واکاوی ابعاد پدیداری معنا در داستان کوتاه " درخت گلابی" اثر گلی ترقی : رویکردی نشانه معناشناختی به تحلیل گفتمان ادبی (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

جستار پیش رو می کوشد تا در چارچوب رویکرد نشانه معناشناسی به تحلیل گفتمان ادبی به واکاوی ابعاد پدیداری معنا در داستان کوتاه «درخت گلابی» اثر گلی ترقی بپردازد. روش تحقیق توصیفی تحلیلی است. درواقع نگارنده سعی دارد تا با تکیه بر گفتمان ادبی نویسنده و به شیوه تحلیل نشانه معناشناختی و با تکیه بر حضور پدیداری سوژه داستان نشان دهد چگونه گفته پرداز راوی مؤلفه های پدیداری را در بطن گفتمان می پروراند و فرایند تولید و دریافت معنا را تحت تأثیر قرار می دهد و در این میان گاه کنش روایی را به حاشیه می راند و گاه در راستای احیای آن قدم برمی دارد. هدف اصلی جستار پیش رو پاسخ گویی به پرسش های زیر است: 1. ابعاد پدیداری معنا تابع چه مؤلفه های گفتمانی و نشانه معنایی است و کارکرد آن ها چیست؟، 2. چگونه می توان جایگاه کنش را در کلیت نظام گفتمانی اثر حاضر تبیین کرد؟ بنابراین فرضیه های پژوهش حاضر از این قرارند: 1. ابعاد پدیداری معنا در گفتمان برونداد و تابع شوِش ، تنش و تطبیق است که دارای کارکرد زیبایی شناختی است؛ 2. برهم کنش این مؤلفه ها کنش روایی را از طریق برهم ریختن نظم و ایجاد آشفتگی در افعال مؤثر به حاشیه می راند و درادامه با ثبات نشانه معنایی افعال وجهی و شکل گیری درونه عاطفی عشق بار دیگر کنش در مرکزیت میدان گفتمانی قرار می دهد. بی شک این تعاملات با سبک های حضور نشانه معناشناختی پیوندی تنگاتنگ دارند.