طاهره فیضی

در این مقاله به منظور بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی 1 و کیفیت زندگی کاری 2 کارکنان و مدیران مدیریت توسعه منابع انسانی شرکت نفت، نخست سرمایه اجتماعی به عنوان متغیر مستقل و کیفیت زندگی کاری به عنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شده و سپس ارتباط این دو با توجه به داد ههای پرسشنامه مورد بررسی قرار گرفته است. 1998 ) از صاحبنظران سرمایه اجتماعی هستند که آن را به سه دسته ابعاد ساختاری، رابطه ای ) ناهاپیت و گوشال 3 و هنجاری تقسیم بندی می کنند که در این پژوهش به بررسی ابعاد ساختاری و رابط های سرمایه اجتماعی پرداخته شده است. در بررسی ابعاد ساختاری سرمایه اجتماعی براساس نظریات بیکر از مولف ههای اندازه، ترکیب و تمرکز شبکه های اجتماعی و بمنظور بررسی ابعاد رابطه ای بر اساس نظریات ناهاپیت و گوشال از مولفه های اعتماد، هنجارها، تعهد و پایبندی به سازمان و احساس هویت استفاده شده است، همچنین محقق مولفه ارتباط متقابل 4 را نیز به ابعاد رابطه ای سرمایه اجتماعی اضافه کرده و مورد سنجش قرار داده است. برای سنجش کیفیت زندگی کاری از مولفه های حمایت و پشتیبانی مدیران از زیردستان، نداشتن استرس شغلی، حقوق و مزایا، رضایت شغلی-استفاده از مهارتها و استقلال، روابط با همکاران، مسئولیت پذیری و مشارکت در کار وایمنی شغلی استفاده شده است. نتایج تحلیل ها نشان داد که مولف ههای نداشتن استرس و روابط با همکاران نم یتوانند کیفیت زندگی کاری کارکنان را در جامعه مورد بررسی که حدوداً 100 نفر را تشکیل می دادند اندازه گیری کنند در نتیجه از مدل پژوهش حذف شدند. تحلیل نهایی مدل نشان داد رابطه بین سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی کاری، 98 درصد است که نشان دهنده 0 فاصله دارد. بعبارت دیگر با یک واحد تغییر در / رابطه بسیار قوی است بطوریکه با همسانی (یعنی 1 ) تنها 02 0 تغییر می کند. / سرمایه اجتماعی، کیفیت زندگی کاری

در این مقاله به منظور شناسایی متغیرهای مرتبط با توانمندسازی روان شناختی کارکنان سازمان آموزش و پرورش شهر قم، نخست مدیریت مشارکتی، آموزش، فراهم کردن منابع، فراهم کردن اطلاعات، پیوند با نتایج، برانگیختگی هیجانی، پرورش تجارب برتری شخصی، ایجاد اعتماد، الگوسازی، حمایت کردن، داشتن هدف های روشن و ویژگیهای جمعیت شناختی به عنوان متغیرهای مستقل و توانمندسازی روان شناختی به عنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شده و سپس ارتباط متغیرهای مستقل و متغیر وابسته با توجه به داده های پرسش نامه مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاصل در سطح اطمینان 95% حاکی از آن است که بین آموزش، پرورش تجارب برتری شخصی و فراهم کردن منابع با توانمندسازی روان شناختی رابطه معناداری وجود ندارد و سایر متغیرها به طور مستقیم و یا غیرمستقیم با توانمندسازی روان شناختی رابطه دارند. در رابطه با متغیرهای مستقل، نتایج نشان میدهد که ارتباط میان مدیریت مشارکتی با توانمندسازی روان شناختی در سازمان نسبت به سایر متغیرها در حد بالایی قرار دارد. هم چنین طبق این نتایج، متغیر وابسته، یعنی توانمندسازی روان شناختی در حد بالایی ارزیابی شده است.

هدف این پژوهش بررسی وضعیت سرمایه اجتماعی برای شناسایی عوامل موثر بر سرمایه اجتماعی دانشگاه پیام نور، و ارایه مدل جامع سرمایه اجتماعی آن دانشگاه است. به همین جهت، نظریه های بوردیو، کلمن، و پوتنام به عنوان مبنای نظری سرمایه اجتماعی و نظریه های گرانووتر، برت و لین، به عنوان نظریه های شبکه های اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته است. با استفاده از مدل ناهاپیت و گوشال (1998) متغیرهای مورد نظر برای سرمایه اجتماعی دانشگاه پیام نور انتخاب، و مدل پژوهش از تلفیق مدل مذکور با مدل سه شاخگی میرزایی تنظیم و بر اساس آن سوالها و فرضیه های پژوهش تدوین شده است.سهم اصلی این پژوهش در گسترش ادبیات سرمایه اجتماعی نظریه آزمایی و ارایه مدل جامع سرمایه اجتماعی در یک دانشگاه دولتی ایرانی، و بومی کردن متغیرهای ابعاد سرمایه اجتماعی مدل ناهاپیت و گوشال (1998)، برای بررسی آن در یک دانشگاه دولتی ایرانی است.در این پژوهش سه دسته عوامل رابطه ای، زمینه ای و ساختاری به عنوان عوامل اصلی سرمایه اجتماعی دانشگاه پیام نور تعیین شد و با مطالعه تاثیر مولفه های این عوامل بر سرمایه اجتماعی، دو مدل برای سرمایه اجتماعی دانشگاه پیام نور تنظیم و ارایه شده است.

سرمایة اجتماعی واقعا" ایدة نویی نیست، شرایطی که موجب شده است این مفهوم به‌گونه‌ای مطرح شود تا مردم به آن فکر کنند و اهمیت و فایدة آن‌را تشخیص دهند، نو است. سرمایه اجتماعی به‌عنوان روابطی که افراد با هم ایجاد می‌کنند در دهة 1990 مفهوم مهمی شد، و در رشته‌های علوم اجتماعی مورد توجه قرار گرفت. با زمینة مساعدی که از وجود مباحث اجتماعی در حوزة سازمان و مدیریت از گذشته وجود داشته، بررسی سرمایة‌ اجتماعی در این محدوده و استفاده از آن در مطالعات سازمانی به سرعت افزایش یافته است. سرمایة اجتماعی سازمانی، به‌عنوان منبع ناشی از روابط اجتماعی درون سازمان تعریف می‌شود که از طریق گرایش به هدف جمعی و اعتماد مشترک سطوح اعضا مشخص شده است. سرمایه اجتماعی به‌عنوان ویژگی جمعی، محصول فرعی فعالیت‌های سازمانی دیگری است که مکمل عمل جمعی محسوب می‌شوند، و به‌عنوان پدیده‌های مدیریتی دارای ویژگی‌های اعتماد، هنجارها، ارزش‌ها و رفتارهای مشترک، ارتباطات، همکاری، تعهد متقابل، شناخت متقابل و شبکه‌ها است. علت توجه سازمان‌ها به سرمایه اجتماعی در سال‌های اخیر؛ اهمیت سازمان بر مبنای دانش، و رشد اقتصادی شبکه‌ای شده، می‌دانند. سرمایه اجتماعی بنابر ماهیت خود می‌تواند مزایا و معایبی برای سازمان داشته باشد، و توسعه سرمایه اجتماعی مستلزم درک هزینه‌ها و منافع نسبی ناشی از آن است که توجه به آن برای مدیران علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری در این حوزه ضروری است. هدف این مقاله معرفی مفهوم سرمایه اجتماعی و تبیین علت توجه سازمان‌ها به آن است.