علیرضا حیدری نسب

علیرضا حیدری نسب

مدرک تحصیلی: استادیار علوم قرآن و حدیث دانشگاه سیستان و بلوچستان

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۱۹ مورد از کل ۱۹ مورد.
۱.

چگونگی تعامل ابن ابی داود سجستانی با مناقب امام علی (ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات شبه قاره سال ۱۵ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۴۴ 127 - 144

کلیدواژه‌ها: ابن ابی داوود سجستانی تعامل ابن ابی داوود با مناقب امام علی (ع) شخصیت شناسی ابن ابی داوود مناقب امام علی (ع)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۵ تعداد دانلود : ۱۱۵
ابوبکر عبدالله بن ابی داوود سجستانی (م316ق)، محدث سرشناس اهل سنت، به سبب رفتار ناهمگون خود، گاه حافظ، فقیه، ثقه و گاهی نادان، کذاب و ناصبی خوانده شده است. از طریق او که در اسناد بسیاری از روایات فریقین ازجمله اسناد روایات شیخ صدوق، مفید، طوسی و سید مرتضی قرار دارد، اخبار قابل توجهی در زمینه مناقب امام علی (ع) وارد شده است. با وجود این، گزارش های شاذ او چون نقل خبر سیلی زدن امام علی (ع) به همسران پیامبر (ص) زمینه ساز اتهام وی به ناصبی بودن است. چگونگی اعتبار رجالی سجستانی و تعامل او با منقبت های امام علی (ع) پرسش های مقاله حاضرند. او نزد عموم اهل حدیث ثقه بوده و برخی رجالیان ازجمله شماری از دانشمندان معاصر شیعه او را نااهل و دشمن دانسته اند. بررسی و تحلیل کارنامه ابن ابی داوود نشان می دهد که وی همانند عموم اهل حدیث در مواجهه با اخبار ناهمگون مناقب از علاج تعارض آن ها بازمانده و برخلاف انتظاری که از محدثی چون او می رود، شمار محدودی از مناقب پرشمار امام علی (ع) را نقل کرده است که دستِ کم، بخشی از آن به منظور خنثی سازی اثر نقل های طعن آمیز او و درجهت تبرئه وی از اتهام به نصب اظهار شده است.
۲.

جرح محمّد بن سنان توسط فضل بن شاذان(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوم حدیث تطبیقی سال نهم بهار و تابستان ۱۴۰۱شماره ۱۶ 293 - 314

کلیدواژه‌ها: ابن سنان ا بن شاذان غلو گستره علوم اهل بیت (ع) مبانی جرح و تعدیل علم الرجال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۸ تعداد دانلود : ۱۵۳
محمد بن سِنان (م220ق) از راویان امام کاظم، امام رضا و امام جوادb به شمار می آید. از رهگذر وجودش در سلسله أسناد صدها روایت کتب أربعه، نقش ممتاز در انتقال میراث روایی دارد. از طرفی، فضل بن شاذان (م260ق) که از اصحاب امام رضا، امام جواد، امام هادی و امام حسن عسکریb و از ثِقات و رجا ل شناسان نامدار عصر حضور و از راویان ابن سنان است، وی را با سخنانی متعدد، دستخوش جرح شدید قرار داده و او را «کاذب مشهور» قلمداد کرده است. این مقاله که از نظر گردآوری به روش کتابخانه ای و از نظر محتوایی با روش توصیفی – تحلیلی سامان یافته، به چرایی ارزیابی و نقد سخنان فضل بن شاذان پرداخته است. دریافت نویسندگان این بوده که علّه العلل نسبت کذب و غلّو، اختلاف مبنایی آن دو است؛ زیرا ابن سنان اقبال ویژه به تأویل آیات در مورد اهل بیتb، نقل کرامات و دیدگاه تعمیم دانش آنان دارد؛ در حالی که ابن شاذان رویکرد ضدّ جریان غلو دارد و بر دیدگاه تحدید علوم امامانb تصریح می کند. بنابراین جرح محمد بن سنان بعید به نظر می رسد و وثاقت او تقویت می شود.
۳.

اعتبارسنجی روایت امام رضا(ع) در تفسیر آیه 44 سوره اعراف (نقدی بر دیدگاه آلوسی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ رضوی سال نهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۳۶ 129 - 153

کلیدواژه‌ها: روایات تفسیری آیه 44 اعراف روایات امام رضا (ع) رخدادهای قیامت محمود آلوسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۱ تعداد دانلود : ۱۴۶
روایات، پایه دوم معارف اسلامی و از جهت اعتبار هم سنگ قرآن اند. با وجود این، پاره ای خصوصیات به ویژه برای روایات تفسیری چون ضعف سند، اسباب تردید در صحت برخی از آن ها را فراهم آورده اند. یکی از این روایات، روایتی از امام رضا(ع) است، مبنی بر اینکه مراد از «مؤذن» در آیه 44 سوره اعراف(فَأَذَّنَ مُؤَذِّنٌ بَیْنَهُمْ أَنْ لَعْنَهُ اللَّهِ عَلَى الظَّالِمِینَ) امام علی(ع) است. آلوسی که شماری روایت از امام رضا(ع) در تفسیر خود آورده، این روایت تفسیری کلامی را از طریق اهل سنت ناوارد و درنتیجه دور از صحت دانسته است. بررسی و تحلیل گزارش های مرتبط نشان می دهد، به رغم وجود زمینه برای تردید در صحت برخی طرق این حدیث، طرق برتر نقل آن در مصادر شیعه چون طرق قمی و کلینی از وصف صحت برخوردار بوده، می تواند شواهدی برای تصحیح نقل آن در مصادر اهل سنت چون طرق حاکم حسکانی باشد. لذا ورود این روایت رضوی از طرق مختلف در مصادر فریقین، در کنار برخورداری آن از انواع شواهد معنایی، چون نقش انحصاری برای انسان در محشر، موقعیت خاص اهل بیت(ع) در شریعت، به ویژه شخصیت، سابقه و رفتار امام علی(ع) دستمایه های کافی برای اثبات اعتبار و صحت کلی حدیث است. یافته های پژوهش همچنین نشان می دهد استبعاد آلوسی بیش از آن که نتیجه تحقیق باشد ریشه در تعصبات مذهبی او دارد.
۴.

بررسی ادله وحید بهبهانی و ابوالقاسم خویی در توثیق «زیادبن مروان»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم قرآن و حدیث سال پنجاه و دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱۰۵ 53 - 74

کلیدواژه‌ها: زیادبن مروان قندی واقفه وحید بهبهانی ابوالقاسم خویی رجال حدیث جرح و تعدیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۸ تعداد دانلود : ۱۵۲
زیادبن مروان، صحابی امامان صادق و کاظم (ع)، در آثار مدوّن رجالی و روایی مکتب اهل بیت، حضوری جدی و گسترده دارد. روایات وی در کتب اربعه و سایر آثار شیعی به شصت مورد می رسد. اما ارزیابی کارنامه رجالی وی از سوی ارزش گزاران آکنده از واگرایی تضادی و بلکه تناقضی است. از نظر وحید بهبهانی و برخی دیگر، نقل بزرگان از زیاد و نیز در عِداد «اصول» بودن کتاب او و کثرت اخبار وی، حاوی وثاقت و دست کم، مؤید «حُسن» وی است. ابوالقاسم خویی در معجم رجال الحدیث و در مطاوی کتب فقهی خویش دو دلیل دیگر بر وثاقت زیاد اقامه کرده است: شیخ مفید وی را از خواص امام کاظم (ع) و ثقه و فقیه معرفی کرده و نیز در شمار اسناد احادیث کتاب کامل الزّیارات که ابن قولویه شهادت بر عدالت روات آن داده، قرار گرفته است. خویی با عبارت «إذن فالرّجل من الثّقات» بر پذیرش أخبار او تأکید کرده است. اما نویسندگان این سطور ادّله پنج گانه مذکور را نااستوار و دستخوش ضعف می دانند. کشّی و طوسی و نجاشی که از رجال شناسان پیشگام اند، به صراحت و کنایت او را توثیق نکرده اند، بلکه آنان و حدیث پژوهان نامبرداری مانند کلینی و صدوق او را جزو واقفیان متصلّب و مادامالعمر و بلکه از پایه های فرقه انحرافی واقفیه دانسته اند. اخبار متواتر و دست کم مستفیض، به واضح بر عناد ورزیدن آگاهانه وی با حق و انکار نصوص حاوی امامت امام رضا (ع) دلالت دارند. زیاد به سبب تصرف غاصبانه هفتاد هزار دینار سهم امام موجود در نزدش، افزون بر انحراف خویش بر افساد فکری دیگران از راه بذل آن اموال تلاش کرد. اخبار قدح قابل توجیه نیست و زیاد به گفته حسن بن محبوب، از اصحاب اجماع، در حالت کفر باطنی از دنیا رفته است. علامه حلّی نیز با عبارت «فهو عندی مردود الروایه» بر ضعف وی پای فشرده است.
۵.

چگونگی و چرایی تفاوت رفتار امام صادق علیه السلام در برابر عملکرد همگون حریز سِجِستانی و ابن نجاشی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم حدیث سال ۲۵ پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۹۷) 175 - 198

کلیدواژه‌ها: امام صادق (ع) دشمنی اهل بیت (ع) حریز بن عبدالله عبدالله بن نجاشی خوارج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶ تعداد دانلود : ۱۱
حریز بن عبدالله و عبدالله بن نجاشی از صحابیان والامقام امام صادق۷، در «سِجِستان»، در واکنش به ناسزاگویی خوارج به امام علی۷، تعدادی از آنان را کشتند. امام صادق۷ در برابر این اقدامات مشابه، «حریز» را از خود دور ساخت که حاوی تخطئه و تنبیه اوست و «ابن نجاشی» را پذیرفت و رفتارش را تصحیح نمود. پژوهش فرارو دنبال پاسخ به چگونگی و چرایی این موضع گیری متفاوت است.درباره جرح یا توثیق این راویان، در منابع روایی، رجالی و برخی مجلات تخصّصی، نکاتی آمده است؛ امّا درباره چرایی تفاوت رفتار امام صادق۷، مقاله ای یافت نشد. بررسی و تحلیل اخبار مرتبط، نشان می دهند که حمل روگردانی امام۷ از حریز بر تقیه بی وجه نیست. همچنین گرچه حکم اولیّه سبّ کننده امام علی۷، قتل اوست، لکن اجرای این حکم، مستلزم اذن معصوم۷ و پیش بینی پیامدهای آن است که رعایت این جهات، به ویژه از اصحابی در تراز حریز انتظار می رفته است؛ اموری که در شرایط متفاوت و درباره افرادی چون ابن نجاشی مورد انتظار نبوده است. 
۶.

بررسی سندی - متنی روایت «الایمان معرفه بالقلب ...» و نا استواری رویکرد ابن حبّان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ رضوی سال هشتم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۳۰ 9 - 32

کلیدواژه‌ها: ابن ابی داوود سجستانی ابن حبان بستی امام رضا(ع) حدیث اهل بیت (ع) حدیث «الایمان» ارکان ایمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۴۶ تعداد دانلود : ۲۹۶
پاره ای از احادیث امام رضا(ع) به رغم فرازمندی، محل اختلاف محدّثان اهل سنت واقع شده است. از زمره این احادیث، حدیث «الإیمان معرفه بالقلب و إقرار باللسان وعمل بالأرکان» است که توسط إبن ابی داوود سجستانی نقل و مورد قبول قرار گرفته، اما ابن حبّان بُستی، آن را بی پایه شمرده است. ارزیابی رجالی سند حدیث مذکور و دستیابی به پیام آن، موضوع مقاله حاضر است. رهاوردِ محققان این جُستار حاکی است گرچه این حدیث، فاقد وثوق سندی است، اما از وثاقت صدوری و محتوایی برخوردار است؛ زیرا متن آن به سبب برخورداری از انواع متابعات و شواهد در اوج صحّت و بلکه در سطح متواتر معنوی قرار دارد. این حدیث مبیِّن ارکان سه گانه ایمانی است که حیات طیبه را تضمین و باور مرجئه که عمل به فرایض را خارج از حقیقت ایمان تلقی کرده اند، دستخوش چالش می سازد.
۷.

بررسی تفاوت دیدگاه بخاری و کلینی در منبعیت قرآن و سنت(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوم حدیث تطبیقی سال هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۹شماره ۱۳ 91 - 110

کلیدواژه‌ها: قرآن سنت کفایت ثقلین صحیح بخاری کافی کلینی اجتهاد به رأی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۹ تعداد دانلود : ۱۹۲
  موضوع کمال شریعت مطلبی مورد اتفاق دانشمندان مسلمان است؛ اما چگونگی کفایت قرآن و سنت، یعنی توانمندی کامل قرآن و سنت برای پاسخگویی به هر نیاز و بی نیازی این دو از هر منبع دیگر مورد اختلاف است؛ ملاحظه جوامع برترِ حدیثیِ فریقین، صحیح بخاری و الکافی کلینی حاکی از آن است که گرچه عموم رویکردها و اخبار این جوامع در ارتباط با کفایت قرآن و سنت همسان بوده، اما با وجود پاره ای از نمایه ها و اخبار در جامع بخاری مانند استفاده صحابه از رأی، مبنای کفایت ثقلین زیر سؤال می رود. پژوهش حاضر با روش مقایسه تطبیقی در پی آن است که ضمن تطبیق این جوامع بزرگ حدیثی و اخبار آن دو، تفاوت دیدگاه بخاری و کلینی در ارتباط با کفایت قرآن و سنت را تبیین نماید. نتیجه حاصل از بررسی تطبیقی دو منبع این است که با آنکه بخاری با بیان اخبار متعدد، اهتمام خاصی به قرآن و سنت نشان داده، اما به سبب پذیرش برخی اخبار، چون، اخبار اجتهاد بی مبنای اصحاب، نقصان قرآن و سنت را پذیرفته است؛ لذا نتوانسته کمال و کفایت قرآن و سنت را نشان دهد؛ اما کلینی به وجود همه احکام در کتاب و سنت تصریح می کند و به توانمندی عترت علیهم السلام بر ارائه هر حکم اشاره دارد و به نفی قاطع بدعت و رأی تأکید می نماید. 
۸.

بازشناسی شخصیّت حدیثی مُقاتل بن سلیمان بلخی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات شبه قاره سال یازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۳۶ 53 - 76
تعداد بازدید : ۷۲۳ تعداد دانلود : ۴۰۰
مقاتل بن سلیمان بلخی در تفسیر قرآن، فردی گران قدر ولی در روایت مجروح خوانده شده است. پژوهش حاضر که به شیوه تحلیلی-توصیفی انجام شده است، ضمن بررسی و تحلیل اقوال مختلف درباره شخصیت مقاتل و ملاحظه روایات و کارنامه حدیثی وی و قیاس آن با کارنامه دیگر راویان و روایات آنان نشان می دهد که اگرچه او در صدر مفسران قرار داشته و در چارچوب مذاهب اهل سنّت اندیشه و عمل کرده است، از برخی ایرادها چون عدم پایبندی کامل به روش محدثان در نقل و داشتن غرور علمی مبرّا نیست؛ ولی این ایرادها سبب بی اعتباری روایاتش نمی شود. داشتن مشایخی طراز اول چون صادقین(ع) و ضحاک، راویانی چون عبدالرّزاق و حسن بن محبوب و وجود عین روایات یا متابعات و شواهد آن در جوامع حدیثی و منابع برتر فریقین در کنار زهد، عرفان و صراحتش با حاکمان، او را حداقل در سطح عموم راویان حدیث قرار می دهد.
۹.

نقد دیدگاه حسن الدین احمد پیرامون نماد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات شبه قاره سال دهم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۳۵ 25 - 42
تعداد بازدید : ۵۵۵ تعداد دانلود : ۴۶۴
حسن الدین احمد قرآن پژوه معاصر شبه قاره آثار متعددی درباره قرآن به رشته تحریر در آورده که مهمترین آنها «رویکردی نو به مطالعه قرآن» می باشد. مقاله حاضر  به روش توصیفی-تحلیلی، بحث "نماد"را از دیدگاه این اندیشمند تحلیل و بررسی نموده است. حسن الدین احمد، تلاش می کند "نماد"را به صورت خلاصه و مفید درکتاب پیش گفته طرح نماید.  بیان ایشان دارای نکات مفیدی است اما کاستی ها و نواقصی هم دارد . عدم توجه به منابع اصیل اسلامی ونظرمفسران قرآن، تاثیر پذیری بی ضابطه از مستشرقان،عدم رعایت قواعد زبانشناختی،نادیده گرفتن حجیت ظواهر قرآن، از مهمترین آسیبهای مبنایی،روشی،مفهومی ومصداقی دیدگاه ایشان می باشد.
۱۰.

تحلیل و بررسی قرآنی - روایی رویکرد «ذکریان» به نماز و ذکر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: ادیان و عرفان سال ۵۱ بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱ 9 - 26

کلیدواژه‌ها: بلوچستان ذکر ذکریان نماز محمد اتکی محمد جونپوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰۱ تعداد دانلود : ۵۳۲
نماز، مورد سفارش خاص اسلام و معیار پذیرش اعمال است. فرقه باطنی گرای «ذکریه» که از حدود پنج قرن قبل در بلوچستان شکل گرفته مدعی است در اساس آنچه مورد سفارش می باشد، «ذکر» است و ترجمه «صلوه» به نماز، که آغازش تکبیر و فرجامش سلام و متنش حاوی انجام پاره ای اعمال و اذکار مخصوص می باشد، اشتباهی رخداده از سوی عجم هاست. بنابراین از منظر «ذکریه» نماز با شاکله معهود و روش عملی آن، منسوخ و اهتمام به آن کفر است. این رویکرد با تصریح آیات «فَإذا قَضَیتُمُ الصَّلَاه فَاذْکُرُوا اللَّهَ قِیامًا وَ قُعُودًا وَ عَلَ جُنُوبکُمْ» و «أَقِمِ الصَّلَاه لِذکْرِی» که بین ذکر و نماز تفاوت قائل شده و همچنین با روایات متواتری مانند «من ترک الصلوه متعمداً فقد کفر» واگرایی دارد. تحلیل سوابق و مشاهده رفتار ذکریان، نشان می دهد باورها و رفتارهای این فرقه دور از قرآن و روایات و آیینی عامیانه است که به نظر می رسد از روش های باطنی هندی نشأت گرفته است.
۱۲.

چگونگی و چرایی رویکردهای ناهمگون ابن حبان بستی به امام رضا(ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات علوم قرآن و حدیث سال سیزدهم بهار ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۲۹)

کلیدواژه‌ها: ابن حبان بستی تناقضات ابن حبان ابن حبان و امام رضا (ع) ابن حبان و اهل بیت (ع) راویان و روایات اهل بیت (ع)

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات تاریخ حدیث رواه و محدثان
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات فقه الحدیث نقد الحدیث
تعداد بازدید : ۱۴۶۸ تعداد دانلود : ۵۷۹
ارزیابی های ناهمگونی در باره «ابن حبان بُستی»، حدیث پژوه نامبردار قرن چهارم وجود دارد. وی در نگاشته های خویش در ارتباط با عترت(ع) ، نسبت به دیگران از مکتب خلافت، اخبار بیشتری آورده و از این رهگذر در برخی منابع، شیعه خوانده شده است. در عین حال در جرح و تعدیل عترت(ع) دچار تناقض گشته و اعتبار روایات برخی امامان(ع) را دستخوش تردید قرار داده است؛ وی گاهی امام رضا(ع) را ستوده و از تجربه موفق خود در زیارت قبرش(ع) گفته و گاه، گرفتار خطا، پندار و راویِ اخباری شگفت شمرده است. او همچنین برخی روایات و راویان امام رضا(ع) خاصه «اباصلت» را، تضعیف کرده است. پژوهش حاضر که تلفیقی از روش توصیفی و تحلیلی و جامعه آماری آن، منابع رجالی - حدیثی فریقین است، در ارزیابی رفتار ناهمسان وی دست کم چهار عامل: تعصبات شدید مذهبی، عدم توازن شخصیت، غرور علمی و اشتغالات گوناگون را دخیل می داند. ارزیابی پژوهانه و منصفانه، حاوی این امرند که امام رضا(ع)، در بلندای وثاقت بوده، روایاتشان(ع) استوار و راویان آن حضرت(ع) در عِداد راویان موثق به شمار می آیند.
۱۳.

امام رضا(ع) و اهل حدیث؛ با تأکید بر گزارش های حاکم نیشابوری (نقدی بر ادعاهای سلفی گری)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ رضوی سال سوم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱۰ 97-126

کلیدواژه‌ها: امام رضا (ع) اهل حدیث حاکم نیشابوری تاریخ نیشابور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲۸ تعداد دانلود : ۶۶۲
اهل بیت (ع) به ویژه امام رضا (ع) مورد اقبال خاص ایرانیان ازجمله اهل حدیث بودند و حاکم نیشابوری به تفصیل از حضور آن امام (ع) در خراسان و عنایت ویژة مشایخ اهل حدیث به ایشان یاد کرده است. بر اساس این گزارش ها، بزرگان حوزة حدیثی اهل سنت نیشابور که استادان اصحاب جوامع روایی ازجمله کتاب های شش گانه بودند، اهتمام زیادی به امام رضا (ع) به عنوان فرزند پیامبر (ص) و سند اختصاصی روایی حضرت داشتند. ملاحظه و تحلیل گزارش های ابوعبدالله حاکم از قصد و زیارت آستان امام رضا (ع) توسط استادانی چون ابن خزیمه نیشابوری در کنار روایت هایی از پیامبر (ص) و اهل بیت (ع) مبنی بر سفارش به زیارت آن امام (ع) از مشروعیت و بلکه برکت های این زیارت حکایت دارد و نشان می دهد رفتار مدعیان پیروی از سلف صالح در دوره های بعد به ویژه در دورة معاصر در تحریم زیارت و تکفیر مسلمانان به سبب جرم هایی از این قبیل، بدعت و انحرافی بوده که در دوره های متأخر از سوی امثال ابن تیمیه طرح و توسط جریان هایی خاص ترویج شده است. مقالة حاضر به روش توصیفی تحلیلی پی جوی این گزارش ها و بررسی چند و چون آنهاست.
۱۴.

جایگاه و نقش زنان در حکومت اسلامی در دیدگاه اما م خمینی (ره)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بیداری اسلامی سال سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۳ شماره ۶

کلیدواژه‌ها: زنان حقوق زنان امام خمینی حکومت اسلامی تکالیف زنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۸۷ تعداد دانلود : ۶۷۲
با آنکه زنان برای تأمین سعادت جامعه نقش برتری دارند لیکن از ایفای نقش شایسته خود در حاکمیت و حکومت برکنار بوده اند. اسلام حق حاکمیت را بالذّات برای آفریدگار و به نیابت برای انبیاء(ع)امامان(ع) و فقیه جامع الشرایط دانسته است. در اسلام برای هر یک از زن و مرد حقوق و تکالیفی برابر و متناسب با ساختار وجودی شان تعریف شده است. ملاحظه و تحلیل مواضع امام راحل(ره) نشان م یدهد وی معتقد بود زن مؤمن و بصیر می تواند با قدرت نرم برتر خودبسترساز خیزش و حرکت استوارتر جامعه -حتی بیشتر از مرد باشد؛ همان گونه که طی دوران انقلاب و دفاع مقدس به نیکی تحقق یافت. حضور زن در صحنه مدیری تهای میانی به شرط آسیب ندیدن نق شهای ویژ هاش چون مادری و همسری و با رعایت حدود شرعی بلامانع است اما پذیرش کارهای دشوار از جمله مسئولیت سطح اول زمامداری از اختصاصات مردان است. برای نهادینه ساختن پیشرفت جامعه و سعادت و سلامت آن، زن باید با تأسی به اهل بیت(ع) ضمن رعایت حدود شرع در صحن ههای مختلف سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و تربیتی حضوری پرنشاط و مداوم داشته باشد و در پناه حکومت اسلامی بستر این حضور فراهم آمده است.
۱۶.

ابن شهاب زهری و عداوت اهل بیت علیهم السلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های قرآن و حدیث سال چهل و چهارم پاییز و زمستان ۱۳۹۰ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: شیخ طوسی ابن شهاب زهری زهری عداوت زهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۱۸ تعداد دانلود : ۷۴۷
زهری راوی شاخص جوامع حدیثی اهل سنت و دارای روایاتی در جوامع حدیثی شیعه است که ضمن ارتباط با امامان (سجاد و صادقین(ع)) 45سال را در مناصب مختلف در دربار مروانیان گذراند و به پشتوانه این ارتباط بهره مند زیست و در جریان ساماندهی و نگارش اخبار نقش برجسته ای ایفا کرد. این کارنامه سبب داوریهای متعارضی در باره اش شد. در حالی که شیخ طوسی و برخی دیگر او را «عدو» خوانده اند محقق بهبهانی و بعضی دیگر وی را شیعه به شمار آورده و حتی رازدار امام سجاد(ع) دانسته اند. رجالیان معاصر، آیة الله خویی و علامه تستری او را چهره ای اهل تسنن و میانه رو خوانده اند. از بررسی رفتار دنیاگرایانه و روایات عمدتاً جانبدارانه اش برمی آید او که در مرز دشمنی با اهل بیت (ع) حرکت می کرد به عداوت نزدیک تر بود و به مرور زمان با اجرای نقشه حاکمان در ساماندهی به اخبار و رقابت با صادقین(ع) انحرافش بیش تر شد لذا نسبت عداوت به او دور از صحت نیست.
۱۷.

تبلور سنّت نبوى در سیرت ولایى یا آراى صحابى؟

نویسنده:
منبع: سفینه سال هشتم تابستان ۱۳۹۰ شماره ۳۱ «ویژه نبوت»

کلیدواژه‌ها: سنت اهل بیت سیره اصحاب عترت امامان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۶۸ تعداد دانلود : ۶۲۸
سنّت، تبیین قرآن و دربردارنده تفصیل آموزه هاى اسلام است که دستخوش برخى حوادث شده است. لذا دستیابى به سنّت نبوى مستلزم تلاش بسیار است. در باره طریق وصول به سنّت، گروهى از مسلمانان (شیعه) سیره برخى اصحاب عترت : را احتیاط آمیزترین راه مى شمرند؛ امّا برخى مسلمانان (اهل تسنّن) سنّت پیامبر 9 را در رفتار عموم اصحاب جستجو مى کنند. بررسى شخصیّت عترت و اصحاب و مقایسه کارنامه شان با هم، به ما کمک مى کند در باره اینکه «سیره کدام دسته (عترت یا عموم اصحاب) به صورت هرچه شایسته ترى آینه تمام نماى سنّت نبوى و تبلور آن است» داورى درست ترى داشته باشیم. نیز مى بینیم که سیره عترت هماهنگ با هم و همسو با قرآن و سنّت است، امّا سیره اصحاب، بلکه چه بسا یک صحابى، جز با انواعى از تأویل و توجیه با قرآن و سنّت، بلکه با سیره خودش هماهنگ نمى نماید.
۱۸.

اخبار مناقب اهل بیت(ع)، میراث مشترک امت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مقالات و بررسی ها ۱۳۸۷ شماره ۸۸

کلیدواژه‌ها: مناقب فضایل عترت اهل¬بیت صحابه و اصحاب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۳۵
منقبت به معنای فعل کریمانه مورد اهتمام خاص قرآن و سنت است. با نگاهی گذرا به قرآن، محورهایی چون خویشاوندی با پیامبر(ص)، سبقت در اسلام و ایمان، هجرت، جهاد و فداکاری در راه شریعت همراه با داشتن بصیرت، مهم‏ترین منقبت‏ها به نظر می‏آیند. اهتمام خدا و رسول(ص) به مناقب، جهت الگوسازی برای انسان‏ها بوده و در برخی مقاطع، توجه به مناقب سبب تحول در جامعه شده است. اخبار مناقب، بخش عمده¬ای از جوامع حدیثی را در بر گرفته و در میان این اخبار آنچه مربوط به عترت(ع) است از امتیازات ویژه‏ای چون کثرت تعداد، محتوای برتر، انتشار و شهرت، صحت سند و نقل همگانی برخوردار بوده و این در حالی است که جریانات حاکم بر مسلمانان نوعاً در جهت محو مناقب اهل بیت(ع) حرکت کردند. از طریق مطالعه در تاریخ صدر اسلام و تأمل در اقدامات تخریبی مرتبط با عترت(ع) و فضایل¬شان این نتیجه حاصل می‏شود که حفظ و انتشار مناقب اهل بیت(ع) در گذر تاریخ، جلوه¬ای از حاکمیت ارادة الهی در روشن ماندن مشعل هدایت است.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان