علی حسین حسین زاده

گفتمان بومی سازی سازی علم جامعه شناسی تاکنون به صورت مجرد و دور از توجه به ارتباط نهاد علم جامعه شناسی با نهادهای اجتماعی مطرح شده است. تحقیق حاضر درپی آن است تا با گذر از دوآلیسم معرفت شناختی حاکم بر حوزه جامعه شناسی علم به بررسی زمینه ها و بسترهای اجتماعی لازم بومی سازی علم جامعه شناسی در ایران بپردازد و در پایان مدل مناسب «استقرار نهاد علم جامعه شناسی درون ساختارهای اجتماعی جامعه» را ارائه کند. این تحقیق در تلاش است براساس روش کیفی اسنادی با بررسی چگونگی شکل گیری مناسب «زیست جهان نهاد علم جامعه شناسی و تعامل آن با نهادهای اجتماعی»، گفتمان بومی سازی علوم انسانی با تأکید بر علم جامعه شناسی در جامعه ایران را آسیب شناسی کند. گفتمان بومی سازی علم جامعه شناسی ورای هر تعریف و توصیفی از «بومی سازی» باید راهکارها و راه حل های بهبود استقرار نهاد علم جامعه شناسی در جامعه ایران را در دستور کار خود قرار دهد؛ به عبارت دیگر، ازآنجاکه بومی سازی علم جامعه شناسی برمبنای تعاریف گوناگون باید در جامعه ایران تحقق پیدا کند، نمی تواند به رابطه و تعامل نهاد علم و ساختارها و نهاد اجتماعی و همچنین شکل گیری زیست جهان نهاد علم بی تفاوت باشد.

در هر جامعه ای، جوانان مهم ترین سرمایه های جامعه هستند. افزایش گرایش به ارتکاب جرم بین آنان، سرمایه های انسانی و اجتماعی جامعه را به فرسایش می کشاند و باعث افزایش احساس ناامنی و تنزل شاخص های توسعه در سطوح مختلف می شود. گرایش به ارتکاب جرم در بین جوانان متأثر از عوامل عدیده ای است که در این پژوهش به نقش متغیرهای آنومی اجتماعی، سرمایه ی روان شناختی و سرمایه ی فرهنگی پرداخته شده است. بر این اساس، هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی تأثیر متغیرهای سرمایه ی روان شناختی، سرمایه ی فرهنگی و آنومی اجتماعی بر گرایش به جرم جوانان 18 تا 29 سال  شهر اهواز است. روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و به لحاظ نحوه ی گردآوری داده ها، پیمایشی است. در تحقیق حاضر، از روش نمونه گیری تصادفی ساده  استفاده شده و ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه می باشد. جامعه ی آماری تحقیق حاضر جوانان 18 تا 29 سال شهرستان  اهواز به تعداد 262313  نفر بوده که از این تعداد 383 نفر با استفاده از فرمول کوکران به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. نتایج توصیفی تحقیق حاکی از آن است که میزان گرایش به ارتکاب جرم در بین جوانان شهر اهواز در حد متوسط به پایین است. همچنین، یافته های پژوهش حاضر نشان داد که بین متغیرهای سرمایه ی روان شناختی، سرمایه ی فرهنگی، آنومی اجتماعی و گرایش به ارتکاب جرم رابطه ی معنی داری وجود دارد. طبق نتایج تحلیل رگرسیونی، 21 درصد تغییرات متغیر گرایش به ارتکاب جرم متأثر از سازه ی سرمایه ی فرهنگی و بعد خوش بینی سازه ی روان شناختی است.

در این پژوهش با روش کیفی و رویکرد نظریه بنیادی سیر کاهش تعاملات و ارتباطات بین اعضای خانواده و بین خانواده ها ایرانی در چهار دهه گذشته تاکنون مطالعه شده است. روش نمونه گیری، هدفمند و با راهبرد نمونه گیری نظری انجام شده و روش جمع آوری داده ها نیز مصاحبه عمیق با 20 نفر از مشارکت کنندگان که شامل مردان و زنان و هم چنین متخصصان حوزه خانواده شهرِ دره شهر بوده است. یافته های به دست آمده با استفاده از نظریه بنیادی متشکل از مقوله هسته، یعنی فرسایش سرمایه اجتماعی درون و بین خانواده ها است که دارای پنج مقوله اصلی «کاهش شبکه های سرمایه اجتماعی بین طایفه و خویشاوندی»، «تعاملات ذره واره بین همسایگان»، «تعاملات سرد هم محله ها»، «روابط اتمیستی همشهریان» و «کاهش تعاملات بین اعضای خانواده» است. نظریه بنیادی حاصله، در قالب یک الگوی پارادایمی شامل سه بُعد شرایط، تعاملات و پیامدها ارائه شده است. درنهایت خانواده ها باید هم روابط و تعاملات چهره به چهره و هم روابط مجازی با هم داشته باشند تا سرمایه اجتماعی آن ها تقویت شده و دچار فرسایش نشود.

هدف پژوهش حاضر بررسی ارتباط بیگانگی از کار، انزوای اجتماعی و رفتارهای انحرافی با اخلاق کار می باشد. مورد مطالعه کارمندان دانشگاه شهید چمران اهواز در سال 1395 که تعداد آنها مطابق گزارش دفتر بودجه دانشگاه 762 نفر می باشد. روش تحقیق، پیمایش و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه است. نمونه گیری به روش نمونه گیری طبقه ای متناسب و حجم نمونه، با استفاده از فرمول کوکران 198 نفر تعیین شد. چارچوب نظری با استفاده از دیدگاه جامعه شناسان کلاسیک ازجمله دورکیم، وبر و مرتن طراحی شده است. تعریف مرایک و مدل او از اخلاق کار به عنوان تعریف مفهومی و عملیاتی در این پژوهش مورد استفاده قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان داد رفتارهای انحرافی در محیط کار، انزوای اجتماعی، بیگانگی از کار رابطه ی معناداری با اخلاق کار دارند. در نتیجه عدم توجه به تقویت مبانی رفتار اخلاقی در سازمان منجر به پیامدهای منفی و هزینه های اقتصادی برای سازمان خواهد شد و نیز اثرات روانی و اجتماعی آن بر روی نیروی انسانی تحمیل می گردد.

تاب آوری اجتماعی، خصیصه ذاتی و توانایی بخش ها و واحد های اجتماعی یک جامعه، به منظور کاهش آشفتگی های اجتماعی و تقلیل از هم گسیختگی ها و ایجاد شرایط مثبت و سازگار است. هدف پژوهش حاضر، بررسی میزان تاب آوری اجتماعی در میان سرپرستان خانوار شهر رامهرمز و برخی عوامل مرتبط با آن است. روش پژوهش، پیمایش و ابزار گرد آوری داده ها پرسش نامه بوده است. جامعه آماری پژوهش را سرپرستان خانوار شهر رامهرمز تشکیل می دهند که ۳۸۴ خانوار از آنها به عنوان حجم نمونه، با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. نتایج پژوهش حاضر نشان داد میانگین تاب آوری اجتماعی سرپرستان خانوار (36/87) در حد متوسط رو به بالا قرار دارد و بین متغیرهای مستقل حمایت اجتماعی ادراک شده، سرمایه فرهنگی و امید به آینده با تاب آوری اجتماعی رابطه معنی داری وجود دارد. یافته های تحلیل مسیر نشان داد اثر مستقیم و غیرمستقیم و کل سازه های حمایت اجتماعی و سرمایه فرهنگی بر مسئله تحقیق معنی دار بوده است. با مقایسه ضرایب بتاها، می توان گفت اثر کل سازه سرمایه فرهنگی (39/0) در مقایسه با دیگر متغیرهای واردشده در مدل، یعنی امید به آینده و حمایت اجتماعی، بیشتر است. درمجموع، متغیرهای یادشده توانستند 20/0 تغییرات متغیر تاب آوری اجتماعی را تبیین کنند.

آگاهی از حقوق و وظایف شهروندی شهروندان در امور جامعه از مباحث چالش برانگیز است، بر این اساس هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین اعتماد اجتماعی و آگاهی از حقوق شهروندی با نقش میانجی سرمایه سیاسی درمیان شهروندان شهر اهواز است که از دیدگا ه های جامعه شناختی در این رابطه استفاده شده است.   این پژوهش به صورت پیمایشی و ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته می باشد. جامعه آماری پژوهش شامل شهروندان 20 تا 65 سال شهر اهواز، که حجم نمونه براساس فرمول کوکران 526 نفر تعیین شد. تجزیه و تحلیل اطلاعات گردآوری شده نیز با استفاده از نرم افزار Amos و Spss انجام گرفت. ازلحاظ زمانی این پژوهش در سال 1400-1399 اجرا شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که متغیرهای اعتماد اجتماعی و سرمایه سیاسی تأثیر معناداری بر متغیر وابسته (آگاهی از حقوق شهروندی) دارد؛ هم چنین نتایج نشان داد که متغیر سرمایه سیاسی نقش میانجی را در رابطه اعتماد اجتماعی با متغیر آگاهی از حقوق شهروندی دارا می باشد. در بخش مدل اندازه گیری، ضریب آلفای کرونباخ، پایایی ترکیبی، میانگین واریانس استخراج شده و بارهای عاملی برای همه سازه های پژوهش و در بخش مدل ساختاری نیز شاخص های T-Value، ضرایب مسیر، ضریب تعیین، نشان می دهد مدل نهایی از برازندگی نتایج قابل قبولی برخوردار است. برمبن ای یافته ه ا، میانگی ن ش اخص ترکیب ی متغیرها در س طح متوس ط ارزیاب ی می ش ود. درمجموع متغیرهای پژوهش توانسته اند 55% از واریانس متغیر آگاهی از حقوق شهروندی را تبیین کنند. نتایج نشان می دهد، مدل از برازش قابل قبولی برخوردار می باشد و دو متغیر اعتماد اجتماعی و آگاهی از حقوق شهروندی از میانگین بالایی برخوردار می باشند.

در خانواده، زنان با استفاده از جدیدترین اطلاعات و دانش در رابطه با موضوعات مختلف زندگى و آموزش به دیگر اعضاى خانواده و همچنین دقت و نظارت در انجام دادن صحیح آن ها مى توانند روش هاى نوین و بهینه را جانشین باورهاى غلط و غیراقتصادى اعضاى خانواده کنند و سطح فرهنگى و اجتماعى خانواده را بیش از پیش افزایش دهند. در این پژوهش، بهره وری اقتصادی خانواده از جمله مشارکت زنان در هزینه کرد درآمد خانواده، تغییر و اصلاح رفتارهای مصرفی، نظارت زنان بر نحوه مصرف خانواده، اعمال محبت مادرانه برای ایجاد انضباط اقتصادی و آموزش رفتار درست اقتصادی به فرزندان از جنس تقسیم کار و ایفای نقش و... در خانواده مد نظر است. برای شناسایی مؤلفه های ذکر شده از نظریه های منابع، قدرت، نظریه سیستمی و توانمندسازی استفاده شده است. روش تحقیق پژوهش در جمع آوری و تجزیه و تحلیل داده ها پیمایشی بود که با استفاده از نمونه گیری طبقه ای چند مرحله ای بر 200 زن متأهل شهرستان اهواز انجام شد. تکنیک نمونه گیری استفاده شده نمونه گیری طبقه ای چند مرحله ای است. یافته ها نشان می دهند که متغیرهای مشارکت زنان در هزینه کرد درآمد خانواده، تغییر و اصلاح رفتارهای مصرفی، نظارت زنان بر نحوه مصرف خانواده، اعمال محبت مادرانه برای ایجاد انضباط اقتصادی و آموزش رفتار درست اقتصادی به فرزندان با متغیر وابسته بهره وری اقتصادی خانواده رابطه مثبت دارد. براساس نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون چند متغیری، مشارکت زنان در هزینه کرد درآمد خانواده و تغییر و اصلاح رفتارهای مصرفی از تبیین کننده های مهم بهره وری اقتصادی خانواده معرفی شد. همچنین، نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که نزدیک به 39 / 0 درصد از واریانس بهره وری اقتصادی خانواده از سوی متغیرهای تحقیق تبیین می شود.

فردگرایی مبتنی بر این واقعیت است که فرد، واحد اصلی واقعیت و معیار نهایی ارزش است. فردگرایی افقی به نوعی از فردگرایی گفته می شود که فردیت افراد در عرض هم و در تعامل با هم معنا می یابد. در فردگرایی عمودی، هویت فردی از نوع متفاوت بودن و برتری نسبت به دیگران تلقی می گردد و استقلال به معنای فردیت متمایز یافته تلقی می گردد. در تحقیقات بین فرهنگی، آمریکا و سوئد به ترتیب به عنوان سمبل فردگرایی عمودی و افقی معرفی می شوند. روش این تحقیق، پیمایش، با استفاده از ابزار پرسش نامه و حجم نمونه 420 نفر است.یافته ها نشان می دهد که نوع غالب فردگرایی در جامعه ی شهر اهواز، فردگرایی عمودی است. نتایج همچنین بیانگر ارتباط معنی دار فردگرایی و جنسیت و برخی متغیّرها نظیر تجربه های پیشین، پایگاه اجتماعی- اقتصادی و تحصیلات است. 

هدف اصلی پژوهش حاضر، ارائه الگوی پارادایمی بازسازی و بهسازی نظام استاندارد مهارت در اداره کل آموزش فنی و حرفه ای خوزستان است. با بهره گیری از روش شناسی آمیخته (کمّی، کیفی) ، تکنیک سه سویه سازی (مصاحبه، بررسی اسناد و مدارک و پرسشنامه) و روش داده بنیاد، اطلاعات مورد نیاز جمع آوری و تحلیل شدند. بر اساس داده های کمّی و کیفی به دست آمده از پژوهش، الگوی پارادایمی بازسازی و بهسازی نظام استاندارد آموزشی در استان خوزستان و شهر اهواز بر اساس روش داده بنیاد ارائه شده است. در الگوی پارادایمی، برای تبیین بهتر نظریه مطرح شده، عناصر پنجگانه مرتبط با استانداردهای آموزشی در شهر اهواز (پدیده مورد مطالعه، شرایط علّی، زمینه تأثیرگذار، عامل های مداخله گر، راهبردهای مورد نظر و پیامدها) مورد توجه قرار گرفته شده است.

هدف تحقیق: طبق گزارش های سالانه وزارت آموزش و پرورش و اداره کل آموزش و پروش استان خوزستان، بسیاری از مناطق آموزشی استان خوزستان از نظر شاخص های توسعه یافتگی علمی و آموزشی در سطح پایین تری نسبت به دیگر مناطق کشور قرار دارد. تحقیق حاضر با هدف ((بررسی عوامل اجتماعی موثر بر نابرابری آموزشی از دیدگاه معلمان استان خوزستان)) صورت پذیرفته است. روش تحقیق: روش تحقیق حاضر ((پیمایش)) است. از این رو، ابزار جمع آوری اطلاعات ((پرسشنامه))، جامعه آماری ((معلمان مقطع ابتدایی و متوسطه اول استان خوزستان))، روش نمونه گیری ((خوشه ای))، تعداد افراد نمونه ((381 نفر))، روش تجزیه و تحلیل اطلاعات ((نرم افزار 20 Spss)) و محدوده زمانی و مکانی تحقیق ((دوره های تحصیلی ابتدایی و متوسطه اول مناطق آموزش و پرورش استان خوزستان در سال های1390-1391 و 1391-1392)) می باشد. نتایج تحقیق: میان متغیرهای مستقل سرمایه فرهنگی فرزندان، سرمایه فرهنگی والدین، سرمایه اجتماعی فرزندان، سرمایه اجتماعی والدین، سرمایه اقتصادی فرزندان، سرمایه اقتصادی والدین با متغیر وابسته نابرابری آموزشی دانش آموزان همبستگی معنادار و منفی وجود دارد. همچنین نتایج حاصل از رگرسیون چند متغیره با روش گام به گام نشان می دهد که از میان متغیرهای مستقل، متغیرهای سرمایه فرهنگی فرزندان، سرمایه اجتماعی فرزندان، سرمایه اجتماعی والدین و سرمایه اقتصادی والدین (422/0= R2) واریانس متغیر وابسته نابرابری آموزشی دانش آموزان را تبیین می کنند.

هدف: این پژوهش باهدف، تبیین جامعه شناختی میزان تاثیر فرهنگ سیاسی بر مطالبه گری مدنی شهروندان اهواز، انجام شده است. روش شناسی: روش پژوهش مقاله از نوع روش کمّی «پیمایشی» می باشد که تعداد 1320000 نفر از شهروندان اهواز به عنوان جامعه آماری انتخاب و براساس فرمول کوکران، تعداد 385 نفر ازطریق شیوه نمونه گیری تصادفی ساده تعیین شدند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته می باشد که براساس روایی صوری و پایایی ازطریق آلفای گرونباخ مورد تایید قرار گرفتند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش مدل یابی معادلات ساختاری به کمک نرم افزار هایPLS و نیز SPSS استفاده شده است. یافته ها و نتایج: نتایح به دست آمده از تحلیل داده ها نشان داد: فرضیه 1: بین تعلق اجتماعی با مطالبه گری مدنی رابطه معنادری وجود دارد. فرضیه 2: بین ارتباطات و مطالبه گری مدنی رابطه معناداری وجود دارد. فرضیه 3: بین فرهنگ سیاسی تبعی و مطالبه گری رابطه معناداری وجود دارد. برای فرضیه 4، داده ها نشان داد که بین اعتماد سیاسی و مطالبه گری رابطه معناداری وجود ندارد و بنابراین فرضیه پژوهش رد گردید. فرضیه 5: بین فرهنگ محدود و مطالبه گری رابطه معناداری وجود دارد. فرضیه 6: بین فرهنگ مدنی و مطالبه گری رابطه معناداری وجود دارد. پیشنهاد می شود جهت تقویت حقوق شهروندی، فرهنگ مدنی، اعتماد و ارتباطات اجتماعی و تعلق و وابستگی اجتماعی شهروندان برنامه ریزی ، تا روحیه مطالبه گری شهروندان افزایش یافته و زمینه نقد سالم و افزایش مشارکت مدنی فراهم شود.

هدف این پژوهش، سنجش سلامت اجتماعی و برخی عوامل اجتماعی مؤثر بر آن می باشد. چارچوب نظری این پژوهش بر اساس نظریه های کییز، بودریار، لایکوک، برکمن، رز و وو می باشد. روش انجام این پژوهش کمی و از نوع پیمایشی است. جامعه آماری آن شامل کلیه دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز می باشد. حجم نمونه مورد مطالعه بر اساس فرمول کوکران 374 نفر به صورت نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم در نظر گرفته شده است. یافته های این پژوهش نشان داد که میانگین سلامت اجتماعی دانشجویان، (44/100) که این میزان نشان می دهد که میانگین سلامت آن ها در سطح متوسطی می باشد. همچنین یافته ها نشان می دهد که بین متغیرهای حمایت اجتماعی ادراک شده، رسانه های جمعی، رشته تحصیلی و جنس با سلامت اجتماعی ارتباط معناداری وجود دارد. همچنین، بین متغیر سن با سلامت اجتماعی رابطه معکوس و معناداری وجود دارد، اما بین متغیرهای عضویت در شبکه های اجتماعی و قومیت با متغیر وابسته سلامت اجتماعی ارتباط معناداری مشاهده نشده است. نتایج حاصل از رگرسیون چند متغیره نشان داد که سه متغیر (حمایت های اجتماعی ادراک شده، رسانه های جمعی و سن) درمجموع 3/10 درصد از تغییرات مربوط به سلامت اجتماعی را تبیین می کنند.

سبک زندگی مجموعه منسجمی از رفتارهاست که در قالب مصرف متجلی می شود. هدف پژوهش حاضر، مطالعه مردم نگارانه تغییرات سبک زندگی (پوشش و غذا) در فرایند توسعه شهری ایذه می باشد. در این پژوهش، 23 نفر از مطلعین کلیدی که بصورت نمونه گیری هدفمند انتخاب شده بودند، وارد مطالعه شدند. با استفاده از روش های گردآوری داده ها در مطالعه مردم نگاری (مشاهده و مصاحبه عمیق) به جمع آوری داده ها پرداخته شد. داده های بدست آمده از طریق تحلیل داده بنیاد مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند و مفاهیم، خرده مقوله ها و مقوله های اصلی استخراج گردیدند. یافته های پژوهش نشان می دهند تخته قاپو عشایر، اجرای مفاد انقلاب سفید از جمله اصلاحات ارضی، اعزام سپاه دانش به مناطق روستایی و ملی کردن جنگل ها و مراتع موجب تشدید مهاجرت های روستایی و افزایش جمعیت شهر ایذه گردید. مهاجرت به شهر و تغییر زیست بوم طبیعی به زیست بوم انسان ساخت، تغییر سبک زندگی ساکنین را به همراه داشته است. تغییر زیست بوم به تدریج تمهیدات تهیه غذا و نوع پوشش را تغییر داد و شهرنشینی به عنوان زیست بومی انسان ساخت الگوهای رفتاری «فردگرایی» و «مصرف گرایی» را جایگزین الگوهای رفتاری «جمع گرایی» و «مولد بودن» کرده است. همچنین این یافته ها نشان می دهند دگرگونی در فرهنگ و ایستارها، رواج یافتن پوشاک مدرن، ورود آموزش مدرن، گسترش بازار محلی و گسترش مجاری ارتباطی از زمینه ها و بسترهای تغییر سبک زندگی در جامعه مورد مطالعه بوده است.

دانشجویان کشور عنصر فعالی هستند که می توانند در مسائل گوناگون کشور اثرگذار باشند و عمده این اثرگذاری به حضور در صحنه و اظهارنظر در موضوعات مختلف است. میدان دادن به دانشجویان برای اظهار نظر تاکید ویژه مقام معظم رهبری (آیت الله سید علی خامنه ای) خطاب به مسئولین کشور است. هدف از این پژوهش تعیین نقش مولفه های تاثیرگذار بر شکل گیری کرسی های آزاد اندیشی در دانشگاه های آزاد اسلامی استان خوزستان می باشد. جامعه آماری تحقیق عبارت است از کلیه دانشجویان دانشگاه های آزاد اسلامی استان خوزستان 60641 دانشجو می باشد. حجم نمونه 426 دانشجو در سال تحصیلی 1402-1401 که با استفاده از جدول مورگان محاسبه شده است. در این پژوهش از روش نمونه گیری غیر احتمالی آسان استفاده شد. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است. برای تحلیل داده ها و آزمون فرضیه ها از آزمون های توصیفی و ضریب همبستگی پیرسون رگرسیون چند گانه استفاده شد. یافته های مطالعه نشان داد که، ارتقاء سطح مولفه های اعتماد اجتماعی، استفاده از رسانه های جمعی داخلی، مشارکت اجتماعی، دینداری ورزشهای اجتماعی، احساس امنیت، قومیت و پایگاه اقتصادی – اجتماعی می توانند با شکل گیری کرسی های آزاد اندیشی در دانشگاه های آزاد اسلامی استان خوزستان ارتباط دارند. در خصوص اهمیت و نقش متغیرهای مستقل در پیش بینی تغییرات متغیر وابسته، متغیر دینداری(349/0= β) ، امنیت اجتماعی (233/0= β) و مشارکت اجتماعی (135/0= β) به مراتب سهم بیشتری در مقایسه با سایر متغیرها در پیشگویی متغیر وابسته دارند.

باگسترش بلایای طبیعی، انسانی و پیامدهای گسترده ی آنها ضرورت تقویت شاخص های تاب آوری اجتماعی در بین کنشگران اجتماعی بیش از پیش احساس می شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی جامعه شناختی تعیین گرهای اقتصادی-اجتماعی تاب آوری اجتماعی در میان سرپرستان خانوار شهرستان رامهرمز انجام شده است. جامعه آماری پژوهش را تمامی سرپرستان خانوار شهر رامهرمز می دهند که بر اساس آخرین سرشماری سال ۱۳۹۵ برابر با جمعیت حدود 20/ ۱۲۷ خانوار می باشد و 384 خانوار به عنوان حجم نمونه با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. در تحقیق حاضر داده ها با استفاده از نرم افزار spss تجزیه و تحلیل شده است. یافته های توصیفی تحقیق نشان داد که میزان تاب آوری اجتماعی در بین سرپرستان خانوار شهرستان رامهرمز در حد متوسط به بالا می باشد. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که بین متغیرهای جهت گیری مذهبی، سرمایه اجتماعی و تاب آوری اجتماعی رابطه مستقیم و معنی داری وجود دارد. همچنین، بین متغیرهای سرمایه اقتصادی و تاب آوری اجتماعی در میان پاسخگویان رابطه معناداری ملاحظه نشد. نتایج تحلیل رگرسیونی نشان داد که متغیرهای وارد شده در مدل (جهت گیری مذهبی درونی، سرمایه اجتماعی شناختی، جهت گیری بیرونی مذهبی) 177/0 واریانس متغیر وابسته را تبیین می نمایند. با مقایسه ی ضرایب بتاها می توان گفت که متغیر جهت گیری مذهبی درونی با ضریب بتا 233/0بیشترین تاثیر را بر تاب آوری اجتماعی دارد.

این پژوهش باهدف مطالعه ارتباط بین سرمایه اجتماعی و سلامت اجتماعی جوانان شهر خرم آباد انجام شده  و از تئوری کییز، دورکیم و پیربوردیو استفاده گردیده است. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه جوانان 15 تا 29 سال شهر خرم آباد در سال 1398 می باشد و حجم نمونه طبق فرمول کوکران 382 نفر است که به شیوه نمونه گیری خوشه ای متناسب با حجم جامعه آماری انتخاب شده اند. روش انجام این پژوهش، پیمایش و برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه استفاده گردیده است. برای تجزیه وتحلیل داده ها، از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندمتغیره استفاده شده است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که بین متغیرهای سرمایه اجتماعی، اعتماد اجتماعی و رضایت از زندگی با سلامت اجتماعی جوانان رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد. همچنین بین بیگانگی اجتماعی با سلامت اجتماعی جوانان رابطه منفی و معناداری مشاهده گردید. نتایج به دست آمده از تحلیل رگرسیون نشان داد که 4/42 درصد از تغییرات واریانس سلامت اجتماعی به وسیله پنج متغیر سرمایه اجتماعی، اعتماد اجتماعی، بیگانگی اجتماعی، رضایت از زندگی و سن تبیین می شود.

جمهوری اسلامی ایران با اقدامی ابتکاری، مخصوصا در دهه اخیر، راهبردی را برای مقابله با تروریسم در پیش گرفته است که در ضمن مقابله با ریشه ها و مبادی فکری و اعتقادی تروریسم و تلاش برای خشکاندن ریشه ها و علل تروریسم به طور همزمان به صورت تاکتیکی و عملیاتی با مظاهر تروریسم هم مقابله نموده است و از گسترش اقدامات تروریستی جلوگیری نموده است و در این زمینه با سازمانهای بین المللی همچون اینترپل و پلیس بین الملل هم همکاری های گسترده ای داشته است. جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از کشورهایی که پدیده تروریسم با امنیت آن پیوند خورده و به شکل دوگانه ای از تروریسم آسیب دیده است؛ در عین حالی که از ابزارهای نظامی و تاکتیکی برای مقابله با مظاهر تروریسم بهره گرفته است درصدد خشکاندن ریشه های تروریسم و مقابله با عوامل به وجود آورنده اقدامات تروریستی بوده و برای مقابله با تروریسم سیاست های ویژه ای را اتخاذ کرده است . جمهوری اسلامی ایران با اقدامی ابتکاری، مخصوصا در دهه اخیر، راهبردی را برای مقابله با تروریسم در پیش گرفته است که در ضمن مقابله با ریشه ها و مبادی فکری و اعتقادی تروریسم و تلاش برای خشکاندن ریشه ها و علل تروریسم به طور همزمان به صورت تاکتیکی و عملیاتی با مظاهر تروریسم هم مقابله نموده است و از گسترش اقدامات تروریستی جلوگیری نموده است و در این زمینه با سازمانهای بین المللی همچون اینترپل و پلیس بین الملل هم همکاری های گسترده ای داشته است. جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از کشورهایی که پدیده تروریسم با امنیت آن پیوند خورده و به شکل دوگانه ای از تروریسم آسیب دیده است.

تشکیل ﮐﺮﺳﯽ ﻫﺎی آزاداﻧﺪﯾﺸﯽ ﯾﮑﯽ از ﺟدی ﺗﺮﯾﻦ ﺧﻮاﺳﺘه ﻫﺎی ﻣﻘ ﺎم ﻣﻌﻈ ﻢ رﻫﺒﺮی (حضرت آیت الله سیدعلی خامنه ای) اﺳﺖ؛ ﺑﺎ اﯾﻦ وﺟﻮد ﻫﻨﻮز اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﺒﻪ و دﻏﺪﻏﻪ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ و ﭼﻨﺎن که باید و ﺷﺎﯾﺪ اﺟﺮایی ﻧﺸﺪه اﺳﺖ. هدف پژوهش حاضر بررسی جامعه شناختی موانع شکل گیری کرسی های آزاداندیشی در دانشگاه های آزاد استان خوزستان با تأکید بر رهیافت پژوهشی (آمیخته) می باشد. حجم نمونه آماری برای بخش کمّی تحقیق بر اساس جدول مورگان 426 نفر بود که از میان 60641 نفر جامعه آماری دانشجویان دانشگاه های آزاد استان خوزستان در سال تحصیلی 1401-1402 به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. چارچوب نظری پژوهش تلفیقی از دیدگاه های مقام معظم رهبری، استاد مطهری، جامعه شناسانی مانند هابرماس و... می باشد. برای بررسی فرضیه ها از روش آمیخته و با استفاده از فن پرسش نامه محقق ساخته استفاده شده است. در بخش کیفی با سیزده نفر از صاحب نظران و مدیران کشوری، متخصصان حوزه و نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها که با برگزاری کرسی های آزاداندیشی مرتبط بودند مصاحبه های عمیق انجام شد. یافته های تحلیل داده ها براساس مراحل کدگذاری نشان داد مقوله های استخراجی با همدیگر ارتباط مفهومی دارند. نتایج پژوهش نشان داد که مدل معادلات ساختاری همه مؤلفه های کیفی استخراج شده اثر مثبت و معناداری در شکل گیری کرسی های آزاد اندیشی در دانشگاه های آزاد استان دارند.

زمینه و هدف: از آنجایی که شناسایی عوامل موثر بر گرایش به خشونت از مولفه های اصلی تعیین کننده کاهش گرایش به خشونت در زندان و جامعه است،این مقاله با هدف بررسی روند شکل گیری گرایش به خشونت و عوامل موثر بر آن را بر اساس بسط مفاهیم بنیادی گیدنز در خصوص احساس ناامنی،پیش بینی پذیری،اعتماد و اضطراب وجودی،تبیین کرده است.روش: این تحقیق به روش کمی و از طریق پیمایش انجام شده است و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران مشخص و 204 نفر از زندانیان که بین رده سنی 21 تا 58 سال هستند. به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده اند که ابزار جمع آوری داده ها،پرسشنامه محقق ساخته در قالب طیف لیکرت برای داده های ترتیبی است و برای تعیین پایایی گویه ها از ضریب آلفای کرونباخ و برای سنجش اعتبار پرسشنامه از روش تحلیل عاملی تاییدی و اعتبار صوری استفاده شده است.یافته ها:  میانگین رتبه ای احساس امنیت ، احساس امنیت اقتصادی ، احساس امنیت فرهنگی ، احساس امنیت اجتماعی و اضطراب وجودی به ترتیب برابر با 02/2، 92/1، 06/2، 03/2 ،87/1 است. همچنین تحلیل رگرسیونی هرکدام با متغیر وابسته به ترتیب41/0 و 13/0 و 39/0 و 20/0- و 43/0 است.با سطح معناداری 5 درصد تنها تاثیر چهار فرضیه ی احساس امنیت،احساس امنیت فرهنگی، احساس امنیت اجتماعی و اضطراب وجودی بر گرایش به خشونت تایید شد و آزمون معادلات ساختاری نشان می دهد که مسیر های علّی احساس امنیت(فرهنگی و اجتماعی) 69 درصد از واریانس گرایش به خشونت زندانیان را تبیین کرده است.نتیجه گیری:نتایج آزمون فرضیه ها تاثیر جدی متغیرهای اشاره شده به جزء احساس امنیت اقتصادی بر گرایش به خشونت را تایید می کنند و نتایج معادلات ساختاری نشان می دهد که احساس ناامنی فرهنگی زندانیان موجب افزایش اضطراب وجودی و تقویت گرایش به خشونت در آنان شده است. همچنین احساس ناامنی فرهنگی با تاثیرگذاری بر احساس امنیت اجتماعی و اضطراب وجودی در گرایش به خشونت زندانیان علیه خود و دیگران موثر بوده است. اما افزایش احساس ناامنی اقتصادی مستقل از احساس امنیت فرهنگی و اجتماعی، تاثیر مستقیم بر گرایش خشونت زندانیان علیه دیگران داشته است.