دانش مدیریت

فرهنگ اثر نفوذ کننده و تغییر دهنده ای در هر یک از محیط های بازار ملی دارد. مدیران بازاریابی جهانی باید تأثیر فرهنگ را تشخیص دهند و آماده باشند تا به آن پاسخ ، و یا اینکه آن را تغییر دهند. مدیران بازاریابی جهانی نقش مهم و حتی رهبری کننده را در تأثیرگذاری بر تغییرات فرهنگی در سرتا سر جهان به عهده دارند. این نقش در مواد غذایی آشکارتر است اما شامل تمام صنایع مخصوصاً محصلات صنعتی نیز می شود. تولیدکنندگان صابون و پاک کننده ها ، عادت شستشو ، صنایع الکترونیکی ، الگوهای تفریح و مدیران بازاریابی البسه ، مدها را تغییر داده اند. در مورد محصولات صنعتی ، فرهنگ بر خصوصیات کالا و تقاضا اثر می گذارد اما تأثیر آن بر فرایند بازاریابی مخصوصاً در مورد شیوه های بازرگانی بیشتر است. مدیران بازاریابی جهانی یاد گرفته اند از افرادی که عادت و گرایش های محلی را از نظر بازاریابی درک می کنند، استفاده نمایند. ما در عصری زندگی می کنیم که جریان ملی گرایی در دو جهت در حال حرکت است. در میان کشورهای مختلف تمایل شدید برای ایجاد جامعه جهانی از یک طرف و وابستگی متقابل بین ملت ها از طرف دیگر وجود دارد؛ اما هدف کلی آنها تقویت احساسات ملی در جامعه است. روابط بازرگانی بین کشورها ی مختلف ، که فرهنگ های متفاوتی دارند، چالش های زیادی را به وجود آورده است. به علاوه ، کشورهای مختلف به علت اختلاف در قوانین و اجرای آن با مشکلات متعددی روبرو هستند. هدف هر برنامه آموزشی برای درک فرهنگ کشورهای مختلف ، آشنایی با شیوه تفکر ، احساس و فعالیت های آنهاست. مدیران بازاریابی جهانی برای درک فرهنگ کشورهای دیگر باید بر « معیار ارجاع به خود » فائق آیند. یکی از شیوه ها برای کسب آگاهی در مورد فرهنگ های مختلف ، استفاده از ترکیبی از مطالعات موردی و ایفای نقش است. در قسمت اول این مقاله مباحث ذیل مورد بحث قرار گرفت: 1- جنبه های زیربنایی فرهنگ 2- شیوه های تحلیل عوامل فرهنگی در بازاریابی جهانی در این قسمت نیز در ادامه مطالب قبلی به طرح مسایل مطروحه ذیل خواهیم پرداخت: 3- مذاکرات بازرگانی 4- محصولات صنعتی در بازاریابی جهانی 5- کالاهای مصرفی در بازاریابی جهانی 6- ملی گرایی در بازاریابی جهانی 7- پیچیدگی های فرهنگی بین کشورهای مختلف و راه حل های پیشنهادی در بازاریابی جهانی.

نهادهای متولی نظام آموزش عالی کشور با عنایت به حوزه تخصصی آموزش عالی فاقد چارچوب مشخصی برای طراحی و برنامه ریزی بلند مدت می باشند و این امر موجب ابهام در حرکت آموزش عالی به سمت آینده ای روشن و شفاف گردیده است. حرکت فعلی آموزش عالی عمدتاً مشتمل بر برنامه ریزی ها، تصمیم گیری های آنی و برنامه ریزی های مقطعی است. در این راستا خلاء برنامه های راهبردی و درازمدت کاملاً محسوس و مشهود است . از نتایج خلاء مذکور اینکه نمی توان تصویری از وضعیت حال و آینده آموزش عالی بطور شفاف ترسیم نمود. بنابراین لزوم و اهمیت تدوین چارچوب نظری برای تدوین برنامه های بلند مدت آموزش عالی کاملاً احساس می گردد. در زمینه تدوین چارچوب نظری برای طراحی و برنامه ریزی برنامه های بلند مدت آموزش عالی تحقیقی صورت گرفته که نتایج آن در دو بخش ؛ مبانی نظری تدوین برنامه های بلند مدت آموزش عالی در افق 1400 در چهار محور اساسی شامل معیارها ، چشم اندازها، پیش نیازها و چالش ها و در نهایت چارچوب نظری تعاملی در خصوص چگونگی طراحی و برنامه ریزی ، برنامه های بلند مدت آموزش عالی کشور ارائه می شود که می تواند مبنای کار متولیان و مسئوولان نظام آموزش عالی کشور قرار گیرد تا به مدد آن برنامه های بلند مدت آموزش عالی را طراحی و اجرا و ارزیابی نمایند.

امروزه تغییراتی که مستمراً در جامعه رخ می دهد تمامی ابعاد زندگی بشر را تحت تأثیر قرار داده است . آموزش نیز مصون از این تغییرات نبوده است . پیشرفت در فن آوری های ارتباطی و افزایش افراد متقاضی آموزش ، آموزش را وادار به تغییر نموده است . آموزش از راه دور به عنوان راه حلی برای این چالش ها در قرن نوزدهم بوجود آمد و مسیری تکاملی طی کرده است . آموزش از راه دور نوعی روش ارتباطی با استفاده از رسانه به منظور یادگیری سیستماتیک است که در آن فراگیر و آموزشگر در مسافتی دور از یکدیگر قرار دارند. خصوصیت عمده آموزش از راه دور گفتگوی آموزش هدایتی است که نشانگر ارتباط دو طرفه و پیوسته بین فراگیر و آموزشگر است. نظام آموزش از راه دور همانند دیگر نظام های آموزشی دارای اجزایی است . اجزای اصلی این نظام با توجه به ویژگی های خاص خود شامل : 1- کارکنان آموزشی ، که آموزشگر رکن اصلی آن است ، 2- مؤسسه آموزشی که می تواند به صورت مستقل یا مرکب باشد. 3- رسانه و مواد آموزشی است که به صورت ساده و ترکیبی وجود دارد. این رسانه ها در انواع انسانی ، چاپی و الکترونیکی می باشد . این پژوهش که از طریق مطالعه کتابخانه ای انجام شده است به بیان ضرورت ، تعاریف ، خصوصیات ، موارد کاربرد و اجزاء این نظام می پردازد. این مقاله پس از تشریح ضرورت ، تعاریف و ویژگی های نظام آموزش از راه دور به بررسی تفصیلی اجزاء ان پرداخته و در نهایت مدلی از اجزاء نظام آموزش از راه دور ارائه می دهد ، که از آن برای آموزش کارکنان می توان بهره گرفت.

چنانچه تصمیم گیرندگان سازمان های اجرایی ، از تحقیقات حوزه کاری خود بهره برداری کرده ، آن را در تصمیم گیری ها تأثیر دهند نقش مهمی در توسعه جوامع خواهند داشت ؛ این امر در گرو ارتباط عمیق تصمیم گیرندگان با دستگاه های تحقیقاتی و پژوهشی است. در این مقاله ابتدا مفاهیم بهره برداری از تحقیقات ، تصمیم گیری مؤثر است برشمرده ، به تشریح تأثیر همگنی و اعتماد متقابل تصمیم گیرندگان و محققین در استفاده از تحقیقات پرداخته می شود. علاوه بر این توضیح داده خواهد شد که عواملی چون سطح توسعه اقتصادی و اجتماعی جوامع ، شیوه اجتماعی شدن افراد و تفاوت های فرهنگی تصمیم گیرندگان و محققان می تواند بر چگونگی ارتباط این دو گروه و در نتیجه بر بهره برداری از نتایج تحقیقات مؤثرواقع شود. لذا می توان گفت که تکنولوژی و سازماندهی مناسب ، همگرایی اجتماعی شدن در دوران های کودکی ، نوجوانی و اشتغال در برقراری ارتباط مؤثر و کاهش فاصله فرهنگی بین تصمیم گیرندگان و محققان مؤثر بوده ، می تواند امکان استفاده از نتایج تحقیقات در تصمیم گیری را افزایش دهد.

این مقاله مبتنی بر کار تحقیقی در زمینه مقایسه انگیزش مدیریتی دانشجویان رشته مدیریت و دانشجویان سایر رشته ها با استفاده از مقیاس تکمیل جمله ماینر( MSCS ) نگاشته شده است. در این مقاله طی بحثی اجمالی بر این نکته که مدیریت امروزه یک « تخصص » و یک « حرفه » چالشی مورد لزوم است تأکید شده است. تخصص و حرفه ای که همانند سایر تخصص ها و حرفه ها قابل فراگیری بوده و از اهمیت بسزایی برخوردار است. لیکن به لحاظ پیچیدگی فزاینده در روابط اقتصادی – اجتماعی- سیاسی جوامع امروزی و بزرگتر شدن سازمان های بوروکراتیک صنعتی و بازرگانی ، قاضای فزاینده ای نیز متوجه مدیران برای گسترش مهارت ها و توانمندی های مدیریتی ایشان است. مجموعه این مهارت ها و ویژگی های لازم برای اداره موفق امور سازمان های پیچیده – که « لازمه های نقش مدیریتی » خوانده می شود – به مراتب گسترده تر از مهارت در انجام وظایف معمول اداری است. در حالی که به نظر می رسد نظام رسمی آموزش مدیریت بازرگانی و صنعتی در کشور ، تنها و در بهترین حالت این جنبه اخیر از لازمه های نقش مدیریتی را به دانش آموختگان خود آموزش می دهد. لذا این سؤال مطرح می شود که آیا دانش آموختگان این رشته ها واقعاً مجهز به تخصص و مهارت های لازم برای ایفای نقش در سمت های چالشی و پویای مدیریتی در اینگونه سازمان ها می باشند؟ برای یافتن پاسخی نظام مند به سؤال فوق از تئوری انگیزش مدیریتی و ابزار سنجش آن یعنی مقیاس تکمیل جمله ماینر استفاده شده است. مقیاس مزبور برای اجرا بر روی گروهی از دانشجویان سال آخر رشته های کارشناسی مدیریت و گروهی از دانشجویان سال آخر دوره های کارشناسی سایر رشته های دانشگاه شیراز و علوم پزشکی شیراز ترجمه و آماده سازی شد و روائی و پایانی آن اجرا گردید. یافته های این تحقیق نشان داد که اولاً در کل نمونه به نظر می رسد هر چه محتوای دروس رشته های دانشگاهی از جنبه های عملی و کاربردی و اجرایی بیشتری برخوردار باشد دانشجویان آن رشته ها از انگیزش مدیریتی بالاتری برخوردارند. ثانیاً انگیزش مدیریتی دانشجویان آن رشته ها از انگیزش مدیریتی بالاتری برخوردارند. ثانیاً انگیزش مدیریتی دانشجویان رشته های مدیریت در مقایسه با سایر دانشجویان تفاوت چندانی ندارد. به دیگر سخن، آموزش های رسمی دوره های کارشناسی مدیریت ، به عنوان یک کاربری جهت تربیت کادرهای مدیریتی ، با دو استثناء برای این منظور بی اثر است. این دو استثنا در زمینه های انجام وظایف معمول اداری و موقعیت های رقابتی است که دقیقاً همان هایی است که در مدارس مدیریت ما بیشتر مورد توجه قرار دارند و دانشجویان رشته های مدیریت درباره آنها بیشتر می آموزند. برای اصلاح این وضعیت، به نظر می رسد که لازم است محتوای دروس و روش های آموزش و تدریس در این دوره ها مورد تجدید نظر قرار گیرد. در پایان مقاله تعدادی از روش های آموزش مدیریت که در بسیاری از کشورهای پیشرفته مورد استفاده قرار گرفته است، از جمله مورد پژوهی ، ایفای نقش ، شبیه سازی ، آموزش برنامه ای و آموزش آزمایشگاهی به اختصار توضیح داده شده و پیشنهاد گردیده است.

پدیده فشار روانی در چند دهه اخیر در جوامع و سازمان ها رو به افزایش بوده است و سلامتی مردم ، کارمندان و مدیران را به خطر انداخته است. مقاله حاضر به بررسی مفاهیم ، علل و راه کارهای کاهش فشار روانی در سازمان پرداخته است. ابتدا ، با استناد به چند تعریف، نویسنده تعریف خود از فشار روانی را ارائه داده است. پس از بیان چگونگی شکل گیری و مراحل فشار روانی ، علائم فشار روانی توضیح داده است.در این مقاله ، علائم به 3 دسته بزرگ بیولوژیکی ، روانی و رفتاری تقسیم بندی شده اند. نکته مهمی که در این مقاله مورد توجه قرار گرفته است ، رابطه فشار روانی و عملکرد سازمانی می باشد. نویسنده کوشیده است که رابطه فشار روانی با تصمیم گیری ، تمرکز فکر برای جمع آوری اطلاعات ،میل به ترک سازمان و کاهش رضایت شغلی و روحیه و به طور کلی انگیزه های افراد را توضیح دهد. بدین ترتیب ، نتیجه گیری می شود که فشارهای روانی طولانی و حاد سبب اختلال و کاهش عملکرد کارمندان در سازمان می شود . عوامل بوجود آورنده فشار از گسترده ترین بخش های مقاله است که عوامل مؤثر بر فشار را به پنج دسته تقسیم می کند: 1- عوامل فردی که شامل نوع شخصیت ، کانون کنترل ، خود پنداری و بیماری های جسمی می شود. 2- عوامل شغلی که به ماهیت شغل، ابهام نقش ، تعارض بین نقش ها ، پر حجمی یا کم حجمی نقش و روش انجام کار تقسیم شده است. 3- عوامل مدیریتی که قدرت مدیریت، شخصیت و سبک مدیریت و برنامه ریزی و سازماندهی مدیریت را در بر دارد. 4- عوامل سازمانی که شامل جو سازمانی ، ارگونومی ، سیستم پاداشی و ساختاری سازمان می شود. 5- عوامل بیرونی که به وضعیت اجتماعی ، وضعیت اقتصادی ، وضعیت تکنولوژی و تغییرات جغرافیایی شغل تقسیم می شود. نویسنده در انتهای مقاله ، راه کارهای کاهش فشار را به عنوان نتیجه گیری ارائه می دهد . در توضیح این بخش ، هدفدار بودن، برنامه ریزی و سازماندهی کار و منابع ، اصلاح جو سازمانی، اصلاح ادراک ، افزایش پشتیبانی اجتماعی ، کاهش کمال طلبی ، روش های آسودگی ، و اهلش و آرمیدن آگاهانه و ورزش و تفریحات سالم را به عنوان اساسی ترین راه کارهای کاهش فشار و حفظ بهداشت روانی معرفی می کند.

این مقاله با پژوهش در نظریه توسعه و رشد برخه ای (فراکتالی) در سیستم های پویا، چگونگی رشد و تحول را در سیستم های طبیعی ، سازواره ها و تشکیلات بغرنج، مورد مطالعه و بررسی قرار می دهد. سیستم های انسانی و مدیریتی نیز معمولاً ، همچون سازواره ها و سیستم های طبیعی ، تشکیلاتی سازمانمند و بغرنج با اوصاف حیاتی و خصلت های رشد و توسعه ، محسوب می گردند. از اینرو بهره جویی از مدلسازی در فضای برخه ای ، می تواند ابزاری توانمند را برای پژوهش های مدیریت و سنجه های کمّی درخوری را برای ارزیابی و مقایسه فرآیندهای کیفی، رشد و توسعه ، استحکام و انسجام سازمانی و ضرورت های تصمیم گیری ، تأمین نماید. لذا ، ابتدا نظریه فراکتال ، چگونگی ایجاد پدیده های فراکتالی و مفهوم ابعاد خود همانندی در فضای برخه ای ، از نظر می گذرد. سپس فراکتال های تصادفی و نا متنظم ، نحوه پیدایش آنها ، ارتباط ابعاد برخه ای با فرآیندهای تصادفی و توابع چگالی طیفی ، مفاهیم خود همانندی آماری و خود خویشی ( خود خویشاوندی )، مورد ملاحظه قرار می گیرد. آنگاه ، توسعه و رشد فراکتالی ، سیستم های لیندنمایر و نحوه رشد و تحول در سیستم های طبیعی ، الگوهای ریاضی تواندار مانند پدیده های رشد آلومتریک، روش تعیین ابعاد فراکتالی در سازواره ها و سیستم های سازمانمند و بغرنج ، مورد بررسی قرار می گیرد و استفاده از آن در توضیح و تفسیر پدیده های دگرگونی و تحول تبیین می گردد.