پویش در آموزش علوم تربیتی و مشاوره
پویش در آموزش علوم تربیتی و مشاوره دوره هفتم پاییز و زمستان 1400 شماره 15
مقالات
حوزه های تخصصی:
هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش واسطه ای خودکارآمدی در رابطه ی ویژگی های شخصیتی با صلاحیت های حرفه ای معلمان مدارس ابتدایی دولتی شهر فسا در سال 1399 می باشد. جامعه آماری، معلمان مدارس ابتدایی دولتی شهر فسا بوده که بر اساس جدول نمونه گیری مورگان 339 نفر از معلمان به روش نمونه گیری تصادفی طبقه-ای نسبی انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش، پرسشنامه استانداردِ صلاحیت های حرفه ای معلمان ملائی نژاد(1391)، خودکارآمدی شرر(1982) و ویژگی های شخصیتی نئو (1985) بوده که پایایی آنها بر اساس ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب96/0، 83/0، 83/0 به دست آمد یافته ها نشان داد که خودکارآمدی نقش واسطه ای در رابطه ویژگی های شخصیتی با صلاحیت های حرفه ای معلمان ایفا می کند. بین ویژگی های شخصیتی با صلاحیت های حرفه ای رابطه معناداری وجود دارد، بین ویژگی های شخصیتی با خودکارآمدی و بین خودکارآمدی با صلاحیت های حرفه ای رابطه مثبت و معناداری به دست آمد. روی هم رفته؛ ویژگی های شخصیتی از طریق خودکارآمدی با ضریب همبستگی 168/0 با صلاحیت های حرفه ای معلمان با ضریب همبستگی 239/0 رابطه دارد. بنابراین خودکارآمدی در رابطه با ویژگی های شخصیتی و صلاحیت های حرفه ای نقش واسطه ای را ایفا می کند.
بررسی رابطه اضطراب ناشی از ویروس کرونا و انگیزش تحصیلی دانش آموزان دختر مدارس نمونه دولتی دوره متوسطه اول سنندج
حوزه های تخصصی:
این پژوهش با هدف بررسی تأثیر پاندمی ویروس کرونا بر انگیزش تحصیلی دانش آموزان مدارس نمونه دولتی دوره متوسطه اول سنندج در سال تحصیلی 1400-1399 اجراء شده است. نمونه آماری پژوهش با استفاده از جدول مورگان متشکل از 118 نفر بوده است. برای گردآوری داده ها از دو نوع پرسشنامه استاندارد اضطراب کرونا ویروس و پرسشنامه انگیزش تحصیلیAMS وارلند که پایایی آن-ها به ترتیب 91/0 و 88/0 می باشد استفاده شده است. داده های گردآوری شده با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه به روش گام به گام تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد وضعیت مولفه های انگیزش تحصیلی، در مدارس با میانگین متوسط به بالا است. همبستگی حاصل از فرضیه های تحقیق نیز نشان داد بین ابعاد مولفه های اضطراب ناشی از COVID 19 با انگیزش تحصیلی دانش آموزان رابطه ی منفی و معناداری وجود دارد. در نتیجه، با فراهم سازی مداخلات مشاوره ای و روانشناسی جهت کاهش اضطراب ناشی از COVID 19 در مدارس، می توان شاهد افزایش و بهبود روزافزون انگیزش تحصیلی در دانش آموزان گردید.
بررسی تأثیر هوش هیجانی بر مهارتهای اجتماعی و کاهش پرخاشگری با متغیر میانجی عزت نفس
حوزه های تخصصی:
مهارتهای اجتماعی و کاهش پرخاشگری از جمله ویژگیهای مهمی هستند که لازمه موفقیت افراد جامعه می باشند. این مطالعه با هدف بررسی تأثیر هوش هیجانی بر مهارتهای اجتماعی و کاهش پرخاشگری با متغیر میانجی عزت نفس در بین بانوان سرپرست خانوار بهزیستی شهرستان سرخس انجام شد. این مطالعه به روش میدانی در بین جامعه آماری بانوان سرپرست خانوار بهزیستی شهرستان سرخس در سال 1399 که تعداد آنها 200 نفر بود، انجام شد. نمونه آماری طبق جدول مورگان 127 نفر از بانوان شهرستان سرخس بودند که به روش نمونه گیری غیر احتمالاتی در دسترس انتخاب شدند. به منظور جمع آوری اطلاعات و داده ها از پرسشنامه های استاندارد و معتبر استفاده شد. پرسشنامه های هوش هیجانی شوت و همکاران، عزت نفس کوپر و اسمیت، مهارتهای اجتماعی ماتسون و پرسشنامه پرخاشگری باس و پری، پرسشنامه های استفاده شده در این تحقیق بودند. روش تجزیه و تحلیل اطلاعات و داده ها شامل آمار توصیفی، مدلسازی معادلات ساختاری و تحلیل مسیر در نرم افزارهای Excel،SPSS و Smart PLS انجام شد. نتایج نشان داد که هوش هیجانی بر عزت نفس، همچنین عزت نفس بر مهارتهای اجتماعی و کاهش پرخاشگری تأثیر داردو همچنین هوش هیجانی بر مهارتهای اجتماعی و کاهش پرخاشگری از طریق متغیر میانجی عزت نفس تأثیر دارد، اما تأثیر مستقیم هوش هیجانی بر مهارتهای اجتماعی و تأثیر مستقیم هوش هیجانی بر کاهش پرخاشگری معنادار نمی باشد.
بررسی پیش بینی پذیری فرسودگی شغلی بر اساس ویژگی های شخصیتی و خودکارآمدی در معلمان ابتدایی
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف: از متغیرهای اثرگذار بر فرسودگی شغلی معلمان ابتدایی، ویژگی های شخصیتی و خودکارآمدی آنان می باشد. هدف تحقیق حاضر پیش بینی فرسودگی شغلی بر اساس ویژگی های شخصیتی و خودکارآمدی در معلمان ابتدایی شهر کرمان بود. روش بررسی: روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه ی آماری این پژوهش شامل کلیه ی معلمان ابتدایی شهر کرمان در سال تحصیلی 99-1398 به تعداد 145 نفر بود که با استفاده از روش نمونه گیری تمام شماری تعداد 145 معلم به عنوان نمونه انتخاب شدند که 132 نفر آن ها در پژوهش شرکت کردند. ابزارهای اندازه گیری پرسشنامه-ی فرسودگی شغلی مسلش (1981)، پرسشنامه ی پنج عاملی شخصیت نئو کاستا و مک کری (1992) و پرسشنامه ی خودکارآمدی شرر و همکاران (1979) بود. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه با استفاده از نرم افزار SPSS-22 استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که ویژگی های شخصیتی و خودکارآمدی قادر به پیش بینی فرسودگی شغلی بودند. روان رﻧﺠ ﻮر خویی 274/0، ﺑ ﺮون گرایی 398/0، ﮔﺸ ﻮدﮔﯽ ﺑ ﻪ ﺗﺠﺮﺑ ﻪ 186/0، ﺗﻮاﻓﻖ ﭘﺬیری 126/0 و وﺟﺪان گرایی 317/0 و خودکارآمدی 376/0، از واریانس فرسودگی شغلی را تبیین می کنند(01/0> P). نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده، با افزایش میزان خودکارآمدی و بهبود ویژگی های شخصیتی معلمان ابتدایی می توان از فرسودگی شغلی آنان جلوگیری کرد.
تاثیر توانبخشی شناختی مبتنی بر رایانه بر کارکردهای اجرایی (توجه انتخابی، حافظه کاری و بازداری رفتاری) دانش آموزان با اختلال یادگیری خاص
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر توانبخشی مبتنی بر رایانه برکارکردهای اجرایی(توجه انتخابی، حافظه کاری و بازداری رفتاری) در کودکان مبتلا به اختلال یادگیری خاص بود. این پژوهش به روش نیمه آزمایشی(پیش آزمون – پس آزمون با گروه گواه و پیگیری) انجام شد که جامعه آماری آن را تمامی دانش آموزان مبتلا به اختلال یادگیری خاص(10 الی 12 ساله) تشکیل می داد، که در بازه اول مهر تا نیمه آبان ماه 1397به مرکز اختلالات یادگیری شهر اردبیل مراجعه کرده بودند(123 نفر) . تعداد 30 نفر از آنها به صورت نمونه گیری هدفمند (انتخاب دانش آموزان داوطلب برای شرکت در پژوهش) انتخاب شدند(16نفر پسر و14 نفر دختر). و برای سنجش کارکردهای اجرایی از آزمون های استروپ(توجه انتخابی)، یک محرک پیشین(حافظه کاری) و برو/ نرو(بازداری رفتاری) استفاده شد. دانش آموزان گروه آزمایش تکالیف بسته توانبخشی شناختی را در 12 جلسه 45 دقیقه ای و در مدت چهار هفته انجام دادند. نتایج تحلیل کوواریانس داده ها نشان داد که بین میانگین پس آزمون های استروپ، یک محرک پیشین و برو/نرو دانش آموزان گروه آزمایش و گواه تفاوت معنی داری وجود دارد(01/0>p). علاوه براین نتایج آزمون t همبسته نشان داد که بین نتایج مرحله پس آزمون و مرحله پیگیری تفاوت معنی داری وجود ندارد. کارکردهای اجرایی دانش آموزان مبتلا به اختلال یادگیری خاص با انجام تکالیف بسته توانبخشی شناختی مبتنی بر رایانه تقویت می شود
بررسی تأثیر استفاده از فناوری واقعیت افزوده بر یادگیری و یادداری دانش آموزان در درس زبان انگلیسی
حوزه های تخصصی:
هدف از انجام پژوهش حاظر تأثیر استفاده از فناوری واقعیت افزوده در یادگیری و یادداری دانش آموزان پایه هفتم در درس زبان انگلیسی می باشد. در این پژوهش جامعه آماری؛ کلیه دانش آموزان پایه هفتم شهر تهران بودند که در سال تحصیلی 98-1397در دبیرستان های دوره ی اول آموزش و پرورش شهر تهران مشغول به تحصیل بودند. با روش نمونه گیری هدفمند انجام شد. روش اجرای این پژوهش شبه آزمایشی، از نوع پیش آزمون_ پس آزمون با گروه کنترل بود. تعداد نمونه در این پژوهش 30 نفر انتخاب گردید که به صورت تصادفی 15 نفر آن ها در گروه آزمایش و 15 نفر دیگر در گروه کنترل قرار گرفتند. در این پژوهش از آزمون محقق ساخته زبان انگلیسی استفاده شد. این طرح به این صورت بود که ابتدا پیش آزمون یادگیری بر روی اعضای هر دو گروه آزمایش و کنترل اجرا شد. سپس گروه آزمایش در مقابل متغیر مستقل یعنی آموزش از طریق نرم افزار واقعیت افزوده و گروه کنترل تحت آموزش سنتی قرار گرفتند. در انتها این دو گروه در مقابل پس آزمون یادگیری قرار گرفتند. بعد از گذشت دو هفته از آموزش نیز آزمون یادداری اجرا شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آماری در دو سطح توصیفی (شاخص های مرکزی و پراکندگی) و استنباطی (تحلیل کواریانس) استفاده شده است. طبق یافته های پژوهشی بین میانگین یادگیری، یادداری در گروه های شاهد و آزمایش اختلاف معنی داری وجود دارد. بنابراین می توان بیان کرد که استفاده از فناوری واقعیت افزوده در یادگیری، یادداری دانش آموزان پایه هفتم در درس زبان انگلیسی تأثیرگذار است.
اثربخشی قصه گویی بر میزان هوش اخلاقی و گنجینه لغات دانش آموزان پایه دوم دبستان
حوزه های تخصصی:
قصه و قصه گویی به قدمت تاریخ بشر ریشه دارد به گونه ای که بشر زندگی خود را در چهارچوب قصه ها به تصویر کشیده است و قصه ها نیز زندگی بشر را شکل داده، دگرگون ساخته و متحول نموده اند. پژوهش حاضر از نوع پیش-آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود که با هدف بررسی تأثیر قصه گویی بر میزان هوش اخلاقی و گنجینه لغات دانش آموزان پایه دوم دبستان انجام شد. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر پایه دوم دبستان ناحیه 2 شهر شیراز در سال تحصیلی 1399- 1400 بود. نمونه آماری متشکل از 52 نفر از این دانش آموزان بود که با روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند. جهت اندازه گیری هوش اخلاقی از پرسشنامه هوش اخلاقی علی اکبری دهکردی، گلپایگانی و محتشمی (1394) و برای سنجش گنجینه لغات از مقیاس تجدیدنظر شده هوشی وکسلر کودکان استفاده شد. نتیجه آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره نشان داد که قصه گویی هوش اخلاقی و گنجینه لغات دانش آموزان را ارتقاء می بخشد (P≤0/01). بنابراین می توان نتیجه گرفت که هوش اخلاقی و کلامی کودکان قابل پرورش است و می-توان با استفاده از روش های مناسب در جهت ارتقاء آن کوشید.
اثربخشی آموزش حرکات ترکیبی بر کارکردهای اجرایی و عملکرد ریاضی دانش آموزان پسر دارای اختلال ریاضی
حوزه های تخصصی:
هدف: پژوهش حاضر با هدف اثربخشی آموزش حرکات ترکیبی بر بهبود کارکردهای اجرایی در چهار حوزه ؛ حافظه فعال، تصمیم گیری و برنامه ریزی ، بازداری پاسخ ، سازماندهی و عملکرد ریاضی دانش آموزان پسر دارای اختلال ریاضی انجام شد . روش: روش این پژوهش از نوع آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل دانش آموزان پسر دبستانی با اختلال یادگیری ریاضی شهر اراک، به تعداد 56 نفر بود. تعداد 30 نفر از دانش آموزان به صورت تصادفی انتخاب و به شکل جایگماری تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. از آزمون حافظه فعال کورنولدی و آزمون عصب شناختی کولیج برای اندازه گیری کارکردهای اجرایی و آزمون ریاضی کی-مت ، برای اندازه گیری عملکرد ریاضی استفاده شد. آموزش حرکات ترکیبی طی 15 جلسه یک ساعته بر اساس ترکیبی از فعالیت های حسی-حرکتی و افزایش توجه، و با هدف تقویت مهارت های عصب شناختی و مهارت های حرکتی اجرا شد. یافته ها: نتایج آزمون تحلیل کوواریانس نشان داد آموزش حرکات ترکیبی بر بهبود عملکرد اجرایی(05/0 > P) و عملکرد ریاضی دانش آموزان دارای اختلال ریاضی به لحاظ آماری معنادار است (05/0 > P) . نتیجه گیری: آموزش حرکات ترکیبی با تلفیق روش های حسی-حرکتی و افزایش توجه تأثیر معنادار بر بهبود عملکرد اجرایی و عملکرد ریاضی دانش آموزان دارای اختلال ریاضی دارد.
بررسی اثر خودپنداره مدیران مدارس بر یادگیری سازمانی با میانجی گری اخلاق حرفه ای
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف شناخت اثر خودپنداره مدیران مدارس بر یادگیری سازمانی با میانجی گری اخلاق حرفه ای انجام شده است. روش پژوهش توصیفی- همبستگی و روش تحلیل آن از نوع مدل یابی معادلات ساختاری بوده است.جامعه آماری شامل کلیه مدیران مدارس ناحیه 1 شهرری به تعداد 154 نفر بوده که با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران و روش نمونه گیری طبقه ای با اختصاص متناسب 111 نفر مورد مطالعه قرار گرفته اند. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه های تغییریافته یادگیری سازمانی نیفه و همکاران(1990)، اخلاق حرفه ای حسینی(1393) و خودپنداره کارل راجرز(1957) استفاده شده است. پایایی این ابزارها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب برابر با 92/0، 90/0 و 86/0 می باشد. نتایج حاصل از آزمون تی تک نمونه ای نشان داد که سطح هر سه متغیر پژوهش از سطح میانگین نظری بالاتر است. هم چنین نتایج حاصل از مدل-یابی معادلات ساختاری حاکی از آن بود که احترام به عنوان یکی از مولفه های اخلاق حرفه ای قابلیت پیش بینی یادگیری سازمانی را داشته است. مدل یابی معادلات ساختاری نیز نشان داد، خودپنداره بر اخلاق حرفه ای (30/0=γ) و یادگیری سازمانی (26/0=γ) تأثیر داشته است. اما اخلاق حرفه ای بر یادگیری سازمانی تأثیرگذار نبوده است. همچنین، خودپنداره به طور غیرمستقیم و از طریق اخلاق حرفه ای بر یادگیری سازمانی تاثیرگذار نبوده است.
بررسی ارتباط عملکرد خانواده با مسئولیت پذیری اجتماعی در دانشجویان دختر دانشگاه قم
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر، با هدف بررسی پیش بینی مسئولیت پذیری اجتماعی بر اساس عملکرد خانواده در دانشجویان دختردانشگاه قم انجام گرفته است. این پژوهش از نظر اهداف، کاربردی و به لحاظ شیوه گردآوری اطلاعات، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل 4687 نفر از دانشجویان دختر دانشگاه قم بود که 354 نفر از آنها به روش نمونه گیری تصادفی- طبقه ای از طریق جدول مورگان انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه استاندارد مسئولیت پذیری اجتماعی اسکایت، اسمیت و بکرز (2004) و عملکرد خانواده اپشتاین، بالدوین و بیشاب (1950) استفاده شد که پایایی آنها براساس آلفای کرونباخ به ترتیب 0/734و 0/914 بدست آمد. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه ها در پژوهش های مختلف تأیید شده است. برای تحلیل داده ها علاوه بر آمار توصیفی، از آزمون های استنباطی کولموگروف- اسمیرنوف، همبستگی پیرسون و رگرسیون استفاده شد. یافته ها نشان داد7/7 درصد از واریانس مسئولیت پذیری اجتماعی از طریق عملکرد خانواده قابل تبیین است. همچنین بر اساس بررسی ها عملکرد خانواده پیش بینی کننده مسئولیت پذیری اجتماعی در دانشجویان دختر دانشگاه قم است. بدین ترتیب به نظر می رسد جهت دستیابی به مزایای مسئولیت پذیری در سطح جامعه، توجه به عملکرد خانواده دانشجویان که از عوامل موثر بر توسعه ملی هستند، ضروری می باشد.