پویش در آموزش علوم تربیتی و مشاوره
پویش در آموزش علوم تربیتی و مشاوره دوره پنجم بهار و تابستان 1398 شماره 10
مقالات
حوزه های تخصصی:
هدف: موضوع تحقیق حاضر بررسی میزان انعکاس مفاهیم "سبک زندگی تمدن ساز اسلامی ایرانی پیشرفت" در محتوای کتابهای دوره ابتدایی از دیدگاه معلمان دوره ابتدایی می باشد.روش: روش تحقیق مورد استفاده توصیفی- پیمایشی در نظر گرفته شده است، جامعه آماری تحقیق حاضر عبارت از کلیه معلمان دوره ابتدایی شهرستان پلدشت می باشد. بر اساس فرمول تعیین حجم نمونه کوکران حجم نمونه آماری این پژوهش به تعداد 175 نفر در نظر گرفته شد و برای انتخاب واحدهای مورد مطالعه از روش نمونه گیری طبقه ای استفاده شد. ابزار گردآوری اطلاعات در این تحقیق در چهارچوب روش میدانی یک پرسش نامه محقق ساخته 30 سوالی بر اساس مقیاس 4 درجه ای (خیلی کم، متوسط، زیاد، خیلی زیاد) می باشد. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه توسط اساتید و متخصصان برنامه ریزی درسی تایید گردید. پایایی تحقیق، با استفاده از ضریب آلفای کرانباخ 87/0a= بدست آمد. سئوال های تحقیق با استفاده از آزمونهای معتبر تی تک نمونه و تحلیل واریانس مورد آزمون قرار گرفت. یافته ها: مفهوم اعتقادی - اخلاقی - علمی و آموزشی و سیاسی سبک زندگی تمدن ساز اسلامی ایرانی پیشرفت در کتابهای دوره ابتدائی به میزان زیادی انعکاس یافته است.- مفهوم فرهنگی و هنری- اجتماعی، زیستی و اقتصادی سبک زندگی تمدن ساز اسلامی ایرانی پیشرفت در کتابهای دوره ابتدائی به میزان کمی منعکس شده است.- بین میزان مفاهیم انعکاس یافته سبک زندگی اسلامی – ایرانی تفاوت وجود دارد. نتیجه گیری: بر اساس دیدگاه معلمان دوره ابتدایی مفاهیم فرهنگی و هنری، اجتماعی و زیستی سبک زندگی تمدن ساز اسلامی ایرانی پیشرفت در کتابهای دوره ابتدائی به میزان کمی انعکاس یافته است که باید بیش از پیش مورد توجه متخصصان امر قرار گیرد.
اقدام پژوهی، راهبردی برای توسعه حرفه ای معلمان فکور
حوزه های تخصصی:
پژوهش حین عمل یکی از مظاهر روحیه پژوهشگری مجریان بالنده است که تئوری و عمل را به یکدیگر پیوند می دهد و موجب ارتقاء کیفیت فعالیت های آموزشی و پرورشی می شود. معلمان در راستای توسعه صلاحیت های حرفه ای خود، می توانند پیرامون چه چیزی، چگونگی و چرایی تدریس، کلاس های درسی و دانش آموزانشان، بطور جدی بیندیشند و در شناخت مشکلات فرایند یاددهی- یادگیری همکاری و دخالت داشته باشند. در واقع معلمان پژوهشگر کسانی هستند که در رابطه با اهداف تدریس می اندیشند، و برای تولید دانش حرفه ای به تفکر و تعمق می پردازند. روش پژوهش، تحلیلی- تبیینی است که با استفاده از متون، منابع موجود کتابخانه ای و مطالعات صورت گرفته داخلی و خارجی به جمع آوری اطلاعات پرداخته شد. در این پژوهش ضمن بحث پیرامون رابطه میان نظر و عمل، به بررسی مبنای علمی هنر تدریس، اهمیت و جایگاه پژوهش تربیتی در میان کارگزاران اصلی نظام آموزشی و نقش معلم در برنامه درسی فکورانه، پیشینه و انواع پژوهش حین عمل، همچنین اهداف، گستره و پیامدهای پژوهش حین عمل در نظام تعلیم و تربیت مورد واکاوی قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که کنش فکورانه مستلزم آفرینندگی و اندیشه زایی است و با تفکرزدایی، بکارگیری وفادارانه و بدون دخل و تصرف یافته های آکادمیک سرناسازگاری دارد. از سویی معلم پژوهشگر در صورتی می تواند همیشه در حال توسعه باشد که استقلال کافی در تصمیم گیری و مسئولیت در برابر تصمیم های خود داشته باشد.
بررسی رابطه نقش شغلی با تنش شغلی معلمان کودکان با نیازهای ویژه
حوزه های تخصصی:
هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه نقش شغلی با تنش شغلی معلمان کودکان با نیازهای ویژه بود. روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی بود و جامعه آماری این پژوهش 1200 نفر بودند که 291 نفر از معلمان با استفاده از نمونه گیری تصادفی طبقه ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. گردآوری داده ها با استفاده از پرسشنامه فیلیپ رایس(1992) و پرسشنامه اسپیو(1987) صورت گرفت. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های آماری ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون، تحلیل واریانس یک عاملی و t مستقل استفاده شد. بر اساس نتایج به دست آمده بین نقش شغلی( بار کاری ، بی کفایتی، دوگانگی نقش، محدوده نقش، مسئولیت و محیط فیزیکی) با تنش شغلی(روابط بین فردی، وضعیت جسمانی و علایق شغلی) معلمان کودکان با نیازهای ویژه رابطه وجود دارد. بر اساس یافته های دیگر پژوهش، بین نقش شغلی و تنش شغلی معلمان کودکان با نیازهای ویژه به لحاظ سابقه خدمت، مدرک تحصیلی و جنسیت تفاوت معناداری وجود نداشت. مساله تنش شغلی در همه مشاغل مطرح است اما در ارتباط با شغل معلم معنای خاصی پیدا می کند چون یک معلم علاوه بر مسائل و مشکلاتی که در همه افراد مطرح است، با برخی مسائل و مشکلاتی که صرفا ناشی از نوع شغل وی است نیز مواجه می شود.
سنجش وضعیت موجود مؤلفه های تدریس اثربخش از دیدگاه دبیران مدارس متوسطه اول
حوزه های تخصصی:
هدف این پژوهش، سنجش وضعیت موجود مؤلفه های تدریس اثربخش از دیدگاه دبیران مدارس متوسطه اول بود. روش پژوهش، توصیفی از نوع پیمایشی بوده است. برای تعیین حجم نمونه از جامعه 185 نفری دبیران مدارس متوسطه دوره اول سیلوانا با کمک جدول مورگان وکرجسی ، 118 نفر به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها، از پرسشنامه محقق ساخته تدریس اثربخش با ضریب آلفای کرونباخ 74/0 استفاده شد. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه نیز به تأیید متخصصان گروه علوم تربیتی و استاد راهنما رسید. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تی تک نمونه ای و مقایسه نمره میانگین ها جهت رتبه بندی استفاده گردید. یافته های پژوهش نشان داد که وضعیت معیارهای مربوط به طراحی برنامه درسی، ویژگی های شخصیتی، روابط انسانی، توجه به محیط یادگیری و روش تدریس بالاتر از متوسط نظری و وضعیت ارزشیابی مؤثر و به هنگام پایین تر از متوسط نظری بود. همچنین نتیجه مقایسه میانگین نمره معیارهای تدریس اثربخش، نشان دادکه بیشترین میانگین مربوط به روابط انسانی(02/4) و کمترین میانگین مربوط به ارزشیابی مؤثر و به هنگام(78/2) بود. نتیجه کلی اینکه سنجش وضعیت موجود مؤلفه های تدریس اثربخش از دیدگاه دبیران مدارس متوسطه اول، بیانگر سطح نسبتاً مطلوب معیارهای مربوط به طراحی برنامه درسی، ویژگی های شخصیتی، روابط انسانی، توجه به محیط یادگیری و روش تدریس و سطح نامطلوب معیار مربوط به ارزشیابی مؤثر و به هنگام بود؛ بنابراین لازم است برنامه ریزی ها در راستای رسیدن به سطح مطلوب در زمینه ارزشیابی مؤثر و به هنگام، صورت گیرد.
بررسی رابطه بین سواد رسانه ای و قربانی سایبری
حوزه های تخصصی:
مقدمه: در سال های اخیرقلدری قربانی سایبری به عنوان بعد جدیدی از رفتارهای انحرافی معرفی شده است و یک راهبرد رفتاری برای تسلط یافتن بر افراد است. معمولا وقتی تاثیرات نامناسب انواع رسانه ها مانند برنامه های رسانه ای صحبت به میان می آید، به راه های درمانی اندیشیده می شود. در حالی که بهتر است این گروه را به ابزار نیرومندتری به نام سواد رسانه مجهز سازیم.اهداف: این پژوهش در پی آن است که رابطه بین سواد رسانه ای وقربانی سایبری دانش آموزان ایرانی دختر و پسر متوسطه اول و دوم را در شهر دوحه قطر شناسایی کند.روش : پژوهش حاضر از نوع همبستگی است. این پژوهش به بررسی رابطه بین سواد رسانه ای وقربانی سایبری می پردازد. جامعه آماری مورد مطالعه، شامل تمامی دانش آموزان دختر و پسر ایرانی متوسطه اول و دوم دبیرستان های شهر دوحه قطر در س ال تحصیلی 98 97 هستند.یافته ها: نتایج به دست آمده از تحلیل داده های این پژوهش نشانگر آن بودند که سواد رسانه دانش آموزان دختر بیشتر از سواد رسانه دانش آموزان پسر است و همچنین قربانی سایبری دانش آموزان پسر بیشتر ازقربانی سایبری دانش آموزان دختر است. و همچنین نشان می دهد که بین سواد رسانه دختران و پسران رابطه معنا داری وجود دارد .واینکه بین قربانی سایبری دختران و پسران رابطه معنا داری وجود ندارد .
پیش بینی سبک تدریس فعال بر اساس سبک های تفکر معلمان مدارس ابتدایی شهرستان آمل
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف پیش بینی سبک تدریس فعال بر اساس سبک های تفکر معلمان مدارس ابتدایی شهرستان آمل در سال 98-1397 انجام شد. جامعه آماری این پژوهش را تمامی معلمان دوره ابتدایی شهرستان آمل در سال تحصیلی 98-1397، تشکیل داد. تعداد 120 نفر به عنوان نمونه مورد نظر با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس مورد بررسی قرار گرفتند. پس از انتخاب نمونه های موردنظر، از معلمان خواسته شد تا به پرسشنامه سبک های تفکر استرنبرگ و پرسشنامه ترجیح سبک تدریس پاسخ دهند. با توجه به هدف پژوهش، پس از تحلیل نتایج اولیه، نتایج مربوط به 80 نفر از معلمان که از سبک تدریس فعال برخوردار بودند مورد مطالعه قرار گرفتند. برای تجزیه و تحلیل داده ها، در بخش آمارتوصیفی (میانیگین و انحراف معیار) و در بخش آمار استنباطی از آزمون ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون در سطح معنی داری 05/0 بهره گرفته شد. نتایج نشان داد بین سبک تدریس فعال با سبک تفکر آزاداندیش رابطه مثبت معنی دار وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه با روش همزمان نشان داد که از بین متغیرهای پیش بین، سبک تفکر آزاداندیش توانست سبک تدریس فعال را تبیین کند.بنابراین با 95 درصد اطمینان می توان گفت بین سبک تدریس فعال معلمان با سبک های تفکر آنها ارتباط معنی دار وجود دارد. در واقع می توان از نوع سبک های تفکر معلمان پی به سبک تدریس آنها برد، که از این اطلاعات می توان در گزینش معلمان استفاد کرد.
بررسی و مقایسه مولفه های اصلی آموزش محیط زیست در کتاب های درسی علوم تجربی دوره ی ابتدایی
حوزه های تخصصی:
این پژوهش با هدف بررسی میزان توجه به مولفه های اصلی آموزش محیط زیست در محتوای کتب درسی علوم تجربی پایه های چهارم و پنجم مقطع ابتدایی صورت گرفت ، سپس نتایج حاصل با یکدیگر مقایسه شدند. پژوهش حاضر توصیفی – کاربردی است. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش آنتروپی شانون استفاده شده است. جامعه ی آماری در این تحقیق کل محتوای کتاب های علوم تجربی دو پایه چهارم و پنجم ابتدایی اعم از متن، تصاویر، فکر کنید، جمع آوری اطلاعات و... بود که براساس مولفه ها ی آب، هوا ، خاک ، گیاهان و جانوران ، آلودگی های صوتی و طبیعی و انرژی، مورد بررسی و کد گذاری قرار گرفت. یافته های این پژوهش نشان داد، کتاب علوم پنجم در مقایسه با کتاب علوم چهارم به نشانگرهای زیست محیطی توجه کمتری داشته است. در هر دو کتاب مولفه ی گیاهان و جانوران بیشترین ضریب اهمیت را نسبت به دیگر مولفه ها دارد و در مقابل مولفه ی آلودگی های طبیعی و صوت پایین ترین درجه اهمیت را نشان داد.