معصومه اسماعیلی

معصومه اسماعیلی

سمت: استادیار
مدرک تحصیلی: استادیار دانشگاه علامه طباطبایی

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۲۱ تا ۱۴۰ مورد از کل ۱۸۴ مورد.
۱۲۱.

بررسی کیفی عوامل مؤثر در سازگاری با شرایط پس از طلاق در زنان مطلقه (مطالعه پدیدارشناسانه)

کلیدواژه‌ها: سازگاری با شرایط پس از طلاق روان شناسی زنان مطلقه بررسی کیفی طلاق

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۶ تعداد دانلود : ۴۷۹
پژوهش حاضر باهدف بررسی کیفی عوامل مؤثر در سازگاری با شرایط پس از طلاق در زنان مطلقه انجام شده است. جامعه ی آماری پژوهش شامل آن دسته زنانی که بیشتر از 3 سال از طلاق آن ها گذشته و نمونه گیری به صورت هدفمند تا حد اشباع (15 زن مطلقه سازگار و 15 زن مطلقه ناسازگار) از جامعه مذکور بوده است. با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته اطلاعات مرتبط با افراد نمونه جمع آوری شدند و پس از تحلیل محتوای مصاحبه ها و کدگذاری نهایی آن ها 2 شاخص اصلی در هر گروه استخراج شدنذ: عوامل درونی و بیرونی مؤثر در سازگاری با شرایط پس از طلاق، عوامل درونی و بیرونی مؤثر در ناسازگاری با شرایط پس از طلاق. نتایج نشان داد عوامل درونی تکیه بر توانایی های خود، واقف بودن بر ارزشمندی خود، داشتن روحیه تلاشگر و صبوری در رسیدن به اهداف، مثبت اندیشی، حل کردن گذشته نامطلوب و تمرکز برساختن حال و آینده مطلوب، انجام فعالیت های موردعلاقه، اعتقاد به وجود و حمایت موجود برتر، بی نیازی روانی و تلاش برای بهبود شرایط مالی و برخورداری از مهارت های زندگی و عوامل بیرونی حضور فرزند و رضایت از این حضور، استفاده خردمندانه از منابع حمایتی موجود و استفاده خردمندانه از منابع حمایتی سازمانی از عوامل مؤثر در سازگاری با شرایط پس از طلاق در زنان مطلقه محسوب شدند.
۱۲۲.

ارائه ی الگوی تلفیقی مصاحبه ی انگیزشی با جهت گیری هستی شناسی اسلامی و انگیزه ی تغییر خشونت خانگی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مصاحبه ی انگیزشی هستی شناسی اسلامی انگیزه ی تغییر خشونت خانگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۷ تعداد دانلود : ۲۱۰
هدف: این پژوهش با هدف ارائه ی الگوی تلفیقی مصاحبه ی انگیزشی با جهت گیری هستی شناسی اسلامی و انگیزه ی تغییر خشونت خانگی انجام شد. روش: این پژوهش از نوع پژوهش های کیفی است که با استفاده از روش هرمنوتیک و تحلیل محتوا انجام شده است. منابع تحلیل جامعه کتب و مقالات مربوط به الگوی مصاحبه ی انگیزشی و مجموعه آیات قرآن کریم و آثار طباطبایی، مطهری و جوادی آملی است که تا سال 1398 منتشر شده است.یافته ها: نتایج پژوهش در بخش کیفی مبتنی بر اصول، فرایند، محتوا و فنون الگوی مصاحبه ی انگیزشی که با جهت گیری هستی شناسی اسلامی در چهاربخش ارائه گردید: که شامل 1.اصول: الف) مقاومت در برابر بازتاب اصلاحی با جهت گیری گفتگو و تدبر، جایز دانستن انتخاب، خودرهبری و مسئولیت پذیری، فهم و توکل، ب) درک انگیزه ی مراجع با اصل تمایز، چند بعدی بودن، احترام ویادآوری، ج)گوش دادن به مراجع با گوش سپاری و به گزینی و همدلی، د)توانمندسازی مراجع با اصل عدل و استوا و اصل توحید، 2.محتوا حاوی گفتگوی تغییرمدار با تمرکز بر غفلت ها، گمانه زنی، مات شدگی و خودمحوری و خودپسندی،3. فرایند شامل الف) درگیر کردن و تمرکز و فرا خواندن و طرح ریختن با آگاهی و خلوص و عمل، 4. .فنون شامل ایجاد سؤال، استماع، سکوت و جدال احسن، مواجهه، خلاصه کردن، استفاده از تمثیل و قصص، تصویرسازی های قرآنی است. نتیجه: از آن جا که در آیات قرآن کریم و آثار طباطبایی، مطهری و جوادی آملی به اصول انگیزشی و فرایند ها و محتوا و روش های هستی شناسانه ی اسلامی در ایجاد انگیزش به ویژه در باب خشونت همراستا با الگوی مصاحبه ی انگیزشی به طور کامل پرداخته شده است و این موارد در جهت فرهنگ اسلامی تفاوت های هستی شناسانه با الگوی مصاحبه ی انگیزشی دارد، بنابراین برای ارائه ی الگوی مصاحبه ی انگیزشی با جهت گیری هستی شناسی اسلامی تلفیق دو الگو کاربرد الگوی مصاحبه ی انگیزشی را اثر بخش تر خواهد کرد.
۱۲۳.

فرایند انتقال مولفه های اخلاقی از والدین به فرزندان نوجوان: یک مطالعه کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مؤلفه های اخلاقی تربیت اخلاقی والدین فرزندان نوجوان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۹ تعداد دانلود : ۲۷۳
هدف پژوهش حاضر، بررسی نحوه انتقال مؤلفه های اخلاقی از والدین به فرزندان نوجوان در فرایند تربیت اخلاق محور بود. این مطالعه به روش کیفی و با استفاده از رویکرد پدیدارشناسی انجام شد. بدین منظور 15 نفر از والدین دارای فرزندان نوجوان 13-17 ساله به روش نمونه گیری هدفمند، انتخاب شدند. تجارب والدین در انتقال مؤلفه های اخلاقی به فرزندان از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته مورد بررسی قرار گرفت. داده ها جمع آوری، ثبت و سپس کدگذاری شد و در قالب مقوله های اصلی طبقه بندی گردید. تحلیل تجارب شرکت کنندگان منجر به شناسایی 103 گزاره اولیه، 33 مضمون فرعی و 8 مضمون اصلی شد. مضامین اصلی عبارت بودند از راهبردهای پرورش شناخت و استدلال اخلاقی ، راهبردهای پرورش گرایش و بازدارندگی عاطفی اخلاقی ، راهبردهای پرورش اراده اخلاقی ، بسترسازی محیطی اخلاقی ، مؤلفه های انضباطی در تربیت اخلاق محور ، مؤلفه های ارتباطی در تربیت اخلاق محور ، روش های فعال ایجاد عملکرد اخلاقی ، روش های القایی ایجاد عملکرد اخلاقی. راهبردهای پرورش شناخت و استدلال اخلاقی، راهبردهای پرورش گرایش و بازدارندگی عاطفی اخلاقی و راهبردهای پرورش اراده اخلاقی اولین عامل زمینه ساز و بسترسازی محیطی اخلاقی به عنوان دومین عامل زمینه ساز در تربیت اخلاق محور مشخص شدند. والدین از روش های القایی و فعال برای انتقال مؤلفه های اخلاقی در تربیت اخلاق محور استفاده می کنند که این راهبردها و روش ها زمانی مؤثرتر واقع می شوند که والدین سبک فرزندپروری مسئولانه را در پیش گیرند.
۱۲۴.

پیش بینی تحول مثبت نوجوانی براساس سطح نیازهای بنیادین و پیوند والدینی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نیازهای بنیادین پیوند والدینی تحول مثبت نوجوان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۴ تعداد دانلود : ۴۹۴
هدف از پژوهش حاضر پیش بینی تحول مثبت نوجوانی بر اساس سطح نیازهای بنیادین روانشناختی و پیوند والدینی بود. پژوهش حاضر با توجه به هدف بنیادی و با توجه به ماهیت موضوع موردنظر، یک مطالعه توصیفی- همبستگی بود. جامعه موردنظر دانش آموزان مقطع متوسطه اول شهر بهمن بودند که همه آنها وارد پژوهش شدند (182 نفر). ابزارهای جمع آوری اطلاعات شامل پرسشنامه ی تحول مثبت نوجوانی گلدوف و همکاران (2014)، مقیاس نیازهای روانشناختی اساسی دسی و رایان (2000) و پرسشنامه ی پیوند والدینی پارکر (1979) بود. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه انجام گرفت. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون نشان داد که نیازهای بنیادین روانشناختی (خودمختاری، شایستگی و ارتباط) و مراقبت والدینی به صورت مستقیم، و کنترل والدینی به صورت معکوس، تحول مثبت نوجوانی را پیش بینی می کنند. در نتیجه می توان گفت که تحول مثبت نوجوانی از طریق سطح نیازهای بنیادین روانشناختی و پیوند والدینی قابل پیش بینی است.
۱۲۵.

شناسایی شاخص های تعاملات خانواده های دارای فرزند عادی

کلیدواژه‌ها: تعامل خانوادگی فرزند عادی صمیمیت عاطفی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۷ تعداد دانلود : ۲۳۶
هدف: هدف پژوهش حاضر شناسایی شاخص های تعاملات خانوادگی در خانواده های دارای فرزند عادی بود. روش : پژوهش حاضر با استفاده از رویکرد کیفی و در قالبِ روش و طرح پژوهشی زمینه ای انجام شد. روش نمونه گیری مورد استفاده در دسترس و هدفمند بود که طی آن پژوهشگر پس از شناسایی یک مدرسه مقطع اول و یک مدرسه مقطع دوم متوسطه در شهر قزوین، مبتنی بر اصل اشباع اطلاعاتی، تعداد هشت دانش آموز عادی را برای مشارکت در پژوهش انتخاب کرد و مورد مصاحبه قرار داد. همه مصاحبه ها ضبط و سپس خط به خط دست نویس شد و درنهایت با استفاده از روشِ سیستماتیک اشتراوس و کوربن (1987) تحلیل گردید. یافته ها: تحلیل تعاملات خانوادگی دانش آموزان عادی منجر به شناسایی 13 کد باز و 4 کد محوری (صمیمیت عاطفی _ فکری (زوجی و والد _ فرزندی)، برخورداری از توانمندی های ارتباطی، تسلط در به کارگیری مهارت های حل مسئله، احترام و همکاری همه جانبه و سیستماتیک) گردید. نتیجه گیری: نتایج حاصل از این پژوهش منجر به شناسایی شاخص های تعاملات خانواده های دارای فرزند عادی شد.
۱۲۶.

نقش رعایت حریمهای ارتباطی در محیط شغلی بر کیفیت روابط بین همسری زنان شاغل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: جنسیت در مرزهای ارتباطی حریمهای ارتباطی جنسیت و محیط شغلی کیفیت روابط زناشویی مسائل زنان شاغل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۵ تعداد دانلود : ۴۳۹
رعایت حریم های ارتباطی در محیط شغلی ارتباط تنگاتنگی با کیفیت روابط بین همسری زنان شاغل دارد و بر جنبه های متفاوت زندگی فرد تأثیر می گذارد. هدف این پژوهش بررسی نقش رعایت حریمهای ارتباطی در محیط شغلی بر کیفیت روابط بین همسری زنان شاغل است. این مطالعه کیفی با مشارکت 15 نفر از بانوان در مراکز توانبخشی که در شهرستان نجف آباد شاغل هستند با روش نمونه گیری هدفمند و مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت و برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش گراندد تئوری (نظریه داده بنیاد) استفاده شده است. نتایج به شناسایی چهار شناسه انتخابی، ده شناسه محوری و 36 شناسه باز منجر شد. دو مقوله اصلی عبارت است از: 1. پایداری زناشویی با زیر مجموعه های تحکیم روابط بین همسری، تأمین نیازهای احساسی همسر، همراه است. 2. تعادل کار خانواده که شامل زیرمجموعه های جداسازی نقشهای شغلی از خانوادگی، کمرنگ شدن تأثیر مشکلات شغلی بر رابطه زناشویی می شود. در نهایت الگوی رعایت حریمهای ارتباطی در محیط شغلی بر روابط بین همسری زنان شاغل هویدا گشت. یافته ها نشان می دهد رعایت حریمهای ارتباطی در محیط شغلی موجب بهبود کیفیت روابط بین همسری زنان شاغل می شود و در پی آن کیفیت زندگی زناشویی بر رعایت یا عدم رعایت حریمها در محیط شغلی اثرگذار، و رابطه ای دوسویه در این میان برقرار است. عدم رعایت حریمهای ارتباطی در محیط شغلی موجبات مشکلات زناشویی و کاهش کیفیت روابط بین همسری را فراهم می سازد که افراد راهبرد سازگارانه، ناسازگارانه و اخلاقی را پیش می گیرند. زنان شاغلی که به رعایت حریمهای ارتباطی مقید نیستند، مشغله های فکری و نگرانیهای بسیاری چون ترس و اضطراب، پرخاشگری و تعارض در مقابل همسر خویش احساس می کنند. حریم شکنی در محیط شغلی موجب آسیبهایی همچون پنهانکاری، دروغگویی، دلخوری، مقایسه گری منفی همسر، بدبینی، سوءظن و بی اعتمادی، افزایش کنترل گری، تلافی و انتقام جویی، پیمان شکنی، طلاق و در نهایت کاهش سلامت روان زوجین می گردد. آسیبهای ناشی از عدم رعایت حریمهای ارتباطی در محیط شغلی تنها به رابطه با همسر معطوف نیست و گاهی این آسیبها به شغل فرد وابسته می شود و پیامدهایی چون ترک شغل را به همراه دارد. هم چنین رعایت حریمهای ارتباطی موجب پایداری زناشویی، تعادل کار خانواده و ارتقای سلامت روان می گردد.
۱۲۷.

گفت وگوی امام موسی صدر از منظر اخلاق ارتباطی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اخلاق ارتباطی ارتباط اخلاق گفت وگو امام موسی صدر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۵ تعداد دانلود : ۳۱۷
جهان معاصر با بحران های بی سابقه ای نظیر: رکود اقتصاد جهانی، فقر گسترده، نابودی زیست محیطی، نظامی گری و افزایش روزافزون استبداد و حتی افت کلی در استانداردهای اخلاقی پیرامون ما روبرو است و برای بررسی این مسائل نیازمند پرداختن به گفت وگو، برقراری ارتباط صحیح، شکستن تقسیم بندی ها و تشویق به درک متقابل به جای نفرت هستیم و درواقع نیازمند اقدام خلاقانه برای معرفی روش های جدید برقراری ارتباط هستیم. اخلاق ارتباطی به دنبال پاسخگویی به دو سؤال اساسی است؛ یکی خیر مرکزی که در هر ارتباط به دنبال رسیدن به آن هستیم و دوم روش برقراری ارتباط. این مقاله به بررسی دو سؤال اساسی اخلاق ارتباطی اندیشمند مسلمان امام موسی صدر برآمده است که با روش تحلیل مضمون به استخراج از 12 کتاب گام به گام با امام می پردازد. پس از بررسی روش های ارتباطی ایشان از میان شیوه های برقراری ارتباط صدر نظیر به میان مردم رفتن، تحصن، به دست گرفتن اسلحه، سکوت، توازن فرهنگی آنچه به عنوان روش غالب ایشان مطرح بود «گفت وگو» شناخته شد؛ در پاسخ به سؤال دیگر اخلاق ارتباطی یعنی خیر مرکزی ارتباط چیست؟ به تقریب در گفت وگوی صدر دست یافتیم که پس از تحلیل مضمون گفت وگوی صدر به دودسته موانع تقریب که شامل بعد فردی و اجتماعی و عوامل مؤثر در تقریب که یکتاپرستی، ملی گرایی، اعتماد و صداقت است، منتج شد.
۱۲۸.

نقش ویژگی های شخصیتی و منبع کنترل سلامت در پیش بینی اضطراب کرونا در زنان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ویژگی های شخصیت منبع کنترل سلامت اضطراب کرونا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۵ تعداد دانلود : ۲۵۰
هدف این پژوهش بررسی نقش ویژگی های شخصیتی و منبع کنترل سلامت در پیش بینی اضطراب کرونا در زنان بود. پژوهش حاضر با توجه به هدف کاربردی و با توجه به ماهیت موضوع موردنظر، یک مطالعه ی توصیفی- همبستگی به شیوه پیش بینی بود. جامعه ی آماری شامل تمامی زنان منطقه 2 شهر شیراز در سال 1399 بود که نمونه ای به تعداد 200 نفر به روش در دسترس از آنها انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات شامل مقیاس ویژگی های شخصیتی نئو (مک کری و کاستا، 1989)، منبع کنترل سلامت رُز، رُز و شورت (2015) و اضطراب کرونا (علی پور و همکارارن، 1398) بود. تجزیه وتحلیل داده ها به وسیله نرم افزار آماری SPSS ورژن 26 و آزمون های همبستگی پیرسون، رگرسیون چندگانه انجام گرفت. نتایج حاصل نشان داد که ابعاد توافق پذیری، برون گرایی، انعطاف پذیری و وجدانیت و همچنین منبع کنترل سلامت درونی دارای رابطه معکوس با اضطراب کرونا بودند، بعد روان رنجور خویی و منبع کنترل سلامت بیرونی و شانس نیز دارای رابطه مثبت با اضطراب کرونا بودند. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون نیز نشان داد که از طریق چهار بعد شخصیتی (توافق پذیری، برون گرایی، انعطاف پذیری و وجدانیت) و همچنین منبع کنترل سلامت درونی می توان نمرات اضطراب کرونای زنان را به صورت معکوس پیش بینی کرد. و بعد روان رنجورخویی و منبع کنترل سلامت بیرونی و شانس توانستند نمرات اضطراب کرونا را در زنان را به صورت مستقیم پیش بینی کنند.
۱۲۹.

اثربخشی آموزش شروع پویا به روش شناختی- رفتاری بر تجربه سوگ همسران شهدای مدافع حرم استان تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اثر بخشی آموزش شروع پویا تجربه سوگ همسران شهدا تأثیر روش شناختی رفتاری بر شهدای مدافع حرم پیامدهای خانوادگی شهدای مدافع حرم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۸ تعداد دانلود : ۲۹۴
سوگ یکی از همگانی ترین واکنش های انسانی است که در همه فرهنگ ها و گروه های سنی در پاسخ به انواع مختلف فقدان، به خصوص مرگ یک عزیز اتفاق می افتد. از این رو کنارآمدن با سوگ و بازگشت دوباره به زندگی حائز اهمیت است. از این رو هدف این پژوهش اثربخشی آموزش شروع پویا به روش شناختی رفتاری بر تجربه سوگ همسران شهدای مدافع حرم استان تهران بود. جامعه آماری شامل همسران شهدای مدافع حرم استان تهران در سال تحصیلی 98 بود. ده نفر (پنج نفر گروه کنترل و پنج نفر گروه آزمایش) به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب، و به روش تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. با بهره گیری از یک طرح آزمایشی پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل، افراد در ابتدا پرسشنامه تجربه سوگ را تکمیل کردند و سپس کاربندی آزمایشی آموزش شروع پویا در هفت جلسه بر روی گروه آزمایش اجرا، و بعد از پایان جلسات پس آزمون برای هر دو گروه ارائه شد. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل کوواریانس به کمک نرم افزار SPSS22 ا
۱۳۰.

کشف عوامل تعدیل کننده اختلال نافرمانی مقابله ای کودکان: یک مطالعه ی کیفی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلیدواژه‌ها: اختلال نافرمانی مقابله ای رابطه والد- کودک عوامل تعدیل کننده

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۸ تعداد دانلود : ۵۶۵
زمینه و هدف: در سال های اخیر و هم زمان با افزایش شیوع اختلالات روانی، نگرانی در مورد سلامت روان کودکان و تأثیر آن بر رشد و عملکرد آن ها، به طور چشمگیری افزایش یافته است. سهم قابل توجهی از این نگرانی به اختلالات رفتاری کودکان اختصاص دارد. نافرمانی مقابله ای سومین اختلال رفتاری شایع در دوران کودکی به حساب می آید. ازآنجاکه مدیریت پیامدهای مخرب ناشی از این اختلال، هم جنبه درمانی داشته و هم نوعی پیشگیری محسوب می شود، متخصصان بر اهمیت ارزیابی، شناسایی و درمان به موقع این اختلال روان شناختی تأکید دارند. هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی و شناسایی عوامل تعدیل کننده اختلال نافرمانی مقابله ای در کودکان بود. مواد و روش ها: به منظور جمع آوری و تحلیل داده ها در این پژوهش از رویکرد کیفی و روش زمینه ای استفاده شد. جامعه موردمطالعه شامل تمامی والدین کودکان ۶ تا ۱۲ ساله در مقطع پیش دبستانی و ابتدایی و مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله ای در شهر اصفهان در سال ۱۳۹۸ بود. به این منظور والدین ۱۲ کودک دارای معیارهای ورود به پژوهش به صورت نمونه گیری هدفمند و با کمک دو پرسشنامه علائم مرضی کودکان، فرم والد (گادو و اسپرافکین، ۱۹۹۴) و سلامت عمومی (گلدبرگ، ۱۹۷۲) انتخاب شدند. تحلیل داده ها به روش استراوس و کوربین انجام شد. یافته ها: در تجزیه وتحلیل در مرحله کدگذاری باز ۷۳ کد اولیه و در کدگذاری محوری بر اساس شباهت موضوعی ۵ زیرمقوله و درنهایت در مرحله کدگذاری انتخابی دو مقوله عوامل والدینی و غیر والدینی به دست آمد. نتیجه گیری: مجموعه عوامل والدینی و غیر والدینی نقش مهمی در تعدیل و مدیریت رفتارهای مقابله ای کودکان به عهده دارد.
۱۳۱.

دلالت های قرآن پیرامون استعدادشناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: استعداد استعدادشناسی دلالت های قرآنی استقرا پژوهش کیفی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۶ تعداد دانلود : ۲۴۴
یکی از موضوعات و مقولات مهم و اساسی زندگی انسان که در پیشبرد اهداف فردی و اجتماعی او نقش موثر و حائز اهمیتی دارد، مفهوم استعداد و شناخت توانمندی های او است. از آنجا که قدم اول این شناخت، داشتن تعریفی مشخص از این مفهوم می باشد، پژوهش حاضر درصدد برآمد به واسطه اشراف خداوند به ساختارهای وجودی انسان، تعریف موردنظر را به شیوه کیفی و به روش استقرایی اکتشافی در قرآن کریم مورد بررسی قرار دهد. برای این منظور تک تک واژگان قرآن از طریق استقرای تام مورد بررسی قرارگرفتند و شبکه مفهومی از واژگانی که هرکدام از وجهی مفهوم استعداد را در خود دارند استخراج شد. این واژه ها عبارتند از : «فِعل»، «قَدر»، «وُسع»، «یُسر»، «عُسر»، «نِعمت»، «فَضل»، «سَبیل»، «کَلَف»، «طوع»، «وَرَث»، «عَمل»، «شَکل» و «طوق». در نهایت از جمع بندی واژگان، تعریفی از استعداد به این شرح بدست آمد: استعداد مجموعه ای از توان های ذاتی، اکتسابی عمومی و اختصاصی است که در هر کسی ذیل محدوده خاصی به نام شاکله قرار گرفته و به این صورت زمینه و اقتضای ایجاد افعال و اعمال خاصی را همراه با رغبت و اراده ای ویژه از گذر مسیری مشخص و سهل الوصول تر فراهم می-آورد. این توان ها وقتی در مسیر مختص خودشان قرارمی گیرند برای فرد وسعت و قدرت عمل بیشتری ایجاد کرده، طاقت رویارویی با مشکلات و موانع شکوفایی آن ها را به او می دهند و در نهایت این فرآیند می تواند تبدیل به عملی همسنخ با خواست و اراده الهی شود.
۱۳۲.

«تشخص» از دیدگاه غیاث الدین منصور دشتکی بر مبنای حکمت متعالیه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تشخص غیاث الدین منصور دشتکی ملاصدرا وجود معقول ثانی کلی معاد جسمانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۷ تعداد دانلود : ۲۱۶
در بیشتر کتب فلسفی مسأله ی «تشخّص»، و تعیین ملاک آن مورد بحث قرار گرفته و اقوال مختلفی از سوی فلاسفه ابراز گشته است. این پژوهش بر آن است تا نظر «غیاث الدین منصور دشتکی شیرازی» یکی از متفکران حوزه فلسفی شیراز را در باب تشخّص بررسی نماید. با تتبّع در آثار این متفکر بر مبنای تفکر صدرایی و با روش توصیفی تحلیلی مشخص می گردد که دشتکی «تشخّص» را امری اعتباری و در زمره معقولات ثانی به شمار آورده، آن را زائد بر ماهیت و داخل در هویّت شیء می داند؛ به این معنا که تشخص وجود مستقلی در خارج ندارد و همان ماهیت متشخّصه است. غیاث الدین، ثبات شخصیت انسان را در دنیا و آخرت به استمرار ماهیتش دانسته و در باب عامل تشخّص انسان دچار تهافت گویی شده است. آنچه غیاث الدین منصور را رو در روی ملاصدرا نشانده؛ این است که مبنای تشخّص در وی اصالت ماهیت است و در ملاصدرا اصالت وجود.
۱۳۳.

پدیدارشناسی تغییرات هویت همسری مادران پس از تولد اولین فرزند از دیدگاه همسرشان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: پدیدارشناسی تولد اولین فرزند تغییرات هویت هویت همسری دیدگاه همسران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۱ تعداد دانلود : ۲۶۵
هدف پژوهش حاضر بررسی تغییرات هویت همسری مادران پس از تولد اولین فرزند از دیدگاه همسرشان بود. برای دستیابی به این هدف از رویکرد کیفی و روش پدیدارشناسی توصیفی استفاده شد. جامعه موردپژوهش، پدران ساکن شهر تهران بود که از تولد اولین فرزندشان حداقل یک سال و حداکثر هفت سال گذشته باشد. نمونه‌گیری به روش هدفمند انجام شد و ۱۲ نفر شامل به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. جمع‌آوری اطلاعات از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته محقق‌ساخته و تحلیل داده‌ها با بهره‌گیری از روش تحلیل مضمون صورت پذیرفت. درنهایت یافته‌های پژوهش در قالب ۱۳ مضمون فرعی و ۳ مضمون اصلی به‌ دست آمد. مضامین مستخرج عبارت‌اند از: تغییرات نقشی (کاهش حمایت عاطفی، افزایش حمایت عاطفی، کاهش حمایت ابزاری، افزایش حمایت ابزاری و کاهش حمایت اطلاعاتی)، تغییرات قواعدی (محوریت فرزند، ارتباط با خانواده‌های اصلی و دوستان، گسترش انتظارات از همسر و افزایش توجه به خانواده) و تغییرات درونی (رشد شخصی، ویژگی‌های رفتاری و شخصیتی، تنش‌های درونی و نگرش و جهان‌بینی). نتایج به‌دست‌آمده نشان داد گروهی از مشارکت‌کنندگان تغییر هویت همسری بانوانشان را بعد از تولد فرزند، مثبت و گروهی دیگر این تغییرات را منفی تلقی می‌کنند. به نظر می‌رسد کیفیت روابط زناشویی قبل از ورود فرزند، حمایت‌های خانواده اصلی و مشارکت مرد در مسئولیت‌های والدینی و امور منزل، از عوامل تأثیرگذار بر شکل‌گیری هویت منسجم مادران در گذار به مرحله والدینی است.
۱۳۴.

شناسایی عوامل مؤثر بر پایداری خانواده کارکنان سازمان بنادر و دریانوردی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: خانواده پایدار سازمان بنادر و دریانوردی پدیدارشناسی روش تحلیل کلایزی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۸ تعداد دانلود : ۲۳۷
هدف مطالعه حاضر شناسایی عوامل مؤثر بر پایداری خانواده های کارکنان سازمان بنادر و دریانوردی جمهوری اسلامی ایران بود. این پژوهش با رویکرد کیفی و روش پدیدارشناسی انجام گرفت. نمونه موردپژوهش، هفت زوج از خانواده کارکنان شاغل در کشتی نفت کش در دریاهای آزاد خلیج فارس و عمان در سال 1399 بود که به شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده ها، از مصاحبه های نیمه ساختاریافته استفاده شد. تحلیل داده های حاصل از پژوهش با استفاده از روش تحلیل پدیدارشناسی کلایزی انجام شد. یافته ها نشان داد که عوامل مؤثر بر پایداری این خانواده ها در قالب 3 مضمون اصلی «عوامل فردی» (شامل مضامین فرعی توانمندی روانشناختی، اخلاق مداری و مشغولیت معنادار)؛ «عوامل زوجی»، (شامل مضامین فرعی عشق ورزی، حمایتگری، مشارکت مسئولانه، حل تعارض سازنده و اتخاذ نگرش سازنده نسبت به رابطه)؛ و «عوامل فرازوجی» که نشانگر منابع خانوادگی برون خانوادگی است می باشد. نتایج نشان می دهد که تاکید بر ویژگیهای خاص خانواده پایدار در قالب مختصات فرهنگ ایرانی – اسلامی که بر جمع گرایی اعتدالی، مقابله های معنوی – مذهبی، حمایت های اجتماعی، ایثار و از خودگذشتگی و دوری از فردگرایی اومانیستی تاکیده می نماید از شاخصه های بارز ثبات ازدواج می باشد. درنتیجه پیشنهاد می گردد از یافته های پژوهش حاضر در برنامه ریزی ها و اقدامات پیشگیرانه و مداخله ای جهت استحکام این خانواده ها مورداستفاده قرار گیرد.
۱۳۵.

الگوهای ارتباطی در زنان دارای تعارض زناشویی: یک مطالعه کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: الگوهای ارتباطی پدیدارشناسی تعارض زناشویی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۴ تعداد دانلود : ۳۰۱
پژوهش حاضر با هدف شناسایی الگوهای ارتباطی زنان دارای تعارض زناشویی انجام شد. روش پژوهش، کیفی و از نوع پدیدارشناسی بود. جامعه پژوهش را زنان دارای تعارض زناشویی در دسترس شهر تهران در سال 1399 تشکیل داد و جامعه برابر با نمونه بود. با استفاده از نمونه گیری هدفمند و با توجه به ملاک های ورود به پژوهش، زنان دارای تعارض زناشویی انتخاب شدند و نمونه گیری تا اشباع داده ها ادامه یافت. در مجموع 15 تن به وسیله مصاحبه نیمه ساختار یافته مورد مطالعه قرار گرفتند و تجزیه و تحلیل یافته ها با روش کلایزی انجام گرفت. مضامین اصلی در پژوهش حاضر، شامل دو مضمون اصلی «الگوهای ارتباطی ناسازگارانه» - شامل مضامین فرعی «تبادلات جسمانی منفی»، «تبادلات کلامی منفی»، «تبادلات هیجانی منفی»، «دشواری در ابراز احساسات»، «واکنش نامطلوب به اشتباه همسر»، «عدم توجه به فرآیند بازخورد»، «روابط زناشویی ناکارآمد»، «واکنش ناکارآمد به مشکلات»، «دشواری در بیان خواسته ها»، «گفتگوی غیرمؤثر»، «عدم همکاری» و «همزیستی»  و «الگوهای ارتباطی سازگارانه»  شامل مضامین فرعی: «واکنش مطلوب به اشتباه»، «ارتباط غیرکلامی مؤثر»، «واکنش کارآمد به مشکلات»، «سهولت در ابراز خواسته ها» و «گفتگوی مؤثر» بود. یافته های پژوهش حاکی از تجلی تعارض زناشویی در ابعاد مختلف زندگی زنان دارای تعارض، از قبیل: الگوهای حل مسأله، ابراز خواسته ها، شیوه و حیطه های گفتگو و تقسیم وظایف آن ها بود. از طرفی، برخی مشارکت کنندگان قادر به حفظ الگویی مثبت در زمینه هایی از قبیل ارتباط غیرکلامی و ابراز خواسته ها بودند.
۱۳۶.

در آمدی بر الگوی مشاوره ای تغییر زبانی در تعهد شغلی مبتنی بر تجربیات هستی شناسانه کارکنان سازمان های پویای اقتصادی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: الگوی مشاوره ای تغییرات زبانی تعهد شغلی هستی شناسی سازمان پویای اقتصادی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۰ تعداد دانلود : ۲۰۶
تحولات زبانی و گفتمانی درخصوص ارزش های حاکم بر تعهد شغلی و نقش آن در توسعه فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی کشور؛ مقوله تعهد شغلی را به یکی از جدی ترین و مهم ترین مسائل سازمانی و مدیریت منابع انسانی تبدیل کرده است. ازاین رو، هدف پژوهش حاضر، تدوین الگوی مشاوره ای تغییر زبانی در تعهد شغلی مبتنی بر تجربیات هستی شناسانه کارکنان سازمان های پویای اقتصادی است. پژوهش حاضر به لحاظ روش شناسی از نوع کیفی و به روش نظریه داده بنیاد و ازطریق نمونه گیری هدف مند صورت گرفته است. جامعه موردپژوهش را کارمندان استان اصفهان تشکیل داده اند. با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته، داده ها جمع آوری و پس از تحقق اشباع نظری در مصاحبه 25، به منظور تحلیل داده ها از روش نظریه زمینه ای استفاده شد. همچنین برای اعتباریابی داده ها از فن مثلث سازی در پژوهش استفاده شد. یافته های پژوهش حاکی از شناسایی 350 کد اولیه، 41 کد باز، 11 کد محوری و 4 کد انتخابی بود که به صورت کلی در چهار محور: 1. پویایی های هستی شناسانه (شامل طبقات ادراک هستی محور و عملکرد هستی محور)، 2. پویایی های جهت دهنده و تعادل بخش (شامل طبقات آگاهی از تناسب، آگاهی از مسئولیت خود، آگاهی از تعهد و رفع موانع انگیزش)، 3. پویایی های تداوم بخش (شامل طبقات انعطاف پذیری و نظارت تعهدمحور) و 4. پویایی های تقویت کننده (شامل حمایت گری، خودمختاری تعهد محور و ایجاد پیوستگی رضایت بخش) دسته بندی شدند. نتایج حاصل از تجزیه وتحلیل داده ها بیانگر آن است که تحقق تغییر زبانی در تعهد شغلی، منوط به بازنگری در معنا و مفهوم تعهد، ایجاد هستی شناسی جدید درباب افق تعهد و نیز تأکید بر عاملیت انسان و نقش گذاری در گستره هستی است و این امر به نوبه خود می تواند تعهد شغلی را که از مهم ترین عوامل موفقیت یک سازمان است، تحت تأثیر قرار دهد.
۱۳۷.

نقش واسطه ای ناگویی خلقی در رابطه بین طرحواره های ناسازگار اولیه و رفتارهای خودآسیب رسان در نوجوانان

تعداد بازدید : ۳۲۵ تعداد دانلود : ۲۶۹
پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش واسطه ای ناگویی خلقی در رابطه بین طرحواره های ناسازگار اولیه و رفتارهای خودآسیب رسان در نوجوانان انجام شد. روش پژوهش حاضر توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه ی نوجوانان پسر مقطع دوم متوسطه منطقه لوداب تشکیل دادند، که در سال تحصیلی 1400 مشغول به تحصیلی بودند. از بین جامعه آماری 210 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای تک مرحله ای انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های ناگویی خلقی خلقی تورنتو(1986)، طرحواره های ناسازگار یانگ (YSQ) و آسیب به خود – سانسون و همکاران (SHI)استفاده شد. بعد از جمع آوری و استخراج داده ها، نمرات شرکت کنندگان با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون چند گانه و تحلیل مسیر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های مسیرهای رابطه مستقیم پژوهش نشان داد که بین رفتار خود آسیب رسان با طرحواره های محرومیت هیجانی، رهاشدگی/بی ثباتی، بی اعتمادی/بدرفتاری، انزوای اجتماعی/بیگانگی، نقص/شرم، شکست، وابستگی/ بی کفایتی، آسیب پذیری در برابر ضرر و بیماری، گرفتار/خویشتن تحول نیافته، اطاعت، ایثار، بازداری هیجانی، معیارهای سرسختانه، استحقاق/ بزرگ منشی و خویشتن داری/ خودانضباطی همبستگی معناداری وجود دارد. همچنین بین رفتار خودآسیب رسان با ناگویی خلقی و خرده مقیاس های دشواری در تشخیص احساسات، دشواری توصیف احساسات و تفکر با جهت گیری خارجی همبستگی مثبت معناداری وجود دارد. نتایج رابطه غیرمستقیم نشان داد که ناگویی خلقی نقش واسطه ای معناداری در رابطه بین طرحواره های ناسازگار اولیه و رفتارهای خودآسیب رسان در نوجوانان ایفا می کند.
۱۳۸.

بررسی تغییرات هویتی مادران در مواجهه با آشیانه خالی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مادران آشیانه خالی هویت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۲ تعداد دانلود : ۲۶۳
پژوهش حاضر با رویکرد کیفی و روش پدیدارشناسی توصیفی و با هدف بررسی تغییرات هویتی مادران در مواجهه با آشیانه خالی انجام شد. جامعه ی مورد پژوهش مادران ساکن شهر تهران با دامنه ی سنی 45 تا 65 سال بودند که حداقل یک سال و حداکثر 5 سال از ترک آخرین فرزندشان از منزل گذشته باشد. نمونه گیری به صورت هدفمند تا اشباع اطلاعاتی داده ها ادامه یافت و در نهایت 11 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شد و تحلیل داده ها با روش تحلیل مضمون صورت گرفت. یافته های حاصل از پژوهش شامل 3 مضمون اصلی و 20 مضمون فرعی است. مضامین به دست آمده عبارت اند از: مسائل مربوط به فرزندان (تغییر فضای خانه، نگرانی برای آینده فرزندان، استقلال فرزندان)، پیامدهای منفی در زندگی مادران (حس پیری، تنهایی، حس خلأ، دل تنگی، سردرگمی، بی هویتی، بی حوصلگی و افسردگی، از دست رفتن استقلال)، پیامدهای مثبت در زندگی مادران (افزایش خودمراقبتی، افزایش حمایت همسر و حس نزدیکی، خودسازی، افزایش روابط اجتماعی، افزایش اوقات فراغت و تفریح، پیشرفت شخصی، مثبت نگری، بهبود رابطه جنسی، کم شدن مسئولیت در قبال فرزندان). نتایج نشان داد که تعداد بیشتری از شرکت کنندگان رفتن فرزندان از منزل را رویدادی مثبت در نظر گرفتند و حمایت های همسر بعد از رفتن فرزندان عامل مهم و تأثیرگذار در عملکرد مثبت مادران در دوران آشیانه خالی است.
۱۳۹.

طراحی و اعتباریابی الگوی تعاملات والد- فرزندی مبتنی بر آموزه های قرآنی با تمرکز بر رویکرد سهم گذاری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: الگوی تعاملات والد - فرزندی آموزه های قرآنی رویکرد سهم گذاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۱ تعداد دانلود : ۱۹۴
هدف از پژوهش حاضر، بررسی و تحلیل ویژگی های محتوایی الگوی تعاملات والد- فرزندی مبتنی بر آموزه های قرآنی با تمرکز بر رویکرد سهم گذاری است. برای انجام دادن پژوهش از روش تحلیل محتوای کیفی استفاده کرده و گردآوری داده ها را با استفاده از اسناد مکتوب انجام داده ایم. جامعه تحقیق، قرآن کریم و تفسیر نور را شامل می شود. واحدهای تحلیل در این پژوهش، آیه های مرتبط با تعاملات والد- فرزندی هستند که ابتدا به شیوه هدفمند از قرآن و سپس از تفسیر نور انتخاب شده اند و برای تحلیل داده ها از شیوه تحلیل مضمون استفاده شده است. پس از انجام دادن کدگذاری ها با محور عاملیت انسان سهم گذار، دو مضون فراگیر مسئولیت های والدین و مسئولیت های فرزندان به دست آمد و بر همین اساس، شش مضمون سازمان دهنده، هجده مضمون پایه و 64 مصداق برای مسئولیت های والدین استخراج شد. یافته ها نشان می دهد مضامین سازمان دهنده مسئولیت های والدین درقبال فرزندان، شامل تکریم فرزند، تربیت دینی فرزند، توانمندسازی فردیِ فرزند، توانمندسازی اجتماعی فرزند، اعتقاد به تولید و توسعه نسل، و مراقبت از فرزند است؛ علاوه بر آن، دو مضمون سازمان دهنده، شش مضمون پایه و شانزده مصداق برای مسئولیت های فرزندان استخراج شد. یافته ها نشان می دهد مضامین سازمان دهنده مسئولیت های فرزندان درقبال والدین، شامل احسان و اطاعت هستند. واژه «احسان» به دلیل وسعت معناییِ چشمگیر آن، مضامینی همچون انفاق به والدین، دعاکردن برای والدین، قدرشناسی از والدین، تواضع دربرابر والدین، احترام گزاردن به والدین و گفتار کریمانه با والدین را دربر می گیرد. درنهایت، این مضامین به صورت شبکه تارنما ترسیم و روابط آن ها درقالب الگو نشان داده شده است. اعتباریابی درونی الگو نیز با استفاده از روش دلفی انجام شده است و نشان می دهد الگو از روایی محتوایی زیادی برخوردار است.
۱۴۰.

بررسی اثربخشی مرور زندگی با جهت گیری هستی شناسی اسلامی بر کاهش تعارضات زناشویی زنان دارای همسر معتاد در بحران زلزله کرمانشاه(مقاله ترویجی حوزه)

کلیدواژه‌ها: مرور زندگی هستی شناسی اسلامی تعارض زناشویی اعتیاد بحران زلزله

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۷ تعداد دانلود : ۱۴۴
هدف این پژوهش، بررسی اثربخشی مرور زندگی با جهت گیری هستی شناسی اسلامی بر کاهش تعارضات زناشویی زنان دارای همسر معتاد در بحران زلزله کرمانشاه است. جامعه آماری این پژوهش را زنان دارای همسر معتاد در بحران زلزله کرمانشاه تشکیل می دهند. به این ترتیب که در ابتدا از داوطلبین ثبت نام به عمل آمد و با ارائه پرسش نامه تعارضات زناشویی در میان زنان داوطلب، تعداد 24 زن که نمره پایین تر از میانگین در این آزمون کسب کردند، انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل (هر گروه 12 نفر) جایگزین شدند و طی 6 جلسه 90 دقیقه ای، الگویی از درمان مرور زندگی با تأکید بر هستی شناسی اسلامی اسمعیلی در مورد آنها اجرا گردید. روش این پژوهش، آزمایشی از نوع پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل است. داده ها با استفاده از آزمون آماری کوواریانس مورد تحلیل و بررسی قرار گرفتند. با توجه به یافته های پژوهش می توان گفت که درمان مرور زندگی با تأکید بر هستی شناسی اسلامی با گسترش دید هستی شناسانه افراد نسبت به اعمال، اهداف و رفتارهای خود و همچنین تغییر ارزش گذاری های خود در زندگی و تجدیدنظر در موقعیت های فردی، اجتماعی و خانوادگی آنها مؤثر بوده است.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان