محمدصالح ترکستانی

امروزه توجه به تداعی معانی برند از اهمیت بسیاری برخوردار است، اما این موضوع نشان دهندة قدرت برند نیست؛ زیرا رفتار و عمل بسیاری از افراد آن گونه نیست که دربارة یک برند فکر می کنند. برخی از محققان در سال 2013 به منظور درک روابط و اتصالات موجود در میان مشتریان و برندها به معرفی رویکردی نوین در بازاریابی پرداختند و مسیر تحقیقات ارزیابی قدرت برند را هموار کردند. تکنیک نقشة رابطة برند در پی ارزیابی قدرت استراتژیک برند است. در این تکنیک علاوه بر در نظر گرفتن برند اصلی، باید برندهای رقیب را نیز در نظر داشت. مبنای اصلی جمع آوری اطلاعات، انجام مصاحبه های ساختاریافته با مشتریان و غیرمشتریان شرکت های خودروساز نامبرده بوده است. نمونه گیری به کاررفته در این پژوهش در بخش انتخاب مشتریان نمونه گیری در دسترس و در بخش انتخاب غیرمشتریان، نمونه گیری تصادفی ساده بوده است. پس از انجام مصاحبه ها و جمع آوری اطلاعات، نقشة رابطة برند برای هر سه شرکت ترسیم شده است. شناخت ادراک، احساسات و فعالیت های مشتریان در رابطه با برند و تعیین تعداد افرادی که دارای روابط مثبت، منفی و بی تفاوت با برند هستند، از کاربردهای این روش است. با توجه به نتایج، شرکت های خودروساز کره ای به دلیل داشتن بیشترین رفتار خرید مثبت مشتریان و کمترین میزان رفتار خرید منفی و بی تفاوت، در جایگاه اول قدرت برند وخودروسازان چینی در جایگاه دوم و شرکت های خودروساز ایرانی از منظر قدرت برند در جایگاه سوم قرار گرفته اند.

در دهه اخیر، بازی های دیجیتال، به عنوان گونه ای از فناوری های فرهنگی، مطالعات بسیاری را متوجه خودساخته اند. درعین حال تولید بیش ازپیش و بازار پرمخاطب بازی های دیجیتال، آن را تبدیل به یک صنعت درآمدزای بسیار بزرگ کرده است که در میان پلتفرم های مختلف بازی، بازی های موبایلی از رشد درآمدی بیشتری برخوردار بوده اند. شناخت هرچه بهتر مخاطبان این دسته از بازی ها و بررسی تمایلات و ذائقه آن ها موجب توسعه هرچه بیشتر این صنعت حیاتی در کشور می شود. لذا در این مقاله با بسط مدل فناوری محورِ تحقق انتظارات، به بررسی عوامل مؤثر بر تمایل به خرید بازیکنان موبایلی پرداخته شده است. بر اساس این مدل، بازیکن، پس از مواجهه با نسخه رایگان بازی، ادراکات خود را با انتظاراتش از بازی کرده و در صورت تحقق انتظاراتش، ارزش هایی شامل ارزش های پولی، عملکردی، هیجانی، اجتماعی و نوآورانه را ادراک می کند که این عوامل سبب رضایت و درنهایت منجر به تمایل به خرید خواهند شد. همچنین اثر متغیرهای عادت، اعتماد به کانال توزیع، جایگزین های رایگان و بررسی های آنلاین نیز بررسی شده اند. برای این امر پیمایشی در میان مخاطبین بازی «جنگ قبایل» انجام شد که 766 نمونه آماری قابل بررسی، این امکان را فراهم نمودند تا فرضیات مدل در سطوح ۹۵ و ۹۹ درصد مورد آزمون قرار گیرند. درنهایت رابطه متغیرهای رضایت، ارزش های ادراک شده پولی و هیجانی، اعتماد و عادت، با تمایل به خرید معنادار بود اما ارتباطی میان جایگزین های رایگان و بررسی های آنلاین با تمایل به خرید یافت نگردید.

تشدید جهانی سازی اقتصادهای جهان در دهه های اخیر، موجب افزایش ضرورت حضور بنگاه ها در عملیات صادرات شده و این گرایش به جهانی سازی کسب وکار، ضرورت اهمیت آگاهی از رفتار بنگاه ها در بازارهای خارجی را افزایش داده است. هدف این پژوهش، شناسایی ابعاد رفتار صادراتی و گونه های صادراتی بنگاه های صادرکننده در صنعت برق ایران است. پژوهش های پیشین در حیطه رفتار صادراتی محدود، یک سو نگر، کمی گرا و ساده انگارانه اند. این پژوهش رفتار صادراتی بنگاه را با تأسی از رویکردهای مبتنی بر منابع، رویکرد شبکه ای، کارآفرینی بین المللی و ذهنیت جهانی بررسی می کند. بدین منظور، براساس روش مطالعه موردی، مصاحبه های عمیقی با مدیران صادراتی چهار بنگاه صادراتی در صنعت برق ایران به عمل آمد. تحلیل داده ها براساس روش مطالعه موردی استیک نشان داد ابعاد رفتار صادراتی بنگاه ها، به هشت مضمون، شامل ذهنیت جهانی، رویکرد صادراتی، قابلیت بازارشناسی صادراتی، قابلیت تصویرپردازی برند، قابلیت ایجاد زنجیره ارزش شبکه ای، قابلیت یادگیری بین الملل، قابلیت کارآفرینانه مدیران طبقه بندی می شود. همچنین براساس این ابعاد، سه الگوی یادگیرندگان محتاط، راهبردگرا و شبکه سازان تجربه گرا بین چهار بنگاه مورد مطالعه شناسایی شد.تشدید جهانی سازی اقتصادهای جهان در دهه های اخیر، موجب افزایش ضرورت حضور بنگاه ها در عملیات صادرات شده و این گرایش به جهانی سازی کسب وکار، ضرورت اهمیت آگاهی از رفتار بنگاه ها در بازارهای خارجی را افزایش داده است. هدف این پژوهش، شناسایی ابعاد رفتار صادراتی و گونه های صادراتی بنگاه های صادرکننده در صنعت برق ایران است. پژوهش های پیشین در حیطه رفتار صادراتی محدود، یک سو نگر، کمی گرا و ساده انگارانه اند. این پژوهش رفتار صادراتی بنگاه را با تأسی از رویکردهای مبتنی بر منابع، رویکرد شبکه ای، کارآفرینی بین المللی و ذهنیت جهانی بررسی می کند. بدین منظور، براساس روش مطالعه موردی، مصاحبه های عمیقی با مدیران صادراتی چهار بنگاه صادراتی در صنعت برق ایران به عمل آمد. تحلیل داده ها براساس روش مطالعه موردی استیک نشان داد ابعاد رفتار صادراتی بنگاه ها، به هشت مضمون، شامل ذهنیت جهانی، رویکرد صادراتی، قابلیت بازارشناسی صادراتی، قابلیت تصویرپردازی برند، قابلیت ایجاد زنجیره ارزش شبکه ای، قابلیت یادگیری بین الملل، قابلیت کارآفرینانه مدیران طبقه بندی می شود. همچنین براساس این ابعاد، سه الگوی یادگیرندگان محتاط، راهبردگرا و شبکه سازان تجربه گرا بین چهار بنگاه مورد مطالعه شناسایی شد.

رقابت و سرعت تغییر در صنعت گردشگری موجب شده تا سازمان ها برای برنامه ریزی جذب گردشگر بیش تر نیازمند درک  مخاطب باشند. این تحقیق کاربردی و با صبغه ی ترکیبی تلاشی برای استفاده از روش نقشه مفهومی برند جهت ایجاد بینش از درک مخاطب داخلی نسبت به برند گردشگری منطقه آزاد کیش است. برای جمع آوری داده دویست نفر در سطح شهر تهران در دو گروه افراد دارای سابقه و  فاقد سابقه بازدید از منطقه آزاد کیش با نمونه گیری آسان انتخاب شدند و پس از دو مرحله مصاحبه با استفاده از اسلوب روش نقشه مفهومی برند، نقشه های ذهنی آنان ترسیم شد. با آنکه منطقه آزاد کیش شامل جزایر کیش، هندورابی، فارور بزرگ و کوچک است، جز کیش هیج تداعی مرتبط با جزایر دیگر در نقشه ها نمود نداشت. برطبق نتایج افراد دارای سابقه بازدید تعداد تداعی بیشتر و تداعی مثبت بیشتری داشتند. بیش از نیمی از تداعی های افراد فاقد سابقه بازدید مشابه افراد دارای سابقه بازدید بود. نکته قابل توجه قرارداشتن یک رسانه ی تبلیغاتی به عنوان تداعی منفی در نقشه ی افراد فاقد سابقه بازدید بود.

دنیای رقابتی امروز، تعامل شرکت ها و سازمان ها را با مشتریان خود به طور قابل توجهی تغییر و بهبود داده است. از این رو، یکی از چالش های اساسی سازمان ها، شناسایی مشتریان فعلی خود، تخصیص بهینه منابع به آنها و ایجاد تمایز بین گروه های مختلف مشتری و در نهایت سنجش و رتبه بندی هر گروه بر مبنای ارزش آن گروه است. هدف اصلی این پژوهش، مطالعه مقایسه ای بین الگوریتم های خوشه بندی به عنوان یکی از مهمترین تکنیک های داده کاوی و به کارگیری آنها در راستای سنجش ارزش مشتریان(ارزش طول عمر مشتری) است. صنعت مورد مطالعه در این پژوهش، صنعت بیمه و به صورت جزئی تر، حوزه بیمه بدنه اتومبیل است. روش پیشنهادی این پژوهش، برگرفته از روش CRISP-DM است و نیز در راستای بخش بندی و سنجش ارزش طول عمر مشتریان، از یکی از مدل های توسعه یافته RFM استفاده شده است. در این پژوهش اطلاعات نزدیک به 812 مشتری از شرکت منتخب در حوزه بیمه(بیمه بدنه خودرو) استخراج شده است و سپس با استفاده از نرم افزارهای توانمند در حوزه داده کاوی و محاسبات آماری به نام های RapidMiner وSPSS و Matlab و با به کارگیری الگوریتم های مختلف، مشتریان خوشه بندی شده اند. پس از تحلیل نتایج هر خوشه و تعیین بهترین روش خوشه بندی بر مبنای شاخص های Silhouette و SSE، به تحلیل و مقایسه ارزش مشتریان در خوشه های به دست آمده از بهترین شیوه خوشه بندی می پردازیم. در نهایت با استفاده از فرایند پیشنهادی این پژوهش می توان ارزش هر گروه از مشتریان را در صنعت بیمه به دست آورد و استراتژی های بازاریابی متناسب با هر گروه از مشتریان را ارائه نمود.

با حرکت سریع جهان به سمت شبکه های 3G و T4G استفاده کنندگان تلفن همراه به سرعت رفتار مصرف، برتری ها و سلایق خرید را تغییر می دهند. از این رو، تولیدکنندگان باید به شناختی صحیح از بازارهای هدف دست یابند و پیشنهاد فروش ویژه ای را به مشتریان عرضه کنند. با هدف دستیابی به درکی صحیح از بازار هدف، رفتار مصرف و سبک زندگی خرده بازارهای پژوهش، پس از نقد روش های سنتی و معرفی تکنیک های بخش بندی مبتنی بر شبکه های عصبی، با بهره مندی از روش دلفی فازی، متغیرهای بخش بندی بازار هدف انتخاب شد و از طریق شبکه های خودسازمان ده کوهنن، تعداد خوشه های مناسبی از جامعه آماری به دست آمد و در نهایت با استفاده از تکنیک میانگین کا و تکنیک تجمعی، به تدقیق خوشه بندی ها و بخش بندی بازار پرداخته شد. جامعه آماری این پژوهش، مصرف کنندگان تلفن همراه شهر تهران با حجم نمونه 130 نفر است. پس از جمع آوری داده ها از طریق پرسشنامه و تجزیه وتحلیل آنها، یافته ها نشان داد بازار تلفن همراه تهران در پنج خوشه دسته بندی می شود که هر یک می تواند قابلیت پیاده سازی استراتژی های بازاریابی مجزا، با در نظر گرفتن مزیت های رقابتی شرکت های حوزه ICT ، برای حداکثر سازی تقاضا و حاشیه سود، داشته باشد.

در شرایط رقابتی بازار، کسب جایگاه مناسب در ذهن مشتریان، به گونه ای که به شرکت وفادار باشند، اهمیت بسزایی دارد. امروزه شبکه های وابستگی نام تجاری، نقش مهمی در تحقیقات بازاریابی شرکت ها داشته و در زمینه تحقیقات مشتریان نیز مورد توجه قرار گرفته و با معرفی رویکرد نوین نقشه مفهومی برند توسط لوکن، کیم و مونگا (2006) مسیر تحقیقات شبکه های وابستگی نام تجاری هموار شده است. از آنجا که یکی از مهم ترین کاربردهای روش BCM، برندسازی در بازار و گسترش مطلوبیت نام تجاری است، محقق در این پژوهش قصد دارد با استخراج وابستگی های نام تجاری از وابستگی های ذهنی بیمه گزاران (مشتریان) بیمه ملت با استفاده از روش نقشه یابی مفهومی برند، نقشه مفهومی بیمه گزاران شرکت را ترسیم کند. برای استخراج وابستگی ها از روش نقشه یابی توسط مشتریان با رویکرد مستقیم استفاده شده که در آن پس از استخراج وابستگی های ذهنی مشتریان، در پنج گام مرحله نقشه یابی انجام می شود. نتایج این پژوهش، به عبارتی شبکه وابستگی های ذهنی بیمه گزاران بیمه ملت نشانگر عملکرد مطلوب نام تجاری این شرکت در مواردی مانند: برخورد خوب کارکنان، همکاری خوب کارکنان، ارائه خدمات مناسب در زمینه پوشش بیمه اتومبیل و پوشش های نو و محیط مناسب نمایندگی ها بوده است. در پایان، راهکارهایی نیز برای بهبود سطح دانش در حوزه اثربخشی نام تجاری به شرکت بیمه ملت پیشنهاد شده است.

امروزه با وجود فواید حاصل از توسعه اینترنت در صنعت گردشگری، لزوم شناخت کاملتر از مفهوم وفاداری الکترونیکی و عوامل تأثیرگذار بر آن را مورد تأکید قرار میگیرد. پژوهش حاضر به بررسی تأثیر وفاداری و اعتماد در تجارت الکترونیک بر خرید آنلاین محصولات گردشگری میپردازد. جامعه آماری این پژوهش مشتریان وبسایت یکی از دفاتر معتبر خدمات مسافرتی میباشد که به صورت اینترنتی از خدمات این شرکت استفاده کردند. به منظور توزیع پرسشنامه از روش نمونهگیری تصادفی ساده استفاده شده است. به منظور تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده گردید که حجم نمونه برابر یا 82 نفر میباشد. تجزیه و تحلیل دادهها با انجام شده و روش آماری مورد استفاده مدلسازی Smart PLS استفاده از نرمافزاری آماری معادلات ساختاری است. نتایج نشان میدهد که قابلیت وبسایت و امنیت درک شده بر اعتماد و رضایت تأثیر دارد، همچنین هزینه بر رضایت تأثیر دارد اما هزینه بر اعتماد اثری نداشت و این فرضیه رد شد، همچنین نتایج، تأثیر اعتماد و رضایت بر وفاداری را تأیید نمود.

رشته بدنه اتومبیل بر خلاف آنچه به نظر می رسد، چندان رشته سود آوری برای شرکت های بیمه محسوب نمی شود و به سمت زیان دهی در حرکت است. از این رو، پژوهش حاضر به کفایت نرخ های حق بیمه بدنه اتومبیل و تدابیری برای آنها توجه کرده و در پی بهسازی و علمی کردن هر چه بیشتر این امور است. به این ترتیب، ابتدا با شناسایی متغیرهای تأثیر گذار بر ریسک بیمه گذاران و مطابقت دادن متغیرها با داده های موجود در پایگاه داده شرکت مطالعه شده، عوامل نهایی انتخاب شدند؛ سپس ضمن عملیات پیش پردازش روی داده ها با استفاده از مدل شبکه های عصبی، طبقه خسارتی و میزان خسارت بالقوه بیمه گذاران پیش بینی شد تا شرکت های بیمه بتوانند با در نظر گرفتن آنها و ضریب خسارت مدنظرشان، نرخ های بهینه ای برای بیمه نامه ها تعریف کنند. نتایج پژوهش نشان می دهد مدل ارائه شده می تواند با دقت 91 درصد طبقه خسارتی را تخمین بزند و با دقت 87 درصد میزان خسارت بالقوه بیمه گذاران را پیش بینی کند.

تغییرات تا حدودی شدید اقتصادی از جمله افزایش نرخ ارز و تحریم های بین المللی علیه کشور ایران، لزوم توجه ویژه به امر واردات محصولات خارجی را ضروری ساخته است. پژوهش حاضر با هدف ترغیب مصرف کنندگان به عدم خرید محصولات وارداتی، سعی دارد عوامل موثر بر نگرش به محصولات وارداتی و درپی آن، قصد خرید این محصولات را شناسایی نموده و با ارائه الگویی جامع و بدیع، آن را مورد آزمون قرار دهد. این پژوهش از نوع توصیفی- پیمایشی است و با نمونه گیری خوشه ای و در دسترس، 393 نفر از مشتریان پوشاک وارداتی از کشورهای اروپایی در شهر تهران جهت مطالعه در نظر گرفته شدند. جهت تجزیه وتحلیل داده ها نیز از مدل سازی معادلات ساختاری (SEM)، تحلیل واریانس یک طرفه (ANOVA) و آزمون T با دو نمونه مستقل استفاده شد. نتایج حاکی از تاثیر مثبت "تصویر کشور مبدا" و "نیاز به تمایز" و همچنین تاثیر منفی "میهن پرستی" بر "نگرش به محصولات وارداتی" بود. اما تاثیر "نژادگرایی" بر نگرش به محصولات وارداتی معنادار نبود. همچنین علاوه بر این که نگرش به محصولات وارداتی تاثیر مستقیم، مثبت و معناداری بر "قصد خرید محصولات وارداتی" داشت، متغیرهای "کیفیت ادراکی" و "ارزش احساسی" نیز به عنوان متغیرهای میانجی این رابطه شناخته شدند.

منابع انسانی، سرمایه های اصلی و بی بدیل سازمان هستند و موفقیت و بقای سازمان به آن ها بستگی دارد. به همین دلیل تعهد عاطفی منابع انسانی نیز یکی از مهم ترین عواملی است که امروزه هدف غایی اکثر سازمان ها است. در این تحقیق، ادراک منابع انسانی از درستکاری سازمان و پیش بینی رفاه عاطفی و تعهد عاطفی در آنها، در صنعت بیمه مورد بررسی قرار گرفته است. 212 کارمند از شعب و نمایندگی های مختلف کلیه شرکت های بیمه ای در کلان شهر تهران در این تحقیق شرکت کرده اند و نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل اطلاعات با مدلسازی معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزار لیزرل، نشان می دهد که ادراک نیروی کار از درستکاری سازمان، هم به طور مستقیم و هم با میانجی گری نقش رفاه عاطفی، رابطه ای مثبت با تعهد عاطفی کارکنان دارد. در این تحقیق فرض می شود که توسعه درستکاری در سازمان (به عنوان مثال توسعه احترام متقابل و فضایی که در آن استانداردهای بالای عملکردی با فرهنگ گذشت و یادگیری از اشتباهات ترکیب می شود)، رفاه عاطفی کارکنان را بهبود بخشیده و منجر به تعهد عاطفی نیروی کار می شود.

صنعت بیمه به عنوان بخشی از صنایع مالی همواره در تلاش برای استفاده از تکنولوژی های روز در راستای توسعه بازار و افزایش سود آوری و کیفیت خدمات ارائه شده بوده است. اما این صنعت در مقایسه با سایر صنایع مشابه مالی (مانند بانکداری) به مراتب در استفاده از اینترنت ناموفق تر و کمتر توسعه یافته تر بوده است. (پانکو ، 2001 : لیستاک ، 2008 : لی و بیک 2008) بیمه صنعتی بزرگ، بروکراتیک و دارای کاغذ بازی بسیار است. این صنعت در سال 2008 بیش از 2 تریلیون دلار درآمد و بیش از 65 میلیارد دلار هزینه فرآیندهای کاغذی داشته است. (لی ، 2010) این آمار نشان می دهد که صنعت بیمه یکی از بزرگترین و مناسب ترین صنایع برای استفاده از اینترنت است. شرکت های بیمه ای که توانسته اند با تکنولوژی اینترنت به خوبی انطباق یابند شاهد بیش از 70 درصد صرفه جویی در هزینه و زمان تبادلات آنلاینشان بوده اند. به همین دلیل این صنعت در سال 2006 بیش از 20 میلیارد دلار در زمینه فناوری های جدید سرمایه گذاری نموده است. (همان منبع) یکی از دلایل اصلی عدم موفقیت شرکت های بیمه در استفاده از بیمه الکترونیک نداشتن رویکردی جامع به این پدیده است. رویگردی که هم منظر سازمان را مدنظر داشته باشد و هم منظر بیمه گذاران را به عنوان مشتریان صنعت بیمه. در این پژوهش تلاش گردید در چارچوبی یکپارچه موفقیت بیمه الکترونیک از هر دو منظر شرکت و مشتری مورد نظر قرار گرفته و روابط بین عوامل مختلف در این مدل مورد بررسی قرار گیرد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر نیروهای رقابتی بر عملکرد شرکت های بیمه خصوصی ایران با درنظرگرفتن نقش میانجی استراتژی های ترکیبی رقابتی صورت گرفته است. این پژوهش از نوع توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه معاونین و مدیران عالی شرکت های خصوصی فعال در صنعت بیمه به تعداد 190 نفر بوده و با توجه به تعداد محدود جامعه آماری، کل جامعه به صورت سرشماری مورد بررسی قرار گرفته اند. ابزار جمع آوری داده ها پرسش نامه 25 سؤالی محقق ساخته بوده که روایی آن به دو روش صوری و سازه و پایایی پرسش نامه با استفاده از روش آلفای کرونباخ تأیید گردیده است. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار Amos 22 و به روش الگوسازی معادلات ساختاری انجام شده است. نتایج فرضیه های تحقیق نشان داد که رقابت بین شرکت های موجود در صنعت بیمه و تهدید شرکت های تازه وارد به این حوزه بر انتخاب استراتژی های ترکیبی توسط آن شرکت ها تأثیر مثبت معناداری داشته است، اما قدرت چانه زنی مشتریان بر انتخاب استراتژی های ترکیبی رهبری هزینه و تمایز با هم تأثیر معنادار منفی دارد. همچنین نتایج فرضیه های دیگر نشان داد که نیروهای رقابتی موجود در صنعت بیمه با تأثیرگذاری معناداری که بر انتخاب نوع استراتژی های شرکت ها دارند، می توانند عملکرد آنها را تحت تأثیر قرار دهند.

مفهوم انبار داده از مفاهیمی است که در اواسط دهه90 میلادی، ابتدا در حوزه کامپیوتر و به سرعت در حوزه کسب وکار مطرح شد و در اندک زمانی به دلیل تاثیرگذاری عمیقی که بر سازمان داشت، توانست توجه بسیاری از صنایع را در سرتاسر جهان به خود جلب کند. یکی از صنایعی که می تواند به شدت تحت تاثیر این مفهوم، دچار دگرگونی شود، صنعت بیمه است. متاسفانه مباحث داده انباری در کشور ما بسیار مهجور مانده و در مقایسه با مفاهیم دیگر حوزه هوشمندسازی تجاری، کمتر مورد توجه قرار گرفته است. یکی از دلایل این امر، کمبود شدید مطالعات انجام شده دراین خصوص در کشور ما است. مقاله پیش رو، حاصل تحقیقی است که در راستای ارزیابی آمادگی شرکت های بیمه ایرانی برای پیاده سازی انبار داده صورت گرفته است. دراین مقاله، سعی کرده ایم در ابتدا به طور خلاصه، مفهوم انبار داده را تا حد امکان بیان کنیم و برای اینکه به مفاهیم معرفی شده، جنبه عملی بدهیم، کاربردهای آن را در صنعت بیمه بررسی کرده ایم. در ادامه نیز به معرفی مدل مورد استفاده جهت ارزیابی آمادگی پیاده سازی انبار داده پرداخته ایم و نتایج این بررسی را در سازمان مورد مطالعه (شرکت بیمه پارسیان) ارائه کرده ایم.