سفینه

سفینه

سفینه سال هشتم تابستان 1390 شماره 31 «ویژه نبوت»

مقالات

۱.

عصمت انبیاء

کلیدواژه‌ها: نبوت معنی عصمت ضرورت عصمت عوامل عصمت ویژگی های پیامبران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۵۹ تعداد دانلود : ۱۴۰۰
چکیده : معناى عصمت در لغت و اصطلاح، عوامل عصمت و ضرورت آن براساس آیات و روایات، موضوع این گفتار است. نویسنده به عصمت پیامبران : پرداخته و دیدگاههاى محدّثان و متکلّمان را بررسى مى کند. در باب عوامل عصمت، از علم و عقل، اطاعت خداوند، توفیق، طینت و روح القدس یاد مى کند.
۲.

تبلور سنّت نبوى در سیرت ولایى یا آراى صحابى؟

کلیدواژه‌ها: سنت اهل بیت سیره اصحاب عترت امامان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۷۰ تعداد دانلود : ۶۲۹
سنّت، تبیین قرآن و دربردارنده تفصیل آموزه هاى اسلام است که دستخوش برخى حوادث شده است. لذا دستیابى به سنّت نبوى مستلزم تلاش بسیار است. در باره طریق وصول به سنّت، گروهى از مسلمانان (شیعه) سیره برخى اصحاب عترت : را احتیاط آمیزترین راه مى شمرند؛ امّا برخى مسلمانان (اهل تسنّن) سنّت پیامبر 9 را در رفتار عموم اصحاب جستجو مى کنند. بررسى شخصیّت عترت و اصحاب و مقایسه کارنامه شان با هم، به ما کمک مى کند در باره اینکه «سیره کدام دسته (عترت یا عموم اصحاب) به صورت هرچه شایسته ترى آینه تمام نماى سنّت نبوى و تبلور آن است» داورى درست ترى داشته باشیم. نیز مى بینیم که سیره عترت هماهنگ با هم و همسو با قرآن و سنّت است، امّا سیره اصحاب، بلکه چه بسا یک صحابى، جز با انواعى از تأویل و توجیه با قرآن و سنّت، بلکه با سیره خودش هماهنگ نمى نماید.
۳.

نظم و انضباط در سیره پیامبر اعظم 9 ونقش آن در موفّقیّت ایشان در دعوت جهانى خویش

کلیدواژه‌ها: موفقیت سیره امور سیاسی پیامبر اعظم (ص) نظم و انضباط دعوت جهانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۴۹ تعداد دانلود : ۸۷۵
سیاست راهبردى نظم و انضباط در همه ابعاد شخصیّت و نیز حیات رسالى پیامبر اعظم را مى توان از جمله عوامل و مولّفه هاى اثرگذار بر روند حاکمیّت و نیز سیره تبلیغى آن حضرت قلمداد کرد؛ به گونه اى که آن حضرت در تمامى شئون زندگى خویش فردى منضبط، هماهنگ و جدّى و با نظم بوده اند. ابعاد مختلف این نظم و انضباط در سیره و حیات فردى، حیات رسالى و تبلیغى، به ویژه در دوران تشکیل حکومت اسلامى در مدینه و نیز در مدیریت سیاسى و نظامى پیامبر اعظم 9 از جمله مواردى است که نگارنده به بررسى و تبیین و تحلیل آنها مى پردازد.
۴.

مفهوم نبوّت در عهد عتیق و زبان عبرى با مقایسه در قرآن

کلیدواژه‌ها: قرآن نبوت عهد عتیق تشابه نبی افتراق

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام پیامبرشناسی نبی کیست، وحی چیست
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام دین پژوهی ادیان دیگر
تعداد بازدید : ۳۰۱۸ تعداد دانلود : ۸۲۹
نبوّت از مفاهیمى است که بین ادیان الهى مشترک است. در دو دین آسمانى یهود و اسلام، خداوند فردى را که نبىّ اوست انتخاب مى کند تا پیامش را به مردم برساند و آنان را در مسیر هدایت و کمال قرار دهد. در مقایسه این مفهوم در این دو دین الهى، به وجوه اشتراک و افتراقى برمى خوریم: در هر دو دین، نبىّ الهى متّصف به اوصاف الهى است، نبىّ الهى براى رسیدن به پیام خداوند از طرق مشابهى بهره مى گیرد، در هنگام دریافت وحى الهى، ثقل وحى موجب تغییر احوال او مى شود و در هر دو دین، انبیاى الهى از مراتب و درجاتى برخوردار هستند. در عین حال، اختلافاتى نیز مشاهده مى شود؛ ازجمله اینکه در دین یهود، علاوه بر مردان در میان زنان نیز نبوّت رایج است، انبیاى بنى اسرائیل به طور گروهى و دسته جمعى نبوّت مى کنند و دچار خلسه گروهى مى شوند. در عهد عتیق علاوه بر نبوّت الهى و راستین بحث نبوّت دروغین مشاهده مى شود.
۵.

تبیین مباحثى از توحید در پرتو معارف اهل بیت : (3)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: توحید اسماء و صفات معنی اسم و صفت الاسماء الحسنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۷۶ تعداد دانلود : ۵۹۸
چکیده: نگارنده ضمن طرح پاره اى از مباحث توحید و اسماء و صفات، به جایگاه عقل در فهم آن مى پردازد. تبیین معناى اسم و صفت و نقد برخى از نظریّات در این مورد، نیز انجام شده است.
۶.

عقل در نظرگاه میرزا مهدى اصفهانى [نکته پژوهشى ـ 16]

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: میرزامهدی اصفهانی، (1303ـ1365 ق ) کارکرد عقل امور مستقل عقل شرع و عقل مکتب معارفی خراسان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۱۵ تعداد دانلود : ۸۵۵
حجّیّت عقل در دیدگاه آیت الله میرزا مهدى اصفهانى (1303ـ1365 ق.) در حوزه هاى مباحث نظرى و اصول اعتقادى و مباحث اصول فقه، محور اصلى این گفتار است که براساس نوشته هاى میرزامهدى اصفهانى تدوین شده است. میرزا مهدى اصفهانى امور را به دو گونه تقسیم مى کند: یکى امور عقلى که هر عاقل، مستقل از دین و آیین، مى پذیرد. دوم امور شرعى که عقل هیچ عاقل، بدان دست نمى یابد و ناگزیر، باید از منابع وحى دریافت. نگارنده به نقدهاى برخى ناقدان بر دیدگاه میرزامهدى اصفهانى نیز پاسخ مى دهد.
۷.

گفتارى کوتاه در باب عالم ذرّ و رجعت در قرآن (میرزا ابوالقاسم اردوبادى (1274ـ1333 ق))

کلیدواژه‌ها: اعجاز قرآن عالم ذر رجعت شهاب مبین (کتاب) ابوالقاسم اردوبادی (1274ـ1333 ق )

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی فلسفه اسلامی هستی شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن جهان و طبیعت در قرآن
تعداد بازدید : ۱۴۸۲ تعداد دانلود : ۶۲۳
چکیده: نویسنده به پاره اى از آیات مربوط به عالم ذرّ و رجعت در قرآن پرداخته، اعتبار احادیث مربوط به آنها را نشان داده، به اشکالهاى کسانى که آن آیات و احادیث را انکار یا تأویل کرده اند، پاسخ مى گوید. این گفتار، بخشى از کتاب چاپ ناشده «شهاب مبین» نوشته میرزا ابوالقاسم اردوبادى (1274ـ1333 ق.) است.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۸۳