سیده منصوره حکاک

اهداف باوجود اهمیت فراوان تنظیم هیجان، مقیاس های محدودی برای سنجش آن وجود دارند و هر کدام از ابزارها نیز غالباً بر جنبه خاصی از آن متمرکز است و نگاه تحولی ندارند. نظریه ذهنی سازی عاطفه محور با در نظر گرفتن نقش ذهنی سازی در تنظیم هیجان، نگاهی نوین را در اختیار پژوهشگران قرار می دهد. برخورداری از مقیاسی روا و معتبر برای سنجش این سازه در پژوهش، ضرورتی اجتناب ناپذیر است. بنابراین هدف این پژوهش ارزیابی ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی فرم کوتاه پرسش نامه ذهنی سازی عاطفه محور است. مواد و روش ها این پژوهش یک طرح توصیفی ارزشیابی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر، کلیه دانشجویان دانشگاه های تربیت مدرس، شهید بهشتی و تهران بودند. از دانشجویانی که در بهار و تابستان 1401 مشغول به تحصیل بودند، ۴14 نفر با روش نمونه گیری در دسترس ارزیابی شدند نسخه فارسی وکوتاه پرسش نامه ذهنی سازی عاطفه محور پس از طی مراحل ترجمه و بازترجمه، تنظیم و همراه با پرسش نامه 10 سؤالی شخصیت، دشواری تنظیم هیجان، رضایت از زندگی و اضطراب بک اجرا شد. برای بررسی روایی سازه از تحلیل عاملی تأییدی، روایی هم گرا و روایی واگرا از همبستگی پیرسون و برای بررسی اعتبار آن از ضریب آلفای کرونباخ، ضریب بازآزمایی و اعتبار مرکب استفاده شد. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهای SPSS نسخه 23 و R نسخه 43/1 انجام شد. یافته ها نتایج تحلیل عاملی تأییدی حاکی از برازش مدل 3 عاملی شناسایی،پردازش و ابراز هیجان بود. همبستگی های معنادار بین عوامل به دست آمده با پرسش نامه 10 سؤالی شخصیت، رضایت از زندگی ، دشواری تنظیم هیجان و اضطراب بک نیز روایی هم گرا و واگرای مقیاس را تأیید کردند. اعتبار مقیاس با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برای عوامل از 0/86 تا 0/88، ضریب بازآزمایی از 0/75 تا 0/80 و همچنین میزان اعتبار مرکب از 0/79 تا 0/82بود. نتیجه گیری به طور کلی می توان گفت نسخه فارسی فرم کوتاه پرسش نامه ذهنی سازی عاطفه محور ساختاری 3 عاملی (شناسایی، پردازش و ابراز هیجان) دارد و روایی( سازه، واگرا و هم گرا) و اعتبار لازم برای کاربرد در پژوهش های روان شناختی در جمعیت ایرانی را دارد.

علی رغم اهمیت روزافزون سازه کنترل توجه در مفهوم سازی آسیب شناسی روانی، مقیاس های معدودی برای اندازه گیری آن تهیه شده است. برخورداری از مقیاسی روا و معتبر برای پژوهش های داخلی در این حوزه، ضرورتی اجتناب ناپذیر است. هدف این پژوهش آماده سازی نسخه فارسی مقیاس سبک توجه و ارزیابی ویژگی های روان سنجی آن بود. ۴۲۶ نفر از دانشجویان با نمونه گیری در دسترس انتخاب و به شیوه برخط بررسی شدند. نسخه فارسی مقیاس حاضر پس از طی مراحل ترجمه- بازترجمه، تنظیم و همراه با پرسشنامه های کنترل توجه (دریبری و رید، 2002) و تفکر ارجاعی (اهرینگ و همکاران، 2011) اجرا گردید. روایی سازه با روش تحلیل عاملی تأییدی و روایی همگرا و واگرا با محاسبه همبستگی پیرسون بررسی شد و برای بررسی اعتبار، از ضریب آلفای کرونباخ، ضریب بازآزمایی و اعتبار مرکب استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی تأییدی حاکی از برازش مدل دو عاملی حواس پرتی/ اجتناب شناختی و تمرکز بود. همبستگی های معنادار بین عوامل به دست آمده با مقیاس های کنترل توجه و تفکر ارجاعی نیز روایی همگرا و واگرای مقیاس را تأیید کردند. اعتبار مقیاس با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ برای هر دو عامل 75/0 بود و ضریب بازآزمایی عامل حواس پرتی/ اجتناب شناختی و تمرکز به ترتیب 88/0 و 73/0 بود. همچنین میزان اعتبار مرکب نیز به ترتیب برابر با 81/0 و 84/0 بود. به طور کلی می توان گفت نسخه فارسی مقیاس سبک توجه ساختاری دو عاملی داشته و از روایی و اعتبار لازم برای کاربرد در پژوهش های روانشناختی با نمونه ایرانی برخوردار است.

اینترنت کیفیت زندگی و بهزیستی بسیاری از افراد را ارتقا می دهد امّا استفاده بیش از اندازه از آن پیامدهای نامطلوبی برای سلامت روان و رشد آنان دارد . هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه میان آسیب های دوران کودکی وتجارب تجزیه ای با اعتیاد به اینترنت بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل دانشجویان دانشگاه بین المللی امام خمینی قزوین در سال تحصیلی 1396-1395 بود.295 دانشجو به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند و به پرسشنامه های مورد نظر پاسخ دادند. ابزار پژوهش پرسشنامه اعتیاد به اینترنت یانگ، پرسشنامه تجارب تجزیه ای برنشتاین و پوتنام وپرسشنامه کودک آزاری و بی توجهی فاطمه نوروزی چهار قلعه بود. تحلیل داده ها با استفاده از همبستگی گشتاوری پیرسون و رگرسیون چند متغیره استاندارد انجام شد. نتایج نشان داد که در پسران و در دختران واریانس اعتیاد به اینترنت باآسیب های کودکی و تجارب تجزیه ای تبیین می شود. همچنین تحلیل رگرسیون در دو گروه دختر و پسر به تفکیک نشان داد که بین دو گروه از لحاظ اعتیاد به اینترنت و متغیرهای پیش بین آن تفاوت وجود دارد. در دختران هردو متغیر پیش بین، قادر به پیش بینی اعتیاد به اینترنت هستند اما در پسران تنها آسیب های کودکی قدرت پیش بینی دارد و این رابطه در پسران قوی تر از دختران است. بنابراین به منظور پیشگیری و درمان اعتیاد به اینترنت می توان مداخله هایی با تمرکز بر آسیب های کودکی و تجارب تجزیه ای انجام داد.