درخت حوزه‌های تخصصی

علوم اجتماعی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آینده پژوهی ارتباطات انسان شناسی جامعه شناسی جمعیت شناسی سیاست اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...) نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۷٬۴۴۱ تا ۷٬۴۶۰ مورد از کل ۳۶٬۴۲۸ مورد.
۷۴۴۲.

تحلیل جامعه شناختی تمایلات باروری و تعلقات مذهبی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال بیست و یکم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۵۲ 9 - 33

کلیدواژه‌ها: تمایلات باروری تعلقات مذهبی رویکرد جامعه شناختی ویژگی های اقتصادی اجتماعی ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶۱ تعداد دانلود : ۳۹۳
این مقاله، یکی از مهم ترین مباحث جمعیت شناختی یعنی مناسبات بین تمایلات باروری و تعلقات مذهبی را بر پایه رویکردی جامعه شناختی کانون اصلی توجه قرار داده و تلاش کرده ایم شواهد پژوهشی برای شناخت بهتر برخی از مهم ترین الگوها و تعیین کننده های مرتبط با آن را ارائه نمائیم. آیا تمایلات باروری افراد تابعی از تعلقات مذهبی آنان است؟ شرایط و ویژگی های اقتصادی اجتماعی گوناگون تا چه حد می توانند تأثیرات تعلقات مذهبی بر روی تمایلات باروری را تحت الشعاع قرار دهند؟ به عبارت دقیق تر، آیا تعلقات مذهبی نقش مهم تری در تمایلات باروری ایفاء می کنند یا ویژگی های اقتصادی اجتماعی تأثیرات تعیین کننده تری در تمایلات باروری  دارند؟ درمجموع، نتایج این پژوهش را می توان به عنوان شواهد پژوهشی جدید در راستای تأیید نظریه جمعیت شناسان برجسته ای همچون وستوف و جونز (1979) و کافمن و اسکایربک (2012) تلقی و تبیین کرد، بدین معنا که در دوران معاصر هرچه جوامع بیشتر مدرن می شوند، تأثیر و نفوذ تعلقات مذهبی در تمایلات باروری به تدریج کمتر و ضعیف تر می شود. نتایج این تحقیق نشان داد اگرچه تفاوت هایی در تمایلات باروری گروه های مذهبی دیده می شود، اما ویژگی های اقتصادی اجتماعی نیز صرف نظر از تعلقات مذهبی آنان، نقش بسیار تعیین کننده ای در تمایلات باروری افراد ایفاء می کند. بر همین اساس، موفقیت پایدار و فراگیر برنامه ریزی ها و سیاستگذاری های معطوف به خانواده و فرزندآوری، صرف نظر از تعلقات مذهبی آنان، نیازمند گسترش هرچه بیشتر سطح توسعه و بهبود شرایط اقتصادی -اجتماعی میان همه افراد در سطح کل جامعه است.
۷۴۴۳.

فهم پدیدارشناسانه تجارب زیسته افراد تراجنسی در شهر مشهد (یک مطالعه کیفی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جامعه شناسی معاصر سال نهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱۷ 1 - 26

کلیدواژه‌ها: پدیدارشناسی تجربه زیسته تراجنسی هویت یابی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۳ تعداد دانلود : ۲۸۷
جنسیت یکی از مهم ترین ابعاد هویت انسانی است که همواره موردتوجه جامعه شناسان قرار گرفته است و هرگونه اختلال در نظم جنسیتی، افراد را دستخوش ابهام و سردرگمی می کند. هدف این مقاله مطالعه پدیدارشناسانه تجربه زیسته افراد تراجنسی در شهر مشهد است. در این پژوهش از روش پدیدارشناسی در رویکرد کیفی استفاده شده است و جامعه آماری این پژوهش کلیه تراجنسی های شهر مشهد هستند. برای انتخاب نمونه ها از روش های نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی به طور همزمان استفاده شده است. در پژوهش حاضر برای گردآوری اطلاعات و داده ها از 10 نفر تراجنسی ساکن مشهد مصاحبه نیمه- ساخت یافته انجام شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد عمده ترین مشکل تراجنسی ها، موقعیت مرزی است. این وضعیت، موجب «آشفتگی جنسیتی» در آن ها شده و اغلب در مرحله گذار یا «اتاق انتظار» جهت تغییر جنسیت معلّق هستند. وضعیت برزخی، آن ها را با مشکلات متعددی مواجه کرده که در هفت تم اصلی مشخص شده است. این تم ها عبارتند از: موانع «روانی»، «اجتماعی»، «اقتصادی»، «فرهنگی»، «حاکمیتی»، «دینی» و «خانوادگی». هرچند تمام مساعی جامعه در جهت اسنتطاق و منقادسازی افراد به مثابه ی سوژه های جنسی است، اما وضعیت ابهام انگیز به آن ها فرصت می دهد تا انواع بازی ها شکل بگیرد و با اشکال مختلف مقاومت و نقیضه وار (طنز، تحقیر، مبدل پوشی) در جهت «تعلیق» و اسطوره زدایی از مرزبندی های جنسیتی هستند.
۷۴۴۴.

درنگی بر نگرش و نگارش محمدمفید مستوفی بافقی در جامع مفیدی

نویسنده:
منبع: فرهنگ یزد سال دوم بهار ۱۳۹۹ شماره ۵ 81 - 106

کلیدواژه‌ها: مستوفی بافقی محمدمفید جامع مفیدی تاریخ نگری تاریخ نگاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۵ تعداد دانلود : ۴۳۷
بازتاب اعتقادات دینی و باورهای اجتماعی و فرهنگی مورّخان در بازنمود وقایع تاریخی دخالت دارد. اینکه مورّخ هنگام تبیین، تعلیل و تحلیل در اثر خویش تحت تأثیر کدام باور، اعتقاد، ارزش و دانش قرار داشته است، یکی از موضوعات حوزه تاریخ نگری است. تاریخ نگاری را نیز به معنای ثبت وضبط و شرح وجوه زندگی انسان ها در بستر زمان شامل موارد متعددی همچون شرح باورها، اعتقادات، تفکّرات، اطّلاعات، نحوه زندگی، اوضاع سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، جغرافیایی و فرهنگی دانسته اند. در این مقاله کتاب جامع مفیدی، نوشته محمدمفید مستوفی بافقی، نویسنده قرن یازدهم هجری قمری از منظر تاریخ فکری و فرهنگی بررسی می شود. سنجیدن این اثر با شاخصه هایی چون صورت بندی معرفت دینی، معرفت اعتباری و نظریه اجتماعی ایرانیان در خصوص جامعه از اهداف این مقاله است. در ادامه نیز جامع مفیدی را در مقایسه با مهم ترین شاخصه های تاریخ نگاری عصر اسلامی همچون رسالت، هدف و فایده تاریخ؛ شناخت و بررسی منابع؛ ارزیابی روش های گردآوری و نقل مواد تاریخی بررسی می کنیم.
۷۴۴۵.

مطالعه دانش بومی«دیل» ابزار شکار بلدرچین نَردربین اقوام آذری روستای آلوارس، استان اردبیل

نویسنده:
منبع: مطالعات اجتماعی اقوام دوره ۱ پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 211 - 231

کلیدواژه‌ها: دانش بومی روستای آلوارس ابزاردیل شکار بلدرچین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۵ تعداد دانلود : ۲۳۶
 «دیل» واژه ترکی است به معنی زبان. این ابزار در بیشتر نقاط آذربایجان از قدیم تا به امروز مورد استفاده بوده و کاربرد آن برای شکار بلدرچین نَر می باشد. ساکنین روستای آلوارس از توابع استان اردبیل، با گذشت هزاران سال هنوز از این دانش بومی بهرمند می گردند و هنوز دیل به عنوان ابزار شکار بلدرچین در نزد روستاییان از اهمیت و حرمت خاصی برخوردار است. روش کار در این پژوهش به صورت مردم نگاری، همراه با مشاهده مستقیم و مشارکتی، توأم با مصاحبه درمیدان تحقیق همراه با نظریه کارکردی برانیسلاو مالینوفسکی صورت گرفته است. یافته های تحقیق حاکی از آن است که ابزارشکار دیل در بین اهالی این روستا فقط حکم شکار پرنده را ندارد، بلکه نحوه تهیه و ساخت دیل، مهارت و هنری خاص می طلبد که اهالی روستا مهم تر از ابزار شکار و تفریح به آن به عنوان یک ابزارفرهنگی و اقتصادی نگاه ویژه ای دارند. نگاه فرهنگی آنها به این ابزار نگاه میراثی و هنریست که آن را ارزشمند و ماندگارکرده است. درنگاه اقتصادی، این ابزارحکم صنایع دستی مردم آلوارس به حساب می آیدکه با آن به اقتصاد خانواده خودشان رونق هر چند مختصر می بخشند.    
۷۴۴۶.

تأثیر بازی های کامپیوتری بر خشونت کودکان و نوجوانان

نویسنده:
منبع: مطالعات کاربردی در علوم اجتماعی و جامعه شناسی سال سوم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۱۲) حلد اول 25-34

کلیدواژه‌ها: بازی های کامپیوتری انزواطلبی ازخودبیگانگی خشونت پرخاشگری کودکان و نوجوانان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۷۵ تعداد دانلود : ۱۲۳۶
بازی های کامپیوتری را می توان به عنوان نخستین گام در راه آشنایی کودکان و نوجوانان با دنیای پیچیده ی تکنولوژی اطلاعات قلمداد کرد. جذابیت بازی های کامپیوتری برای کودکان و نوجوانان اثرات گوناگونی را به همراه دارد. صاحب نظران علوم اجتماعی و روان شناسی در مطالعات خود، اثرات بازی های کامپیوتری بر خشونت و همچنین اثراتی مانند انزواطلبی، افسردگی، ازخودبیگانگی و اعتیاد به این بازی ها را مورد مطالعه قرار داده اند. در این پژوهش سعی شده است دنیای بازی های کامپیوتری مخصوص کودکان و نوجوانان و تأثیر این بازی ها بر این قشر مورد بررسی قرار گیرد. روش مطالعه ی حاضر از نوع کتابخانه ای و اسنادی بوده و نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که کودکان و نوجوانانی که بیشتر وقت خود را به بازی های کامپیوتری می پردازند، رفتارهای آنان همراه با خشونت است و افرادی که بازی های کامپیوتری خشونت آمیز انجام می دهند، بیش از سایرین رفتارشان خشونت آمیز است. در بازی های کامپیوتری بیشتر پسران هستند که تحت تأثیر خشونت این بازی ها قرار می گیرند. پژوهش های مورد بررسی در این نوشتار غالباً رویکردی منفی و انتقادی نسبت به بازی های کامپیوتری داشته اند و در آن ها کمتر نگاهی مثبت به این مقوله وجود داشته است. بنا به چنین دلایلی، باید بافت اجتماعی و فرهنگی بازی های کامپیوتری مورد توجه قرار گرفته و کنترل شود تا این بازی ها آسیب کمتری به کودکان و نوجوانان برسانند.
۷۴۴۷.

مدرنیته، فرهنگ مصرفی و سبک زندگی؛ یک تحلیل جامعه شناختی در شهر کرمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال بیست و یکم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۵۱ 193 - 228

کلیدواژه‌ها: سبک زندگی سنتی و مدرن فرهنگ مصرفی پایگاه اقتصادی اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲۰ تعداد دانلود : ۵۲۱
هدف این پژوهش بررسی جامعه شناختی سبک زندگی مصرفی سنتی و مدرن و برخی عوامل فردی و اجتماعی مؤثر بر آن در بین شهروندان کرمان است. پژوهش پیش رو به شکل توصیفی پیمایشی بوده و جامعه آماری شامل کلیه شهروندان بالای 18 سال کرمان است که از بین آن ها 400 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای به منزله نمونه آماری انتخاب و مطالعه شد. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته با تکیه بر چهار مؤلفه اوقات فراغت، مدیریت بدن، الگوی تغذیه و الگوی خرید در دو بعد سنتی و مدرن بود. نتایج تحقیق نشان داد که پاسخگویان از سبک زندگی مصرفی سنتی تری برخوردارند. پاسخگویان در شاخص هایی مانند اوقات فراغت، مدیریت بدن، الگوی تغذیه و الگوی خرید، یعنی هر چهار مؤلفه سبک زندگی مصرفی، سبک سنتی تری داشتند. سبک زندگی سنتی برحسب جنس، سن، وضعیت تأهل و محله مسکونی تفاوت معنی داری را نشان داد. علاوه بر این، سبک زندگی مدرن نیز برحسب سن و وضعیت تأهل تفاوت معنی داری را نشان داد.همچنین سبک زندگی مصرفی در هر دو بعد سنتی و مدرن برحسب پایگاه اقتصادی اجتماعی اختلاف معنی داری را نشان داد. در شرایط امروزی، نقش نهادهای سنتی همچون خانواده و دین در جامعه پذیر کردن افراد افول کرده و نوعی درهم ریختگی فرهنگی بر جامعه حاکم است؛ در چنین شرایطی افراد به خصوص جوانان در ساختن هویتی مدرن و متمایز برای خویش، تحت تأثیر مدرنیته و فرهنگ مصرف گرای آن قرار می گیرند. پایگاه اقتصادی اجتماعی به منزله ترکیبی از عوامل فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی در ساختن هویت و تمایزیابی افراد نقشی تعیین کننده دارد.
۷۴۴۹.

بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر وندالیسم دانش آموزان دبیرستان های شهر پارس آباد(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: تغییرات اجتماعی - فرهنگی سال هفدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۶۶ 96 - 115

کلیدواژه‌ها: وندالیسم احساس اجحاف پایگاه اقتصادی- اجتماعی همنشینی جامعه پذیری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۳ تعداد دانلود : ۲۹۷
وندالیسم یا تخریب ارادی اموال و متعلقات عمومی جامعه، آسیبی اجتماعی- فرهنگی است که همواره خسارات هنگفتی بر جوامع وارد می سازد و مدارس به عنوان یکی از متعلقات عمومی و فرهنگی جامعه به صورت مداوم در معرض این آسیب می باشد. در همین راستا ؛ هدف تحقیق حاضر «بررسی عوامل اجتماعی موثر بر وندالیسم دانش آموزان دبیرستان های شهر پارس آباد» می باشد. روش تحقیق، پیمایش و ابزارگردآوی اطلاعات، پرسشنامه ای محقق ساخته است. جامعه آماری تحقیق، شامل دانش آموزان دبیرستان های دولتی و غیردولتی شهر پارس آباد بوده که تعداد 362 نفر از آنها با استفاده از فرمول کوکران به عنوان حجم نمونه تعیین و به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای برای پاسخگویی به پرسشنامه انتخاب شدند. یافته ها با استفاده از آزمون ضریب همستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون چند متغیره و تحلیل مسیر نشان داد که به ترتیب احساس اجحاف، پایگاه اقتصادی- اجتماعی، ارتباطات و همنشینی ها، میزان جامعه پذیری و عوامل فردی بر رفتارهای وندالیستی دانش آموزان فوق تاثیر دارد. نیز؛ 63 درصد از تغییرات میزان وندالیسم، ناشی از رابطه بین یک ترکیب خطی از متغیرهای مستقل بوده و 37 درصد باقیمانده، ناشی از سایر عواملی است که در این تحقیق مد نظر نبوده اند.
۷۴۵۰.

عوامل جمعیتی، اقتصادی و اجتماعی موثر بر فقر خانوارهای شهری ایران در 1395(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه انجمن جمعیت شناسی ایران سال پانزدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۳۰ 231 - 259

کلیدواژه‌ها: فقر خانوار ویژگی های اقتصادی - اجتماعی مدل پروبیت هزینه - درآمد خانوار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۲ تعداد دانلود : ۴۰۳
مسئله فقر بسیار گسترده بوده و در هر جامعه متناسب با ویژگی های خاص خود از عوامل پیشین متفاوتی تأثیر می پذیرد. در این پژوهش اثر 12 عامل جمعیتی-اقتصادی-اجتماعی بر احتمال فقیر شدن خانوار تحت یک مدل رگرسیون پروبیت با روش حداقل راستنمایی سنجش شد. نمونه مورد استفاده، شامل 66038 نفر و در مجموع 18809 خانوار شهری ایران است. پژوهش حاضر با در نظر گرفتن دو سطح رفاهی بالا و پایین به بررسی احتمال خروج از فقر می پردازد. بر این اساس مرز درآمدی سطح رفاهی پایین برای خروج خانوار از فقر برابر با 115 میلیون ریال و برای سطح بالای رفاهی، خط فقر برابر با 264 میلیون ریال محاسبه شده است. براساس نتایج مدل، مهم ترین عامل اثرگذار در خروج از فقر خانوار در سطح رفاهی پایین تر، وضعیت درآمدی سرپرست و در سطح رفاهی بالاتر، نسبت تعداد افراد دارای درآمد در خانوار بوده و همچنین تعداد مطلق افراد دارای درآمد در خانوار نیز اثر قابل توجهی در خروج خانوار از فقر داشته است. افزایش سطح تحصیلات سرپرست خانوار عامل دیگری در خروج از فقر بود. همچنین افزایش تعداد افراد تحصیلکرده در خانوار نیز اثر قابل توجهی در خروج از فقر داشته است و با افزایش بعد خانوار احتمال فقیر شدن کاهش می یابد.
۷۴۵۱.

مدیریت اضطراب/ عدم قطعیت در ارتباطات میان فرهنگی با اهل سنت، مطالعه ای روایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال نهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳۶ 35 - 70

کلیدواژه‌ها: مدیریت اضطراب/عدم قطعیت ارتباطات میان فرهنگی اهل سنت شیعیان ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۷ تعداد دانلود : ۴۱۰
ارتباطات میان شیعه و اهل سنت به دلیل اختلافاتی که دو گروه در زمینه های مختلف ازجمله فرهنگی با یکدیگر دارند، در حوزه ارتباطات میان فرهنگی قابل بررسی است. «نظریه مدیریت اضطراب/عدم قطعیت در ارتباط مؤثر» یکی از نظریات نوین ارتباطات میان فرهنگی به شمار می رود که هدف آن مدیریت اضطراب و عدم قطعیت در تعامل ما با غریبه (دیگری) و نگه داشتن آن در سطح مطلوب - جایی میان آستانه حداکثر و حداقل- به منظور برقراری یک «ارتباط مؤثر» با «دیگری» است. در این پژوهش تلاش شده با کنکاش در منابع کتب روایی شیعه و با استفاده از روش تحلیل مضمون سیره گفتاری و رفتاری و توصیه های معصومین علیهم السلام در تعامل با اهل سنت در چارچوب نظریه مدیریت اضطراب/عدم قطعیت در ارتباط مؤثر مورد مطالعه قرار گیرد و راهکارهایی برای افزایش همگرایی شیعه و اهل سنت و کاهش اختلاف میان ایشان استخراج شود. درنتیجه تحلیل روایات گردآوری شده، 38 مضمون اولیه، 16 مضمون سازمان دهنده و پنج مضمون فراگیر شناسایی شدند. مضامین فراگیر شناسایی شده که به عنوان محورهای اصلی مدیریت اضطراب/عدم قطعیت در ارتباطات میان فرهنگی با اهل سنت به شمارمی روند، عبارتنداز: «همدلی با اهل سنت»، «عفت کلام و پرهیز از بدزبانی و توهین به مقدسات»، «حسن معاشرت با اهل سنت»، «همراهی با اهل سنت و شرکت در اجتماعات مسلمانان» و «پرهیز از خودبرتربینی و برائت جویی از اهل سنت».
۷۴۵۲.

ارزش یابی عملکرد و نقش آن در ارتقاء بهره وری کارکنان نگهداری و تعمیرات ناجا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش انتظامی همدان سال هفتم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۲۶) 59 - 72

کلیدواژه‌ها: ارزش یابی نگهداری و تعمیرات انگیزش بهره وری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۳ تعداد دانلود : ۳۲۸
عملکرد تأثیر به سزایی بر رفتار و انگیزش کارکنان دارد و موجبات رشد و شکوفایی سازمان را فراهم می آورد. ارزش یابی کارکنان در نگهداری و تعمیرات ناجا برای ارتقاء، انتصاب، تشویق و تنبیه؛ کاربرد دارد. ارزش یابی، ابزاری است که کارکنان را در تأ مین این نیازها کمک می کند. اگر این ابزار به خوبی طراحی گردد و به نحو صحیح مورد استفاده قرار گیرد، وسیله مناسبی برای تشویق، آموزش، به سازی و بعضاً تنبیه کارکنان خواهد بود. در این مقاله تلاش شده است؛ تا نظام ارزیابی عملکرد کارکنان را که تأثیر مهمی در تحقق اهداف نگهداری و تعمیرات دارد، بررسی، تا نسبت به دلایل کارآیی این نظام ارزیابی، شناخت پیدا شود. جهت استفاده بهینه از مطالب جمع آوری شده، از روش پرسش نامه ای، با سؤالات بسته انتخاب و 22 نفر به عنوان جامعه آماری نمونه، انتخاب و پرسش نامه تکمیل نموند. نتایج تحقیق نشان می داد، عوامل عملکرد، در اولویت اول با 6/63% و معیارهای رفتار شغلی با 50% در اولویت دوم و رفتار اخلاقی با 7/22% در اولویت سوم جهت ارزیابی قرار گرفته اند و در فرم های ارزیابی نگهداری و تعمیرات به ترتیب، 46 نمره به عوامل عملکردی و 36 نمره به معیارهای رفتار شغلی و 18 نمره به معیارهای رفتار اخلاقی منظور گردید؛ که این نشان دهنده آن است که عوامل عملکردی در ناجا از جایگاه خاصی برخوردار می باشد.
۷۴۵۳.

مرزگذاری فرهنگی و اجتماعی در دوره قاجار: مطالعه موردی از درباریان مظفر الدین شاه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره نهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۳۶) 771 - 797

کلیدواژه‌ها: امر بیگانه برساخت دوران قاجار دیگری سفرنامه ظهیرالدوله شکل گیری گروه و هویت جمعی مرزبندی اجتماعی و فرهنگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۷ تعداد دانلود : ۴۸۵
هدف اصلی مقاله پیش رو بررسی نحوه برساخت مرز و مرزگذاری فرهنگی و اجتماعی در سفرنامه ظهیرالدوله (همراه مظفرالدین شاه به فرنگ) است. این سفرنامه که در بحبوحه انقلاب مشروطه نگاشته شده، از لحاظ جایگاه اجتماعی- سیاسی نگارنده حائز اهمیتی ویژه است. بحث توسعه یافتگی و مدرنیزاسیون جامعه ایرانی، لاجرم در ارتباط با کشورهای غربی پیوندی تنگاتنگ داشته است. به طور تاریخی و حتی در دوران معاصر، همیشه این سؤال مطرح بوده است که چگونه می توانیم ضمن برقراری و حفظ رابطه با غرب، الگویی مطلوب برای توسعه جامعه ایرانی فراهم کنیم؟ این رابطه برای جامعه ایران با مسائل و پیچیدگی های فراوانی همراه بوده و از دوره قاجار تاکنون هیچ گاه از این پیچیدگی ها و تنش ها کاسته نشده است. با جستن ریشه های تاریخی و فرهنگی و پژوهش درباره اساس شکل گیری این رابطه در بستری تاریخی می توان به درک همه جانبه تری از هویت درحال شکل گیری جامعه ایران دست یافت. همچنین تلاش بر این است که با تحلیل محتوای قسمت های منتخب سفرنامه مذکور، نخستین لحظه هایی که در آن انواع مرزهای اجتماعی و فرهنگی به شکل دهی مفهومی «هویت ایرانی» دامن زده اند، ثبت شود. به علاوه نشان داده شده است که چگونه در این قبیل سفرنامه ها محور توجه از پیشرفت کشورهای مقصد به نقص های جامعه ایران معطوف شده است و بیشتر از آنکه دیگری ستایش شود، خود ملامت و سرزنش می شود.
۷۴۵۴.

پیش بینی پرخاشگری کنشی و واکنشی در نوجوانان بر اساس سبک فرزندپروری ادراک شده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده پژوهی سال شانزدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۶۳ 359 - 375

کلیدواژه‌ها: پرخاشگری کنشی پرخاشگری واکنشی سبک فرزندپروری ادراک شده

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۳ تعداد دانلود : ۴۵۸
پرخاشگری در میان کودکان و نوجوانان یکی از مشکلات رایج سلامت ذهنی است که مستلزم مداخلات اساسی است. درمیان طبقه بندی های متعدد، برخی از مطالعات با توجه به کارکردهای مختلف این مولفه میان دو گونه پرخاشگری کنشی و واکنشی تمایز قائل شده و پیشایندها و نتایج متفاوتی را برای هر کدام شناسایی کردند. هدف پژوهش حاضر شناسایی نقش سبک های فرزندپروری ادراک شده در نوجوانان در پیش بینی این دو شکل از پرخاشگری است. در این راستا 138 دختر و پسر نوجوان به روش در دسترس مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج رگرسیون نشان داد که ادراک از سبک فرزندپروری مقتدر بروز کمتر پرخاشگری واکنشی را به طور معناداری در پسران پیش بینی می کند. با این حال در دختران سبک فرزندپروری مستبد به طور معناداری نقش پیش بینی کننده ای برای پرخاشگری واکنشی نشان داد. هم چنین سبک فرزندپروری سهل انگار توانست به طور معناداری واریانس پرخاشگری کنشی را تنها در میان افرادی که نمرات بالایی از پرخاشگری به دست آوردند، تبیین نماید. نتایج پژوهش حاضر مؤید تفکیک بیان شده در پرخاشگری با توجه به تمایز بسترهای خانوادگی است. لزوم مطالعات بیشتر در راستای شناسایی علل و مبانی خاص هر گونه و کنش عوامل فردی و محیطی در بروز پرخاشگری جهت علت شناسی نظام مند این پدیده و طراحی مداخلات ضروری برای درمان و پیشگیری مورد بررسی قرار گرفت.
۷۴۵۵.

بررسی وضعیت دسترسی به خدمات شهری با تأکید بر عدالت اجتماعی (مطالعه موردی: مناطق چهارگانه شهر اردبیل)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴۵ 117 - 146

کلیدواژه‌ها: خدمات شهری عدالت اجتماعی رفاه و توسعه اجتماعی شهر اردبیل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۹ تعداد دانلود : ۲۷۳
دستیابی به عدالت اجتماعی در توزیع خدمات شهری، جهت تخصیص عادلانه هزینه های اجتماعی و برابری استفاده از ظرفیت های محلی برای رفاه و توسعه اجتماعی شهروندان ، یکی از اهداف مهم برنامه ریزان شهری است . هدف پژوهش حاضرتحلیل و ارزیابی پراکنش فضایی خدمات عمومی شهری با استفاده از شاخص خدمات بهداشتی – درمانی، فرهنگی- مذهبی و تأسیسات و تجهیزات شهری در مناطق چهار گانه شهر اردبیل با رویکرد عدالت اجتماعی می باشد. جمع آوری داده ها و اطلاعات با استفاده از روش های اسنادی، کتابخانه ای و میدانی صورت گرفته است . برای تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعات از تکنیک آنتروپی شانون جهت تعیین ضریب اهمیت و به منظور میزان برخورداری از مدل ARAS استفاده شده از آزمون همبستگی پیرسون برای بررسی رابطه بین جمعیت و وضعیت برخورداری بهره گرفته شده است . با توجه به ارزیابی صورت گرفته با مدل ARAS مشخص شد، در خدمات بهداشتی – درمانی منطقه یک برخوردار ، مناطق دو و سه نیمه برخوردار و منطقه چهار محروم می باشد، در خدمات فرهنگی- مذهبی منطقه یک برخوردار ، مناطق چهار و سه نیمه برخوردار و منطقه دو محروم می باشد، در خدمات تأسیسات و تجهیزات شهری منطقه یک برخوردار ، مناطق سه و دو نیمه برخوردار و منطقه چهار محروم می باشد و در مجموع شاخص های خدماتی منطقه یک برخوردار و مناطق چهار، سه و دو نیمه برخوردار می باشند. در کل با توجه با توجه به نتایج بدست آمده مشخص شد
۷۴۵۶.

سنجش میزان اثربخشی درس روخوانی و ترجمه قرآن کریم در ارتقای مهارت روخوانی و دانش ترجمه دانشجویان دانشگاه علوم انتظامی امین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش انتظامی سال بیست و دوم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۸۸) 51 - 76

کلیدواژه‌ها: سنجش میزان اثربخشی مهارت روخوانی قرآن دانش ترجمه قرآن دانشجویان دانشگاه علوم انتظامی امین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۰ تعداد دانلود : ۲۹۳
زمینه و هدف: درس روخوانی و ترجمه قرآن کریم یکی از درس های اجباری برای کلیه رشته های تحصیلی دانشگاه علوم انتظامی امین است و سنجش میزان اثربخشی این درس در برنامه ریزی های دانشگاه برای ارتقای مهارت روخوانی و دانش ترجمه دانشجویان اهمیت زیادی دارد. هدف این تحقیق تعیین میزان اثربخشی آموزش در ارتقای مهارت روخوانی و دانش ترجمه دانشجویان در دانشگاه علوم انتظامی امین بوده است. روش: این تحقیق در زمره تحقیق های کاربردی با رویکرد کمّی و از نوع تحقیق های شبه آزمایشی است که به وسیله پیش آزمون و پس آزمون محقق ساخته انجام شد. روایی ابزار در قالب نسبت روایی محتوا (CVR) و شاخص روایی محتوا (CVI) اندازه گیری و تائید شد. پایایی با فرمول کادر و ریچاردسون محاسبه شد که برای ابزار تحقیق عددِ 891/0 به دست آمد و تأیید گردید. تعداد جامعه تحقیق 94 نفر و تعداد نمونه 70 نفر بود که با استفاده از فرمول کوکران محاسبه و به صورت تصادفی انتخاب شدند. برای توصیف داده ها مؤلفه هایی از قبیل میانگین، انحراف استاندارد، واریانس، میانه، مد و ... و در تحلیل استنباطی از آزمون مقایسه تی زوجی استفاده نمودیم. داده های تحقیق را با نرم افزار مینی تب 18 تحلیل کردیم. یافته ها: یافته های تحقیق نشان داده است که آموزش روخوانی و ترجمه قرآن کریم به میزان 47/30 مهارت روخوانی و دانش ترجمه دانشجویان را ارتقا بخشیده است. پراکنشِ زیاد پیش آزمون با مقدار عددی 501/3 ثابت کرد که دانشجویان در درسِ یادشده از نظر مهارت روخوانی و دانش ترجمه در یک سطح نیستند. نتیجه گیری: با توجه به ارتقای میانگین نمرات دانشجویان از حدود 13 به حدود 19 نتیجه می گیریم که اجرای برنامه آموزشی یادشده به نحو مطلوبی اثربخش بوده است. پراکنش زیاد نمرات در پیش آزمون حاکی از آن است که در برنامه ریزی های آموزشی مربوط به درس قرآن کریم بایستی به تفاوت های زمینه ای دانشجویان توجه شود.
۷۴۵۷.

بررسی خلقیات ایرانیان در واقعه ی رژی (بررسی سه مصداق جمع گرایی، استبدادستیزی و قانون گریزی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی نهادهای اجتماعی دوره هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱۶ 217 - 249

کلیدواژه‌ها: خلقیات ایرانیان جمع گرایی استبدادستیزی قانون گریزی قرارداد رژی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۳ تعداد دانلود : ۳۸۶
خلقیات ایرانیان از جمله موضوعاتی است که طی دهه های اخیر به آن پرداخته شده است؛ اما در همه ی پژوهش های انجام شده، با رویکرد صفر و یکی مورد بررسی قرار گرفته است. در این مقاله تلاش نمودیم ، نشان دهیم که خلقیات ایرانیان امری فازی است و نمی توان با رویکرد صفر و یکی به آن پرداخت. ازاین رو، در این پژوهش با استفاده از روش فازی به خلقیات ایرانیان در واقعه ی رژی پرداختیم. نتایج پژوهش نشان داد که مردم در واقعه ی رژی نمرات عضویتی را در ویژگی هایی چون جمع گرایی، استبدادستیزی و قانون گریزی به خود اختصاص دادند. در مصداق جمع گرایی، مشارکت مردم در اعتراض به قرارداد رژی (92/0) نمره ی عضویت فازی، در استبدادستیزی، شاخص مبارزه تا دستیابی به هدف (81/0) نمره ی عضویت فازی و در قانون گریزی، تهدید جانی مسلمانان و بیگانگان (06/0) نمره ی عضویت فازی را به خود اختصاص داد. بر اساس نتایج به دست آمده می توان گفت که رویکرد فازی به خلقیات ایرانیان می تواند نتایج مناسب تری نسبت به رویکرد دوارزشی صفر و یکی به دست دهد.
۷۴۵۹.

آسیب شناسی سیاستگذاری مطبوعاتی در ایران بر اساس گفتمان رهبران انقلاب (تحلیل گفتمان بیانات امام خمینی و حضرت آیت الله خامنه ای درباره مطبوعات)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دین و ارتباطات سال بیست و هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۵۸) 1 - 27

کلیدواژه‌ها: اندیشه رهبران انقلاب تحلیل گفتمان سیاستگذاری مطبوعاتی رسانه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۵ تعداد دانلود : ۳۰۱
سیاستگذاری مطبوعاتی در ایران تابع بسیاری از متغیرهاست. از دستگاه های اجرایی متولی مدیریت و نظارت بر رسانه ها گرفته تا فضای عمومی جامعه و سایر گروه های ذی نفع و نهادهای موجود در نظام سیاسی جمهوری اسلامی که به عنوان بازیگرانی فعال بر فرایندهای سیاستگذاری اثرگذار هستند. بااین همه در تاریخ 40  ساله جمهوری اسلامی نمی توان نقش ساختاری و گفتمانی رهبران انقلاب در تبیین فرایندهای سیاستگذاری مطبوعاتی را نادیده گرفت. این مقاله با تحلیل گفتمان دیدگاه های امام خمینی (ره) و حضرت آیت الله خامنه ای درباره مطبوعات و رسانه ها تلاش کرده تا الگوی مطلوب سیاستگذاری رسانه ای را در پرتو اندیشه های این دو شخصیت بازطراحی کند. این مقاله با استفاده از روش تلفیقی، از نظریه سیستمی در سیاستگذاری بهره گرفته و از داده های تحلیل گفتمان رهبران انقلاب بر اساس مدل نورمن فرکلاف، به عنوان ورودی های سیستم استفاده کرده و خروجی سیستم را بر اساس این ورودی ها آسیب شناسی کرده است. سابقه قریب به دو دهه روزنامه نگاری پژوهشگر از یک سو و استفاده از روشی تازه برای تحلیل گفتمان بیانات رهبران انقلاب در حوزه رسانه، فرصتی فراهم کرده تا در این پژوهش، مدلی مطلوب برای تعریف رسانه انقلابی در سپهر گفتمانی رهبران انقلاب ارائه شود و پس از آن، مدل مطلوب سیاستگذاری در این حوزه به دست آید.
۷۴۶۰.

فرامطالعه پژوهش های عوامل مؤثر بر سرقت در طول سال های 85 تا 96 در کلانشهر تهران و راهکارهای مقابله با آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی (علامه طباطبایی) تابستان ۱۳۹۹ شماره ۸۹ 1 - 39

کلیدواژه‌ها: فرامطالعه فرانظری فراروش فراتحلیل سرقت کلانشهر تهران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۵ تعداد دانلود : ۴۴۷
هدف پژوهش حاضر انجام فرامطالعه پیرامون پژوهش های صورت گرفته در رابطه با سرقت در طول سال های 85 تا 96 در کلانشهر تهران و راهکارهای مقابله با آن می باشد. 10 مطالعه در حوزه وقوع سرقت شناسایی شد. نتایج قسمت فرانظری و فراروش نشان دادند که پژوهش های صورت گرفته در زمینه موضوع پژوهش بجزء در موارد (مدل تحلیلی مستخرج از چارچوب نظری و بررسی پیشینه، آزمون مقدماتی وسیله اندازه گیری، تعریف عملیاتی، سنجش پایایی و روایی، ذکر محدودیت و موانع پژوهشی و ملاحظات اخلاقی) در حد نسبتاً مطلوبی قرار دارند و همچنین نتایج قسمت فراتحلیل نشان داد که شاخص اندازه اثر ترکیبی r در حوزه ی عوامل مؤثر بر وقوع سرقت در مدل ثابت 438/0 و تصادفی 414/0 که با توجه به معیار کوهن میزان اندازه اثر، زیاد بود. اما در بررسی جداگانه، در حوزه ی عوامل مؤثر بر وقوع سرقت اندازه اثر مقوله عوامل فردی بیشتر از مقوله های عوامل خانوادگی و فرهنگی- اجتماعی بود.نتایج آزمون رگرسیون ایگر، آزمون N ایمن از خطا، آزمون اصلاح و برازش دوال و توئیدی و نمودار قیفی، حاکی از عدم سوگیری انتشار در نمونه فراتحلیل بود. با توجه به ناهمگنی در مطالعات، تحلیل تعدیل کننده ها صورت گرفت که بیانگر تأثیر تعدیل کننده ی سال انجام و روش نمونه گیری بود.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان