سواد تربیتی معلم

با توجه به اهمیت خلاقیت در دانش آموزان و تاثیرپذیری خلاقیت فرد از محیط و اینکه معلم مهم ترین عامل مؤثر در محیط مدرسه به شمار می رود، در این پژوهش رابطه بین خلاقیت معلم و خلاقیت دانش آموزان، از طریق مقایسه خلاقیت و عوامل تشکیل دهنده آن از دیدگاه تورنس در دو گروه دانش آموزان دارای معلم خلاق و دانش آموزان دارای معلم غیرخلاق مورد بررسی قرار گرفت. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی معلمان و دانش آموزان پایه چهارم و پنجم منطقه 11 آموزش و پرورش شهر تهران بود. ابتدا دو گروه معلم خلاق و غیرخلاق شناسایی شدند. سپس آزمون تفکر خلاق تورنس فرم B بر روی دانش آموزان آنها که شامل 100 نفر دانش آموز پایه چهارم و 100 نفر در پایه پنجم منطقه 11 تهران بود اجرا شد. یافته های پژوهش نشان داد که هم در پایه چهارم و هم در پایه پنجم دانش آموزانی که دارای معلمان خلاق بودند نسبت به دانش آموزانی که دارای معلمان غیرخلاق بودند، میانگین بالاتری در آزمون خلاقیت داشتند. این تفاوت در هر دو پایه معنادار  بود، ولی در پایه چهارم این تفاوت بیشتر بود. در این تحقیق عوامل تشکیل دهنده خلاقیت نیز در دو گروه مقایسه گردید و نتایج  نشان داد که در چهار عامل سیالی، اصالت، بسط و انعطاف پذیری، دانش آموزان کلاس چهارم دارای معلم خلاق از دانش آموزان دارای معلم غیرخلاق میانگین بیشتری داشتند ولی در کلاس پنجم تفاوت این عوامل بین دو گروه دانش آموز فقط در عامل بسط، معنادار بود.

هدف از این تحقیق نیازسنجی دوره های آموزشی کوتاه مدت از دیدگاه معلمان مقطع ابتدایی و متوسطه آموزش و پرورش استان خوزستان بود. به این منظور 380 نفر (به صورت خوشه ای چند مرحله ای) انتخاب و از طریق روش تحقیق پیمایشی و تکمیل پرسش نامه  محقق ساخته در فرایند تحقیق شرکت نمودند. یافته ها نشان داد که گروه های اصلی نیازهای آموزشی معلمان شامل "نیازهای فضای مجازی و آموزش برخط، اصول و مهارت های تدریس، ارتقای سطح دانش عمومی، ارتقای سطح فرهنگی، مهارت های زندگی و موضوعات بهداشتی" می باشد. همچنین معلمان مقطع ابتدایی، به نیازهایی چون "آموزش مهارت های زندگی، اصول و مهارت های تدریس، ارتقای سطح فرهنگی و موضوعات بهداشتی"، اهمیت بیشتری قائل بودند؛ در حالی که از نظر معلمان دوره متوسطه "ارتقای سطح دانش عمومی" دارای اهمیت بیشتری بود.

هدف از پژوهش حاضر بررسی سبک های مدیریت کلاس درس معلمان بود. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از لحاظ گردآوری داده ها از نوع پژوهش های توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه معلمان دوره دوم ابتدایی پایه های پنجم وششم ناحیه دوشهرستان خرم آباد به تعداد 340 نفر بود. با استفاده از جدول مورگان تعداد 181 نفر از افراد جامعه به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه های سبک مدیریت کلاس ولفگانگ و گلیکمن و پرسشنامه محقق ساخته سواد تربیتی استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد، عمده مسائلی که در رابطه بین والدین و کودکان و نوجوانان پیش می آید برخواسته از کاستی هایی است که پدر و مادر دارند به بیان دیگر نیازهایی که پدر و مادر در ارتباط با کودک و نوجوان خودشان دارند اما این نیازها تامین نشده است.

امروزه با گسترش وسایل ارتباطی جدید و دسترسی آسان به آن، دانش آموزان با اقیانوسی از اطلاعات روبرو هستند. بنابراین لازم است که معلمان برای  تربیت نسل جدید آموزش ببینند. در سال های اخیر این مسئولیت مهم را دانشگاه فرهنگیان پذیرفته است، تا با تربیت نیروهای توانمند جان و روح تازه ای به نظام آموزش و پرورش کشور ببخشد. به همین منظور در این مقاله به تبیین نظری و مفهومی توانمند سازی معلمان پرداخته شده است. در تحقیق حاضر از روش تحقیق کیفی استفاده شد. با انجام مصاحبه های عمیق با سه گروه از  فارغ التحصیلان دانشگاه، به بررسی برداشت ذهنی نومعلمان از توانمندسازی و نقش دانشگاه در توانمندسازی نو معلمان پرداخته شد .بر اساس نتایج بدست آمده مشخص گردید که نومعلمان توانمندی زیادی در استفاده از روش های فعال تدریس ، سازگاری ، شادابی و پویایی دانش آموزان دارند و با توجه به انگیزه زیاد، به حمایت و پذیرش بیشتر از طرف مدیران و کادر اداری نیاز دارند و در تحقیق حاضر راهکارهایی برای بهبود عملکرد دانشگاه در توانمندسازی  بیشتر دانشجو معلمان ارائه شده که توجه به آنها می تواند منجر به رشد و تعالی نظام آموزش و پرورش و در نهایت توسعه جامعه گردد.

هدف پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی بازی درمانی گروهی کودک محور بر مهارت های هیجانی و اجتماعی کودکان مبتلا به اختلال اُتیسم بود. جامعه آماری پژوهش کودکان 6 تا 8 سال مرکز آموزش ویژه کودکان دارای اختلال اُتیسم شهر سنندج بود که به روش نمونه گیری تصادفی ساده، 10 نفر از این کودکان انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (5 نفر) و کنترل (5 نفر) گمارده شدند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش، فرم والد پرسشنامه مهارت مدیریت هیجان (زیمن و همکاران، 2001) و پرسشنامه نظام درجه بندی مهارت های اجتماعی (گرشام و الیوت، 1990) بودند. طرح پژوهشی، شبه آزمایشی پیش آزمون -پس آزمون با گروه کنترل بود. نتابج نشان داد که بازی درمانی گروهی کودک محور باعث افزایش معنی دار مهارت های هیجانی و اجتماعی در مرحله پس آزمون گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل شده است. با توجه به نتیجه به دست آمده، می توان از روش بازی درمانی کودک محور برای آموزش مهارت های هیجانی و اجتماعی به کودکان اُتیستیک بهره برد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش ترکیبی بر انگیزش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان پایه ی هشتم مدارس هوشمند در  سال تحصیلی 1401- 1400 در مقایسه با روش ترکیبی و روش الکترونیکی در این مدارس انجام گرفته است. این تحقیق به لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ جمع اوری اطلاعات از طریق توزیع پرسشنامه و از لحاظ تجزیه و تحلیل پژوهشی کمی و از طریق آزمون رگرسیون می باشد. جامعه ی آماری پژوهش همه دانش آموزان مدارس هوشمند شهرستان بروجرد و حجم نمونه آن شامل 379 دانش آموز بوده است. در این طرح نمونه ها به روش خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و به صورت تصادفی قرارگرفتند؛ ابزارهای این پژوهش پرسش نامه ی انگیزش پیشرفت هرمنس بوده  است. نتایج حاصل از یافته های پژوهش نشان داد که روش آموزش ترکیبی بر انگیزش پیشرفت تحصیلی در مدارس هوشمند تأثیر مثبت دارد؛ هم چنین آموزش ترکیبی در مقایسه با روش الکترونیکی بر انگیزش پیشرفت تحصیلی تأثیر مثبت بیشتری دارد.

هدف پژوهش حاضر، آزمون مدل علّی رابطه مشغولیت رفتاری و مشغولیت شناختی با چالش پذیری تحصیلی با میانجی گری هیجان های اضطراب، خستگی و امید یادگیری بود. به این منظور 292 نفر از دانش آموزان دختر سال اول دبیرستان شهر دزفول به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند و در پژوهش شرکت کردند. آنان خرده مقیاس های مشغولیت رفتاری و مشغولیت شناختی پرسشنامه ی مشغولیت تحصیلی تینیو (2009)، خرده مقیاس چالش پذیری مقیاس تجدیدنظرشده ی سرسختی تحصیلی (2005) و خرده مقیاس های اضطراب، خستگی و امید یادگیری از پرسشنامه ی هیجان های پیشرفت پکران (2002) را تکمیل نمودند. پس از گرداوری داده ها، از روش تحلیل مسیر برای ارزیابی مدل پیشنهادی استفاده شد و اثرات غیرمستقیم با استفاده از روش بوت استراپ سنجش شدند. نتایج تحلیل نشان داد که مشغولیت شناختی اثر مستقیم و معنی داری بر متغیرهای چالش پذیری تحصیلی، خستگی و امید یادگیری دارد اما اثر مستقیم و معنی داری بر اضطراب یادگیری ندارد. همچنین، مشغولیت رفتاری اثر مستقیم و معنی داری بر اضطراب، خستگی و امید یادگیری دارد. نتایج این پژوهش نشان می دهد که مشغولیت رفتاری و شناختی دانش آموزان با تکالیف تحصیلی می تواند با کاهش اضطراب یادگیری و افزایش هیجان امید یادگیری بر گرایش افراد در پذیرش چالش های تحصیلی بالاتر تاثیر بگذارد. 

در جهان پرشتاب امروز فناوری اطلاعات و ارتباطات، زمینه ساز تحولی عظیم در زمینه آموزش و یادگیری است، به طوری که آموزش های الکترونیکی با شیوه های آموزش سنتی ترکیب شده و شیوه نوینی از آموزش تحت عنوان « آموزش ترکیبی » را ایجاد نموده است. آموزش ترکیبی رویکردی اثربخش در برنامه ریزی آموزشی است، که از مزایای هر دو شیوه آموزش سنتی و الکترونیک بهرمند بوده و ضرورتی اجتناب ناپذیر در سیستم آموزشی است. در این مقاله تلاش شده با بکارگیری روش پژوهش مروری مفهوم، ابعاد، و مدل های آموزش ترکیبی مورد بحث قرار گیرد. بدین منظور مطالعات انجام شده در این حوزه در بازه زمانی2000 تا2020بررسی شد. براساس یافته ها، یادگیری ترکیبی با داشتن مزیت های هر دو رویکرد آموزش سنتی و الکترونیکی، رویکردی موثر برای افزایش اثربخشی یادگیری، سهولت دسترسی به مواد آموزشی و افزایش اثربخشی هزینه ها می باشد. همچنین، مدل آموزش ترکیبی کان بدرال به دلیل پرداختن به اخلاق نسبت به سایر مدل ها دارای ارجحیت است. 

مطالعه حاضر با هدف رابطه بین سواد رسانه ای و پذیرش سیستم های اطلاعاتی با نقش واسطه ای انعطاف پذیری روانشناختی در معلمان دوره متوسطه انجام شد. روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه معلمان دوره متوسطه مشغول به تدریس شهرستان سیب و سوران در سال  تحصیلی 1401-1400 (260 نفر متوسطه اول و 180 نفر متوسطه دوم) بود. براساس جدول کرجسی و مورگان تعداد نمونه 205 نفر به عنوان نمونه انتخاب و پرسشنامه های انعطاف پذیری روانشناختی دنیس و وندروال ، پذیرش سیستم های اطلاعاتی فرجی و همکاران و سواد رسانه ای فلسفی را تکمیل کردند. تحلیل داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و روش تحلیل مسیر صورت گرفت. نتایج نشان داد: بین سواد رسانه ای و پذیرش سیستم های اطلاعاتی در معلمان دوره متوسطه شهرستان سیب و سوران رابطه معناداری وجود داشت. بین انعطاف پذیری روانشناختی و پذیرش سیستم های اطلاعاتی در معلمان دوره متوسطه شهرستان سیب و سوران رابطه معناداری وجود دارد. انعطاف پذیری روانشناختی نقش واسطه ای در رابطه بین مولفه های سواد رسانه ای با پذیرش سیستم های اطلاعاتی معلمان داشت. با عنایت به یافته های حاصل، توجه به بسترسازی انعطاف پذیری روانشناختی در راستای سواد رسانه ای و پذیرش سیستم های اطلاعاتی معلمان توصیه می گردد.

هدف پژوهش حاضر بررسی اضطراب تدریس ریاضیات در دبیران ریاضی و  دانشجو معلمان رشته آموزشِ ریاضی است. روش پژوهش توصیفی است. جامعه آماری شامل دبیران ریاضی استان مازندران و دانشجو معلمان رشته آموزش ریاضی دانشگاه فرهنگیان استان مازندران است. که 110 نفر از این جامعه آماری شامل 75 دبیر ریاضی متوسطه و 35 دانشجو معلم به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه 19 گویه ای اضطراب تدریس ریاضی دوعاملی MTASاست. که این پرسشنامه دو عامل اضطراب تدریس ریاضی خود راهبر و اضطراب تدریس ریاضی دانش آموز راهبر را بررسی می کند. ضریب آلفای کرونباخ کل برای پرسشنامه برابر 93/0 است. به منظور تحلیل داده ها از آزمون مقایسه میانگبن نمونه های مستقل تی و همچنین آزمون همبستگی پیرسون استفاده شده است. بر اساس نتایج پژوهش، پرسشنامه اضطراب تدریس ریاضی ابزاری روا و معتبر بوده که می توان از آن در تشخیص میزان اضطراب تدریس ریاضی استفاده کرد. یافته های پژوهش نشان می دهد سطح اضطراب تدریس ریاضیات دانشجو معلمان در مقایسه با دبیران شاغل  بیشتر گزارش شده و همچنین در میان دبیران شاغل همبستگی منفی بین طول دوره خدمت و اضطراب تدریس ریاضی وجود دارد. همچنین اختلاف معنی داری در اضطراب تدریس ریاضیات مردان و زنان وجود ندارد. 

در این مقاله به بررسی نقش تربیت در شکل گیری شخصیت و جنبه های گوناگون آن، به ویژه رشد اخلاقی و دینی و بالاخص انجام فریضه نماز، آنهم با نگاهی آسیب شناسانه و نقادانه به روش تعلیم و تربیت پرداخته شده است. در جامعه نمونه کتب تعلیم و تربیت اسلامی در دسترس و به ویژه قرآن کریم، نهج البلاغه، اخلاق ناصری، کیمیای سعادت، تعلیم و تربیت اسلامی و چند مورد کتب فلاسفه ی غربی که به دست دانشمندان ایرانی با نگاه اسلامی ترجمه و تفسیر شده اند استفاده شده است. پس از مطالعه و مقایسه و بحث و بررسی مطالب، به این نتیجه رسیده ایم که یکی از عوامل اثرگذار بر شکل گیری هویت « خود » با نگاه اسلامی و به تبع آن روی آوردن به عبادت در قالب « نماز » ، اعمال تربیت حکیمانه است. بمنظور تحقق آن پیشنهاداتی نیز در زمینه ی رشد فعالیت ذهنی بر اساس آموزه های دینی، تاکید بر ایمان مبتنی بر معرفت و شناخت، اعتلای درک و فهم مربیان از تعلیم و تربیت اسلامی و پای بندی عملی به آن ارائه گردیده است.

ایجاد انگیزه در کارکنان خواسته تمامی سازمان ها است. سازما ن ها مایل هستند کارکنان رفتارهایی را بروز دهند که موجب موفقیت آن ها شود. هدف این پژوهش بررسی و شناسایی روش های ایجاد انگیزه در معلمان مبتنی بر نامه 53 نهج البلاغه است به همین خاطر با روش توصیفی تحلیلی تعدادی از روش های ایجاد انگیزه در این نامه بررسی شده است. از جمله عوامل تاثیرگذار بر ایجاد انگیزه در معلمان، توجه به نیازهای مالی معلمان، مهارت معلم، تشویق، تنبیه، برخورد تعاملی، عذرخواهی و اخلاق حرفه ای است. نتایج نشان می دهد آن حضرت ایجاد انگیزه را در راستای پیروی از دستورات الهی و با انگیزه انسانی مطرح کرده اند.