ناصر یوسفی

پژوهش حاضر با هدف تدوین الگوی مشاوره ای صبر و بخشش براساس آموزه های اسلامی بر مدیریت هیجانات زوجین انجام شد. روش پژوهش به صورت کیفی و از نوع تحلیل مضمون با استراتژی تحلیل مضمون براون و کلارک (2006) بود. جامعه آماری شامل منابع مکتوب ازجمله قرآن، نهج البلاغه، اصول کافی و سایر منابع و مقالات مرتبط بودند. پیرامون موضوع صبر و بخشش 6 مضمون اصلی و 13 زیر درونمایه شناسایی شد. مضمون های صبر شامل: عوامل فردی(ارتقاء صفات مثبت، مدیریت احساسات و هیجانات منفی)؛ عوامل بین فردی(مدیریت مسائل جنسی، مدیریت اختلافات)؛ رویارویی با انواع فقدان ها (مدیریت بحران ها، مدیریت مسائل اقتصادی)؛ عوامل معنوی(برخورداری از شفابخشی صبر، برخورداری از آثار معنوی صبر)؛ راهبردها (توجه به وعده های پروردگار مهربان، الگو گیری) بود. مضمون بخشش شامل: آثار بخشش(فردی، اجتماعی و معنوی) بود.

هدف مطالعه حاضر بررسی اعتباریابی و ویژگی های روانسنجی پرسشنامه ما بودن بود. روش پژوهش توصیفی و از نوع مطالعات روانسنجی است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل تمامی افراد متأهل در استان سیستان و بلوچستان بود که از این جامعه 314 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای گردآوری اطلاعات، پرسشنامه ما بودن (تاپکیو یوزر و همکاران ،2021)، مقیاس کیفیت زناشویی تجدید نظر شده( باسبی و همکاران، 1995) و پرسشنامه دلزدگی زناشویی(پاینز، 1996) بود. از تحلیل عاملی تاییدی، روایی محتوایی و روایی همگرا و واگرا برای بررسی روایی پرسشنامه استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که نتایج تحلیل عاملی تأییدی برازندگی مدل و ساختار روابط درونی گویه ها را تأیید کرد. برای بررسی پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ و روش بازآزمایی استفاده شد که نتایج به ترتیب(95/0 ، 68/0) نشان داد پرسشنامه ما بودن از ثبات درونی و پایایی مطلوبی در نمونه ایرانی برخوردار است. برای بررسی روایی همگرا از مقیاس کیفیت زناشویی تجدید نظر شده و برای بررسی روایی واگرا از پرسشنامه دلزدگی زناشویی استتفاده شده که نتایج به ترتیب(73/0 ، 59/0-) نشان داد پرسشنامه ما بودن از روایی ملاکی مطلوبی برخوردار است.

مقدمه: یکی از مهم ترین مشکلات در زندگی زوجین دلزدگی زناشویی است. به کارگیری مداخلات آموزشی و درمانی متعددی برای بهتر کردن زندگی زناشویی پیشنهاد شده که از آن جمله می توان به درمان هیجان مدار و طرحواره درمانی اشاره کرد. هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین تفاوت اثربخشی درمان هیجان مدار و طرحواره درمانی بر دلزدگی زناشویی در زوجین بود. روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون- پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری این پژوهش شامل تمام زوجین مراجعه کننده به مراکز مشاوره و رواندرمانی شهر تهران با شکایت تعارض های زناشویی در تابستان و پاییز سال 1402 بودند که از میان آنها 16 زوج (32 نفر) به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی و با همگن سازی در دو گروه به صورت تصادفی در گروه های آزمایش و گواه قرار گرفتند. جهت پیش آزمون، پس آزمون- پیگیری شرکت کننده ها به مقیاس دلزدگی زناشویی کایزر (1996) پاسخ دادند. پس از 12 جلسه طرحواره درمانی و 12 جلسه درمان هیجان مدار، در پژوهش حاضر جهت تحلیل داده ها از روش آماری "تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر" و نرم افزار SPSS-22 استفاده شد. یافته ها: نتایج حاکی از اثربخشی که طرحواره درمانی و درمان هیجان مدار بر دلزدگی زناشویی در گروه های مداخله و تداوم این اثرات در مرحله پیگیری بود (05/0>P). نتیجه گیری: نتایج نشان داد درمان هیجان مدار و طرحواره درمانی هر دو به یک اندازه بر دلزدگی زناشویی در زوجین مؤثر بودند. پیشنهاد می شود طرحواره درمانی و درمان هیجان مدار در برنامه های آموزشی زوج ها و خانواده درمانی گنجانده شود.

پژوهش حاضر باهدف اثربخشی الگوی مشاوره ای مبتنی بر آموزه های اسلامی صبر و بخشش بر کاهش تعارضات زناشویی انجام شد. طرح پژوهش آزمایشی از نوع شبه آزمایشی با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل زنان مراجعه کننده دارای تعارض زناشویی به مراکز مشاوره شهر قم بودند. روش نمونه گیری به روش نمونه گیری در دسترس بود. حجم نمونه شامل 20 زن متاهل بودند که به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. برای سنجش تعارضات زناشویی از پرسشنامه تعارضات زناشویی ثنایی و همکاران (1387) استفاده شد. تحلیل داده ها به روش تحلیل کوواریانس صورت گرفت. نتایج تحلیل داده های پژوهش نشان داد الگوی مشاوره مبتنی بر آموزه های اسلامی صبر و بخشش، باعث کاهش تعارضات زنان می شود و مقایسه دو گروه کنترل و آزمایش تفاوت معناداری را بین آن ها نشان داد، بنابراین فرضیه پژوهش تأیید شد (05/0p>). همچنین مقدار اندازه اثر (969/0) نشان داد که میزان تأثیر الگوی مشاوره ی مبتنی بر صبر و بخشش بر کاهش تعارضات زناشویی، قوی است. درواقع، پایبندی به سبک زندگی اسلامی به ویژه مولفه های صبر و بخشش فرد را قادر می سازد که از جنبه های مختلف فیزیولوژیکی، شناختی و عاطفی، خشم خود را کنترل کند و به او کمک می کند که مسئولیت اعمال خود را در تعارض ها بپذیرد. بنابراین پیشنهاد می شود با برگزاری سلسله کارگاه های آموزشی در مراکز مشاوره و در زمینه درمان های روان شناختی با رویکرد اسلامی و بر مبنای الگوی تدوین شده در جهت حل تعارضات و بهبود زندگی زناشویی گام برداشت.

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی مداخله تلفیقی مبتنی بر مصاحبه انگیزشی و مهارت های فراشناختی بر اهمال کاری تحصیلی، تاب آوری تحصیلی و انگیزه پیشرفت تحصیلی در دانش آموزان با سابقه مدرسه گریزی بود. روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و پیگیری سه ماهه با دو گروه آزمایشی و گواه بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمام دانش آموزان پسر مقطع دبیرستان با سابقه مدرسه گریزی شهرستان اصفهان بود. تعداد 30 دانش آموز با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و در دو گروه آزمایشی و گواه جایگزین شدند. شرکت کنندگان پرسشنامه های اهمال کاری تحصیلی سولومون و راث بلوم، پرسشنامه تاب آوری تحصیلی ساموئز و پرسشنامه انگیزه پیشرفت تحصیلی هرمنس را تکمیل کردند. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کواریانس چندمتغیری تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که مداخله تلفیقی مبتنی بر مصاحبه انگیزشی و مهارت های فراشناختی موجب کاهش اهمال کاری تحصیلی و افزایش تاب آوری و انگیزه پیشرفت تحصیلی دانش آموزان با سابقه مدرسه گریزی شده است (05/0>p). در مجموع، پژوهش حاضر نشان داد که تلفیق دو مداخله مصاحبه انگیزشی و مهارت های فراشناختی از اثربخشی مطلوبی برخوردار است.

زمینه و هدف: اضطراب ریاضی یک مشکل گسترده برای همه ی سنین در سراسر جهان است؛ در ارزیابی های بین المللی و بر اساس مطالعات برنامه ریزی بین المللی دانش آموزان، اکثر نوجوانان نگرانی و تنش در کلاس های ریاضی و هنگام انجام اعمال ریاضی را گزارش داده اند؛ لذا پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی آموزش فراشناخت ولز با آموزش ذهن آگاهی کابات زین بر اهمال کاری تحصیلی دانش آموزان دارای اضطراب ریاضی انجام شد. روش پژوهش: در این پژوهش از روش تحقیق نیمه تجربی از نوع طرح پیش آزمون و پس آزمون با دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل استفاده شد؛ جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه دبیرستان های منطقه ی 6 شهر تهران در سال تحصیلی 1401-1400 می باشد که از بین آن ها 45 نفر که ملاک های ورود به پژوهش را داشتند به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب و در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل به صورت تصادفی و مساوی قرار گرفتند. گروه آزمایش اول تحت آموزش فراشناخت ولز در 8 جلسه ی 60 دقیقه ای و گروه آزمایش دوم تحت آموزش ذهن آگاهی در 8 جلسه 120 دقیقه ای قرار گرفتند و گروه کنترل در این مدت، بدون هیچ مداخله ای در انتظار ماندند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه سنجش اضطراب ریاضی پلیک و پارکر (1982) و مقیاس سنجش اهمال کاری تحصیلی سولمن و راث بلوم (1984) می باشد. تحلیل داده های این پژوهش در دو بخش توصیفی (شاخصهای مرکزی و پراکندگی، چولگی و کشیدگی) و استنباطی (تحلیل کوواریانس چندمتغیره-مانکوا) با استفاده از نرمافزار SPSS-23 صورت گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که هر دو آموزش فراشناخت ولز و آموزش ذهن آگاهی کابات زین بر اهمال کاری تحصیلی دانش آموزان دارای اضطراب ریاضی اثربخش است. همچنین نتایج حاکی از آن بود که این دو درمان بر اهمال کاری تحصیلی دانش آموزان دارای اضطراب ریاضی، اثربخش هستند. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که میزان اثربخشی درمان ذهن آگاهی کابات زین بر اهمال کاری تحصیلی و زیرمقیاس های آن، بیشتر از اثربخشی درمان فراشناخت ولز می باشد.

هدف: هدف از این پژوهش بررسی رابطه طرحواره های ناسازگار اولیه با رضایت زناشویی و کیفیت زندگی در زنان دارای همسر وابسته به مواد بود. روش: این پژوهش توصیفی و از نوع مطالعات همبستگی بود. جامعه آماری شامل زنان دارای همسر وابسته به مواد مراجعه کننده به مراکز دولتی و خصوصی درمان سوءمصرف مواد در شهر تهران بود. به این منظور، 200 نفر از این افراد به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه طرحواره های ناسازگار اولیه یانگ-فرم کوتاه، پرسش نامه رضایت زناشویی و پرسش نامه کیفیت زندگی استفاده شد. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون گام به گام مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: نتایج نشان داد که طرحواره های ناسازگار محرومیت هیجانی، رهاشدگی، وابستگی و بازداری هیجانی 40 درصد از واریانس تغییرات رضایت زناشویی را به طور منفی و معناداری پیش بینی کردند. همچنین، طرحواره های ناسازگار رهاشدگی، وابستگی، ایثار، استحقاق و خودکنترلی ناکافی توانستند 84 درصد از واریانس کیفیت زندگی را به شکل منفی و معناداری پیش بینی کنند. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش اطلاعات مناسبی در خصوص نقش طرحواره های ناسازگار اولیه در ایجاد مشکلات فردی و بین فردی زنان دارای همسر وابسته به مواد ارائه می کند و می تواند در تعیین برنامه ها و مداخلات درمانی مناسب باشد .

طلاق عاطفی مهمترین عامل ناامیدی خانواده است و باعث ایجاد شکاف عاطفی خانواده می شود. هدف از این مطالعه - تدوین مدل علی گرایش به طلاق عاطفی بر اساس تمایز یافتگی خود با میانجی گری دلزدگی زناشویی بود.پژوهش حاضر با توجه به هدف آن از نوع کاربردی و شیوه ی اجرای آن توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه زوجین مراجعه کننده به مرکز مشاوره بهزیستی شهرستان قصرشیرین بودند. که از میان آنها به روش تصادفی چند مرحله ای و با استفاده از نمونه های در دسترس 100 نفر به عنوان نمونه انتخاب شد. سپس داده های مورد نظر با استفاده از پرسشنامه های طلاق عاطفی گاتمن (1999)، تمایز خود (DSI-SF) دریک (2011) و دلزدگی زناشویی پاینز (1996) جمع آوری شد. نتایج تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های آماری همبستگی پیرسون و معادلات ساختاری نشان دادند بین گرایش به طلاق عاطفی بر اساس تمایز یافتگی خود با میانجی گری دلزدگی زناشویی رابطه معنی داری بودند.یافته ها نشان داد دلزدگی زناشویی رابطه بین گرایش به طلاق عاطفی و تمایزیافتگی خود را میانجی گری می کند. دلزدگی زناشویی به عنوان عوامل مهم و تأثیرگذار بر سطح ارتقا سلامت روانی مطرح است و با شناسایی عوامل به همراه برنامه ریزی مناسب می تواند منجر به کاهش طلاق عاطفی و افزایش خودتمایزیافتگی شود.

مقدمه: صمیمت رابطه ای است که در آن مراقبت، اعتماد متقابل و پذیرش وجود دارد. با توجه به اهمیت وجود صمیمیت در رابطه زناشویی هدف پژوهش حاضر پیش بینی صمیمیت زناشویی بر اساس ذهن آگاهی، الگوهای حل تعارض، حمایت اجتماعی ادراک شده و بهزیستی اجتماعی بود. روش: روش پژوهش حاضر از نوع همبستگی بود. به این منظور از میان جامعه زنان شهر تهران 264 نفر با استفاده از نمونه گیری دردسترس از سرای محله های 2،1و 3 تهران انتخاب شدند. شرکت کنندگان به مقیاس صمیمت زناشویی (تامپسون و واکر، 1983)، پزسشنامه سبک های حل تعارض (رحیم، 1983)، فرم کوتاه پرسشنامه ذهن آگاهی فرایبورگ (والاچ و همکاران، 2006)، مقیاس حمایت اجتماعی ادراک شده (زیمت، 1988) و مقیاس بهزیستی اجتماعی (کیز، 1998) پاسخ دادند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از رگرسیون استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که متغیرهای الگوهای حل تعارض، ذهن آگاهی، حمایت اجتماعی ادراک شده و بهزیستی اجتماعی با صمیمیت زناشویی رابطه معنادار دارند. این متغیرها در مجموع قادر به پیش بینی 23 درصد از واریانس صمیمیت زناشویی بودند. نتیجه گیری: یافته های پژوهش حاضر نشانگر اهمیت متغیرهای الگوهای حل تعارض، ذهن آگاهی، حمایت اجتماعی ادراک شده و بهزیستی اجتماعی در تبیین صمیمیت زناشویی زنان است. بنابراین آموزش شیوه های صحیح حل تعارض و تمرینات ذهن آگاهی، ارائه حمایت کافی از سوی خانواده و افراد مهم زندگی و تقویت انگیزه رشد ابعاد اجتماعی شخصیت زنان، توصیه می شود.

پژوهش حاضر، با هدف تدوین مدل علّی گرایش به طلاق عاطفی بر اساس الگوهای ارتباطی زوجین با میانجی گری دلزدگی زناشویی انجام شد. با توجه به هدف، این مطالعه از نوع کاربردی و شیوه اجرای آن توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل تمامی زوجین مراجعه کننده به مرکز مشاوره بهزیستی شهرستان قصرشیرین طی سال های 1398- 1397 بودند که از میان آنها به شیوه در دسترس، 384 زن و مرد به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده، پرسشنامه های استاندارد طلاق عاطفی گاتمن (1999)،  الگوهای ارتباطی (CPQ) و دلزدگی زناشویی پاینز (1996) بود. نتایج تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های آماری همبستگی پیرسون و معادلات ساختاری نشان داد: بین گرایش به طلاق عاطفی بر اساس الگوهای ارتباطی با میانجی گری دلزدگی زناشویی رابطه معنی داری وجود دارد. همچنین، دلزدگی زناشویی، رابطه بین گرایش به طلاق عاطفی و الگوهای ارتباطی را میانجی گری می کند. نتایج پژوهش حاکی از آن است که با افزایش الگوی ارتباطی سازنده متقابل در بین زوجین متقاضی طلاق، آن ها دلزدگی زناشویی کمتری را تجربه می کنند. در صورتی که دلزدگی زناشویی زوجین متقاضی طلاق نیز بالا رود، طلاق عاطفی افزایش می یابد.

برخی مشکلات خانواده های آسیب پذیر، برآمده از آزموده های مشاوره خانواده و درمانگری در کار با خانواده های ساکن شهر سنندج به شریح زیر گزارش می گردد. ۱. درخطر بودن رابطه همسران به دلیل دخالت های خانواده زن و شوهر در رابطه و امور خانوادگی زن و شوهر (اعضای خانواده، اعم از زن و شوهر و فرزندان آن ها برای کاهش بار فشار تنش ها و مشکلات خانوادگی رخدادهای داخل خانواده را همچون درد دل و گلایه به خارج از خانواده انتقال داده و زمینه را برای دخالت خانواده های دو طرف فراهم می آورند؛ متأسفانه خواسته یا ناخواسته دخالت اعضای خارج از خانواده، به یکی از دلایل اصلی بالا گرفتن کشمکش ها و طلاق بدل می گردد) ۲. وابستگی دوسویۀ زن و شوهر به پدر و مادر (زن و شوهر پیش و بیش از آنکه نقش همسر را ایفا نمایند همچون فرزند والدین خود رفتار می نمایند. در برابر، والدین فرزند خود را به جای فردی مستقل که خانوادۀ جداگانه ای برپا ساخته، بیش و پیش از هر چیز همچون فرزند خود می انگارند) ۳. ادراک نابرابر بودن سهم توجه، محبت و حمایت والدین (فرزندان از عادل بودن والدین در رسیدگی روانی- اجتماعی به فرزندان خود ناراضی شده و در رابطه با همشیران خود طرد، تعارض و ستیزه جویی را می آزمایند؛ در پاره ای موارد والدین دچار این اشتباه شده اند که بر پایه دلسوزی از فرزند ضعیف حمایت بیشتری نمایند و حتی همشیران او را به پشتیبانی از او تشویق می نمایند و یا برای نشان دادن رضایت خود از رفتار و برخورد یک فرزند به اشتباه می کوشند که برای هم نوا ساختن سایر فرزندان با او، رفتار فرزند مطلوب را به رخ آن ها کشیده و درنتیجۀ این مقایسه احساس حقارت و نابرابری را در سایر فرزندان ایجاد می کنند) ۴. مسئول انگاشتن همسر برای رفتار خانوادۀ او (در مواردی که هر یک از همسران در رابطه با اعضای خانواده همسر خود از عهدۀ ارتباط توأم با مهارت برنمی آید همسر خود را برای تنش های ایجادشده مقصر دانسته و همسر را برای ابراز موضع جانب دارانه و مقصر دانستن خانوادۀ خود در فشار می گذارد). ۵. احساس اجبار فرزند/ فرزندان برای گزینش محبوب از میان پدر یا مادر (والدین با عیان ساختن مشاجره و ستیزهای خود در فضای خانواده فرزندان را به میدان جنگ کشیده و چه بسا فرزند برای از دست ندادن امتیازهای ناشی از تعامل با حامی اصلی ادراک شده، خود را در جبهۀ او قرار داده و بر پایۀ ارزنده سازی از روی استیصال او، یک تنفر کذایی را نسبت به دیگری نمود می دهد) ۶. تلقی خانه پدری همچون پناهگاهی برای هنگام ستیز، طرد و قهر (بر پایه میدان دادن خانواده های مرکز به بدگویی و غیبت دربارۀ همسر، اعضای خانوادۀ مرکز فرزند خود را همچون یک قربانی در چنگ عروس یا داماد خود انگاشته و زمینه را برای قهر و طرد موقت و در پاره ای موارد برای جدایی آن ها فراهم می سازند) ۷. پرورش فرزندان همچون سرباز جنگی و سرباز ستون پنجم در جدال ها و ستیزهای گوناگون خانوادگی (پدر و مادرهای نا بالیده از دید هیجانی و اجتماعی، در واکنش به ناکامی های میان فردی و اجتماعی احساس های منفی و بدخواهی خود را درباره اعضای نسبی و نسبتی خانوادۀ گسترده در جمع همسر و فرزندان خود نمود داده و بر پایۀ سازوکار ائتلاف در برابر غیر، فرزندان را برای جبران کمبودها و کاستی های اجتماعی خود پرورش می دهند) ۸. پذیرش ارزش «ازدواج به مثابه نجات از تنگنای اقتصادی» (هستند خانواده هایی که نگرش و باورهای آن ها چندان از ناکامی های اقتصادی متأثر گشته که تنها (برجسته ترین) ملاک فرزندان آن ها در ارزیابی های وابسته به گزینش و پذیرش همسر چنین بوده است: « وضعش خوب بود» ) مصادیق درج شده تنها نمود پاره ای از مشکلات خانواده هایی است که درگیری با تنش های خانوادگی و دست وپنجه نرم کردن با آشفتگی، سستی و ازهم پاشیدگی اتصال های شایستۀ اعضای خانواده را در گفتگو با مشاور خانواده نمود بخشیده اند. شمار دیگری از مشکلات عمده و جزئی در میان بوده اند که گریبان گیر اعضای خانوادۀ مراجعین بوده است ولی از آن میان نابسامانی های موجود در رابطه و ارتباطات خانوادۀ هسته ای با خانوادۀ گسترۀ همسران، همچون عاملی هشدارآمیز، بسیار برجسته تظاهر یافته است؛ با تأسف، آزموده های بالینی نشانگر تأثیر منفی این رابطه و ارتباطات در پدیدآیی یا تشدید بسیاری از مشکلات خانواده ها است. ازاین رو افزایش آگاهی خانواده ها دراین باره سزاوار توجه و مداخلات ویژه است. بهره گیری از همفکری و مشاوره با متخصصین مشاوره خانواده می تواند همچون یکی از راهکاری پیشگیری از نفوذ و گسترش این عامل تباهگر کارساز گشته و برای بهره مندی از آموزه ها و فنون متمرکز بر غنی سازی رابطه و بهبود جو شناختی، هیجانی و تعاملی خانواده سودمند نماید.

مقدمه: زنان افسرده نسبت به زنان غیرافسرده فشار روانی و عواطف منفی بیشتری را تحمل می کنند و زندگیشان دستخوش تغییرات زیادتری است هدف این پ ژوهش مقایسه اثر بخشی درمان غنی سازی ارتباطی و شناختی-رفتاری بر افسردگی و کیفیت زندگی در زنان افسرده بود. روش: پژوهش حاضر از نوع نیمهآزمایشی ، پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش کلیه زنان بودند که در سال 1396 برای درمان افسردگی به مراکز مشاوره شهر سنندج مراجعه کرده بودند که با روش در دسترس انتخاب شدند. نمونه شامل 40 نفر از زنان افسرده بود که به صورت تصادفی در سه گروه غنی سازی، درمان شناختی- رفتاری و گروه کنترل، جایگزین شدند. در هر سه گروه پرسشنامه افسردگی بک و پرسشنامه کیفیت زندگی اجرا شد و داده های پژوهش با استفاده از روش تحلیل کورایانس چندمتغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: با وجود اینکه نتایج نشان دادند که هر دو روش تاثیر مطلوبی بر ارتقاءکیفیت زندگی زنان داشته اند، اما روش درمان غنی سازی نسبت به درمان شناختی- رفتاری تاثیر بیشتری داشت نتیجه گیری: میتوان از رویکرد غنی سازی و درمان شناختی-رفتاری برای کاهش افسردگی و افزایش کیفیت زندگی در زنان افسرده استفاده کرد.

هدف: هدف این فراتحلیل، تعیین میزان اثربخشی برنامه های آموزش والدین بر اختلالات برونی سازی شده در کودکان بود. روش: این پژوهش با استفاده از تکنیک فراتحلیل و با یکپارچه کردن نتایج تحقیقات مختلف، اندازه اثر برنامه های آموزش والدین را مشخص می نماید. در مجموع 21 پژوهش قابل قبول از لحاظ روش شناختی انتخاب شدند و فراتحلیل بر روی آن ها انجام گرفت. منابع جستجوی داده ها، پایگاه اطلاعات علمی( SID )، پایگاه مجلات تخصصی نور( Noormags )، بانک اطلاعات نشریات ایران( Magiran ) و پرتال جامع علوم انسانی( ensani.ir ) بود. تجزیه و تحلیل داده ها و محاسبه اندازه اثر با استفاده از نرم افزار CMA2 و شاخص g هجز انجام شد. یافته ها: یافته های حاصل از این فراتحلیل نشان داد که میزان تاثیر برنامه های آموزش والدین بر اختلالات برونی سازی (17/1) است(001/0> P ) که مطابق جدول کوهن اندازه اثر بزرگ ارزیابی می شود. بالاترین اندازه اثر (63/8-) است (001/0> P )که این اندازه اثر بزرگ (بالاتر 8/0) ارزیابی می شود. پایین ترین اندازه اثر نیز (07/0) است(03/0> P ) که این اندازه اثر کوچک (کمتراز 2/0) ارزیابی می شود. نتیجه گیری: به نظر می رسد که برنامه های آموزش والدین می تواند به عنوان روشی مناسب برای کاهش پیامدهای ناشی از اختلالات برونی سازی در مراکز درمانی و آموزشی استفاده شود.

هدف این پژوهش بررسی نوع رابطه(تعیین رابطه) بین کارکردهای مدیریت منابع انسانی در محیط های یادگیری (استخدام، آموزش گسترده، پویایی داخلی، امنیت کارکنان، شرح شغلی شفاف، پاداش و مشارکت) با عناصر فرسودگی است. رویکرد پژوهش کمی و راهبرد آن توصیفی-پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل مدیران دبیرستان های متوسطه نظری(متوسطه دوم) استان کردستان هستند. تعداد کل این مدارس 336 موسسه است که با استفاده از فرمول کوکران، 179 نفر به عنوان نمونه تعیین شدند. روش نمونه گیری تصادفی نسبی است. ابزار گردآوری اطلاعات شامل دو پرسشنامه استاندارد پرسشنامه کارکردهای منابع انسانی(HRF) و پرسشنامه فرسودگی شغلی ماسلاچ(MBI) است. در تجزیه و تحلیل داده ها از روش های همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره (گام به گام) استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که بین کارکردهای مدیریت منابع انسانی با مؤلفه کارکرد شخصی رابطه تبیین کننده وجود دارد. بین کارکردهای مدیریت منابع انسانی و بعد فراوانی مؤلفه اضمحلال عاطفی در سطح 05/0 در مؤلفه پویایی داخلی به صورت مثبت و مستقیم معنی دار است. به این معنی که کارکرد ضعیف مدیریت منابع انسانی در مؤلفه های یاد شده باعث مسخ شخصیت می شود و کارکرد قوی باعث تقویت آن می گردد. رابطه بین مؤلفه آموزش گسترده با بعد شدت مؤلفه اضمحلال عاطفی(رابطه به صورت معکوس و منفی) معنی دار است. بعد پویایی داخلی، در مورد بعد فراوانی کارکرد شخصی نقش تبیین کننده تری دارد. رابطه بین مؤلفه های پاداش و مشارکت ، پویایی داخلی و پاداش و مشارکت ( به صورت رابطه مثبت و مستقیم)معنی دار است.

هدف: این پژوهش با هدف بررسی مقایسه اثربخشی خانواده درمانی مبتنی بر دیدگاه نظام های خانواده بوئن و معنا درمانی بر گرایش به پیمان شکنی زناشویی مراجعین خواستار طلاق انجام گرفت. روش: پژوهش از نوع آزمایشی است و طرح آن پیش آزمون- پس آزمون و آزمون پیگیری دوماهه با دو گروه آزمایش و یک گروه گواه بوده است. جامعه آماری پژوهش مراجعین خواستار طلاق مراجعه کننده به مراکز مشاوره سنندج در پاییز و زمستان 1396 بوده است. از این جامعه 36 آزمودنی به روش تصادفی ساده انتخاب و با به کار بستن روش تصادفی جایگزینی در در دو گروه آزمایش و و یک گروه گواه، هر گروه 12 نفر، گمارده شدند. داده ها در مراحل پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با مقیاس گرایش به پیمان شکنی دریگوتاس 1999 گردآوری شد. اعضای گروه های آزمایش پس از اجرای پیش آزمون به طور جداگانه در هشت نشست هفتگی یک ساعتی خانواده درمانی مبتنی بر دیدگاه نظام های خانواده بوئن و معنا درمانی شرکت کردند. یافته ها: نتایج آزمون اندازه گیری های چندباره نشان داد تأثیر خانواده درمانی مبتنی بر معنا درمانی و تأثیر خانواده درمانی مبتنی بر دیدگاه نظام های خانوادگی بوئن بر کاهش گرایش به پیمان شکنی زناشویی و کاهش مؤلفه های آن (پیمان شکنی شناختی، عاطفی و جنسی) در مراجعین خواستار طلاق باثبات و معنی دار است ) 05/0 P-Value < ). نتایج آزمون تعقیبی بونفرونی نشان داد با توجه به اندازه تفاضل ها اثربخشی خانواده درمانی مبتنی بر معنا درمانی در هم سنجی با مداخله دیگر بر کاهش گرایش به پیمان شکنی زناشویی و کاهش مؤلفه های آن بیشتر بوده است ) 05/0 P-Value < ). نتیجه گیری: شرکت در جلسه های خانواده درمانی مبتنی بر دیدگاه نظام های خانواده بوئن و چه بسا بهتر از آن شرکت در جلسه های معنا درمانی می تواند در کاهش تمایل به پیمان شکنی زناشویی مراجعین خواستار طلاق به گونه چشمگیر و باثبات مؤثر باشد.

روان شناسی وحدت مدار رویکرد نوینی در حوزۀ علوم روان شناختی کشور و استوار بر فلسفۀ وحدت وجود، اصول روان شناختی همگرا با این دیدگاه فلسفی و ارزش های ایرانی- اسلامی است. بررسی کیفی اثربخشی مداخلات رویکرد روان شناسی وحدت مدار در گسترش مدل درمانی آن سودمند است، ازاین رو پژوهش با هدف تحلیل دیدگاه مادران کودکان دچار اختلالات طیف درخودماندگی دربارۀ اثربخشی آموزش روان شناسی وحدت مدار به انجام رسیده است. نمونۀ در دسترسی از مادران تهرانی دارای کودکان دچار اختلالات طیف درخودماندگی عضو مرکز آموزشی- درمانی کودکان اُتیستیک به آرا در هشت جلسۀ آموزش روان ش ناسی وحدت مدار شرکت کردند. پس از به پایان رساندن جلسه ها دیدگ اه آن ها به دگرگونی های برآمده از حضورشان در جلسه ها از طریق مصاحبۀ نیمه ساختاریافته ای که به دست متخصصین روان شناسی بالینی طراحی و راستی آزمایی شده بود ثبت شد. تحلیل درون مایه مصاحبه ها با روش کیفی پدیدارشناسی توصیفی کُلایزی ( Colaizzi ) انجام گرفته است. یافته های پژوهش نشانگر اثربخشی قابل توجه آموزش روان شناسی وحدت مدار بر سلامت روانی مادران کودکان دچار اختلالات طیف درخودماندگی بود؛ تحول ارزش های انسان دوستانه، افزایش بهزیستی روانی، بردباری، هم دلی، تحقق خویش و حضور وحدت یافته متأثر از شرکت آن ها در جلسه های آموزش روان شناسی وحدت مدار بوده است.

هدف: بررسی و مقایسه اثربخشی دو روش درمان فراشناخت و زوج درمانی مبتنی بر خود نظم بخشی بر راهبردهای مقابله ای و خودکنترلی زوجین. روش: این پژوهش با روش شبه آزمایشی با پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری برای دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل انجام شد. نمونه شامل 60 نفر از زوجین مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر خرم آباد بود. برای گروه آزمایش اول آموزش مبتنی بر روش خود نظم بخشی و برای گروه آزمایش دوم آموزش مبتنی بر درمان فراشناخت اجرا شد. شرکت کنندگان پرسشنامه راهبردهای مقابله ای لازاروس و فولکمن(CSQ) و پرسشنامه خود کنترلی تانجی را درسه مرحله تکمیل نمودند. یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد هر دو روش زوج درمانی مبتنی بر خود نظم بخشی و درمان فراشناخت بر بهبود راهبردهای مقابله ای و خودکنترلی زوجین به طور معناداری اثربخش بودند. روش خودنظم بخشی تأثیر بیشتر و ماندگارتری بر بهبود راهبردهای مقابله ای زوجین داشت و رویکرد فراشناخت بر کنترل موثر زوجین و آموزش خود کنترلی موثرتر بوده است. همچنین تغییرات ایجاد شده در پیگیری یک ماهه نیز ماندگار بود. بنابراین با آموزش روش فراشناخت و خودنظم بخشی می توان راهبردهای مقابله-ای زوجین را بهبود بخشید و در ارتقاء سازوکارهای تعدیل رفتار در بین زوجین تأثیر گذار بود به صورتی که این زوجین در زمینه خودکنترلی و راهکارهای مقابله ای توانمند گردند.

هدف این پژوهش پیش بینی تعارض زناشویی از طریق تمایز یافتگی و تیپ های شخصیتی است زیرا شناخت عوامل افزایش دهنده ی تعارض زناشویی نقش مهمی در کاهش طلاق دارد. پژوهش حاضر توصیفی - همبستگی و از نوع مدل یابی معادلات ساختاری است. جامعه پژوهش شامل کلیه ی والدین دانش آموزان شهرستان سنندج در سال 1396 است. نمونه موردمطالعه شامل 500 نفر (250 زوج) از والدین بود که به روش خوشه ای دومرحله ای انتخاب شدند و هرکدام پرسشنامه های تمایز یافتگی، تیپ شخصیتی و تعارض زناشویی را تکمیل نمودند. داده های حاصل از پرسشنامه ها با دو نرم افزار Spss و Amos مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند.یافته ها بیانگر رابطه همبستگی منفی و معنی دار بین تعارض زناشویی با تیپ های شخصیتی (به جز تیپ روان رنجور) و تمایز یافتگی است. به عبارت دیگر تیپ های شخصیتی (به جز تیپ روان رنجور) و تمایز یافتگی بالا سبب کاهش تعارض زناشویی می شود و برعکس. همچنین همبستگی بین تیپ شخصیتی و تمایز یافتگی مثبت و معنی دار است. نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد که تیپ شخصیتی افراد و سطح تمایز یافتگی آن ها می توانند فاکتورهای خوبی برای سنجش و پیش بینی تعارض زناشویی باشد.

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر خودکارامدی و تحمل ناکامی والدین کودکان معلول جسمی حرکتی بود. این پژوهش با روش نیمه تجربی همراه با پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری برای یک گروه آزمایش و یک گروه کنترل انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل والدین معلولین جسمی حرکتی دارای پرونده در بهزیستی شهرستان پلدختر در سال 1396 بود که نمونه تحقیق به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه 16 نفری آزمایش و کنترل جایگزین شدند. آموزش برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی در 8 جلسه دو ساعتی به صورت هفتگی به گروه آزمایش ارائه گردید. اما گروه کنترل هیچ آموزشی دریافت نکردند. هر دو گروه یک هفته پیش از جلسه اول و یک هفته پس از جلسه آخر و 30 روز بعد، با پرسشنامه های خودکارامدی والدگری دومکا (PSAM) و تحمل ناکامی هارینگتون سنجش شدند. نتایج تحلیل واریانس چند متغیره با اندازه گیری مکرر (RM- MANOVA) نشان داد که برنامه آموزشی بر بهبود خودکارآمدی والدگری و تحمل ناکامی اثر داشته و میانگین گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل در مرحله پس آزمون و پیگیری افزایش یافته است (0001/0>P). یافته های پژوهش حاضر ضمن ارائه چشم اندازی روشن در حیطه استفاده از درمان نوظهور ذهن آگاهی در کاهش مشکلات روانشناختی افراد، زمینه مطلوبی جهت اتخاذ این برنامه آموزشی در حوزه پیشگیری و گسترش این شیوه در مشکلات بین فردی فراهم می آورد.

استرس یکی از عوامل مهم در شروع و تداوم اعتیاد است. هدف این پژوهش پیش بینی استرس ادراک شده بر اساس تنظیم هیجان، اجتناب تجربی و حساسیت اضطرابی بود. پژوهش حاضر از نوع همبستگی است که در مقوله طرح های توصیفی قرار دارد. جامعه ی پژوهش حاضر تمامی افراد وابسته به موادمراکز ترک اعتیاد عادل و نصوح شهر تهران در سال 1394 بود. از جامعه آماری 230 نفر به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و سپس، پرسشنامه های مربوط به پژوهش را کامل کردند. ابزارهای سنجش شامل پرسشنامه تنظیم هیجان (گراس و جان، 2003)، اجتناب تجربی (بوند و همکاران، 2007) و حساسیت اضطرابی (ریس و همکاران، 1986) بود. نتایجتحلیل همبستگی بین متغیرها نشان داد بین استرس ادراک شده با مؤلفه های تنظیم هیجان، اجتناب تجربی و حساسیت اضطرابی افراد وابسته به موادرابطه وجود دارد(p