مطالعات علوم اسلامی انسانی

نهج البلاغه آینه ی اندیشه های همه جانبه ی امام علی(ع) است که نمایان کننده اخلاق صحیح انسانی است. خطبه قاصعه از طولانی ترین خطبه های نهج البلاغه است که شامل مواعظ، پند و اندرزها، نهی تکبر و خودپسندی و رذایلی چون زیاده روی در ستم و سرکشی، تعصب جاهلی و فساد اخلاقی است که میان برخی از جوانان کوفه شیوع یافته بود در این خطبه امام به هدف زدودن خوی استکباری که نتیجه ی پیروی از راه شیطان است گوشزد می کند چرا که استکبار از جمله رذیلت های اخلاقی است که مبنای اصلی سقوط انسانی در ورطه بسیاری از نفسانیات و محور اصلی عدول آدمی از انسانیت و غلبه ابعاد مادی و حیوانی در انسان است هر که در مسیر او گام نهد بی تردید اسیر طغیان، غرایز حیوانی خواهد شد به فرموده امیر المومنان او پیشوای متعصبان و سرسلسله مستکبران است. یکی از مهم ترین مشکلات جامعه بشری در عصر امروز و تاریخ بشریت مسئله استکبار و استکبار ستیزی است. در پژوهش حاضر که با روش توصیفی تحلیلی نگارش یافته ضمن بررسی مفهوم استکبار در نهج البلاغه و دور نمایی از خطبه قاصعه به بررسی ویژگیها و شاخصه های استکبار پرداخته شده است و همچنین در این تحقیق به ارائه نمونه هایی از مصادیق بارز استکبار در کلام نورانی امام (ع) اشاره گردید. در نهایت این نتیجه حاصل شد که خروج از مدار توحید و حرکت درجهت شیطان مبنای اصلی ورود به فرهنگ استکباری است حق ناپذیری، خود بزرگ بینی، تعصب های دروغین، لجاجت و ... را می توان از ویژگیهای مستکبران بر شود.

شرکت های بین المللی در سطح جهانی به دنبال راه هایی برای پیشی گرفتن از سایر رقبا در صنعت هستند. شرکت های مختلف از تولیدی گرفته تا شرکت های خدماتی در سطح جهانی، سخت تر تلاش می کنند تا با چالش های ناشی از تغییرات محیطی مقابله کنند و با افزایش یادگیری در سازمان، بازارهای جدید را شناسایی و عملکرد سازمانی خود را افزایش دهند. از این رو هدف این مطالعه برسی رابطه بین یادگیری سازمانی و عملکرد سازمان های بین المللی با نقش میانجی توان ورود به بازارهای بین المللی است. این پژوهش با توجه به ماهیت توصیفی-همبستگی و با توجه به هدف، کاربردی است و شرایط انجام آن به روش میدانی است. جامعه آماری پژوهش مدیران شرکت های صادر کننده صنایع دستی شهر اصفهان هستند که تعداد 74 نفر از آنها مورد بررسی قرار گرفتند روش نمونه گیری به صورت نمونه گیری در دسترس انجام گرفت. ابزار جمع آوری اطلاعات در این پژوهش پرسشنامه بود که روایی و پایایی آن مورد تایید قرار گرفت. داده های پژوهش با نرم افزار Smart PLS ورژن 3 مورد بررسی قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که توان ورود به بازارهای بین المللی نقش میانجی نسبی در رابطه یادگیری سازمانی و عملکرد سازمان های بین المللی دارد. به علاوه یادگیری سازمانی و توان ورود به بازارهای بین المللی به صورت مستقیم بر عملکرد سازمان های بین المللی تاثیر مثبت داشتند.

بنای شهر بغداد به دست عباسیان سبب شد، این شهر در تمامی زمینه ها از جمله اندیشه سیاسی حاکم بر آن در طول حوادث و جریانات قرن دوم هجری، پیوند ناگسستنی با حکومت عباسیان داشته باشد. از یک سو، بغداد مرکز حکومت و پایتخت عباسیان به شمار می رود و از سوی دیگر، این شهر بستری جهت تعامل با علویان است که به نوبه خود در مقطعی یاور حکومت بوده اند و در روی کار آمدن حکومت نقش اساسی داشته اند و در مقطعی در برابر عباسیان قرار گرفته اند. پژوهش حاضر کوشیده است تا با استفاده از روش پژوهش تاریخی به جمع آوری و تحلیل داده های تاریخی بپردازد و در راستای به تصویر کشیدن نحوه تعامل عباسیان با علویان گام بردارد. در نهایت مشخّص گردید حکومت عباسیان گرچه در ابتدا رفتاری ملایم با علویان داشت، اما با گذشت زمان به رغم امیدها و انتظاراتی که از آن ها می رفت سرآغاز یک دوره طولانی از ناامیدی و نارضایتی در میان مردم و به خصوص علویان شد. تا آنجا که می توان رفتار عباسیان نسبت به علویان را بدتر از رفتارهای امویان دانست. بنابراین، به تدریج قیام هایی درصدد مخالفت با حکومت، از سوی علویان صورت گرفت.

در تفکّر فلسفی هند، فلسفه عبارت است از تبیین سرشت باطنی-ترین ذات جهان. در این شیوه از تفکّر شرقی، فلسفه عبارت است از برهما ویدیا یا آگاهی از برهمن. فلسفه هندی نه فقط فلسفه است بلکه طریق رستگاری نیز است. در واقع، هندوها واژه "دَرشَنَه"را برای فلسفه به کار می برند که در تفکّر فلسفی هند نوعی تفکر و بینش (بصیرت) است که بیش از هر چیز مبتنی است بر اشراق و شهود. هندوها واژه"دَهَرمَه"یعنی طریق و نظم و هماهنگی درست در جهان را نیز برای فلسفه به کار می برند. به همین دلیل است که متفکران هندی معتقدند حکمت و فلسفه هند، حکمتی -است که در راستای دهرمه و نظم و هماهنگی درست جهان شکل گرفته است.از مشخصه های ایجابی تفکّر فلسفی هند می توان به اهتمام برای کشف حقیقت، پیوند و آشتی با طبیعت، حضور شهود به جای توجّه به عقل و استدلال، تنوع و گوناگونی مکاتب، وحدت در مسائل اخلاقی و معنوی، توجه به مسأله هنر اصیل، توجه به زبان و علوم باطنی و روانشناسی ژرفا، و فهم مطلق به صورت سلبی و برتری خود کلی بر خود فردی اشاره کرد. یافته های تحقیق نشان می دهد که حکمت و تفکّر فلسفی هند در کشف حقایق بیشتر از روش شهودی بهره گرفته و برهان و استدلال حتی برای اثبات وجود خدا در آن جایگاه چندانی ندارد. عدم رشد علوم طبیعی، ریاضت طلبی و انکار واقعیّت های عینی جهان و عدم توجه به دنیا و علوم دنیوی، غفلت از تاریخ و فلسفه تاریخ از مشخصه-های سلبی حکمت و فلسفه هند است.

مباحث مبنایی مربوط به حقوق در حوزه فلسفه حقوق مورد بحث و توجه واقع می شود و یکی از مهم ترین مسائل مطرح شده در این حوزه، نوع رابطه میان حقوق و عدالت است. اهمیت این بحث بدین لحاظ می باشد که گاه ممکن است اجرای یک قاعده حقوقی که تأمین کننده منافع عمومی به نظر می رسد، از عدالت فاصله گرفته و یا حتی در تعارض با آن واقع شود. بررسی این رابطه در قدیمی ترین متون فلسفی غربی و اسلامی از دیرباز تا زمان حاضر استمرار یافته و بخشی از اندیشه های فلسفی سقراط و افلاطون تا رالز و نازیک در غرب و اندیشه های فارابی تا متکلمان و فقهای معاصر اسلامی را به خود اختصاص داده است. در این نوشتار ضمن پرداختن به این دو مفهوم و سیر تحولات رابطه میان این دو در اندیشه های دانشوران مذکور در کنار نگاه آیات و روایات کوشیده شده مدل های مختلف این رابطه طراحی و از منظر اسلامی با رویکرد نظری و با روش توصیفی-تحلیلی میان آن ها قضاوت شود.

طریقت تنتریسم جنبه ای خاص و استثنایی از تفکر دینی شرق است که به طور شگفت انگیزی رویکرد نیهیلیسم اخلاقی و ساختار شکنی را بسط و گسترش می دهد. از این رو، طریقت تنتریسم عبارت است از یک سری تعالیم اسرارآمیز که در فرهنگ هندو-بودایی از دیر باز رایج بوده است. این تعالیم فرا اخلاقی و سحر انگیز شامل اصول و اندیشه هایی فرا دینی و فرا عقلانی است که به باور معتقدان سنت تنتریک در حل مشکلات دنیوی انسان امروز بسیار موثر است. در تفکر تنتریسم این اندیشه رواج دارد که همه ارزش های انسانی، ساخته و پرداخته ذهن بشر هستند. بنابراین برای متفکر تنتره ای همه این آداب و ارزش های دینی جنبه وهمی و خیالی داشته و حقیقت واقعی آنها را حکیم تنتره ای فهم می کند. به تعبیر دیگر، در طریقت تنتریسم، کل جهان یک توهم صرف و بازی پوچ و بی اساس است. بنابراین حکیم تنتریک برای نیل به نجات نمی تواند به جهان حامی سنت احترام بگذارد. زیرا، در این طریقت باطنی، بنیاد حقیقت جهان بجز شون یا و مایا چیز دیگری نیست. در این جستار می کوشم ضمن بررسی قلمرو معنایی تنتریسم، تاریخ تو تفکر تنتریک و ویژگی های متمایز آن را در شاکله های مفهومی بسیاری در قالب طرح اندیشه های فرا اخلاقی در این طریقت معنوی تحلیل و واکاوی کنم.