تعیین پیشران های کلیدی برای زیست پذیری شهری با رویکرد آینده پژوهی (مطالعه موردی: شهر ساری) (مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

چکیده

رشد جمعیت و توسعه قارچ گونه ی شهرهای ایران در چند دهه گذشته، محیط های شهری کشور را با مشکلات عدیده ی اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی روبه رو کرده است و در بسیاری از موارد شهرها را از معیارهای زیست پذیری دور کرده و وضعیت نامطلوب زیستی را خصوصا در کلانشهرها به وجود آورده است. امروزه محققان جهت بهبود وضعیت زندگی و ارتقای جایگاه زیست پذیری در شهرها با توجه به عدم توانایی در پیش بینی دقیق آینده و همچنین پیچیدگی های ناشی از تغییرات روز افزون، از قابلیت های دانش نوظهور آینده پژوهی بهره برده و آینده پژوهی را وارد بطن فعالیت های برنامه ریزی و پیش بینی تحولات کرده اند. برهمین اساس پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی تحلیلی و بهره گیری از فنون آینده پژوهی در پی تحلیل وضعیت زیست پذیری شهر ساری بوده است. جهت نیل به هدف از 45 گویه تأثیرگذار در قالب شاخص های (اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و کالبدی) استفاده شد. بررسی گویه ها با استفاده از نرم افزار MICMAC نشان داد که 7 گویه به عنوان پیشران های اصلی و کلیدی تأثیرگذار مستقیم و غیرمستقیم بر بهبود وضعیت زیست پذیری شهری این شهر می باشند. سپس این 7 پیشران با وضعیت های مختلف جهت ارائه سناریوهای مرتبط به وسیله نرم افزار سناریو ویزارد مورد تحلیل قرار گرفت. در این زمینه 4 سناریو باورکردنی و محتمل مورد شناسایی قرار گرفته که از بین آن ها سناریوی اول به عنوان سناریوی کاملا مطلوب و سناریو 4 به عنوان سناریو بحرانی در روند زیست پذیری شهری شهر ساری در آینده معرفی شد.