات مردم دست یافت.در این مقاله تلاش ما بر این است که ساختمان سبک در طراحی ظروف خانگی دوران اولیه اسلامی ایران را بررسی کنیم؛ به عبارتی، در این پژوهش، هدف اصلی بررسی سبک طراحی در دو گزینه عناصر مفهوم دار و ساختار زیبایی شناسی این ظروف است و در این میان از آنالیز گشتالت در عنصر ماکرو و میکرو استفاده می شود. ابتدا تعریف های مرتبط در مورد خلق و ابداع، سبک و زیبایی شناسی بیان می شود و سپس با معرفی ظروف خانگی قرون اولیه هجری ایران در جدول هایی با استفاده از این آنالیز، سبک یادشده تعریف می شود.
۲.

نقش مایه عقرب در آثار تمدن های پیش از تاریخ ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: ایران تمدن پیش از تاریخ نقش مایه عقرب نقش مایه عقرب-انسان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۱۱ تعداد دانلود : ۴۰۱۰
نقش مایه های هنری متنوعی که روی اشیای کشف شده ایجاد شده اند، اعتقادات قومی- مذهبی، باورها و آداب و رسوم اجتماعی و شرایط زیست محیطی و پاره ای واقع نماییها را نشان می دهند. عقرب جانوری بسیار قدیمی است که در گذشته منشأ افسانه ها بوده و با ویژگیهایی چون حقارت، موذی گری، حیله و نیرنگ، شرارت و درد؛ نماد قدرت، مرگ، جنگجویی و نگهبان بوده است. باوجود اهمیت این نقش مایه، پژوهشی منسجم به منظور مطا لعه و بررسی آن صورت نگرفته؛ ازاین رو در این تحقیق به معرفی ویژگیهای نمادین و اساطیری آن می پردازیم و شباهت های میان این نقش مایه در تمدن های مختلف ایران پیش از تاریخ را مطالعه میکنیم.
۳.

زیبایی شناسی ابزار های سنگی عصر پارینه سنگی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: انسان شناسی زیبایی شناسی عصر پارینه سنگی ابزارهای عصر پارینه سنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۴۸ تعداد دانلود : ۹۶۷
هدف ما در این پژوهش بررسی احتمال انطباق قوانین زیبایی شناسی بر ابزارهای عصر پارینه سنگی و پرسش از کیفیت زیبایی آن هاست. به کارگیری حساسیت های زیبا یی شناسانه انسان معاصر برای توصیف مصنوعات پیش از تاریخ دشوار نیست؛ اما در مقاله حاضر رویِ این موضوع تمرکز خواهیم داشت که آیا اساساً می توانیم حساسیت های سازندگان این ابزارها را در مورد امر زیبا آشکار سازیم و نیز، آیا بررسی زیبایی شناسانه ابزارهای پیش از تاریخ بر مبنای نظریات انسان امروزی امکان پذیر است. ما در این مقاله، با بهره گیری از شیوه توصیف مستندات موجود، سنگ ابزار های عصر پارینه سنگی مربوط به حدود پانصد تا یازده هزار سال پیش را که در موزه ویلسون امریکا، موزه آرمیتاژ و موزه بریتانیا نگهداری می شوند، بررسی کردیم. نتایج این بررسی نشان می دهد مجموعه های موزه ها به گونه ای قرار گرفته اند که تمرکز را بر یک شیء و ماده یا تکنیک آن متمرکز می سازند و این امر موجب شده بیشتر از حساسیت های زیبایی شناسانه خود استفاده کنیم و به محیط و سازندگان اشیا توجهی نداشته باشیم؛ در حالی که، می توان ادعا کرد که در ساخت و استفاده از ابزار ها، حسی حضور داشته که از فرهنگ منشأ می گرفته است.
۴.

تأثیر نقاشی قهوه خانه ای در ساختار اعلان های عاشورایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نقاشی فرم رنگ نقاشی قهوه خانه ای اعلان عاشورایی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی هنر و معماری هنرهای زیبا هنرهای تجسمی طراحی، نقاشی ایران و اسلام سبک ها
  2. حوزه‌های تخصصی هنر و معماری گروه های ویژه بررسی نمادها
تعداد بازدید : ۲۲۵۲ تعداد دانلود : ۱۴۷۹
اعلان میتواند در بزرگداشت ایام مذهبی ازجمله در سوگوارههای عاشورایی نقش مهمی داشته باشد. بر همین مبنا، میتوان به ویژگیهای خاص اعلانهای مذهبی توجه کرد و بر اساس آن، به مسئله با نگاهی به دادههای جدولها در تحقیق حاضر، روشن شد ساختار حلزونی یا دوار در اعلانهای عاشورایی کمترین کاربرد و ساختار ایستا، متمرکز و متباین- که در برخی نقاشیهای قهوهخانهای بسیار دیده میشود- بیشترین کاربرد را دارد. البته، شاید کاربرد بیشترِ ساختارِ ایستا، بهعلتِ ارتباط آن با مفاهیم ایستایی و پایداری در واقعة عاشورا باشد. این ارتباط به لحاظ فرم و رنگ در بسیاری از آثار دیده میشود؛ همچنین به نظر میرسد اعلانهای عاشورایی اغلب بر اساس بعضی ساختارهای هنرهای تصویری از جمله نقاشی قهوهخانهای به صورت ایستا، متمرکز و متباین مطرح شدهاند. امروزه نیز طراحان اعلان میتوانند با بهرهگیری از هنرهای تصویری وآیینی (از جمله نقاشی قهوهخانهای طی دورههای صفویه، قاجار و معاصر) با نگاه امروزین و بررسی ساختار فرم و رنگ به نتایج مطلوب دست یابند تا آنها را در خلق آثاری فاخر یاری رساند.
۵.

رده بندی معیارهای کیفیت گیوه از دیدگاه تولیدکنندگان استان کرمانشاه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تکنیک دلفی معیارهای کیفیت گیوه گیوه بافی گیوه کرمانشاهی گیوه اورامانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۵۱ تعداد دانلود : ۸۲۹
گیوه یکی از مهم ترین صنایع دستی استان کرمانشاه است که می تواند با رونق بخشی به اشتغال مولد و پایدار جوانان منطقه، به پیشرفت اقتصادی جامعه کمک کند. اما هم اکنون شاهد ورود گیوه هایی در بازار هستیم که از نظر استادان این هنر دستی، هیچ کدام از جنبه های تکنیک بافت گیوه و نیز هنر گیوه بافی را- که نمادی از صنعت دستی استان کرمانشاه است- به لحاظ کیفیت لازم ندارد. به منظور بررسی این معضل، هدف از تحقیق حاضر این است که به شناسایی استانداردهای لازم گیوه بافی جهت استفاده در ارزیابی کیفیت گیوه های تولید و عرضه شده به بازار بپردازد. این تحقیق با استفاده از تکنیک دلفی انجام شده و جامعة مورد مطالعه، تمام متخصصان و افراد صاحب تجربة صنعت گیوه بافی استان کرمانشاه در نظر گرفته شد که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. براساس یافته های پژوهش، استفاده از چرم مرغوب، بافت ریزرویه، تازه بودن مواد اولیه و محکم بودن پاشنه و دماغه گیوه مهم ترین معیارهای کیفیت گیوه بافی استان شناسایی شدند.
۶.

بررسی تحلیلی مدل های شاخص روند طراحی مهندسی و طراحی صنعتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: طراحی محصول طراحی مهندسی روند (فرآیند) فرآیند طراحی صنعتی نقشه طراحی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۳۲ تعداد دانلود : ۱۵۹۱
آیا نظریه ای برای نظام مند کردن مراحل طراحی وجود دارد ؟ و آیا طراحان تاکنون دراین مورد الگوهایی را ارائه نموده اند. اصولا این بررسی ها چه نتایجی به همراه داشته است؟ نظریاتدر حوزه فرآیند[1]حل مسئله و مشکل، اغلب در حیطه علم متدولوژی[2]مورد بحث قرار میگیرد، ودرعلوم انسانی و اجتماعیاهمیت ویژه ای دارد. طراحان صنعتی، که ارتباطات فرم، کارکرد عملی، تولید، اقتصاد و سایر ویژگیهای محصول مورد بررسی قرار میدهند، بنا بروظیفه،باموضوعات متنوعیروبرو هستند که الزامابه اینگونهمباحثوارد میشوند. در این بررسی به مدل هایی که توسط مشاهیر طراحی و صاحبنظران در دوره های متفاوتی ارائه شده اشاره گردیده است و به لحاظ قرابتی که این مبحث با فرآیند طراحی در مهندسی دارد، ویژگی های تطبیقی و اصولی آنها مورد تحلیل و نتیجه گیری قرار گرفته اند.ضمنا با توجه بهاستفاده کمتر ازروشهای مبتی برمدلهای فرآیند طراحی، هنوز این روش ها کاربردی و عام شناخته نشده اند، ولی اغلب بطور محدود مورد استفاده قرار میگیرندو ازسویی دیگر طراحان کماکان به توانایی های فردی شان تکیه می کنند، ویا با مهارتهای کسب شده از تجاربشان به حل مشکل می پردازند، بدون آنکه این تجربیات در مجامع آموزشی اصولی را از خود برجای بگذارد. آشنایی با فرآیند کار طراحی عامل مهمی در موفقیت طراحان میباشد، و فرآیند محوری نیز دیدگاه جدیدی است که امروزه در طراحی ها و حل مسائل خرد وکلان مطرح شدهو به عنوان الزامات در استانداردهای کیفیت بکارگرفته میشود.طراحی که بتواند مسائل را پیش بینیکندآمادگی بیشتری برای مقابله با مسائل را دارد. وبررسی تحلیلی-تطبیقی شیوه های مزبور فرصتی را برای آشنایی، تفکر، انتخاب و بکارگیری آنها ایجاب مینماید.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۴۳