عبدالله ناصری طاهری

عبدالله ناصری طاهری

مدرک تحصیلی: استادیار دانشگاه الزهراء

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۲۶ مورد.
۱.

بررسی نظر و نگرش معتزله نسبت به معیارهای برتری و تساوی جویی انسانی با تاکید بر آراء و اندیشه های جاحظ(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای تاریخی سال دوازدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۲۴) 1 - 26

کلیدواژه‌ها: بنیان های اخلاقی دولت اسلامی برتری جویی معتزله

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۹ تعداد دانلود : ۱۵۸
این مقاله با روش توصیفی و تحلیلی نظر ونگرش معتزله را در باره وطن ، قوم ونژاد، تساوی جویی انسانی را با توجه به مکتب معتزله با تاکید بر اندیشه های جاحظ معتزلی مورد بررسی قرار می دهد و در این راستا، معیارهای برتری را مورد بررسی قرار می دهد و دیوارهای تبعیضی که برخی از حکومت ها به عنوان معیارهای برتری مطرح می ساختند را مورد نقد قرار می دهد.دستاورد پژوهش نشان می دهد که نگرش معتزله نسبت به مسائلی همچون وطن،نژاد بر مبنای مساله برابری و برتری می باشد.در این بین جاحظ هم همانند سایر معتزلیان برابری و تقوا را به عنوان مهمترین ارزش های دولت اسلامی بر می شمرد اگرچه او در برخی اظهار نظرها با خلفای اولیه اموی به دلیل تثبیت جایگاه های اجتماعی و طبقاتی افراد و رعایت برخی ارزشهای اسلامی مورد نظر معتزلیان همسویی دارد.
۲.

نقد و تحلیل رویکرد محققان در ادعای شکل گیری فرقه مؤمن شاهی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تاریخ و فرهنگ پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۹۹
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۵ تعداد دانلود : ۴۳۹
پس از سقوط الموت و مرگ خورشاه، کار اسماعیلیان نزاری به پایان نرسید، بلکه فرزند او، شمس الدین محمد، به همراه پیروانش به آذربایجان رفت و از آن پس دوران ستر امامان نزاری آغاز شد. پس از آن به سبب شرایط خاص سیاسیِ پیروان این طریقت، شناسایی امامان آن ها از داعیان مشکل بود. فقدان منابع و اطلاعات کافی، این ذهنیت را برای پژوهشگران به وجود آورد که انشعابی با عنوان مؤمن شاهی و قاسم شاهی در این دوران شکل گرفته است. این که بر اساس کدام مبانی نظری، پژوهشگران به ایجاد چنین انشعابی در این فرقه معتقد شده اند و آیا این انشعاب فقط در سطح نام دو امام اسماعیلی است یا در مبانی و مبادی فکری و اعتقادی آن ها، موضوع اصلی این پژوهش است. این پژوهش برآن است تا با نگاهی عینی به وقایع و حوادث مستند تاریخی و اطلاعاتی که به صورت میدانی گردآوری شده است، به تبیین تاریخی موضوع بپردازد.
۳.

مکان های مقدّس و تأثیر باورعامیانه مسیحیان نسبت به آن ها در حملات صلیبی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه تاریخ تمدن اسلامی سال چهل و هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۳ شماره ۲ 169 - 191

کلیدواژه‌ها: باور دینی عامیانه بیت المقدس جنگ صلیبی مسیح مکان های مقدس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶۱ تعداد دانلود : ۴۴۶
جنگ های صلیبی که میان پیروان دو ملّت ابراهیمی یعنی اسلام و مسیحیت روی داد، به سبب گستره زمانی (1096 1291م) و مکانی (سرزمین هایی از سه قاره آسیا، اروپا و آفریقا)، و تأثیرات گسترده بر دو طرف جنگ، تا امروز، دارای جایگاه مهمی برای مسلمانان و مسیحیان است. یکی از موضوع های مهم، تأثیر «باورهای دینی عامیانه» در این جنگ ها است. اعتقاد مسیحیان نسبت به آثار معجزه آسای «مکان های مقدس» (مانند آمرزش و شفا)، از باورهای مهم عامیانه در این زمینه است. یکی از انگیزه های مسیحیان برای حمله به سرزمین های اسلامی، اشتیاق آن ها برای زیارت مکان هایی بود که به باور آنان در «مرکز جهان» قرار داشت و یادآور حکایت های کتاب مقدس و جان فشانی مسیح و قدّیسان بود، ولی به توسط مسلمانان تسخیر شده و مورد بی حرمتی قرار گرفته بود. بی شک اگر جنگ های صلیبی در نقطه دیگری روی می داد، نه انگیزه ای برای تحمل سختی های این سفر طاقت فرسای جنگی وجود داشت و نه برای تداوم آن. اشاره پاپ در شورای کلرمون هم به سبب آگاهی از این جایگاه بوده است. در این مقاله به تأثیر باورهای عامیانه مسیحیان به این مکان های مقدس، در جنگ های صلیبی پرداخته شده است.
۴.

سیرة بنی هلال: پیدایش، نوع و تکامل آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات تاریخ اسلام سال ششم پاییز ۱۳۹۳ شماره ۲۲

کلیدواژه‌ها: سیره بنی هلال ذیاب جازیه

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ گروه های ویژه منابع و کلیات
  2. حوزه‌های تخصصی تاریخ گروه های ویژه تاریخ نگاری
تعداد بازدید : ۱۵۰۴ تعداد دانلود : ۷۲۲
این مقاله به بررسی سیرة بنی هلال می پردازد و به دنبال این پرسش است تا چگونگی پیدایش این سیره، نوع و شیوة نگارش آن و روند گسترش آن را بیان کند. این پژوهش نشان می دهد که این سیره پس از مهاجرت این قبیلة عربی از جزیرة العرب به دو صورت شفاهی و مکتوب، ابتدا در میان خود هلالیان و سپس در مناطق مختلف جهان اسلام به ویژه در مصر و مغرب رواج یافته بود، اما نگارش شرح احوال بنی هلال و ذکر وقایع و سرگذشت آن ها از نجد تا مغرب نخستین بار در سدة ششم در مغرب آغاز شد. شمار کمی از این سیره ها نیز حد فاصل سده های هشتم تا یازدهم هجری به نگارش در آمدند، با وجود این، بیش ترین آن ها در سده های دوازده و سیزده هجری قمری به استناد روایات شفاهی و با نام راویان آن مکتوب شدند. ویژگی اصلی این سیره ها که در زمرة سیره گروهی به شمار می روند و ریشه در واقعیت تاریخی نظام قبیله ای دارند، داستانی بودن آن هاست که در قالب نثر، شعر و آواز، ثبت و ضبط شده اند. مهم ترین دستاوردی که از این پژوهش حاصل می شود این است که موضوعات سیرة هلالیان به سه بخش تقسیم شده است: نخست بیان تولد قهرمانان اصلی و بیان سرگذشت جوانمردان آنان؛ دیگر سفر قهرمانان سیره از حجاز به تونس؛ و سرانجام بیان سرگذشت آنان در مغرب.
۵.

طیب بن آمر شخصیتی تاریخی یا اساطیری؟(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های تاریخی ایران و اسلام پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۱۳

کلیدواژه‌ها: اسماعیلیه فاطمیان طیب آمر مستعلویه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۴۲ تعداد دانلود : ۸۹۸
اسماعیلیان در تاریخ مذهبی خود چندین بار دچار انشقاق شده اند. مهم ترین این جدایی ها بر سر جانشینی المستنصر بالله(487-427ه.ق.) هشتمین خلیفه فاطمی در 487ه.ق. رخ داد، بدین ترتیب که گروهی از اسماعیلیان به امامت و خلافت احمد قایل شدند و به مستعلویه(مستعلیه) مشهور گردیدند و گروهی دیگر از امامت نزار پشتیبانی کردند و به نزاریه معروف شدند. اسماعیلیان مستعلوی که پس از این جدایی توسط خلافت فاطمی حمایت می شدند، در 524ه.ق و بر سر جانشینی الآمر(524-495ه.ق) مجددا دچار اختلاف شدند. گروهی از آنان قایل به امامت عبدالمجید حافظ(544-526ه.ق) پسر عموی آمر شدند و خلفای فاطمی را از این زمان تا پایان حکومت فاطمی امام می دانستند و حافظیه لقب گرفتند و گروه دیگری که به امامت و غیبت پسر خردسال آمر، معروف به طیب اعتقاد پیدا کرده و به طیبیه شهرت یافتند. فرقه ی اخیر که دیگر با توجه به پذیرش امامت عبدالمجید حافظ توسط دستگاه رسمی دعوت فاطمی، در مصر جایی نداشتند، با حمایت حکومت صلیحی یمن و بخصوص ملکه سیده اروی، که از مدت ها قبل به عنوان دست نشانده فاطمیان در جنوب عربستان فعالیت می کردند، توانست ادامه حیات دهد و حتی پس از سقوط دولت صلیحی یمن نیز برای مدتی در این سرزمین باقی بماند و در نهایت نیز با فراهم شدن شرایط به هند منتقل شود. در این میان طیب به عنوان آخرین امام و مهدی اسماعیلیان نقش و جایگاه مهمی در این مذهب دارا گردید، که این مقاله به بررسی زندگانی او می پردازد.
۶.

نگرش مذهبی مورخان مسلمان به جنگ های صلیبی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات تاریخ اسلام سال سوم پاییز ۱۳۹۰ شماره ۱۰

کلیدواژه‌ها: نگرش مذهبی جهاد بیت المقدس مورخان مسلمان ج‍ن‍گ‍ه‍ای ص‍ل‍ی‍ب‍ی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ گروه های ویژه منابع و کلیات
  2. حوزه‌های تخصصی تاریخ گروه های ویژه تاریخ نگری
تعداد بازدید : ۱۲۵۷ تعداد دانلود : ۶۳۲
جنگ های صلیبی در شرایطی آغاز شد که اوضاع نامساعد سیاسی، اجتماعی و فرهنگی به همراه درگیری های فرقه ای، بر جامعه ی اسلامی حاکم بود. محققان بر این باورند که تداوم این شرایط در دوره ی جنگ های صلیبی و پس از آن، موجب عدم رویکرد مذهبی نزد مورخان مسلمان نسبت به جنگ های صلیبی از دیرباز شده است. در پژوهش حاضر این پرسش مطرح است که نگرش مذهبی مورخان مسلمان نسبت به جنگ های صلیبی چه بود. نگارندگان، برای پاسخ به این پرسش، با به کارگیری روش توصیفی- تحلیلی و آماری نسبت به داده های تاریخی و اصطلاح-ها و واژه های مذهبی مورد استفاده در منابع آن دوره، از سوی مورخان مسلمان، و با تأکیدشان بر شاخص های مذهبی، برآن اند نشان دهند که بر اندیشه ی مورخان مسلمان راجع به جنگ های صلیبی نگرش مذهبی حاکم بود؛ و نتیجه مبین آن است که، پس از تسخیر بیت المقدس، مورخان مسلمان با انگیزه و نگاهی دینی حوادث جنگ های صلیبی را مورد پیگیری قرار دادند و این انگیزه ی دینی با ظهور فرماندهانی چون عمادالدین زنگی، نورالدین زنگی و صلاح الدین ایوبی، با تأکید بر جنبه ی جهادی این جنگ ها علیه صلیبی ها از سوی مورخان مسلمان تشدید شد.
۷.

بررسی تطبیقی نگرش و رفتار نخبگان و عالمان دینی مشرق و مغرب اسلامی درباره جنگ های صلیبی بررسی دیدگاه های غزالی، سلّمی، ابن عساکر در شرق، ابوبکر ابن العربی و محیی الدین عربی در غرب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه تاریخ اسلام سال اول پاییز ۱۳۹۰ شماره ۳ 131-152

کلیدواژه‌ها: جنگ های صلیبی اندیشه سیاسی فقیهان غزالی سلمی ابن عساکر ابوبکر ابن العربی محیی الدین ابن عربی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۰ تعداد دانلود : ۴۰۷
با بررسی اندیشه سیاسی عالمان و نخبگان مسلمانی که در روزگار جنگ صلیبی می زیستند، به انفعال شماری از آنان در برابر پدیده مهم و فراگیر حمله صلیبی می توان پی برد. اینان به رغم جایگاه اجتماعی و دینی شان، ضرورت وحدت ملی اسلامی را در رویارویی با اشغال گران صلیبی نادیده گرفتند و بیش تر به مسائل داخلی و درون دینی جامعه اسلامی پرداختند و چنانچه کسانی درباره این اشغال و تجاوز واکنشی نشان داده و امیران و رعایا را به رویارویی با آنان برانگیخته باشند، با رویکرد شریعت محور و بر پایه فقه و اخلاق و با طرح بحث «جهاد» این موضوع را دنبال کرده اند. رویکرد عالمان و نخبگان حوزه شرق اسلامی در این باره، با رویکرد نخبگان مغرب اسلامی (شمال افریقا و اندلس) متفاوت بوده است؛ عالمان مغرب که اشغال و ایستادگی مسیحیان را در برابر مسلمانان زودتر و بیش تر از مشرقیان دیده بودند، با رویکردی فعالانه به جنگ های صلیبی و اشغال شرق مدیترانه سرزمین شام پرداختند.
۸.

نگاهى به تاریخ‌نگارى مغرب اسلامى

نویسنده:
منبع: تاریخ پژوهان ۱۳۸۸ شماره ۲۰

کلیدواژه‌ها: اندلس تاریخ‌نگاری اسلامی مغرب اسلامی تاریخ‌نگاری مغرب اسلامی مورخان مسلمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۰۶
نوشتار حاضر سعى دارد در یک بررسى فشرده، ویژگى‌های تاریخ‏نگارى مغرب اسلامى (شمال افریقا و اندلس) را با تکیه بر منابع مهم آن حوزه بررسى کند. در این مقاله که با دو روی‏کرد تاریخ‏پژوهى و اطلاع‏رسانىِ تاریخى تدوین یافته، مشخصات مدرسه تاریخ‏نگارى این حوزه از جغرافیاى اسلام که کمتر براى ما شناخته است، به‏اختصار تبیین می‌شود. هم‏چنین سعى شده تاریخ‏نگاران مشهور و اثرگذار در این سرزمین به همراه منابع و متون تاریخ آنان معرفى شوند. پیش‏کسوتى اندلسیان در مقایسه با افارقه و کثرت آنان، از نکته‏هاى مهم دیگر در مدرسه تاریخ‏نگارى مغرب اسلامى است.
۹.

مبانی و ریشه های تاریخی اسلام هراسی غرب

نویسنده:
منبع: مطالعات تاریخ اسلام سال اول پاییز ۱۳۸۸ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: اسلام شناسی اسلام هراسی ج‍ن‍گ‍ه‍ای ص‍ل‍ی‍ب‍ی اس‍لام و غ‍رب برخورد تمدنها مدارای مذهبی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ اسلام
  2. حوزه‌های تخصصی تاریخ گروه های ویژه تاریخ ادیان
تعداد بازدید : ۲۴۶۰ تعداد دانلود : ۶۱۹۷
بی تردید امروزه، « اسلام هراسی » یکی از راهبردی ترین دغدغه های جهان غرب و دنیای مسیحیت است. ظهور انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی(ره) و پی آمدهای فکری و سیاسی آن در جهان معاصر، شوق مطالعه و پژوهش درباره اسلام و تشیع را به شدت افزایش داد. فروپاشی رقیب قدرتمند غرب، یعنی اتحاد جماهیر شوروی در ادامه آن و رشد حرکتهای اسلامی متأثر از اندیشه انقلاب اسلامی، عطف توجه بیشتر غرب به خاورمیانه اسلامی و بازخوانی مجدد تاریخ اسلام، خصوصاً روابط تاریخی اسلام و مسیحیت را ضروری تر نمود. نمایش چهره ای هولناک از مسلمانان و «دیگر بودگی» آنان از نظر مسیحیان، «اسلام هراسی» را روز به روز شدت بخشید. با این حال نمی توان انکار کرد که «اسلام هراسی» در یک بستر طولانی تاریخی شکل گرفته و پرورش یافته است. مسأله اساسی تحقیق حاضر آن است که خاستگاه اولیه «اسلام هراسی» چیست و مبانی فکری آن کدام است. نگارنده بر آن است که گر چه شناخت مسیحیان و غربی ها از اسلام، از رهگذر بیزانس و سیسیل و اندلس را نباید نادیده گرفت، ولی جنگهای دویست ساله مشهور به صلیبی بیشترین سهم را در شکل گیری ذهنیت تاریخی پر غلط مسیحیان داشته است. مقاله حاضر بر آن است تا نقش و جایگاه جنگهای صلیبی را که یکی از بنیادی ترین عناصر «اسلام هراسی» غرب است بررسی کند.
۱۰.

الاسس التاریخیه لنظریه صراع الحضارات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دراسات فی العلوم الانسانیه دوره ۱۵ سال ۱۴۲۹ شماره ۳ 133-142
تعداد بازدید : ۲۶۳ تعداد دانلود : ۲۳۴
ان نظریه صراع الحضارات التی طرحها صمویل هنتنغتون فی الاعوام الاخیره واستحوذت على انتباه الرای العام العالمی لیست ولیده الساعه بل ناتجه عن الاستنتاجات التاریخیه للغربیین. ای ان هذه النظریه التی تدور حول محور الصراع بین الاسلام من جهه والحضاره الیهودیه- المسیحیه المشترکه من جهه اخرى قد ارتبطت بالانطباعات والتعابیر التاریخیه للغربیین عن الاسلام والمسلمین. ان المسیحیین من انصار هذه النظریه یعتبرون الاسلام هرطقه حلت قبل 14 قرنا داخل المجتمع المسیحی وانهم لهذا السبب قاموا بتکریم وتقدیس الحروب الصلیبیه. وفی هذه المدرسه (مدرسه محاربه الغرب للاسلام ) ترسخت استنتاجات حینیه عن المفاهیم الاسلامیه وتاریخ الاسلام والتی وردت على لسان وذهن مستشرقین ومتخصصین فی الدراسات الاسلامیه مثل برنارد لویس، فی اعماق فکر معظم النخبه الغربیه. وبتعبیر اخر فان التفسیر المیکانیکی والساکن عن المفردات والمصطلحات الوارده فی الادب الاسلامی المدون اوقع الغرب فی خطا ولا یمکن ازاله هذا الخطا التاریخی بسهوله الا اذا اقر الغربیون بانه لا یمکن من خلال الرؤیه التاریخیه الحدیث عن المیتافیزیقیا بما فی ذلک التعالیم الدینیه وان یسلموا بان الاسلام هو امتداد للیهودیه والمسیحیه لکن مبادئه واسسه المعرفیه مختلفه. وانه من غیر الممکن ازاله هذا التباین.
۱۱.

نگاهی به دوران پایانی اندلس اسلامی و بررسی علل آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران بهار ۱۳۸۷ شماره ۱۸۵

کلیدواژه‌ها: عرب اندلس سقوط بربر اسلام زدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۱۵ تعداد دانلود : ۱۲۱۹
اندلس یا بخش اسلامی شبه جزیره ایبری در هشت سده حاکمیت مسلمین، فراز و نشیب بسیار داشته و از همان اوان با شکل گیری هسته های مقاومت مسیحی در برخورد با مسیحیان بود. از اواخر قرن پنجم هجری/یازدهم میلادی بخشهای وسیعی از قلمرو اندلس اسلامی به دست ایشان(مسیحیان)افتاد.این سقوط که روزگارپایانی آن بسیار خونبار ودلخراش است در یک فرایند طولانی فراهم آمد.علاوه بر آنکه مسیحیان با اتکال به حافظه تاریخی خود درباره مناسبات اسلام و مسیحیت وبا انگیزه بسیار این هدف را دنبال کردند،محیط اجتماعی مسلمانان و درگیری های قبیله ای آن ها ازآغاز استقرار مسلمین ، شدت بخش روند سقوط بود.
۱۴.

نظره حول انهیار دوله المسلمین فی الاندلس جذور اسباب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دراسات فی العلوم الانسانیه دوره ۱۲ سال ۱۴۲۶ شماره ۲ 93-99
تعداد بازدید : ۴۲۷ تعداد دانلود : ۴۱۵
عندما انتصر المسلمون على القوط فی اسبانیا فی 28 رمضان سنه 92 ه . فی وادی لکه (Guadalete) قرب شذونه (sidonia) فی جنوب غربی شبه جزیره تهافت عرب وبربر شمال افریقیا على (الاندلس) من کل حدب وصوب(1) فترک سکان شبه الجزیره منازلهم وسهول مدنهم واعتصموا بالجبال والمرتفعات(2) . واستمرت الفتوحات من شبه جزیره ایبری الى جنوب أوروبا حتى معرکه بلاط الشهداء الدامیه التی نشبت فی بواتیه (poitiers) بقرب نهر اللوار، حیث قُتل فیها قائد جیش الاسلام عبدالرحمن الغافقی فی شهر رمضان سنه 114ه /732م، ممّا أدى الى توقف الفتوحات.
۱۵.

بررسی مکتب تاریخ نگاری جنگ های صلیب : کتابشناسی و نقد و بررسی منابع تاریخی جنگ های صلیبی

نویسنده:
منبع: کتاب سال پانزدهم زمستان ۱۳۸۳ شماره ۴ (پیاپی ۶۰)
حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها مجموعه های کتابخانه ای و منابع کتابخانه ای و اطلاعاتی انواع منابع اطلاعاتی کتابشناسی ها
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی صنعت و تجارت کتاب نقد و بررسی کتاب
تعداد بازدید : ۱۷۸۳ تعداد دانلود : ۱۱۴۳

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان