پژوهش های حسابرسی حرفه ای

هدف اصلی تحقیق، شناخت عوامل موثر حسابرسی عملکرد بر پیاده سازی بودجه ریزی عملیاتی در شرکت های دانش بنیان است، که می توان بدین صورت آن را مطرح نمود که کدام یک از عوامل حسابرسی عملکرد بیشترین تاثیر را در پیاده سازی بودجه ریزی عملیاتی در ایران دارد، که در چ ارچوب فرض یات پ ژوهش و با تکیه بر مباحث نظ ری و مطالع ه تحقیقات انجام شده مرتبط با موضوع، زوایای نظری کار مورد بررسی قرارگرفت و نقش عوامل موثر حسابرسی عملکرد بر پیاده سازی بودجه ریزی عملیاتی مشخص گردید، که سه عامل محیطی، انسانی و فنی حسابرسی عملکرد بر پیاده سازی بودجه ریزی عملیاتی شناسایی شد. به منظور بررسی فرضیه ها، جامعه آماری متشکل از 146 نفر از حسابداران، حسابرسان و مدیران مالی شرکت های دانش بنیان به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شده اند، پس از انجام پیم ایش و توصیف آماری ویژگیهای مورد بحث، نتایج داده ها مورد آزمون قرار گرفتند، هر سه فرضیه این تحقیق مورد تایید قرار گرفت، نتایج بدست آمده از این بررسی نشان می دهد که عوامل محیطی حسابرسی عملکرد بالاترین تاثیر را بر پیاده سازی بودجه ریزی عملیاتی دارد و عوامل فنی و انسانی دارای تاثیر برابر هستد.

پژوهش حاضر به دنبال بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و فکری با خروجی های حسابرسی (کیفیت حسابرسی، تأخیر در گزارش حسابرسی و نوع اظهارنظر حسابرسی) شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار ایران می باشد. به عبارتی این پژوهش به دنبال یافتن پاسخ این سؤال است که آیا سرمایه اجتماعی و سرمایه فکری می تواند بر کیفیت حسابرسی، تأخیر در گزارش حسابرسی و نوع اظهارنظر حسابرس تأثیر مطلوبی داشته باشد؟ بدین منظور، برای آزمون فرضیه ها از مدل رگرسیون چند متغیره استفاده گردید. فرضیه های پژوهش نیز با استفاده از نمونه ای متشکل از 1310 مشاهده پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار ایران طی سال های 1391 تا 1397 و با بهره گیری از الگوی رگرسیونی چندگانه مبتنی بر تکنیک داده های تابلویی و مدل اثرات ثابت و تصادفی مورد آزمون قرار گرفت. همچنین برای محاسبه کیفیت حسابرسی از تحلیل عاملی اکتشافی 5 متغیر (دوره تصدی، تغییر حسابرس، بزرگی مؤسسه حسابرسی، استقلال مالی حسابرسان و تجدید ارائه صورت های مالی) استفاده شده است. یافته های به دست آمده حاکی از آن است که بین سرمایه اجتماعی و سرمایه فکری با کیفیت حسابرسی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد و بین سرمایه اجتماعی و سرمایه فکری با تأخیر در گزارش حسابرسی رابطه منفی و معناداری وجود داشته است اما بین سرمایه اجتماعی و سرمایه فکری با نوع اظهارنظر حسابرس (گزارش مقبول) رابطه مثبت و معناداری برقرار بوده است. از آنجا که پژوهش حاضر اولین پژوهشی است که به بررسی چنین موضوعی در بازار های نوظهور ایران پرداخته لذا به استفاده کنندگان، تحلیل گران و نهاد های قانونی اطلاعات سودمندی در خصوص تأثیر سرمایه اجتماعی و فکری که تأثیر بسزایی بر خروجی های حسابرسی دارد، ارائه می دهد. همچنین نتایج این پژوهش به توسعه علم و دانش در این حیطه کمک شایانی ارائه و شکاف موجود در ادبیات را برطرف می سازد.

هدف انجام این تحقیق بررسی تأثیر تمرکز بازار حسابرسی بر اظهارنظر حسابرسی است. جامعه آماری این تحقیق شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 96 لغایت 99 می باشد که به روش حذف سیستماتیک 126 شرکت (504 شرکت سال) به عنوان نمونه آماری انتخاب شد که با توجه به عنوان متغیر مستقل (تمرکز بازار حسابرسی)، مؤسسات حسابرسی آن ها نیز مورد مطالعه قرار گرفت. برای جمع آوری داده ها از روش کتابخانه ای و برای تجزیه و تحلیل داده های تحقیق از آمار توصیفی استنباطی و از نرم افزار 10Eviews استفاده گردید. نتیجه حاصل از آزمون فرضیه نشان داد، تمرکز بازار حسابرسی بر نوع اظهارنظر حسابرس تأثیر مثبت دارد. یعنی هرچه حسابرسان تمرکز بیش تری بر صنعت صاحب کار و سهم بالاتری از بازار کار آن صنعت داشته باشند، کیفیت کار حسابرسی افزایش یافته و نوع اظهارنظر نیز به سمت اظهارنظر مقبول پیش می رود. ضمناً تأثیر اندازه حسابرس نیز بر نوع اظهارنظر مثبت و تأثیر تأخیر در ارائه گزارش حسابرس بر نوع اظهارنظر منفی می باشد.

محیط حرفه حسابرسی به دلیل مسئولیت هایی که بر عهده دارد، عرصه ای بسیار پیچیده و پرتلاطم می باشد. چراکه ضمن تحمل فشارهای موجود در این حرفه، می بایست قابلیت های روان شناختی و رفتاری و عملکردی را برای مقابله با نفوذ و واسطه گری های ذی نفعان داشته باشد تا استقلال خود را حفظ نماید. رشد و توسعه رویکردهای روان شناسی مثبت در حیطه های مدیریت منابع انسانی، پیگمالیون را به عنوان یک مبنای نوین مفهومی در روان شناسی مشاغل به وجود آورده است و باعث گردیده تا تمایل در به کارگیری دانش و مهارت در انجام وظایف شغلی برحسب انتظارات شغلی در آن حرفه افزایش یابد و این موضوع می تواند به توسعه کارکردهای اخلاق گرایانه نیز منجر گردد. بر این اساس هدف این پژوهش بررسی مؤلفه های تأثیر پیگمالیون بر توسعه ارزش های اخلاقی حسابرسان می باشد. جامعه هدف این پژوهش حسابرسان ارشد عضو سازمان حسابرسی و مؤسسات حسابرسی بخش خصوصی بود که از طریق نمونه گیری تصادفی انتخاب و در بازه زمانی ۶ ماه مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج این پژوهش نشان داد اثر روان شناختی پیگمالیون بر فضیلت اخلاقی و وظیفه شناسی اخلاقی به عنوان دو بعد ارزش های اخلاقی حسابرسان تأثیر مثبت و معناداری دارد.

هدف اصلی پژوهش بررسی تأثیر قدرت مدیرعامل بر اجتناب مالیاتی با در نظر گرفتن نقش تعدیلی کیفیت کمیته حسابرسی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. در این پژوهش قدرت مدیرعامل با چهار معیار: عضویت مدیرعامل در هیئت مدیره، دوره تصدی بلندمدت، مالکیت سهام و ترکیب هیئت مدیره و نیز کیفیت کمیته حسابرسی با شاخص های: اندازه، تخصص مالی، استقلال و تنوع جنسیتی اندازه گیری شد. نمونه آماری پژوهش شامل 191 شرکت عضو بورس اوراق بهادار تهران در طی سال های 1392 تا 1399 می باشد. از روش داده های ترکیبی با رویکرد حداقل مربعات تعمیم یافته جهت آزمون فرضیه های پژوهش استفاده گردید. نتایج برآورد مدل اول پژوهش نشان داد که قدرت مدیرعامل اثر منفی و معناداری بر اجتناب مالیاتی دارد. به سخن دیگر، اجتناب مالیاتی در شرکت های دارای مدیران عامل قدرتمند نسبت به سایر شرکت ها کم تر است. درعین حال، نتایج برآورد مدل دوم پژوهش حاکی از آن است که کیفیت کمیته حسابرسی اثر معناداری بر رابطه بین قدرت مدیرعامل و اجتناب مالیاتی ندارد. این مطالعه برای اولین بار شواهدی در رابطه با قدرت مدیرعامل  و اجتناب مالیاتی در شرکت ها فراهم می کند و به بسط ادبیات در این زمینه کمک می نماید. علاوه بر این، شواهد این مطالعه برای ناظران و سیاست گذاران در ایران مناسب است و علامت مثبتی به آن ها در خصوص توصیه یا الزامی نمودن کمیته حسابرسی در هیئت مدیره می دهد.

پژوهش حاضر در پی ردیابی تأثیر حق الزحمه غیرمنتظره حسابرسی بر کیفیت گزارشگری مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. در این راستا نمونه ای مشتمل بر 121 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در طول سال های 1399-1394با کمک الگوی حذف سیستماتیک انتخاب و در نهایت فرضیه پژوهش با کمک آزمون رگرسیون خطی چندگانه مبتنی بر داده های تلفیقی آزمون شد. برای سنجش حق الزحمه غیرمنتظره حسابرسی از مدل چوی و همکاران (2010) و برای ارزیابی کیفیت گزارشگری مالی نیز از مدل بارتز و همکاران (2001) بهره گرفته شده است. نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد که حق الزحمه غیرمنتظره حسابرسی بر کیفیت گزارشگری مالی شرکت تأثیر منفی و معناداری دارد. مطابق یافته پژوهش با افزایش مبلغ حق الزحمه غیرمنتظره حسابرسی، کیفیت گزارشگری مالی شرکت مذکور کاهش یافته است. این یافته با نتایج پژوهش های پیشین لابو و زو (2013) هم راستا است که نشان دادند که افزایش دستمزد مشروط حسابرس موجب کاهش احتمال تجدیدنظر گزارش سالانه خواهد شد.مطابق با مبانی نظری پژوهش در شرایطی که صورت های مالی شرکت ها کیفیت مطلوبی نداشته باشند یکی از راهکارهای جبران کاستی کیفیت گزارش های مذکور پرداخت مبلغ نامتعارف حق الزحمه به حسابرسان مستقل می باشند و یافته های تجربی پژوهش حاضر موید مبانی نظری دیدگاه مذکور است که مطابق آن ظابطه مندسازی بیشتر جریان قیمت گذاری خدمات اعتباردهی حسابرسان توسط جامعه حسابداران رسمی و سایر مراجع ذی ربط را می طلبد.