آموزش و توسعه منابع انسانی
آموزش و توسعه منابع انسانی سال پنجم پاییز 1397 شماره 18 (مقاله علمی وزارت علوم)
مقالات
حوزه های تخصصی:
امروزه مدیران، بویژه مدیران منابع انسانی به عنوان شاخص ترین هدایت کننده برنامه های توسعه شناخته می شوند و درصورتی می توانند این مهم را به شیوه ای مطلوب اجرایی نمایند که خود، برخوردار از روحیه یادگیری و برنامه ای مدون برای طی مسیر تعالی فردی باشند. ین پژوهش با هدف ارائه الگوی برنامه توسعه فردی مدیران منابع انسانی صنعت بانکداری و تبیین اجزا و مولفه های برنامه توسعه و روابط میان آنها صورت پذیرفته است. نخست؛ پیشینه موضوع، دیدگاه ها و تحقیقات مختلف درخصوص برنامه توسعه فردی به صورت گسترده مورد مطالعه قرار گرفت و با بهره گیری از نتایج این گام، الگوی اولیه طراحی گردید. سپس مصاحبه های نیمه ساختاریافته با 14 نفر از مدیران ارشد منابع انسانی سیستم بانکی صورت پذیرفت و داده های حاصل با روش تحلیل تم و با بهره جستن از نرم افزار QSR Nvivo تحلیل شد. در ادامه مصاحبه گروهی در قالب تشکیل گروه کانونی با حضور 6 نفر از متخصصین منابع انسانی در صنعت بانکداری و اساتید صاحبنظر در این حوزه برای اعتباربخشی به چارچوب الگوی پیشنهادی انجام گرفت و در نهایت به منظور اعتباردهی و اولویت بندی مولفه های مزبور، توزیع پرسشنامه بین تمامی 32 نفر مدیر عالی منابع انسانی بانک های کشور به عنوان گام دیگر پژوهش مد نظر قرار گرفته است. همچنین روایی پژوهش از بعد محتوا و سازه و پایایی آن به کمک ضریب کاپا و روش هولستی سنجش شده است. در این پژوهش عوامل تاثیرگذار (استراتژی، فرهنگ و بافت سازمانی)، عوامل موفقیت (الزامات سازمانی، الزامات طراحی و الزامات فردی) و نتایج (شناختی، نگرشی، مهارتی و عملکردی) به عنوان مولفه های برنامه توسعه فردی تعیین شده است. همچنین شایستگی های موردانتظار و محورهای قابل توسعه مبتنی بر شایستگی در مدیران منابع انسانی صنعت بانکداری شناسایی و چگونگی تحقق اقدامات توسعه ای تبیین شده است.
آسیب شناسی برنامه های بالندگی هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
یکی از راهبردهای ارتقای کیفی دانشگاه ها توجه به رشد و بالندگی اعضای هیئت علمی است. بر این اساس دانشگاه ها تلاش می کنند تا با ارائه برنامه هایی به منظور بالندگی اعضای هیئت علمی، گامی در جهت ارتقای کیفیت بردارند. علی رغم تاکید فوق، استقبال اساتید از برنامه های بالندگی هیئت علمی در حد انتظار نبوده است و این موضوع نیازمند مطالعه و رسیدگی است. از این رو پژوهش حاضر با هدف ارتقای برنامه های بالندگی هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی، درصدد شناسایی نقاط ضعف آن از دیدگاه اساتید است. در طرحی کیفی و پدیدارشناسانه، مصاحبه های نیمه ساختاریافته ای با 29 نفر از اساتید دانشگاه شهید بهشتی انجام و از آنان درباره نقاط ضعف برنامه های بالندگی هیئت علمی دانشگاه سوال شده است. مصاحبه های پیاده سازی شده با استفاده از روش اشتراوس-کوربین و در سه مرحله کدگذاری شدند. در نتیجه فرایند کدگذاری، چهارده نقطه ضعف برای برنامه های بالندگی شناسایی شدند که عبارتند از: «بی توجهی به ابعاد گوناگون بالندگی هیئت علمی»، «بی نظمی در برنامه ها»، «بی توجهی به انگیزاننده های درونی»، «بی توجهی به تفاوت های فردی»، «اجرا نشدن نیازسنجی»، «تعداد و تکرار کم برنامه ها»، «منعطف نبودن زمان برنامه ها»، «اطلاع رسانی ضعیف»، «موضوعات نامناسب»، «محتوای نامناسب»، «روش های یاددهی-یادگیری غیر اثربخش»، «تعامل و مشارکت پایین»، «نبود سازوکارهای کافی برای ارزیابی اثربخشی دوره» و «ضعف کانال های بازخورد». برای دستیابی به دیدگاهی جامع تر درباره برنامه های بالندگی هیئت علمی، نقاط ضعف شناسایی شده، در قالب عناصر برنامه درسی طبقه بندی شدند و مورد بحث قرار گرفتند. در مجموع بر اساس یافته های پژوهش می توان گفت برنامه های بالندگی هیئت علمی دانشگاه در هر چهار گروه هدف، محتوا، روش های یاددهی-یادگیری و روش های ارزیابی نیاز به یک بازنگری اساسی دارد.
طراحی الگوی شایستگی مدیران روابط عمومی مطالعه موردی: شرکت ملی گاز ایران و شرکت های تابعه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف کلی این پژوهش طراحی الگوی شایستگی مدیران روابط عمومی می باشد. جامعه آماری این پژوهش، شامل کلیه مدیران و رؤسای شرکت ملی گاز ایران و شرکت های وابسته به آن می باشد. نمونه گیری در دو بخش کیفی (10 نفر از کارشناسان) و کمی (324 نفر) صورت پذیرفت. گردآوری اطلاعات از طریق روش مصاحبه و پرسشنامه صورت پذیرفته است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های تحلیل عاملی اکتشافی، تحلیل عاملی تائیدی، آزمون آنالیز واریانس، ماتریس همبستگی، ماتریس واریانس-کوواریانس استفاده شد. نتایج به دست آمده از پژوهش نشان از آن دارد که هفت شایستگی ویژگی شخصیتی، مهارت، توانایی، اعتبار عمومی ، نگرش و بینش، دانش، اعتبار حرفه ای مهم ترین شایستگی مدیران شاغل در روابط عمومی را تشکیل می دهند. با توجه به نتایج به دست آمده، مدیران شرکت ملی گاز ایران باید شایستگی های یادشده را مدنظر قرار داده تا بتوانند مدیرانی را انتخاب، انتصاب و پرورش دهند که بیشترین کارایی و اثربخشی را در حوزه روابط عمومی شرکت داشته باشند.
بررسی عوامل توسعه ای اثرگذار بر استقرار نظام مدیریت کیفیت سازمانی دانشگاه ها (با تأکید بر توسعه منابع انسانی)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
این پژوهش با هدف بررسی عوامل توسعه ای اثرگذار بر استقرار نظام مدیریت کیفیت سازمانی دانشگاه ها با تأکیدبر توسعه منابع انسانی به روش کیفی داده بنیاد انجام شد. بر این اساس با تعداد 27 نفر از صاحبنظران این عرصه در قالب سه گروه اساتید، تصمیم گیرندگان و افراد کلیدی حوزه کیفیت دانشگاهی که از طریق نمونه گیری هدفمند شناسایی شدند، مصاحبه نیمه ساختاریافته به عمل آمد. تحلیل داده ها طی مراحل کدگذاری باز، محوری و گزینشی به کمک نرم افزار MAXQUDA 12 انجام شد. جهت روایی داده ها از تکنیک های مشارکتی بودن پژوهش، چک کردن اعضاء، خودبازبینی محقق و شاخص پایایی بین دو کدگذار استفاده گردید. مطابق یافته های پژوهش مؤلفه های موثر بر استقرار نظام مدیریت کیفیت دانشگاهی در قالب 9 مقوله اصلی و 35 مقوله فرعی قابل توصیف است که عبارتند از (1) دست آوردهای مورد انتظار از آموزش عالی (3 مقوله فرعی)، (2) آموزش دانشگاهی (3 مقوله فرعی)، (3) منابع و امکانات ( 3 مقوله فرعی)، (4) نظام ارزیابی دانشگاه (3 مقوله فرعی)، (5) مدیریت دانشگاه (4 مقوله فرعی)، (6) راهبری کلان آموزش عالی (5 مقوله فرعی)، (7) بین المللی سازی دانشگاه (6 مقوله فرعی)، (8) شرایط حاکم بر جامعه (4 مقوله فرعی)، (9) ارتباط متقابل صنعت و دانشگاه (4 مقوله فرعی).
آموزش و توسعه رهبری تحول گرا و نقش آن در اعتمادپذیری مدیران و ادراک عدالت کارکنان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف از این پژوهش بررسی رابطه بین سبک رهبری تحول گرا و ادراک عدالت کارکنان با توجه به نقش واسطه ای اعتمادپذیری مدیران (از دیدگاه کارکنان) است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی–همبستگی بوده است. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه کارکنان حوزه ستادی شرکت توزیع نیروی برق شهرستان مشهد (211) نفر بوده و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران به تعداد 127 آزمودنی تعیین گردید. به منظور جمع آوری داده ها از سه پرسشنامه؛ رهبری تحول گرا، عدالت سازمانی و اعتمادپذیری استفاده شده است. از ضریب آلفای کرونباخ برای ارزیابی پایایی پرسشنامه ها، و از روایی محتوا و سازه برای ارزیابی روایی آنها استفاده شده است. داده ها با آزمون های کولموگروف – اسمیرنف، t تک نمونه ای، ضریب همبستگی پیرسون و مدل معادلات ساختاری (SEM) تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که بین ادراک عدالت سازمانی و سبک رهبری تحول گرا همبستگی مثبت و معناداری وجود دارد ((r=0.69 بین سبک رهبری تحول گرا و اعتمادپذیری مدیران نیز همبستگی مثبت و معناداری وجود دارد (r=0.72) وجود همبستگی مثبت و معنادار بین اعتمادپذیری مدیران و عدالت سازمانی نیز تأیید شد(r=0.75)، همچنین نقش واسطه ای اعتمادپذیری مدیران در رابطه بین رهبری تحول گرا و ادراک عدالت سازمانی نیز تأیید شد.
آسیب شناسی بلوغ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ داﻧﺶ با رویکرد استراتژی محور (مطالعه موردی: شرکت برق منطقه ای خوزستان)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف این پژوهش، آسیب شناسی بلوغ مدیریت دانش با رویکرد استراتژی محور در شرکت برق منطقه ای خوزستان می باشد. روش این پژوهش، توصیفی– پیمایشی بود. ﺟﺎﻣﻌﻪ آﻣﺎری شامل 48 نفر از متخصصان این شرکت مرتبط با فرایند مدیریت دانش بود ، که با توجه به محدودیت جامعه، از کل شماری استفاده شد. ابزار پژوهش، پرسشنامه ارزیابی بلوغ مدیریت دانش استراتژی محور کروگر، بود که پس از محاسبه روایی و پایایی، بین جامعه پژوهش توزیع و به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS20 و روش های آمار توصیفی شامل میانه و میانگین و انحراف استاندارد و کمینه و بیشینه استفاده گردید. لازم به ذکر است که برای ارزیابی میزان بلوغ تک تک گویه های مدیریت دانش استراتژی محور از مقایسه میانه با حد متوسط (چارک دوم معادل نقطه 50 درصدی) استفاده شد. نتایج نشان داد این شرکت از مراحل شش گانه بلوغ، در چهار مرحله تصمیم گیری، تدوین سیاست ها، تدوین استراتژی ها و پیاده سازی استراتژی های مدیریت دانش و از 97 شاخص در 34 شاخص امتیازی کمتر از حد متوسط کسب کرده است که به عنوان آسیب های بلوغ مدیریت دانش شرکت گزارش شدند و می بایست استراتژی موجود شرکت بازنگری شود و مدیریت دانش به عنوان یکی از ستون های اصلی استراتژی سازمان قرار گیرد.
بررسی و اولویت بندی مؤلفه های مؤثر بر توسعه مهارت های نوآوری و کارآفرینی در نظام های آموزشی ضمن خدمت کارکنان؛ مورد مطالعه: سازمان ثبت احوال کشور(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
دو جنبه نسبتا مرتبط به یکدیگر که تا به امروز در دوره های آموزش ضمن خدمت کارکنان مغفول مانده توسعه مهارت های نوآوری و کارآفرینی می باشد.در این پژوهش در ابتدا با مطالعات کتابخانه ای به چارچوبی کلی شامل مؤلفه های مؤثر برگسترش مهارت های نوآوری و کارآفرینی در نظام های آموزشی ضمن خدمت دست یافته شد و سپس از طریق انجام مصاحبه نیمه ساختاریافته با 16 تن از مدیران و کارشناسان ارشد که از طریق روش نمونه گیری هدفمند (قضاوتی) در جامعه هدف پژوهش که سازمان ثبت احوال کشور می باشد، انتخاب شده بودند به چارچوبی مشخص که مؤلفه های شناسایی شده را در قالب ابعاد نوآوری و کارآفرینی دسته بندی کند رسیده شد. تحلیل داده های حاصل از مصاحبه ها از طریق روش تحلیل تم که در زمره روش های کیفی می باشد انجام شد. پس از شناسایی مؤلفه ها، از طریق توزیع پرسشنامه و جمع آوری نظر خبرگان 5 مؤلفه اصلی کمیت و کیفیت دوره های برگزار شده، قابلیت مدرسان دوره ها، محتوای دوره های آموزشی، نحوه ارزیابی و برنامه ریزی دوره های آموزشی ضمن خدمت به ترتیب اولویت مشخص شدند.