مطالب

ترتیب بر اساس: جدیدترینمرتبط ترین
فیلتر های جستجو: نهج-البلاغه حذف فیلتر ها
نمایش ۷۶۱ تا ۷۸۰ مورد از کل ۱٬۳۰۶ مورد.
۷۶۱.

تحلیل شناختی استعاره در نهج البلاغه (بر پایه نظریه ترنر و فوکونیه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوی سال دهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۹)

کلید واژه ها: معناشناسی شناختی آمیختگیمفهومی استعاره شناختی تحلیل معنایی گفتمان نهج البلاغه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۸ تعداد دانلود : ۲۸۹
نظریه «آمیختگی مفهومی»، انگاره ای چندفضایی است که از برجسته ترین نظریات ژیل فوکونیه و مارک ترنر به شمار می آید. این نظریه در فهم پیچیدگیهای ذهن بشری با گذر از الگوی دو دامنه ای، فضایی چهاردامنه ای فراهم آورده که متشکل از دو فضای درون داد، فضایی عام و فضایی آمیخته برای ساخت معانی نوظهور است، نوشتار حاضر با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی در حوزة شناختی، نظریه آمیختگی مفهومی را در تحلیل استعاره مفهومی نهج البلاغه مورد پردازش قرار می دهد و کارکرد این فضای تخیلی را در زایش معانی نوین تبیین می نماید. مهم ترین رهیافت های این جستار آنکه این مدل شناختی در بسیاری از مفاهیم دینی و اخلاقی استعاری بنیاد نهج البلاغه همچون تقوا، فسق و فجور، مرگ، کوته بینی و بلند نظری انسان و.. قابل بازسازی بوده و به تبلور تعابیر جدید متن می پردازد؛ افزون بر آن، سازة شناختی موجود در نهج البلاغه، تعابیر اصیل و منطقیِ سیاق مند به حساب می آیند و حکایت از سبکی بی بدیل و هدفمند دارند
۷۶۲.

تحلیلی بر تصویرنمایی نهج البلاغه از فرهنگ بینشی و کُنشی فرماندهان مسلمان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مدیریت فرهنگی سال ۱۲ بهار ۱۳۹۷ شماره ۳۹ 15 - 30

کلید واژه ها: امام علی(ع) نهج البلاغه فرهنگ تصویرنمایی فرماندهان مسلمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۴ تعداد دانلود : ۷۲
مقدمه و هدف پژوهش: با توجه به اینکه یکی از مجال های تصویر نماییِ نهج البلاغه، ترسیم فرهنگ حاکم بر بینش فکری و کُنش عملی فرماندهان مسلمان در میدان های جنگ و غیر آن است و فرهنگ نیز، شاخص ممیّز گروه های مختلف بشری از یکدیگر در بازشناخت آن ها از سایر طیف ها یا گروه های نظیر در جوامع دیگر است، این مقاله کوشیده است، پاره ای از ظرائف فرهنگی فرماندهان اسلامی را در حوزه پندار و کردار با رویکرد بلاغی و ادبی از منظر نهج البلاغه مطالعه نماید. روش پژوهش: گردآوری اطلاعات پژوهش، به روش کتابخانه ای؛ ابزار گردآوری آن، فیش برداری؛ تنظیم یافته ها در قالب جداول و تحلیل یافته ها نیز از نوع توصیفی بوده است. یافته ها: مؤلفه ها و صفات مورد توجه و تأکید حضرت علی(ع) برای فرماندهان و مدیران در 25 نامه از نامه های نهج البلاغه ذکر شده است. صرف نظر از ویژگی ها و صفاتی که با وجود اختلاف در لفظ، از ترادف معنایی برخوردارند، از منظر مولای متقیان(ع)، 130 ویژگی شاخص و محوری، از اوصاف و خصائص برجسته فرماندهان مسلمان در حکومت اسلامی بوده و این ویژگی ها، می باید پایه و اساسِ منش و روش آنان در انجام وظایف و تکالیف شان در برابر خداوند و امام و ولی زمانه، در قبال زیردستان و در مواجهه با دشمنان در حالات مختلف نبرد باشد که این ویژگی ها در قالب جداولی در متن مقاله ارائه شده اند. نتیجه گیری: بن مایه ی فرهنگ حاکم بر بینش و کُنش فرماندهان مسلمان، مؤلفه هایی چون تقوا، اصالت خانوادگی، نجابت، پندپذیری، فرمان پذیری، عدالت، مهربانی، پاکدلی، پاکدستی، خردمندی، فرهیختگی، بردباری، عفوپذیری، زیرکی، قانون مندی، کارآمدی، شجاعت، جنگاوری و دلیری است که نهج البلاغه این فرهنگ را به خوبی تصویر نموده است.
۷۶۳.

دلالت پژوهی الگوی ارزشیابی خط مشی بر اساس آموزه های نهج البلاغه

نویسنده:
منبع: اسلام و مدیریت سال هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۱۴ 25 - 49

کلید واژه ها: نهج البلاغه خط مشی ارزشیابی خط مشی الگوهای ارزشیابی دلالت پژوهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۷ تعداد دانلود : ۳۶۹
نهج البلاغه امام علی (ع) از غنی ترین و اصیل ترین متون دینی و منابع اسلامی، گنجینه ی معارف حکومت داری و خط مشی گذاری را در اختیار بشریت گذارده است. علم خط مشی گذاری مبنا و پیشران اصلی امر حکمروایی مدبرانه و اداره امور جامعه می باشد. نقطه عزیمت این نوشتار به محیط ارزشیابی خط مشی و اکتشاف دلالت های دینی و تطبیق و انکشاف محتوای آن با تکیه بر منظومه فکری و اندیشه ای امیرالمؤمنین (ع) قرار داده شده است. بر این اساس با رهیافتی علمی و مبتنی بر روش دلالت پژوهی، ابتدا سهم یاری ها از متن نهج البلاغه استخراج و مبتنی بر معیارهای شش گانه الف: محوریت ارزشیابی( روشی، ارزشی و کاربردی)؛ ب: کانون توجه ارزیابی( سنجش نتایج، نظارت و پایش، نتایج و پیامدها، سنجش پیامدها و تعامل)؛ پ: کارکرد اصلی ارزشیابی (آموزش و یادگیری، پاسخگویی، شفاف سازی و بهبود)؛ ت: افق زمانی ارزشیابی (گذشته نگر،حین اجرا، آینده نگر)؛ ث: روش قالب( کمی،کیفی)؛ ج: روش های ارزیابی خط مشی متناسب (محکمه ای، ساختارگرا، خبره گرا، ذی نفع گرا، تصمیم گرا، نظریه مبنا، اطلاعات گرا، فرا تحلیل، مورد پژوهی، مطلوبیت گرا، هدف گرا، آزمایشگاهی، حسابرسی نتایج، هزینه مبنا، واقع گرا، مشارکتی، مشتری گرا) دلالت های موضوعی ارزشیابی - به عنوان تضمین دهنده کیفیت، اثربخشی و کارایی- خط مشی های عمومی با استفاده از نظرات خبرگی حاصل و احصاء گردید .  
۷۶۴.

نقش گفتار و ادبیات زبانی در سلامت فردی از منظر نهج البلاغه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سراج منیر سال نهم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۳۱ 123 - 149

کلید واژه ها: اخلاق گفتار نهج البلاغه سلامت معنوی ادبیات زبانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۱ تعداد دانلود : ۴۳۴
بالاترین هدف ادیان الهی ارتقای معنوی انسان است. اسلام، انسان را دارای ابعاد و وجوه متعدد دانسته و از تأثیر و تأثر ابعاد مختلف وجودی او سخن گفته و رشد و کمال وی را در تمام ابعاد مدنظر داشته است. نظام اخلاقی ترسیم شده از سوی درس آموختگان این مکتب می تواند بهترین الگو جهت حفظ سلامت و ارتقای انسان به بالاترین درجات کمال انسانی او باشد. گفتار یکی از مهم ترین وجوه در هندسه شش وجهی نظام اخلاق فردی ترسیم شده از سوی حضرت علی (ع) در نهج البلاغه است. ازاین رو اصلاح ادبیات زبانی گامی مهم در بسامانی نظام اخلاقی و درنتیجه تضمین سلامت فرد است. از منظر امام (ع) بدون بسامانی گفتار، ساختار اخلاق و نظامِ ایمان، بسامان نمی شود. در مقاله حاضر مصادیقی از گفتار سلامت افزا از منظر امیرمومنان (ع) از کتاب شریف نهج البلاغه گردآوری شده است. گفتار پروامدارانه و بخردانه، ادبیات نرم و ملایم، کلام مبتنی بر صدق، کم گویی، سخن حق، انتقاد سازنده، راز و نیاز و مناجات با خداوند و... از مهم ترین عوامل ارتقا بخش سلامت روحی، معنوی و اخلاقی فرد شمرده می شود.
۷۶۵.

تبیین تحولات اجتماعی از دیدگاه امام علی(علیه السلام) در نهج البلاغه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوی سال هشتم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۱۵) 43-70

کلید واژه ها: تحول اجتماعی انقلاب نهج البلاغه جامعه استبداد نفاق مشروعیت حکومت فتنه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۰۱ تعداد دانلود : ۷۳۶
مقاله حاضر به بررسی تحولات اجتماعی از دیدگاه حضرت علی (ع) و مقایسه آن با دیدگاه جامعه شناسان می پردازد. از منظر امام (ع) تفرقه و گسستگی اجتماعی از آسیب هایی به شمار می آید که به بنیان های ثبات یک ساختار لطمه می زند و استمرار آن را دچار مشکل و از حرکت بالنده جامعه و حکومت اسلامی جلوگیری می کند. تکبر و تفاخر، جهالت و ضلالت، کم تحملی مردم درقبال مسئولان، و... عواملی است که با ایجاد شکاف و فاصله میان رهبران و مردم و فریب و غفلت دست اندرکاران از واقعیت های موجود، به تدریج پایگاه اجتماعی نظام را تضعیف و مشروعیت آن را کمرنگ می سازد. فدا کردن حق (دین) به پای مصلحت، و دین را قربانی حکومت کردن و از سوی دیگر فقر و محرومیت اجتماعی ، از دیگر آفاتی است که ثبات جامعه اسلامی را خدشه دار می سازد. محصول این آسیب نیز شرایط نامساعد اجتماعی و اقتصادی است که زمینه تغییر سریع در وفاداری مردم به حکومت را به وجود می آورد، و زمینه را برای انقلاب و دگرگونی کل نظام سیاسی فراهم می آورد. حضرت علی (ع) نتایج شورش و طغیان مردم علیه حاکم عادل را، شکست و سقوط جامعه، وارونه شدن ارزش های اجتماعی اسلام، دچارشدن به فتنه حکومت های فاسد و گرفتارشدن به عذاب الهی می دانند. اما با این وجود توبه و استغفار مردم، رعایت حقوق متقابل حاکم و مردم و واگذارکردن امور به اهل بیت(ع) را چاره کار می دانند.
۷۶۶.

رویکرد نهج البلاغه به ظلم و نفاق سیاسی به عنوان دو ضدارزش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوی سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۱۳)

کلید واژه ها: نهج البلاغه سیاست علی (ع) ظلم نفاق ضدارزش

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث معارف حدیثی حکومت وسیاست در روایات
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه اندیشه و فقه سیاسی اندیشه سیاسی اسلام فلسفه سیاسی
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات موارد دیگر متون حدیث نهج البلاغه پژوهی
تعداد بازدید : ۹۷۵ تعداد دانلود : ۸۸۶
اسلام، آیینی ارزش آفرین است؛ با ارزش های ناهنجار و ناهمسوی با کرامت انسانی، مبارزه کرده و نظامی از ارزش های الهی و انسانی بنیان نهاده است. حضرت علی (ع) برترین مفسر دین و قرآن به شمار می آید که جانش آمیخته با معارف قرآن و زندگی اش همراه با آن است. پژوهش حاضر، با توجه به مطلب مذکور و تأکید بر اینکه معارف علوی گویاترین، استوارترین و عینی ترین آموزه های مرتبط با ابعاد دین و زندگی است و نهج البلاغه، مهم ترین سندی است که می تواند اندیشه علوی را گزارش کند، ضدارزش ها را در حوزه مسائل سیاسی از منظر نهج البلاغه به بحث نهاده است. در آغاز، سیاست را در نگاه حضرت دنبال می کند، پس از آن دو ضدارزش سیاسی ظلم و نفاق را برمی رسد که در نهج البلاغه نمود بیشتری داشته اند. البته ادعایی نیست که همه ضدارزش های سیاسی ذکر شده در نهج البلاغه آورده شده؛ بلکه در حد امکان، مهم ترین مطالب مربوط به موضوع مذکور که در بیانات امام علی (ع) گسترده شده، در قالب عناوینی اصلی آمده و سپس بقیه اشارات وی به صورت ریزموضوعی در بحث گنجانده شده است.
۷۶۷.

بررسی مضامین مشترک اخلاقی و حِکمی در نهج البلاغه و بوستان سعدی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوی سال ششم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱۱

کلید واژه ها: نهج البلاغه امام علی (ع) سعدی بوستان ادبیات تعلیمی مضامین اخلاقی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی کلیات فلسفه‌ اخلاق
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی کلیات شخصیت ها[زندگینامه ها؛ اندیشه ها و..]
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث معارف حدیثی اخلاق و تربیت در روایات
  4. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات موارد دیگر متون حدیث نهج البلاغه پژوهی
تعداد بازدید : ۱۵۸۱ تعداد دانلود : ۷۹۸
تأثیر فرهنگ اسلامی در متون ادب فارسی، که از عالی ترین عناصر فرهنگی و اندیشه ایِ جامعه محسوب می شوند، امری انکارناپذیر است و کم تر شاعر یا نویسنده ای است که بازتاب معارف اسلامی را در کلام خود نداشته باشد. در این بین، نهج البلاغه تأثیر شگرفی در شعر و نثر فارسی گذاشته است؛ بسیاری از شعرای زبان فارسی کوشیده اند تا با توجه به میزان درک و توانایی خود از نهج البلاغه و آموزه های اخلاقی و تعلیمی آن بهره مند شوند. سعدی از جمله نویسندگانی است که در آثارش از نهج البلاغه تأثیر پذیرفته است و میزان این تأثیرپذیری درخور تأمل است؛ تا آن جا که می توان اذعان داشت که بعد از قرآن کریم، نهج البلاغه کامل ترین و مهم ترین سرمشق او بوده است. مطالعة بوستان سعدی در این پژوهش نشان داد که سعدی در آرمان شهر خود از سخنان گهربار و ارزش مند امام علی (ع) در نهج البلاغه بهره های فراوانی برده است و از این راه صبغه حکیمانه و اخلاقی اثر خویش را پررنگ تر کرده است.
۷۶۸.

حکمرانی مطلوب از منظر قرآن و نهج البلاغه با تاکید بر پاسخگویی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآنی سال سوم تابستان ۱۳۹۱ شماره ۱۰ 31 - 46

کلید واژه ها: قرآن کریم نهج البلاغه حکمرانی مطلوب پاسخگویی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۳ تعداد دانلود : ۱۰۴
پاسخگویی در دین اسلام اهمیت و جایگاهی بس والا دارد و خداوند متعال در آیات فراوانی در قرآن کریم اهمیت آن را به پیامبر و مردم گوشزد می نماید. رهبران جامعه اسلامی از جمله پیامبر بزرگ اسلام بعنوان اولین رهبر جامعه اسلامی همیشه خود را مقید به آن می دانست و همچنین گونه ها و جلوه های پاسخگویی در سخنان و سیره علی (ع) در حد اعلای آن قابل مشاهده است. امروزه این موضوع بعنوان یکی از اصول اصلی حکمرانی مطلوب در نظام بین الملل مطرح است که ما در این مقاله در پی اثبات این موضوع هستیم که آیا پاسخگویی که، به عنوان مولفه حکمرانی مطلوب از منظر نظام بین الملل مطرح میباشد در قرآن کریم و درسخنان امام علی (ع) و گزارش های تاریخی معطوف به شیوه کشور داری آن حضرت به شکلی صریح، قابل ردیابی است؟
۷۷۰.

نهج البلاغه در فهرست آیینه ی کتاب زبان و ادبیات بیش دانشگاهی

نویسنده:
منبع: رشد آموزش زبان و ادب فارسی ۱۳۸۴ شماره ۷۵

کلید واژه ها: صفات ثبوتیه و سلبیه‌ی خداوند زبان درکشیدن ‌پرسخنی تأمل در سخن پرورده‌گویی رازداری و

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱۰ تعداد دانلود : ۵۱۶
۷۷۱.

آزادى سیاسى و اجتماعى از دیدگاه قرآن و نهج البلاغه [بخش دوم](مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: حکومت اسلامی ۱۳۸۲ شماره ۳۰
حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ و سیره اهل بیت(ع)
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه اندیشه و فقه سیاسی فقه سیاسی مفاهیم فقه سیاسی آزادی ها و مشارکت سیاسی
تعداد بازدید : ۱۲۰۳
اصول تضمین کننده آزادى اجتماعى در نظام اسلام در بخش نخست این نوشتار، مطالبى درباره‏ى معناى «آزادى»، «منشأ آزادى اجتماعىاز دیدگاه قرآن»، «نقش ادیان در تأمین آزادىاجتماعى انسان»، «منشأ محدودیت آزادى دردیدگاه توحیدى»، «آزادى، کمال وسیله‏اى»،«ارمغانى بالاتر از آزادى»، «دفع عوامل سلبآزادى انسان در مکاتب الهى»، بیان شد. دراین بخش، به بررسى اصول تضمین کننده‏ىاین آزادى در نظام سیاسى - اجتماعى اسلام،مى‏پردازیم.
۷۷۲.

مواعظ و حکم (30): ارزش دنیا از دیدگاه قرآن و نهج البلاغه

نویسنده:
منبع: درس هایی از مکتب اسلام سال چهاردهم اردیبهشت ۱۳۵۲ شماره ۴
حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن اخلاق و تربیت در قرآن
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث معارف حدیثی اخلاق و تربیت در روایات
تعداد بازدید : ۱۱۳۷ تعداد دانلود : ۵۹۲
۷۷۳.

بررسی تطبیقی کُدهای اخلاقی حریم خصوصی در نهج البلاغه و فضای مجازی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اخلاق پژوهی سال ۶ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۲۰) 105 - 127

کلید واژه ها: امام علی (ع) نهج البلاغه حریم خصوصی فضای مجازی اخلاق فضای مجازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲ تعداد دانلود : ۲۷
حق بهره مندی از حریم خصوصی، از مهم ترین مصادیق حقوق بشر به حساب آمده و با بررسی منابع دینی و نیز سیره رسول اکرم (ص) و ائمه اطهار (ع)، در می یابیم که اسلام فراتر از دیگر نظام های حقوقی، حافظ و مدافع این حق بوده است. پوشیده نیست که با ظهور فضای مجازی و به دلیل ابعاد و ماهیت خاص آن، لزوم حفظ و حراست از این حق شکلی جدّی تر و مهم تر به خود گرفته است. حضرت علی (ع) نیز حق حریم  خصوصی افراد را ارج می نهاده و نسبت به حفاظت از آن اهتمام ویژه داشتند. این پژوهش با روش توصیفی۔تحلیلی و با تکیه و استناد به منابع کتابخانه ای، سعی در تطبیق کدهای اخلاقی حریم  خصوصی در نهج البلاغه و فضای مجازی دارد تا نشان دهد که ضرورت حمایت اخلاقی از این حق با ظهور و بروز فضای مجازی و توسعه روز افزون آن، بیش از پیش احساس می شود.
۷۷۴.

طراحی و تبیین الگوی حکمرانی شفاف مبتنی بر آموزه های نهج البلاغه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت در دانشگاه اسلامی سال یازدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۲۴) 331 - 366
تعداد بازدید : ۱۶۰ تعداد دانلود : ۱۰۲
هدف: پژوهش حاضر به طراحی و تبیین الگوی حکمرانی شفاف مبتنی بر آموزه های نهج البلاغه پرداخته است. روش: این پژوهش به روش کیفی صورت پذیرفته است. پژوهش حاضر در دو فاز صورت گرفته است. فاز اول جهت استخراج مضامین پایه به نهج البلاغه مراجعه شده و در فاز دوم نیز مصاحبه با خبرگان صورت پذیرفته است. یافته ها: نتایج تحلیل مضمون در فاز اول منجر به شناسایی 493 مضمون پایه و در فاز دوم 48 مضمون پایه شده است. سپس مضامین پایه استخراج شده در قالب مضامین سازمان دهنده و مضمون فراگیر طبقه بندی گردیده و شبکه مضامین شکل گرفته است. نهایتاً، پس از جمع آوری نظرات خبرگان حاصل کار به صورت الگوی حکمرانی شفاف مبتنی بر آموزه های نهج البلاغه ارائه شده است. نتیجه گیری: این الگو شامل 58 مضمون پایه مرتبط با 4 مضمون سازمان دهنده شفافیت دینی (8 مؤلفه)، شفافیت رفتاری (28 مؤلفه)، شفافیت ساختاری (15 مؤلفه) و شفافیت اقتصادی (7 مؤلفه) ذیل مضمون فراگیر حکمرانی شفاف مبتنی بر آموزه های نهج البلاغه می باشد.
۷۷۵.

روش های ایجاد انگیزه در معلمان، مبتنی بر نامه 53 نهج البلاغه

نویسنده:
منبع: سواد تربیتی معلم دوره ۲ بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ 192 - 208
تعداد بازدید : ۳۴۱ تعداد دانلود : ۱۳۹
ایجاد انگیزه در کارکنان خواسته تمامی سازمان ها است. سازما ن ها مایل هستند کارکنان رفتارهایی را بروز دهند که موجب موفقیت آن ها شود. هدف این پژوهش بررسی و شناسایی روش های ایجاد انگیزه در معلمان مبتنی بر نامه 53 نهج البلاغه است به همین خاطر با روش توصیفی تحلیلی تعدادی از روش های ایجاد انگیزه در این نامه بررسی شده است. از جمله عوامل تاثیرگذار بر ایجاد انگیزه در معلمان، توجه به نیازهای مالی معلمان، مهارت معلم، تشویق، تنبیه، برخورد تعاملی، عذرخواهی و اخلاق حرفه ای است. نتایج نشان می دهد آن حضرت ایجاد انگیزه را در راستای پیروی از دستورات الهی و با انگیزه انسانی مطرح کرده اند.
۷۷۶.

مطالعه تطبیقی نظام آموزشی اخلاقی در نهج البلاغه و اندیشه امیل دورکیم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اخلاق وحیانی سال دهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۲۰) 102 - 140

کلید واژه ها: آموزش اخلاقی نظام آموزش نهج البلاغه امیل دورکیم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۰ تعداد دانلود : ۲۸۲
آموزش از مسائل اجتماعی است که اغلب با مسأله اخلاق و تربیت همراه است. پویایی، تناظر و تطبیق با سایر آراء از لوازم نظامهای آموزشی روزآمد است. نظام آموزش دینی نیز نمیتواند از این مسأله مستثنا باشد. نهجالبلاغه از متون اصیل اسلامی است که میتوان نظام آموزش اخلاقی از آن استخراج کرد و در مقایسه آن با سایر نظامات آموزشی به ظرفیتهای مغفول حوزه آموزش اخلاقی پی برد. امیل دورکیم اندیشمند علوم اجتماعی است که به بحث آموزش اخلاقی پرداخته و آموزش و پرورش را از دریچه جامعهشناسی بررسی کرده است. این پژوهش با روش «تحلیل محتوای کیفی استقرایی مایرینگ» با هدف کشف نقاط اشتراک و افتراق نظام آموزش اخلاق در نهج البلاغه و اندیشه دورکیم و مقایسه آنها به کشف نظام حاکم بر متن نهج البلاغه در مبانی، اهداف، اصول و روشهای آموزش اخلاق میپردازد. شیوه نمونهگیری از نوع غیر احتمالی و هدفمند، است که به روش متن پژوهشی انجام شده و از اعتبار باز اندیشانه و راهبرد ارتقاء کیفیت سیلورمن بهره میگیرد. یافتههای این پژوهش بیانگر این است که در هر دو دیدگاه آموزش و پرورش امری ضروری، سازنده و با هدف متعالی است و در جهت دستیابی به دانش، اصلاح فردی یا ساخت جامعه انجام میشود. از دیگر یافتهها مسأله اقتدار معلم در عین استقلال و اختیار یادگیرنده مورد تأیید هر دو نظام است.
۷۷۷.

بررسی و تحلیل بازتاب ارتباطات غیر کلامی در خطبه های نهج البلاغه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دین و ارتباطات سال بیست و هشتم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۶۰) 433 - 405

کلید واژه ها: ارتباطات غیرکلامی زبان بدن نهج البلاغه پیام برون زبانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۴ تعداد دانلود : ۱۷۹
با وجود نقش و اهمیت بسزایی که زبان یا ارتباط کلامی در تداوم حیات فردی و اجتماعی ما انسان ها دارد، ارتباطات انسانی محدود به ارتباط کلامی نمی شود، بلکه بخش چشمگیری از ارتباطات انسانی از طریق ارتباط های غیرکلامی صورت می پذیرد و شمار زیادی از مفاهیم ارتباطی در تعامل های فردی و عمومی از طریق مکث ها، نگاه ها، اشاره ها، حالت های چهره وغیره مبادله می شود. علاوه بر تجلی ارتباط غیر کلامی در ساحت اجتماع، شاهد توجه متون ادبی و دینی به این ابزار ارتباطی نیز هستیم. چه بسا پیام هایی که افراد با نگاه ها، حالات چهره و ژست ها منتقل می کنند، در متون ادبی به درک و فهم خواننده از متن کمک می کند. خطبه های نهج البلاغه از جمله متونی دینی و ادبی ارزشمندی است که شایستگی بررسی از منظر ارتباطات غیر کلامی را دارد. این پژوهش در تلاش است تا عناصر ارتباط غیرکلامی در خطبه های نهج البلاغه و میزان انسجام این عناصر با مفاهیم مورد نظر حضرت را با روش توصیفی تحلیلی مورد بررسی قرار دهد و از این منظر تحلیلی زیبا از خطبه های نهج البلاغه ارائه کند. نتایج پژوهش نشان می دهد زبان چشم و دست، کارآمد ترین و پُربسامد ترین انواع ارتباط غیرکلامی به کار رفته در خطبه های نهج البلاغه است و کارکرد این نوع ارتباط در خطبه های نهج البلاغه برای انتقال پیام های اخلاقی، تربیتی و کشف پیام های نهفته در متن، سهم بسزایی داشته است.
۷۷۸.

جایگاه حکومت در تأسیس نهادهای جامعه پذیری سیاسی از منظر نهج البلاغه(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: علوم سیاسی (باقرالعلوم) سال بیست و چهارم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۹۶ 7 - 34

کلید واژه ها: فرهنگ سیاسی جامعه پذیری سیاسی نظریه ی مبنایی نهج البلاغه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۷ تعداد دانلود : ۱۷۴
هدف پژوهش حاضر شناخت نقش حکومت در تاسیس نهادهای جامعه پذیری سیاسی از منظر نهج البلاغه است و می کوشد کارکرد حکومت در ایجاد نهادهای جامعه پذیری سیاسی را به منظور شکل دهی به باورها، آگاهی ها و رفتارهای سیاسی مردمان، با ارجاع به آموزه های این کتاب بررسی نماید. برای این منظور با استفاده از ظرفیت روش نظریه ی مبنایی: مفاهیم، مقولات و گزاره های مربوط به موضوع، استخراج شده و در سه مرحله ی کدگذاری باز، محوری و انتخابی دسته بندی و تحلیل شده اند. دست مایه ی این تلاش را می توان شناسایی و صورت بندی حجم معتنابهی از کدها، مفاهیم و مقوله های اصلی و فرعی ناظر به پرسش های تحقیق دانست که در قالب سه گزینه ی: «اهتمام به نهادهای انتخاباتی»، «سامان دهی نهادهای مردم نهاد» و «تشکیل نهادهای نظارتی و امنیتی» مقوله بندی شده اند. در نهایت با انتزاع مقوله ی «مواجهه ی ایجابی با جامعه پذیری سیاسی» به عنوان مقوله انتخابی، مشخص شد در پرتو شکل گیری صحیح نهادهای جامعه پذیری سیاسی و نقش سازنده ی حاکمان در این زمینه، می توان به تحقق جامعه پذیری سیاسی مطلوب سرعت بخشید.
۷۷۹.

تحلیل ساختار هنری داستان حضرت آدم (ع) در خطبه های نهج البلاغه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوی سال یازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۲۱)

کلید واژه ها: ساختارشناسی هنری داستان حضرت آدم (ع) خطبه های نهج البلاغه نشانه شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۹ تعداد دانلود : ۲۷۳
مکتب ساختارگرایی از جمله دانش های مربوط به نشانه شناختی است که به تحلیل محتوای متون(از جمله متون مقدس) و به ویژه بررسی و تحلیل عناصر داستان ها و قصه ها می پردازد. شیواترین ابزار بیان و انتقال مفاهیم و انگاره های مورد نظر، روایت و به تصویرکشیدن وقایع در قالب «قصه» است که اهداف بسیاری را با خود به همراه دارد. این پژوهش در تحلیل عناصریکی از داستان های مشترک در قرآن و نهج البلاغه یعنی داستان خلقت آدم(ع) با روش توصیفی- تحلیلی سامان یافته و با استفاده از روش های جزئی دانش نشانه شناختی، داستان خلقت آدم(ع) را در خطبه های نهج البلاغه مورد واکاوی قرار می دهد. طرح و پیرنگ خطبه ها در موضوع خلقت آدم(ع) مبتنی بر رابطه علت و معلول است و حوادث داستان در ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر هستند. زاویه دید در داستان به صورت روایت گری است؛چرا که حضرت به عنوان فرد غایب از صحنه و راوی، داستان را تبیین می کنند. شخصیت های داستان هر کدام ویژگی های خاصی دارند، عبارت اند از آدم(ع)، فرشتگان و شیطان. کنش های داستان بر دو محور اصلی شیطان و آدم(ع) رخ می دهد که هر دو از فرمان الهی سرپیچی می کنند گفت و گوهایی میان اشخاص حاضر در داستان صورت گرفته که به داستان جلوه هنری خاصی می بخشد صحنه پردازی در دو قالب زمان و مکان، به تصورات ذهنی خواننده جهت ملموس سازی داستان کمک می کند. هریک از عناصر قصه، با هدف تربیتی خاصی، ایفای نقش می کنند که در نهایت هدف اصلی داستان یعنی بعد هدایتی را محقق می سازند.
۷۸۰.

بررسی رویکرد مسیحیت نسبت به مفهوم صلح با نگاهی بر نهج البلاغه

نویسنده:
منبع: صلح پژوهی اسلامی سال اول زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ 37-70

کلید واژه ها: صلح مسیحیت انجیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۰ تعداد دانلود : ۱۴۴
انسان همواره بر مبنای عقل و فطرتش به صلح می اندیشیده است. ادیان الهی نیز همواره در پی رسیدن بشریت به صلحی پایدار و همیشگی بوده اند. همان طور که اسلام ناب پیام آور صلح و محبت است، مسیحیت ناب نیز چنین است. بررسی و مقایسه کتب آسمانی و عملکرد پیروان سه آئین الهی (یهودیت، مسیحیت و اسلام) روشن می سازد گرچه پیامبران آن ها، پیام آوران صلح و رحمت بوده اند، ولی در میان پیروان آن ها در طول تاریخ شاهد وقوع جنگ های خونی، طولانی و پی در پی بوده ایم. لذا در این نوشتار نقش مسیحیت و پیروان این دین در رفتار با پیروان مذاهب دیگر مورد تحلیل قرار می گیرد. بررسی روابط بین الملل در آئین مسیحیت نشان می دهد که آنان همواره معتقدند که شریعت الهی حق، همان شریعت مسیح بوده و به جز مسیحیان هیچ گروهی اهل نجات نخواهند بود و با چنین بینشی روشن است که آن ها نمی توانسته اند با ملت های غیر مسیحی روابط دوستانه داشته باشند. نکته قابل توجه دیگر، برتری جویی و نژاد پرستی مسیحیان است چنان چه در آیاتی از قرآن کریم به این مسأله اشاره شده است. از جمله آن جا که ادعا می کنند ما فرزندان خدا هستی. مسیحیان، همه انسان ها را موظف به عمل بر اساس عهد جدید می دانند و همه مخالفان را دشمن خدا می دانند و در صورت رسیدن به قدرت، کمترین حقوقی برای آنان قائل نبوده اند. از نظر حضرت مسیح (ع) آن چنان که در متون موجود به ایشان نسبت داده شده است، احسان و محبت باید شامل دشمنان نیز بشود با این حال، حوادث تاریخی مسیحیت بیانگر این نکته است که آنان هیچ گاه به دستور حضرت مسیح (ع) مبنی بر محبت و دوستی نسبت به همه،ک حتی دشمنان عمل نکره اند.

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان