مطالعات علوم اسلامی انسانی

مطالعات علوم اسلامی انسانی

مطالعات علوم اسلامی انسانی سال 9 بهار 1402 شماره 33

مقالات

۱.

پیش بینی سلامت خواب دانشجویان براساس جهت گیری مذهبی و سبک زندگی اسلامی

تعداد بازدید : 801 تعداد دانلود : 963
هدف پژوهش حاضر پیش بینی سلامت خواب دانشجویان براساس جهت گیری مذهبی و سبک زندگی اسلامی بود. روش این پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی بود؛ برای دستیابی به اهداف پژوهش از میان جامعه آماری پژوهش که شامل کلیه دانشجویان دانشگاه شاهد که در سال 1402-1401 و مشغول به تحصیل بودند بود، تعداد286 نفر به روش تصادفی ساده و در دسترس انتخاب شدند. جمع آوری داده ها به وسیله پرسشنامه سلامت خواب بکر و همکاران، پرسشنامه جهت گیری مذهبی و فرم کوتاه پرسشنامه سبک زندگی اسلامی بود. داده های پژوهش از طریق روش آماری پیرسون به منظور بررسی همبستگی میان متغیر وابسته و متغیرهای مستقل و نیز ضریب رگرسیون به منظور پیش بینی متغیر سلامت خواب توسط سبک زندگی اسلامی و جهت گیری مذهبی، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها نشان داد که بین سلامت خواب دانشجویان و سبک زندگی اسلامی ارتباط مثبت و معناداری وجود دارد و نیز میان سلامت خواب دانشجویان و جهت گیری مذهبی آن ها رابطه مثبت و معناداری موجود است. همچنین، سبک زندگی اسلامی به صورت مثبت و جهت گیری مذهبی نیز به طور مثبت، سلامت خواب دانشجویان را پیش بینی می نمایند، بدین معنی که با افزایش سبک زندگی اسلامی، سلامت خواب این افراد افزایش و با افزایش جهت گیری مذهبی، سلامت خواب دانشجویان افزایش می یابد. با توجه به یافته های به دست آمده می توان گفت سبک زندگی اسلامی و جهت گیری مذهبی، می توانند سلامت خواب دانشجویان را پیش-بینی کنند.
۲.

اشاعه در مالکیت و تقسیم املاک مشاع

نویسنده:
تعداد بازدید : 531 تعداد دانلود : 452
اشاعه در مالکیت ها و تقسیم اموال مشاع تابع ضوابط و قواعدی است که قانون گذار به منظور سلامت روابط مالی و معاملاتی مردم رعایت آنها را مقرر کرده است. اشاعه در مالکیت در مواردی بدون اراده افراد و گاه با اراده آنها به وجود می آید. از مالکیت مشاعی همواره به عنوان یک عیب نام برده می شود. اینجاست که بحث تقسیم اموال مشاع پیش می آید و اجتماع حقوق مالکان متعدد در شیء واحد از میان رفته و مالکیت مشاعی آنها به مالکیت افرازی و اختصاصی تبدیل می شود. در این میان با توجه به این که ممکن است مال مشاع، عین یا منفعت یا دین و یا مالی مثلی یا قیمی باشد، قانون گذار در وهله اول به شرکا اجازه داده است که با تراضی و توافق میان خود، تقسیم را به نحوی که می خواهند انجام دهند و اگر توافق حاصل نشود، متقاضی تقسیم می تواند اجبار شرکا را به انجام تقسیم بخواهد. آنچه که باید در ابتدای امر مورد ملاحظه قرار گیرد، شناخت مراجع صالح و سپس جریان رسیدگی به این نوع از دعاوی است. در این نوشتار یکی از مهم ترین و معمول ترین شیوه های سه گانه تقسیم؛ یعنی افراز در دادگاه مورد بحث و بررسی قرار می گیرد.
۳.

مقایسه اثربخشی روش تدریس سنتی و روش تدریس کلاس معکوس در یادگیری درس فارسی: سنجش بر مبنای سطوح یادگیری شناختی بلوم

تعداد بازدید : 111 تعداد دانلود : 699
هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی روش تدریس سنتی و روش تدریس کلاس معکوس در یادگیری درس فارسی دانش آموزان پایه ششم ابتدایی بر مبنای سطوح یادگیری شناختی بلوم بود. طرح پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون بود. جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه دانش آموزان پایه ششم منطقه 14 شهر تهران تشکیل دادند که با روش نمونه گیری در دسترس تعداد 30 دانش آموز انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش 1 (15 نفر) و آزمایش 2 (15 نفر) جایگزین شدند. افراد گروه آزمایش 1 برای مدت 8 جلسه به روش سنتی و افراد گروه 2 به روش معکوس مفاهیم کتاب درس فارسی پایه ششم ابتدایی را آموزش دیدند. برای جمع آوری داده ها از آزمون مداد کاغذی محقق ساخته ای که یادگیری را بر اساس سطوح شناختی بلوم می سنجید استفاده شد که روایی آن توسط متخصصان علوم تربیتی و جمعی از دبیران این رشته به تائید رسید. در آخر داده ها از طریق روش تحلیل کوواریانس چند متغیری تحلیل شدند. نتایج پژوهش حاضر نشان داد تفاوت دو گروه در متغیرهای کاربرد، تحلیل، ترکیب و ارزشیابی معنی دار است اما در متغیرهای دانش و فهمیدن معنی دار نیست. درمجموع می توان گفت که روش تدریس معکوس نسبت به روش سنتی در رخ دادن یادگیری در سطوح بالای شناختی طبقه بندی بلوم ارجحیت دارد.
۴.

نقش آموزش و پرورش در توسعه سیاسی، فرهنگی و اقتصادی جامعه

تعداد بازدید : 203 تعداد دانلود : 91
تحقیق حاضر با هدف بررسی نقش آموزش و پرورش در توسعه سیاسی، فرهنگی و اقتصادی جامعه صورت گرفته است. به منظور دستیابی به این هدف، ابتدا مفاهیم آموزش و پرورش، توسعه سیاسی، فرهنگی و اقتصادی را با استفاده از منابع معتبر تعریف کرده و سپس به شرح تاثیرات و نقش آموزش و پرورش در توسعه سیاسی، فرهنگی و اقتصادی جامعه پرداخته شده است. در این تحقیق، به بررسی اثرگذاری آموزش و پرورش در بالا بردن سطح دانش و علمیه جامعه، ایجاد فرهنگی سازنده، پایدارسازی اقتصادی، توسعه فناوری و کاهش فقر و بی کاری پرداخته شده است. در نهایت، بر این ایده پایه ای تأکید شده است که آموزش و پرورش به عنوان یکی از عامل های اساسی توسعه سیاسی، فرهنگی و اقتصادی جامعه، باید به شیوه هایی مناسب و با استفاده از روش های مدرن و موثر اجرا شود.
۵.

سبک های فرزندپروری در قابوس نامه بر اساس نظریه دیانا بامریند

تعداد بازدید : 187 تعداد دانلود : 420
قابوس نامه اگرچه پندنامه عنصرالمعالی برای فرزندش است؛ اما می توان آن را دستورالعملی تربیتی و پرورشی و منبع بررسی علمی و دقیقی برای کشف شیوه های فرزندپروری و سبک های انضباطی مورد پسند مؤلف دانست. در این مقاله سبک های فرزندپروری بر اساس نظریه دیانا بامریند مورد پژوهش قرار گرفته است. تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات از نوع کتابخانه ای است. نتایج نشان می دهد اگرچه لحن و اندیشه پدرسالارانه نویسنده در بعضی از باب های کتاب مشهود است؛ اما شیوه انضباطی غالب در کتاب، سبک مقتدرانه است. همچنین نویسنده، سبک آسان گیرانه و مسامحه کارانه را سبکی ناسالم در حوزه فرزندپروری می داند.
۶.

بررسی تأثیر نظام ارزیابی عملکرد مدیران بر ارتقاء پاسخگویی آنان با نقش میانجی مسئولیت پذیری در دستگاه های اجرایی استان ایلام

نویسنده:
تعداد بازدید : 502
این پژوهش با هدف تعیین میزان تأثیر نظام ارزیابی عملکرد مدیران بر ارتقاء پاسخگویی آنان با نقش میانجی مسئولیت پذیری در دستگاه های اجرایی استان ایلام تدوین شده است. این تحقیق توصیفی از نوع همبستگی و از نظر هدف، کاربردی است. جامعه آماری پژوهش تمامی مدیران سازمان های اجرایی استان ایلام می باشد که تعداد آنها برابر با 518 نفر می باشد که تعداد 220 نفر با استفاده از فرمول کوکران به روش نمونه گیری در دسترس مورد بررسی قرار گرفتند. ابزار گردآوری اطلاعات در این تحقیق، شامل پرسشنامه دل قوی (1386) و پرسشنامه استاندارد هاریسون گاف (1996) بوده است. برای تعیین روایی محتوایی پرسشنامه، از پانل متخصصین متشکل از اساتید گروه مدیریت دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام و استاد راهنما بهره گرفته شد و پایایی آن با استفاده ضریب آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفت (دامنه بین 83/0 تا 89/0). پس از توزیع و جمع آوری پرسشنامه ها به استخراج اطلاعات مبادرت گردید و با بهره گیری از نرم افزار SPSS نسخه 22 با استفاده از جداول توزیع فراوانی، میانگین، انحراف معیار و ضریب تغییرات به توصیف آنها پرداخته و با استفاده از آزمون ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی به بررسی فرضیات تحقیق پرداخته شده است. یافته های تحقیق نشان داد که تأثیرات نظام ارزیابی عملکرد مدیران از طریق مسئولیت پذیری افزایش می یابد (تشدید می شود) به عبارت دیگر نظام ارزیابی عملکرد مدیران بر ارتقاء پاسخگویی آنان با نقش میانجی مسئولیت پذیری در دستگاه های اجرایی استان ایلام تأثیر معنی داری دارد.
۷.

واکاوی اهمیت و شرایط امربه معروف و نهی ازمنکر در آیین اسلام

نویسنده:
تعداد بازدید : 966 تعداد دانلود : 768
هدف ذات باری از خلقت بشر، نیل به کمال و سعادت اوست و این امر در سایه عبودیت و عروج از طریق معرفت حق تعالی میسر است. طی طریق این مسیر، موانعی دارد که رفع آنها برای سالکان این طریقت لازم است. این موانع پیش رو منکراتند که بایستی از راه مؤمنان کنار روند. تسهیل کنندگان این طریق معروف ها هستند که بایستی در جهت بهره گیری از آنها تلاش کرد. امربه معروف و نهی ازمنکر از اصول عملی دین اسلام بوده و در شمار مهمترین فرائض دینی شمرده می شود. این دو اصل در قرآن کریم به صراحت آمده و در احادیث منقول از نبی مکرم اسلام(ص) و پیشوایان معصوم(ع) نیز مورد تأکید است به طوری که آن دو در کنار یکدیگر، خط هدایت دنیوی انسان و سعادت اخروی و جاودانگی او را ترسیم می کنند. در مقاله پیش رو نویسنده بر آن بوده است که با سودجستن از آیات قرآن کریم و روایات منقول از حضرات معصومین(ع) در کتب حدیث و با استفاده از روش توصیفی– تحلیلی به اهمیت، جایگاه و شرایط این دو فریضه مهم پرداخته و سپس شیوه های اجرای آن را در جامعه نشان دهد که تا حدود زیادی توانسته است به هدف خود دست یابد.
۸.

بررسی ارتباط میان نگرش مثبت به زندگی و بهبود سلامت روان از دیدگاه امیرالمومنین(ع)

تعداد بازدید : 20 تعداد دانلود : 525
هدف از انجام این مقاله مطالعه نقش نگرش به زندگی در سلامت روانی از منظر نهج البلاغ بررسی ارتباط میان نگرش مثبت به زندگی و بهبود سلامت روان از دیدگاه امیر المومنین(ع) بوده است. این مقاله از نوع تحقیقات کتابخانه ای بوده است. نتایج نشان داد که سلامتی یکی از بزرگترین نعمات و موهبت های الهی است که تنها به بعُد جسمانی معطوف و محدود نمی شود، بلکه سلامت روانی را نیز در برمی گیرد. اغلب مردم بیشتر به جنبه سلامت جسم اهمیت می دهند و از عوامل و پیامدهای سلامت روحی-روانی غافلند. فقدان سلامت روان خطرات زیادی برای زندگی فرد و دیگران به همراه داشته و حس رضایتمندی، آینده سازی و امید به زندگی را از فرد سلب می کند و حتی تا مرز خودکشی و نابودی می کشاند. در نهج البلاغه تاکیدات بسیاری به نوع نگرش به زندگی شده است. با بررسی فرمایشات امام علی(ع) می توان به این نتیجه دست یافت که نگرش به زندگی مناسب و داشتن الگوی مطلوب نگرشی تاثیر مثبت بر شادکامی و نشاط افراد و سلامت روح و روان خواهد داشت. به طور کلی، زندگی ما به میزان بسیار زیادی وابسته به دانسته ها و معلومات ما است، زیرا دانسته های ما مشخص می کند که در شرایط مختلف چه تصمیمی بگیریم. به همان اندازه که ما تحت تاثیر معلومات خود هستیم، به همان میزان نیز تحت تاثیر احساساتمان نیز هستیم. درحالیکه فلسفه (اندیشه) فقط روی جنبه عقلی و منطقی زندگی تمرکز می کند (اطلاعات و تفکر گوناگون) نگرش فرد روی مسائل احساسی فرد تمرکز دارد. آنچه ما می دانیم (معلومات ما) مشخص کننده فلسفه (نوع اندیشه) ماست. آن احساسی که ما نسبت به معلومات خود داریم طرز نگرش ما است. مشابه با افکار ما، احساسات ما نیز می توانند باعث سعادت یا بدبختی ما در آینده شوند.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۴۰