پژوهش های حسابرسی حرفه ای

هدف این پژوهش بررسی تاثیر ابعاد حرفه ای گری (شامل تعهد خدمت به منافع عمومی و تعهد به اجرای استقلال در کار) بر قضاوت اخلاقی است. بدین منظور تفاوت در دیدگاه حسابرسان و دانشجویان تحصیلات تکمیلی رشته حسابداری مورد بررسی قرار گرفته است. پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از منظر روش و ماهیت توصیفی- پیمایشی می باشد. نمونه آماری این پژوهش را 340 نفر حسابرس و دانشجوی تحصیلات تکمیلی حسابرسی تشکیل می دهد. روش گردآوری داده ها نیز پرسشنامه می باشد. یافته ها نشان می دهد که تعهد خدمت به منافع عمومی بین دانشجویان و حسابرسان تفاوت معناداری ندارد؛ تعهد خدمت به منافع عمومی، تعهد به اجرای استقلال در کار و قضاوت اخلاقی بین رده های مختلف حسابرسان تفاوت معناداری ندارد، اما تعهد به اجرای استقلال و قضاوت اخلاقی بین دانشجویان و حسابرسان تفاوت معناداری دارد؛ همچنین ابعاد حرفه ای گری تاثیر منفی معناداری بر قضاوت اخلاقی دارد. یافته های پژوهش علاوه بر توسعه مبانی نظری تحقیقات پیشین، حاوی مفاهیم ارزشمندی برای مراجع حرفه ای و سیاست گذاران تدوین سرفصل های درسی است.

بر اساس تئوری اقتصاد سیاسی تمرکز مدیران شرکت ها نباید فقط متکی بر تامین منافع سازمانی و حقوق صاحبان سهام باشد. بلکه آن ها باید تحت عنوان یک امر اخلاقی در راستای تامین رفاه، آسایش، نیازها و علایق سایر آحاد جامعه نیز مشارکت داشته باشند. پس تصمیم های مدیریت نباید منجر به وارد کردن خسارات، زیان و آسیب به جامعه و افراد آن باشد. توسعه این چارچوب ریشه در پرورش اخلاق در حسابداری دارد. بنابراین، هدف از مطالعه حاضر بررسی تاثیر اخلاق در حسابداری بر مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت ها می-باشد. جامعه آماری این پژوهش حسابداران رسمی در سال 1399 است که با توجه به سایت جامعه حسابداران رسمی بالغ بر 2817 نفر می باشند. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران از قرار 331 نفر مشخص شد. پرسشنامه ها طی سه مرحله توزیع و 337 مورد به صورت سالم دریافت گردید که مبنای تجریه و تحلیل آماری قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون t زوجی و تحلیل واریانس با استفاده نرم افزار SPSS نسخه 22 انجام شد. شواهد پژوهش حاکی از آن است که رفتار حرفه ای حسابداران رسمی، صداقت و درستکاری، عملکرد حرفه ای، استقلال و بی طرفی و رازداری حسابداران رسمی، مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت ها را افزایش می دهد. از دیگر نتایج پژوهش، می توان گفت که افراد با مشخصه های مختلف، دیدگاه یکسانی نسبت به نظرات ابراز شده دارند. پس در نهایت می توان گفت که با رعایت اخلاق در بین حسابداران رسمی، مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت ها بهبود می یابد.

صورت های مالی به عنوان بیانیه های مشترک از سوی حسابرس و مدیریت تلقی شود، و برآیندی از مذاکرات و چانه زنی بین مدیریت و حسابرس می باشد. افشای استعفای حسابرس برای ذی نفعان ممکن است هزینه بر باشد زیرا سرمایه گذاران نسبت به استعفای حسابرس واکنش منفی نشان می دهند. اگر مدیریت معتقد باشد که حسابرس فعلی محافظه کارتر از حسابرس جانشین است حسابرس فعلی را برکنار و به جای آن یک حسابرس با محافظه کاری کمتر استخدام می کند. در این پژوهش به بررسی تاثیر افشای اختلاف حسابرس و صاحبکار بر کناره گیری حسابرس و حق الزحمه حسابرسی پرداخت شده به حسابرسان جانشین در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پرداخته شده است. جامعه آماری تحقیق حاضر شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1392 تا 1398 بوده که حجم نمونه با توجه به روش غربالگری و پس از حذف مشاهدات پرت برابر با 175 شرکت می باشد.در این تحقیق که از داده های پانل(تابلویی) با اثرات ثابت استفاده شده است. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده های شرکت ها با استفاده از رگرسیون چند متغیره در سطح اطمینان 95% نشان می دهد که رابطه معنادارو مثبت بین افشای اختلاف نظر حسابرس - صاحبکار و حق الزحمه حسابرسی پرداخت شده به حسابرسان جانشین وجود دارد همچنین سایر نتایج پژوهش نشان می دهد که افشای اختلاف حسابرس - صاحبکار و کناره گیری حسابرس رابطه معنادری وجود دارد.

حق الزحمه حسابرسی معیاری برای بررسی وابستگی اقتصادی حسابرس به صاحبکار است که ارزیابی آن مستلزم تمرکز بر میزان تلاش حسابرس و ریسک های مربوطه است. در این مقاله روابط بین حق الزحمه حسابرسی و ریسک حسابرسی در مواجهه با تجدید ارائه و آشفتگی مالی مورد تحلیل قرار گرفته است. تعداد 127 شرکت طی سال های 1390 تا 1398 از جامعه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران غربال شده اند. یافته های پژوهش بیانگر آن است که آشفتگی مالی به عنوان معیاری از ریسک تجاری صاحبکار تأثیر معنادار مثبتی بر حق الزحمه حسابرسی دارد؛ همچنین، تجدید ارائه صورت های مالی به عنوان معیاری از ریسک حسابرسی تأثیر معنادار مثبتی بر حق الزحمه حسابرسی دارد. نتایج حاکی از آن است که تجدید ارائه صورت های مالی و آشفتگی مالی به عنوان عوامل بالقوه ریسک می توانند بر ریسک درک شده حسابرسان اثر بگذارند و این رخداد تغییر رفتار حسابرسان و تغییر حق الزحمه حسابرسی را به دنبال دارد. حسابرسان در شرکت های مشمول تجدید ارائه صورت های مالی و مواجه با آشفتگی مالی، ریسک را بالا ارزیابی کرده و سعی می کنند تلاش حسابرسی را افزایش دهند که این موارد سبب افزایش حق الزحمه حسابرسی می شود. طبق استدلال نظری انتظار می رفت در شرکت های مواجه با آشفتگی مالی، تجدید ارائه صورت های مالی بتواند نشانه جدی تری از ریسک حسابرسی درک شده و تغییر رفتار حسابرسان در افزایش تلاش حسابرسی برای شناسایی انحراف با اهمیت باشد که مستلزم افزایش حق الزحمه حسابرسی است. در عین حال، بر خلاف انتظار شواهد معناداری در تأیید تأثیر قوی تر ریسک حسابرسی بر حق الزحمه حسابرسی در شرکت های مواجه با آشفتگی مالی مشاهده نشد.

شیوع ویروس تنفسی نوظهور کنونی و اثرات همه گیری آن، اقتصاد جهانی را به شدت تحت الشعاع قرار داده و از سخت ترین چالش های پیش رو حسابرسان و صاحبکاران در طی سال های آتی خواهد بود. هدف اصلی این مطالعه بررسی تاثیر همه گیری نوعی ویروس تنفسی با تغییر شکل پذیری مداوم و قدرت سرایت و کشندگی بالا به نام کووید-19 بر کیفیت حسابرسی از دیدگاه حسابرسان عضو جامعه حسابداران رسمی ایران است. در این پژوهش از یک روش کمی بوسیله پیمایش پرسشنامه، استفاده شده است. از حسابرسان خواسته شد نظر خود را درباره کیفیت حسابرسی از طریق پاسخ به سوالات بر اساس مقیاس پنج امتیازی لیکرت اعلام کنند. از میان 236 موسسه حسابرسی دارای رتبه الف تا د جامعه حسابداران رسمی ایران، برای 185 موسسه پرسشنامه ارسال گردید که 146 پاسخ قابل استفاده دریافت شد. مطالعه ما برخی از نتایج و مفاهیم مهم را مورد بررسی قرار داد که بر اساس نظرات حسابرسان، عمدتا" همه گیری بیماری تنفسی فعلی بر کیفیت حسابرسی تاثیر قابل توجهی داشته است. در این راستا رعایت پروتکل های بهداشتی و استفاده از برنامه های دیجیتال جهت کاهش اثرات منفی این بحران پیشنهاد می گردد.

علی رغم سودمندی ابزارها و تکنیک های حسابرسی به کمک رایانه در افزایش بهره وری حسابرسی، به کارگیری آن توسط موسسات حسابرسی در کشورهای کمتر توسعه یافته کم است. لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر عوامل سازمانی و محیطی در پذیرش ابزارها و تکنیک های حسابرسی به کمک رایانه، انجام شده است. جهت جمع آوری داده های پژوهش، از پرسش نامه استفاده شده که بین 650 حسابرس شاغل در سازمان حسابرسی و مؤسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی توزیع شد و از این تعداد 375 پرسش نامه واصل گردید در نهایت 372 پرسش نامه نهایی شد. برای آزمون فرضیه های پژوهش، از روش مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج نشان داد که پیچیدگی سیستم های اطلاعاتی صاحبکار و فشار رقابتی به عنوان عوامل محیطی و همچنین اندازه مؤسسه و تعهد مدیریت ارشد، به عنوان عوامل سازمانی، تأثیر مثبت و معناداری در پذیرش ابزارها و تکنیک های حسابرسی به کمک رایانه دارند. و همچنین میزان پشتیبانی نهادهای حرفه ای حسابداری و صلاحیت فناوری اطلاعات کارمندان در پذیرش ابزارها و تکنیک های حسابرسی به کمک رایانه از لحاظ آماری تأثیرگذار نمی باشد.