حجت الله فراهانی

مقدمه: مدیریت رفتاری والدین، یک طبقه ی کلی از مداخلات است که مشکلات رفتاری در کودکان را مورد هدف قرار می دهد و نقش مهمی در کاهش یا جلوگیری از بروز این رفتارها ایفا می کند. هدف:هدف مقاله حاضر مروری بر برنامه های مدیریت رفتاری والدین با هدف کاهش مشکلات رفتاری برای کودکان سنین پیش دبستانی و مروری بر ویژگی های آن برنامه ها بود. روش: بدین منظور برای یافتن پژوهش های مرتبط از یک استراتژی جستجوی منظم استفاده شد. برای مقالات خارجی از پایگاه های اطلاعاتی PsycNet، Sciencedirect، Medline، PubMed، Scopus و Web of Science و برای مقالات داخلی از پایگاه های اطلاعاتی ISC، SID و Irandoc استفاده شد. یافته ها: پس از حذف مقالات تکراری، اسامی برنامه های مدیریت رفتاری والدین از مقالات موجود استخراج شدند که شامل ۵۴ برنامه خارجی و سه برنامه داخلی بود. برای هرکدام از این برنامه ها اطلاعاتی همچون نام برنامه، نام محقق (ها)، گروه هدف و سال انتشار برنامه جمع آوری شدند. نتیجه گیری: تعداد برنامه های مدیریت رفتاری والدین زیادی وجود دارد که با هدف کاهش مشکلات رفتاری برای کودکان سنین پیش دبستانی طراحی شده است؛ اما این برنامه ها اغلب برای کودکانی مناسب هستند که به جز مشکلات رفتاری، از اختلالات یا شرایط نامساعد دیگری رنج نمی برند. برای بکارگیری برنامه های مدیریت رفتاری والدین برای گروه های خاص، ویژگی های هر یک از این گروه ها باید در تألیف این برنامه ها مدنظر قرار گیرد.

مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی گروه درمانی مبتنی بر سواد سلامت بر بهبود هموگلبین گلیکوزیله و فعالیت های خود مراقبتی در بیماران مبتلا به دیابت نوع دو بود. روش: روش پژوهش حاضر از نوع شبه آزمایشی بود که به صورت پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل و آزمایش انجام شد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه بیماران مبتلا به دیابت نوع دو مراجعه کننده به کلینیک فوق تخصصی دیابت و بیماری های متابولیک شهر کاشان مراجع کرده بود. 30 نفر از بیماران مبتلا به دیابت نوع دو به صورت هدفمند انتخاب شدند و یه صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل (هرکدام 15 نفر) قرار گرفتند. برنامه مداخله ای گروه آزمایش در 8 جلسه 120 دقیقه ای انجام شد. گروه کنترل در این مدت مداخله ای دریافت نکردند. جهت جمع آوری داده ها از آزمایش هموگلبین گلیکوزیله و مقیاس کوتاه فعالیت های خود مراقبتی استفاده شد. داده ها با استفاده از میانگین، انحراف استاندارد و تحلیل کوواریانس تک متغیره (آنکوا) تجزیه وتحلیل شد. یافته ها: نتایج پژوهش حاضر اثربخشی گروه درمانی مبتنی بر سواد سلامت را بر بهبود هموگلبین گلیکوزیله و فعالیت های خود مراقبتی تأیید کرد. بر اساس یافته های حاضر میزان تأثیر مداخله سواد سلامت بر هموگلبین گلیکوزیله 71/0 و بر فعالیت های خود مراقبتی مبتلایان به دیابت نوع دو 76/0 بود. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش پیشنهاد می کند، می توان در کنار درمان های پزشکی، از گروه درمانی مبتنی بر سواد سلامت جهت بهبود شاخص های کنترل دیابت نوع دو استفاده کرد تا بدین وسیله از عوارض بیماری پیشگیری به عمل آید.

هدف این پژوهش بررسی ویژگی های روانسنجی نسخه 20 گویه ای مقیاس کمال گرایی معنوی/مذهبی (SRPS-20) در جامعه دانشجویان و گروه سنی بزرگسالان بود . روش این پژوهش از نظر هدف توسعه ای- کاربردی و از نظر جمع آوری اطلاعات میدانی است. در این پژوهش، ساختار عاملی مقیاس کمال گرایی معنوی/مذهبی از طریق تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی در دو مطالعه بررسی شد. جامعه آماری در مطالعه اول، دانشجویان دختر و پسر مقطع لیسانس و فوق لیسانس دانشگاه تهران در سال تحصیلی 98-1397 بودند که از بین آنها به روش نمونه گیری در دسترس یک نمونه 368 نفری انتخاب شدند. جامعه آماری در مطالعه دوم جمعیت عمومی بزرگسالان از ساکنان شهر تهران در سال های 1397 و 1398 بودند که از بین آنها به روش در دسترس یک نمونه ا انتخاب شد. روایی همگرا و تشخیصی (افتراقی) مقیاس SRPS-20 از طریق رابطه آن با شاخص های استحکام من، سلامت روانی و عواطف مثبت و منفی به ترتیب بر اساس مقیاس استحکام من (بشارت، 1395)، مقیاس سلامت روانی (ویت و ویر، 1983) و فهرست عواطف مثبت و منفی (واتسون، کلارک و تلگن، 1988) بررسی شد. همسانی درونی و پایایی بازآزمایی مقیاس SRPS-20 به ترتیب بر اساس ضرایب آلفای کرونباخ و پایایی بازآزمایی سنجیده شد. نتایج تحلیل های عاملی اکتشافی و تاییدی، یک عامل کلی را برای مقیاس SRPS-20 تایید کردند. ضرایب همبستگی میانگین نمره شرکت کنندگان در هر دو نمونه در مقیاس SRPS-20 با شاخص های استحکام من، بهزیستی و درماندگی روانشناختی و عواطف مثبت و منفی معنادار بود. این نتایج روایی همگرا و تشخیصی (افتراقی) مقیاس SRPS-20 را تایید کردند.

پژوهش حاضر به شیوه کیفی نظریه داده بنیاد و بر اساس مدل کوربین و استراوس اجرا شد. شرکت کننده ها در دو سطح زنان ایرانی و جمعی از متخصصان حوزه هیجان حضور داشتند. ۳۱ مصاحبه عمیق با زنان شرکت کننده و ۹ مصاحبه نیمه ساختاریافته با متخصصان برگزار شد. تحلیل داده ها به ۵ مقوله اصلی «سازمانگر اجتماعی»، «سازمانگر شخصی»، «پردازشگری کنش پذیر»، «پردازشگری کنش گر» و «بازمانه عاطفی» منجر شد. بر اساس پارادایم تحلیلی این پژوهش سازمانگر اجتماعی و سازمانگر شخصی شرایط زمینه ای فرآیند تنظیم هیجان زنان ایرانی را تشکیل می دهند. راهکارهای پردازشگری کنش پذیر شامل: وانهادگی، فرافکنی، گریز، واکنش زودانگیخته و پرخاشگری فعل پذیر هستند. راهکارهای پردازشگری کنش گر شامل: بازپردازشگری، دگرپرستی، حمایت جویی، چالش گری و چاره گری هستند. همچنین بررسی مقوله بازمانه عاطفی نشان داد راهکارهای تنظیم هیجان گوناگون می توانند با پیامدهای مثبت و منفی همراه باشند. نتایج پژوهش افزون بر این که مفهومپردازی کلاسیک تنظیم هیجان را شامل میگردد، مقولههای جامعتری را در این گستره مورد نظر قرار داده است که برگرفته از دادههای وابسته به فرهنگ میباشند.

اهداف هدف از این پژوهش، پیش بینی شدت درد بر اساس میزان ناگویی هیجانی در بیماران مبتلا به درد مزمن بود؛ به گونه ای که در این رابطه، سیستم بازداری رفتاری نقش میانجی و اهمیت زیادی داشت. مواد و روش ها این پژوهش از نوع همبستگی و با رویکرد مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری عبارت بود از بیماران 20 تا 60 ساله مبتلا به درد مزمن که در بهار تا پاییز 1396 به کلینیک درد ماهان و کلینیک جامع طب فیزیکی و کلینیک توان بخشی آرمان در تهران مراجعه کرده بودند. 488 بیمار مبتلا که سابقه حداقل 3 ماه دردهای مزمن اسکلتی عضلانی داشتند، به صورت هدفمند انتخاب شدند و پرسش نامه های ناگویی هیجانی تورنتو، سیستم بازداری/ فعال ساز رفتاری و مقیاس درجه بندی عددی شدت درد را پاسخ دادند. تحلیل یافته ها با استفاده از نرم افزار SmartPLS انجام شد. یافته ها شدت درد با ناگویی هیجانی و سیستم بازداری رفتاری در سطح 0/01، و با سیستم جنگ/ گریز در سطح 0/05 همبستگی مثبت معنادار داشت. ناگویی هیجانی با سیستم بازداری رفتاری در سطح 0/01 همبستگی مثبت معنادار داشت. ناگویی هیجانی (34/6=t و 29/0=β)، میزان فعالیت سیستم بازداری رفتاری (77/3=t و 17/0=β) و میزان فعالیت سیستم جنگ/ گریز (26/4=t و 18/0=β) توانستند واریانس شدت درد را تبیین کنند. ناگویی هیجانی توانست تبیین کننده میزان فعالیت سیستم بازداری رفتاری (03/8=t و 30/0=β) و سیستم فعال ساز رفتاری (83/2=t و 14/0-=β) باشد. نتیجه گیری رابطه میان ناگویی هیجانی و شدت ادراک درد، رابطه خطی ساده نیست، بلکه سیستم بازداری رفتاری که برون دادی از سنخ اجتناب های رفتاری دارد، می تواند این رابطه را تحت تأثیر قرار دهد.

زمینه: سندرم پیش از قاعدگی به عنوان یکی از شایع ترین اختلالات روان تنی زنان مستلزم داشتن ابزار سنجشی است که نسبت به تشخیص دقیق، شدت نشانه ها و ارزیابی بعد از درمان حساس باشد. مقیاس رتبه بندی پیش از قاعدگی استینر و همکاران (2011) که بر اساس راهنمای تشخیصی و آماری DSM-IV به روز رسانی شده است دربردارنده این ویژگی هاست که بررسی ویژگی های روان سنجی آن به منظور استفاده در جامعه زنان ایرانی ضروری است. هدف: هدف اصلی این پژوهش، بررسی ویژگی های روانسنجی مقیاس رتبه بندی تنش پیش از قاعدگی شامل درستی آزمایی ظاهری و محتوایی و تحلیل عاملی بود. روش: این مطالعه یک پژوهش پیمایشی است که در آن از دو روش نمونه گیری تصادفی و در دسترس استفاده شد که 20 دانشجو در مرحله درستی آزمایی ظاهری و 10 متخصص بالینی و روان پزشک در بخش محتوایی، 120 دانشجو برای بررسی قابلیت اعتماد به صورت داوطلب در پژوهش شرکت کردند. یافته ها: همه آیتم ها در شاخص درستی آزمایی ظاهری بزرگتر 0/79 (مقدار تأیید شده) هستند و در شاخص درستی آزمایی محتوا10 آیتم بزرگتر از 0/62 (مقدار تأیید شده برای نمونه 10 نفری) و آیتم 6 کوچکتر از این مقدار است که بیانگر این است که این آیتم مورد تأیید متخصصان نیست. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی این پرسشنامه نیز نشان داد که ساختار پرسشنامه تنها از یک عامل تشکیل شده است. آلفای کرونباخ 0/90 بیانگر میزان همسانی درونی آزمون است. بعلاوه میزان ضریب قابلیت اعتماد بازآزمایی 0/46 بدست آمد. نتیجه گیری : بر اساس نتایج این مقیاس می تواند به عنوان ابزار سنجش مورد استفاده پژوهشگران ایرانی قرار بگیرد.

زمینه: نشانه های افسردگی موجب کاهش کیفیت زندگی می شوند و افراد را برای ابتلا به اختلالات افسردگی مستعد می سازند. اما سؤال اصلی پژوهش حاضر این است که آیا دشواری نظم جویی هیجان در این رابطه نقش واسطه ای ایفا می کند؟ هدف: تعیین نقش واسطه ای دشواری نظم جویی هیجان در رابطۀ بین روان سازه های ناسازگار اولیه و نشانه های افسردگی بود. روش: پژوهش حاضر از نوع مطالعات همبستگی بود. برای این منظور، 300 دانشجو (158 زن، 142 مرد) به روش در دسترس از بین دانشجویان دانشگاه تهران انتخاب شدند. ابزار عبارت بودند از: پرسشنامۀ روان سازه یانگ (یانگ، 1998)، مقیاس افسردگی، اضطراب، استرس (لاویباند و لاویباند، 1995) و مقیاس دشواری نظم جویی هیجان (گرتز و رومر، 2004) . برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل مسیر استفاده شد. یافته ها: بین روان سازه های ناسازگار اولیه، دشواری نظم جویی هیجان و نشانه های افسردگی رابطۀ مثبت معنادار وجود داشت (0/01> p ) و نتایج حاصل از تحلیل مسیر نشان دهندۀ نقش واسطه ای دشواری نظم جویی هیجان در رابطۀ بین روان سازه های ناسازگار اولیه و نشانه های افسردگی بود (0/05> p ). نتیجه گیری: روان سازه های ناسازگار اولیه از طریق دشواری نظم جویی هیجان، نشانه های افسردگی را تحت تأثیر قرار می دهند. لذا به منظور پیش گیری از ایجاد نشانه های افسردگی علاوه بر کاهش ویژگی های منفی روان سازه های ناسازگار اولیه، لازم است زمینه های بازسازی فرآیندهای نظم جویی هیجان با هدف افزایش سطح سلامت روانی فراهم شود

افسردگی شایعترین اختلال روانی است و باعث اختلال در روند زندگی بیمار و تحمیل هزینه بر جامعه می شود. اخیرا استفاده از زیست نشانگر ها در تشخیص و بررسی روند درمان در اختلالات روانی مورد توجه قرار گرفته است. یکی از این زیست نشانگر ها، توان برگرفته از الکتروآنسفالوگرافی برای تفکیک بیماران افسرده از سالم هستند. هدف این پژوهش، مقایسه توان در باندهای فرکانسی مختلف در افراد افسرده و سالم است. شرکت کنندگان این پژوهش علی-مقایسه ای با استفاده از ملاک های بالینی بر مبنای راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) در کلینیک آتیه در سال97-1396 انتخاب شدند (۲۹ زن و ۲۱ مرد افسرده؛ ۱۹ زن و ۳۱ مرد سالم). الکتروآنسفالوگرام با استفاده از سیستم ۱۰-۲۰، در ۱۹ کانال و پنج باند فرکانسی (دلتا، تتا، آلفا، بتا و گاما) در دو حالت استراحت (چشم بسته) و فعالیت (حین انجام تکلیف عملکرد پیوسته هیجانی) ثبت شد. نتایج نشان داد که در حالت استراحت، میانگین توان، تنها در باند گاما ( Fz, Cz ) ، به شکلی معنی دار در گروه افسرده بالاتر بود (p<.05) . همچنین در حالت فعالیت در باند تتا ( P8 ، O1 و O2 ) ، آلفا ( P4 ، P8 و O1 ) ، بتا ( Fp1 ، P3 ، Pz و P4 ) و گاما ( Fp1 ، Fp2 ، Fz و O1 ) تفاوت معناداری مشاهده شد و میانگین توان در گروه افسرده بالاتر بود . (p<.05) به نظر می رسد توان در حالت فعالیت توانایی تمیز بیشتری از توان در حالت استراحت دارد و بالقوه می توان از آن به عنوان زیست نشانگر در تشخیص افسردگی استفاده کرد.

این پژوهش با هدف تعیین سهم معنا، صلح و ایمان به عنوان مؤلفه های سلامت معنوی در تبیین کیفیت زندگی بیماران مبتلا به سرطان پستان انجام شد. نمونه برداری به روش غیرتصادفی هدفمند از میان بیماران در دسترس صورت گرفت و تعداد 125 بیمار از 3 بیمارستان شهر تهران در این پژوهش شرکت کردند. پس از حذف داده های ناقص، در نهایت تعداد 117 آزمودنی در تحلیل نهایی وارد شدند و به پرسشنامه اختصاصی کیفیت زندگی وابسته به سرطان پستان (بردی و دیگران، 1997) و مقیاس بهزیستی معنوی ارزیابی عملکرد در درمان بیماری های مزمن (پترمن و دیگران، 2002) پاسخ دادند. داده ها با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی چندگانه تحلیل شد. نتایج نشان داد که تمامی جنبه های معنویت با ابعاد کیفیت زندگی رابطه مثبت معنادار دارند، به جز ایمان که با ابعاد اجتماعی، زیرمقیاس بازو و کیفیت زندگی اختصاصی سرطان پستان رابطه معنا دار نشان نداد. از میان این سه جنبه، صلح بالاترین میزان همبستگی را با پیامدها داشت، اگرچه معنا رابطه بیشتری را فقط با کیفیت زندگی اجتماعی نشان داد. در نهایت، صلح به تنهایی در پیش بینی کیفیت زندگی کلی نقش داشت و دو بعد دیگر قادر به پیش بینی معنادار کیفیت زندگی کلی نبودند. بر اساس یافته های این پژوهش، معنویت می تواند بر کیفیت زندگی زنان مبتلا به سرطان پستان اثر بگذارد. بنابراین، توجه به معنویت در مراقبت از این افراد، اهمیت بسیاری دارد؛ به ویژه توجه به بعد هیجانی آن یعنی صلح که می تواند هسته مداخله های روان شناختی با جهت گیری معنوی باشد.

زمینه: فاجعه سازی درد و اضطراب درد از متغیرهای حائز اهمیت در ادراک درد مزمن هستند اما در مورد نقش آنها در شدت درد در بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید دانش اندکی وجود دارد. هدف: هدف این پژوهش بررسی نقش فاجعه سازی درد و اضطراب درد در پیش بینی شدت درد در زنان مبتلا به آرتریت روماتوئید بود. روش: پژوهش حاضر از نوع مطالعات همبستگی بود. از بین زنان مبتلا به آرتریت روماتوئید که به درمانگاه روماتولوژی بیمارستان امام خمینی و کلینیک های خصوصی شهر تهران مراجعه کرده بودند، 100 نفر به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای به کار رفته در این پژوهش شامل مقیاس فاجعه سازی درد (سالیوان و همکاران، 1995)، مقیاس نشانگان اضطراب درد (مک کراکن و همکاران، 1996) و مقیاس آنالوگ دیداری بود. یافته ها: نتایج نشان داد که فاجعه سازی درد و اضطراب درد به طور معناداری شدت درد را در زنان مبتلا به آرتریت روماتوئید پیش بینی می کنند. ضریب رگرسیونی استاندارد شده برای فاجعه سازی درد 0/51 (0/001> P ) و برای اضطراب درد0/30 (0/01> P ) بود. نتیجه گیری: فاجعه سازی درد و اضطراب درد می توانند با تأثیر بر شدت درد در زنان مبتلا به آرتریت روماتوئید، مشکلات ناشی از درد مزمن را در آنها افزایش دهند؛ و لازم است این عوامل در مدیریت و درمان این بیماران لحاظ شوند.

هدف از پژوهش حاضر، بررسی مدل آسیب شناسی لینچ، اثر تعامل حساسیت به تهدید، حساسیت به پاداش و کمال گرایی والدین با میانجی گری بیش کنترل گری و پیوند اجتماعی، در رابطه با افسردگی بود. اعضای نمونه را 521 نفر از دانشجویان سه دانشگاه در تهران تشکیل می دهند که به شیوه ی نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در این مطالعه شامل مقیاس طبع منفی فهرست شخصیت سازگار و ناسازگار، مقیاس تجربه ی زمانی لذّت، خرده مقیاس های کمال گرایی ناسازگارانه، مقیاس کمال گرایی چندبعدی فراست، پرسشنامه ی دوسوگرایی در ابراز هیجان، مقیاس نیاز شخصی به ساختار، پرسشنامه ی مشکلات بین فردی، مقیاس امنیت و لذّت اجتماعی و پرسشنامه ی افسردگی بک بود. یافته های مطالعه، حکایت از برازش خوب مدل یادشده داشت. تحلیل بوت استرپ نیز نقش واسطه ای بیش کنترل گری و پیوند اجتماعی را تأیید کرد. بر این اساس تعامل حساسیت به تهدید، حساسیت به پاداش و کمال گرایی والدین منجر به ایجاد سبک مقابله ای بیش کنترل گرانه می شود؛ بیش کنترل گری نیز به نوبه ی خود به اختلال در پیوند اجتماعی می انجامد و از این طریق به افسردگی منجر می شود. بر این اساس، یافته های مطالعه ی حاضر از مدل لینچ در رابطه با آسیب شناسی افسردگی حمایت می کند.

هدف این بررسی بازبینی عمیق بهزیستی روانشناختی در جمعیت زنان ایرانی است. برای رسیدن به این هدف، و در چهارچوب بررسی کیفی، 16 نفر از زنان 20<br />تا 35 ساله مورد مصاحبه عمیق بالینی قرار گرفتند. چهار مصاحبه هم با متخصصان و همچنین چهار جلسه در قالب ارزیابی گروههای کانونی برگزار شد. دادههای<br />خام، پس از کدگذاری باز، محوری و انتخابی و احراز مشخصههای اعتبار، مقولهبندی شد. نتایج این بررسی نشان داد که بهزیستی روانشناختی در زنان تهرانی<br />در 7 مقوله شامل آرامش و امنیت درگستره روابط، رشدیافتگی، هدفمندی، صلاحیت، مهار و تسلط، اهمیت دادن به خود و استقلال قرار میگیرد. آنچه در توصیف<br />این مقولهها اهمیت دارد، علاوه بر قالبها که در برخی موارد با الگوهای کلاسیک بهزیستی روانشناختی همخوان میشود، مضمون و محتوایی است که خاص<br />جمعیت مورد ارزیابی است. در مورد این یافتهها با تأکید بر بنیادهای فرهنگی جامعه ایران بحث شده است.

چکیده<br /> هدف: مطالعه حاضر با هدف بازبینی و تدوین الگوهای غالب ارتباطی زوجین ایرانی در چهارچوب دیدگاه روابط موضوعی و بر مبنای صورت بندی روابط در الگوی "بن مایه تعارضی ارتباط" بود. <br /> روش: این مطالعه کیفی و با رویکرد تحلیل محتوای جهت دار بود.ارزیابی با در نظر گرفتن معیارهای ورود و خروج مطالعه، بر روی 41 نفر (17 زن) و (24 مرد) انجام شد. داده ها با استفاده از مصاحبه ساختار نایافته جمع آوری و به روش تحلیل محتوا مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. برای تأیید دقت و صحت داده ها از معیارهای گابا و لینکلن استفاده شده است.<br /> یافته ها: با تحلیل داده ها چهار الگوی ارتباطی: 1)الگوی نگران از قضاوت، ارزش گذاری و اتهام های دیگران 2)الگوی نگران از واکنش های آسیب زای دیگران و پیامدهای آن3 ) الگوی تلاش برای اجتناب از ایجاد آسیب و ناراحتی در دیگران 4) الگوی عدم ابراز خواست به جهت ناامیدی در برآورده شدن آن؛ به دست آمد.<br /> بحث و نتیجه گیری: الگوهای به دست آمده بر اساس نظریه های روان پویشی به ویژه روی آورد روابط موضوعی که معتقدند روابط فرد در نخستین سال های زندگی با اطرافیان درون سازی شده و در موقعیت های بزرگ سالی بازنمایی می شوند؛ و بر اساس دو مفهوم مهم "تحریف انتقال" و "اجبار به تکرار"، قابل تبیین هستند. درواقع زوج ها، در موقعیت های ارتباطی به صورت ناهشیار همان روابطی که در کودکی درون سازی کرده اند را به کار می بندند. یافته های پژوهش بر این نکته تأکیددارند که پدیدآیی تعارض های زوجین را نمی توان صرفاً در چهارچوب روابط کنونی تبیین نمود و ردیابی این مشکلات در بازنمایی های "خود – موضوع" ضروری است.

بی توجهی به سلامت زنان و اعمال خشونت خانگی علیه آنان می تواند سبب پیدایش انواع بیماری های روانی و حتی جسمانی گردد که این امر تهدیدی برای سلامت اعضای خانواده است. زنان نسبت به اعضای دیگر خانواده بیش تر در معرض خشونت، به خصوص خشونت مردان هستند. مهم ترین آسیبی که خشونت خانگی به همراه دارد ایجاد اختلال در عملکرد شناختی زنان قربانی خشونت است. خشونت خانگی به عنوان یک عامل استرس زای محیطی می تواند عملکردهای شناختی را تحت تاثیر قرار دهد، بنابراین بررسی عملکردهای شناختی در زنان آسیب دیده از خشونت های خانگی دارای اهمیت است. تاثیر خشونت بر عملکردهای شناختی از طریق سایر متغیرهای روانشناختی ممکن است رخ دهد. رهایی از موقعیت خشونت پذیری برای زنان قربانی خشونت خانگی به کیفیت عملکرد شناختی آنها وابسته است. از این رو در پژوهش حاضر، نقش واسطه ای خودتنظیمی و پریشانی روانشناختی در رابطه بین تجربه خشونت خانگی و عملکردهای شناختی مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به بررسی روابط بین متغیرهای پژوهش در یک نمونه از زنان قربانی خشونت خانگی، روش پژوهش از نوع توصیفی-همبستگی بود که رابطه بین متغیرها بر حسب اهداف پژوهش تحلیل گردیدند . جامعه تحقیق شامل زنان قربانی خشونت مراجعه کننده به واحدهای مختلف پزشکی قانونی شهر تهران در سال 1397 بودند . نمونه پژوهش ۲۰۰ نفر از مراجعه کنندگان زن به این مراکز بوده اند که به شیوه هدفمند با توجه به معیارهای ورود و خروج و پس از اخذ رضایت از آن ها انتخاب شده اند. ابزار سنجش متغیرهای پژوهش عبارت است از فرم کوتاه پرسشنامه خودتنظیمی میلر و براون (۱۹۹۹) (SSRQ) ، پرسشنامه افسردگی، اضطراب و استرس داس (۱۹۹۵) (DASS-21) ، پرسشنامه خشونت خانوادگی پور نقاش تهرانی (۱۳۸۳) و مقیاس ارزیابی شناختی مونترال (MONTREAL) (۲۰۰۵). نتایج به دست آمده توسط نرم افزارهای SPSS و LISREL تحلیل شده اند. مدل مفهومی پیشنهادی پژوهش با انجام تحلیل های مختلف آماری مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان می دهند که خشونت خانگی بر عملکردهای شناختی توسط متغیرهای واسطه ای خود تنظیمی و پریشانی روانشناختی تاثیرگذار است. با توجه به مقادیر شاخصهای برازش از قبیل RMSEA ، RMR ، GFI و ... مدل مفهومی پیشنهادی برازش یافت. پژوهش پیش رو بیانگر آن است که تجربه خشونت های خانگی در زنان به واسطه کاهش توانایی خود تنظیمی، و ایجاد پریشانی روانشناختی باعث کاهش عملکرد های شناختی در آنها می گردد. با توجه به یافته های این پژوهش، می توان با توجه دادن خانواده ها و همچنین سازمان ها و مراکز مرتبط با نگهداری و کمک به زنان قربانی خشونت به اهمیت نقش کاهش توانایی های شناختی و عوامل واسطه ای موثر بر آنها بر ادامه خشونت پذیری، با مداخلات آموزشی و درمانی، از وقوع مجدد این گونه خشونت ها پیشگیری کرد.

هدف از این مطالعه بررسی اثر روان درمانگری پویشی کوتاه مدت مبتنی بر «بن مایه تعارضی ارتباط » برافزایش رضایت زناشویی زوجین ایرانی بود. جامعه آماری شامل زنان و مردان متأهل ساکن شهر قم بودند که حداقل سه سال از زندگی مشترکشان گذشته باشد. تعداد 30 آزمودنی که به شکل داوطلبانه انتخاب شده بودند، به تصادف در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. هر دو گروه در مرحله پیش آزمون از طریق مقیاس رضایت زناشویی انریچ ارزیابی شدند. آزمودنی های گروه آزمایش دوره درمان روان پویشی کوتاه مدت مبتنی بر«بن مایه تعارضی ارتباط » را به طور کامل گذراندند. به منظور ارزیابی اثر درمان، هر دو گروه مجدداً در مرحله پس آزمون پرسشنامه رضایت زناشویی انریچ را پاسخ دادند. یافته ها نشان داد، نمرات رضایت زناشویی و خرده مقیاس ها در گروه آزمایش به طور معنی دار افزایش یافته است. نتایج این وارسی نه تنها سودمندی روان درمانگری پویشی کوتاه مدت مبتنی بر«بن مایه تعارضی ارتباط » را در کاهش مشکلات زناشویی برجسته می سازد؛ بلکه همچنین بر مبنای مفروضه های نظری این مدل درمانی، وجود مبانی این مشکلات در روابط پیشین زوجین را نیز مورد تأکید قرار می دهد.

هدف این پژوهش شناخت ابعاد روان پویشی روابط موضوعی و مکانیزم های دفاعی و تعیین نقش آن در پیش بینی اضطراب اجتماعی بود. نمونه پژوهش، شامل 558 نفر از دانشجویان دانشگاه تهران در مقاطع تحصیلی گوناگون، به روش نمونه برداری در دسترس انتخاب شد. این افراد مقیاس روابط موضوعی بل (بل، بکر و بیلینگتون، 1986)، پرسشنامه سبک های دفاعی (اندروز، سینگ و باند، 1993) و مقیاس هراس اجتماعی (کانور و دیگران، 2000) را تکمیل کردند. نتایج تحلیل همبستگی نشان داد بین اضطراب اجتماعی با ابعاد روابط موضوعی (خودمیان بینی، بیگانگی، دلبستگی ناایمن و بی کفایتی اجتماعی) و دفاع های شوخ طبعی و فرونشانی در سبک رشدیافته رابطه معنادار وجود دارد. هم چنین اضطراب اجتماعی رابطه معنادار با همه انواع دفاع های سبک رشدنایافته به غیر از دفاع انکار، داشت. نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام نیز نشان داد بی کفایتی اجتماعی، دلبستگی ناایمن، خیال پردازی درخودمانده، تفرق و پرخاشگری فعل پذیر مهم ترین پیش بینی کننده های اضطراب اجتماعی است. یافته های این بررسی شواهد پژوهشی برای الگوی تبیینی روان پویشی در آسیب های روانی فراهم کرد و همسو با نظریه های روان پویشی نشان داد کیفیت روابط موضوعی و مکانیزم های دفاعی رشد نایافته در اضطراب اجتماعی نقش بسزایی دارد.

هدف مطالعه حاضر، بررسی ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی پرسشنامه دوسوگرایی در ابراز هیجان بود. بدین منظور، فرآیند ترجمه و ترجمه معکوس برای تهیه نسخه فارسی پرسشنامه دوسوگرایی در ابراز هیجان انجام شد. از 521 نفر دانشجویان سه دانشگاه در تهران در سال تحصیلی 95-94 به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب و به پرسشنامه دوسوگرایی در ابراز هیجان، به همراه پرسشنامه های افسردگی بک و هراس اجتماعی پاسخ دادند. برای بررسی اعتبار پرسشنامه از اعتبار سازه (تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی) و اعتبار همگرا استفاده شد. برای بررسی پایایی پرسشنامه از روش های آلفای کرونباخ، پایایی دونیمه سازی، و ضریب پایایی بازآزمایی استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی پرسشنامه دوسوگرایی در ابراز هیجان، حاکی از وجود دو عامل دوسوگرایی در ابراز هیجان های مثبت و دوسوگرایی در ابراز هیجان های منفی بود. نتایج تحلیل عاملی تأییدی، مؤید ساختار به دست آمده در تحلیل عاملی اکتشافی بود و با مدل اصلی پیشنهاد داده شده پرسشنامه تفاوت داشت. ضرایب آلفای کرونباخِ کل پرسشنامه و عامل های تشکیل دهنده آن در دامنه 77/0 تا 86/0 و ضرایب اسپیرمن- بروان در دامنه 77/0 تا 88/0 بود. همچنین ضرایب پایایی بازآزمایی در دامنه 72/0 تا 79/0 به دست آمد. نتایج این مطالعه نشان داد این پرسشنامه از ویژگی های روانسنجی مناسبی در جامعه ایرانی برخوردار است.

هدف : هدف مطالعه تعیین ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی مقیاس تجربه زمانی لذّت بود. روش : روش مطالعه ارزشیابی از نوع آزمون سازی و جامعه آماری دانشجویان دانشگاه شاهد، تهران و علوم پزشکی آزاد واحد تهران به تعداد 46000 نفر بودند که از میان آن ها 521 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. برای تعیین اعتبار مقیاس از اعتبار سازه یعنی تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی و نیز اعتبار همگرا از طریق محاسبه همبستگی از پرسشنامه های افسردگی بک، استیر و براون (1996) و هراس اجتماعی کانر، دیویدسون، چرچیل، شروود، فوآ و ویزلر (2000) استفاده شد؛ و برای تعیین پایایی ضریب آلفای کرونباخ و ضریب پایایی بازآزمایی محاسبه شد. یافته ها : نتایج تحلیل عاملی اکتشافی حاکی از وجود سه عامل لذّت پایانی، انتظاری انتزاعی و انتظاری بافتاری بود. نتایج تحلیل عاملی تأییدی، مؤید ساختار به دست آمده در تحلیل عاملی اکتشافی و برتری آن بر ساختار دو عاملی پرسشنامه اصلی (لذّت پایانی و لذّت انتظاری) در نمونه ایرانی بود و χ 2 نسبی= 47/1، ریشه دوم مربعات خطای برآورد= 04/0، شاخص برازش تطبیقی= 95/0، شاخص نیکویی برازش= 94/0، شاخص نیکویی برازش تعدیل شده = 90/0 به دست آمد. ضریب آلفای کرونباخ کل مقیاس و عامل های تشکیل دهنده آن در دامنه 62/0 تا 82/0 و ضریب پایایی بازآزمایی در دامنه 71/0 تا 93/0 قرار داشت. همچنین این مقیاس همبستگی منفی معنادار، اما ضعیفی را با پرسشنامه های افسردگی بک (12/0- =r، 006/0=P) تا (21/0-=r، 0001/0=P) و هراس اجتماعی کانر (13/0- =r، 002/0=P) تا (21/0-=r، 0001/0=P) نشان داد. نتیجه گیری : نسخه فارسی مقیاس تجربه زمانی لذّت پایایی و اعتبار مناسبی دارد و در جامعه ایرانی قابل استفاده است.