محمدرضا شفیعی کدکنی
مطالب
فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۹۲ مورد.
حماسه ای شیعی از قرن پنجم
نویسنده:
محمدرضا شفیعی کدکنی
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید :
۲۴۰۶
تاکنون، در تاریخ ادبیات فارسی، حماسه های شیعی، محصول دوران تیموری و صفوی شناخته می شده است ولی منظومه ای که در این مقاله معرفی می شود، نشان می دهد که چند دهه بعد از سروده شدن شاهنامه، شاعری درقرن پنجم به سرودن حماسه ای درمغازی امام علی بن ابی طالب (ع) پرداخته است. همزمان با گرشاسپنامه اسدی. این منظومه، هم به لحاظ تاریخ حماسه ها در ادب فارسی و هم از دید تاریخ تشیع، در کمال اهمیت است. ارزش واژگانی و نحوی آن نیز در تاریخ زبان فارسی بسیار زیاد است. اطلاعاتی که در باب «شهربانو» و برادران او و ارتباط ایشان با خاندان امام علی بن ابی طالب (ع) می دهد، حتی اگر افسانه باشد، بسیار نادر و بی سابقه است.
نقد ادبی: عرفان، نگاه هنری به الاهیات
نویسنده:
محمدرضا شفیعی کدکنی
حوزه های تخصصی:
استاد محمدرضا شفیعی کدکنی
سایر:
محمدرضا شفیعی کدکنی
حوزه های تخصصی:
نقد ادبی: نقش تاریخی و خلاقیت فردی
نویسنده:
محمدرضا شفیعی کدکنی
حوزه های تخصصی:
مشکل هجویری در طبقه بندی مکاتب صوفیه
نویسنده:
محمدرضا شفیعی کدکنی
حوزه های تخصصی:
مفاهیم «ساخت» و «صورت» در نقد قرن بیستم (رنه ولک)
ویژگی های عروضی دیوان سلطان ولد(مقاله علمی وزارت علوم)
نویسنده:
محمدرضا شفیعی کدکنی
کلیدواژهها: عروض نظام آوایی سلطان ولد
حوزه های تخصصی:
هدف این مقاله طرح یک مساله در عروض شعر سلطان ولد، پسر بزرگ جلال الدین محمد مولوی است. در شعر وی یک ویژگی عروضی به چشم می خورد که به کلی با تمام دیوان های شعر کلاسیک فارسی متفاوت است. این تفاوت چندان چشم گیر است که نمی توان آن را از جنس خطای کاتب یا حروف چین و ناشر به حساب آورد. نویسنده پس از نشان دادن این ویژگی، دو عامل احتمالی را سبب این تفاوت می داند: یکی احتمال تفاوت در نظام آوایی کلمات فارسی در اثر همجواری با زبان های یونانی و ترکی در قونیه و دیگری تاثیر موسیقی حاکم بر خانقاه و شیوه قوالان و مصنفان آن روزگار.
زبان و ادبیات فارسی: جمال شناسی قصیده پارسی
نکته های نویافته درباره خاقانی(مقاله علمی وزارت علوم)
نویسنده:
محمدرضا شفیعی کدکنی
حوزه های تخصصی:
اگر بپذیریم که شعر رستاخیز کلمات است و هنر شاعر نوعی آشنایی زدایی از زبان است، خاقانی شروانی یکی از نوادر شعر جهان به حساب می آید. بی گمان خاقانی یکی از شگفتی های ادبیات ایران است. هر نوع اطلاعی از زندگی او می تواند به شناخت بیشتر او کمک کند. در این مقاله چند نکته مهم از زندگی و روحیات او، بر اساس قدیم ترین اسناد برای اولین بار عرضه می شود.
«پیرهری» غیر از «خواجه عبدالله انصاری» است!
نویسنده:
محمدرضا شفیعی کدکنی
حوزه های تخصصی:
نظر جرجانی در باب صور خیال
نویسنده:
محمدرضا شفیعی کدکنی
حوزه های تخصصی:
دگرگونی های شعر معاصر عرب
انواع ادبی و شعر فارسی (1)
نویسنده:
محمدرضا شفیعی کدکنی
حوزه های تخصصی:
روایت: شاعرانی که با آنها گریسته ام
نویسنده:
محمدرضا شفیعی کدکنی
حوزه های تخصصی:
مسائل سبک شناسی از نگاه آرزو(مقاله علمی وزارت علوم)
نویسنده:
محمدرضا شفیعی کدکنی
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید :
۱۹۱۰
سراج الدین علی خان آرزو را می توان آگاه ترین ادیب در شناخت مسائل سبکی و سبک شناسی دانست. آرزو هم در عرصه تحلیل تاریخی سبک و طبقه بندی ادوار آن نگاه عالمانه دارد و هم در تجزیه عناصر سازنده سبک. وی معتقد است آنچه سبک را به وجود می آورد بالا رفتن بسامد یک عنصر سبکی است؛.....
روزنه ای خرد، بر جهانی بزرگ: چند نکته در باب جهان بینی مولانا و حوزه عاطفی شعر او
نویسنده:
محمدرضا شفیعی کدکنی
منبع:
دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران سال بیستم اردیبهشت ۱۳۵۳ شماره ۳ و ۴ (پیاپی ۸۳ و ۸۴)
حوزه های تخصصی:
جلوه هایى از جادوى مجاورت در مثنوى(مقاله علمی وزارت علوم)
نویسنده:
محمدرضا شفیعی کدکنی میترا گلچین
کلیدواژهها: مصوت صامت آفر ینش معنى مو سیقى کلمات تناسب آوا یى
حوزه های تخصصی:
موضوع این مقاله دربارهء یکى از شیوه هاى بلاغى یا ساختارهایى است که در متون ادبى و هنرى به چشم مى خورد. در این شیوه، هماهنگى و توازن آوایى مرجود در میان کلمات، معنى تازه مى آفریند, بدین معنى که موسیقى ایجاد شده از رهگذر وحدت یا تضاد صامتها و مصوتهاى کلمات با مفهو م مورد نظر شاعر هماهنگى و مطابقت دارد. بنابراین در این ساختار هنرى، موسیقى کلمات موجب تقویت معنى مى گردد، معانى متضادو دور از هم را بهیکدیگر نزدیک ساخته وحدت مى بخشد، گاهى با ایجاد ابزار بلاغى تازه معناى نو مى آفریند. نکته مهم دیگرى که باید به آن توجه نمود، این است که قلمرو این ساختار وسیعتر از انواع جناس مى باشد چراکه تجنیس تنها جنبهء لفظى وصو رى دارد اما این شیوه بلاغى هنگامى خودنمایى مى کندکه موسیقى صو رى کلمات معناى نو بیافریند، در نتیجه اگر به جاى کلماتى که از چنین ویژگى برخوردارند، از معادلهایى استفاده شود که فاقد این قابلیت هستند، در این صورت هماهنگى، توازن، وحدت و تأثیرى که قبلأ در انتقال معنى وجود داشت کاملأ محو خواهد شد.