فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۱ تا ۶۰ مورد از کل ۱۷۵ مورد.
جایگاه نفت ایران در منافع نفتی آمریکا در خاور میانه 1320-1330(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
اهمیت نفت ایران برای آمریکا بیشتر از منظر کودتای 28 مرداد برای بسیاری شناخته شده است؛ اما با اتمام جنگ جهانی دوم، سیاست خارجی آمریکا بر حمایت از بازسازی کشورهای همسو و متحد و مبارزه با گسترش کمونیسم متمرکز شد. در این میان، به دلیل اهمیت نفت برای جهان آزاد و نیاز کشورهای جهان به انرژی برای بازسازی، آمریکا سیاست حفظ ایران در مدار کشورهای آزاد به هر قیمتی را در سیاست خارجی خود قرار داد؛ از این رو سیاستمداران آن کشور با اینکه به دنبال منافع مستقیم نفتی در ایران نبودند، در دسترس بودن نفت ایران برای کشورهای آزاد را امری لازم قلمداد می کردند و خود بیشتر بر اهمیت ژئوپولتیک جایگاه ایران تأکید می کردند. در پژوهش حاضر، با روش تحلیل تاریخی و استناد بر اسناد وزارت خارجه ی آمریکا در سال های 1320-1330، درصدد هستیم که تصویری شفاف از جایگاه نفت ایران ارائه دهیم که با مطالعه ی آن، کودتای 28 مرداد 1332 و دخالت مؤثر آمریکا را درک کنیم. سیاست آمریکا در این دوره، بر کسب منافع غیرمستقیم از صنعت نفت ایران استوار بود که با روی کار آمدن دکتر مصدق و ملی شدن صنعت نفت، به کسب منافع مستقیم گرایش یافت.
نیروی سوم در دوران ملی شدن صنعت نفت از رفیق سرخ تا دشمن خلق: کارنامه و زمانه احسان الله خان
منبع:
گفتگو بهار ۱۳۸۰ شماره ۳۱
حوزه های تخصصی:
- حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی پهلوی دوم سیاسی
- حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی پهلوی دوم نهضت نفت
- حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی تاریخ تحولات سیاسی اجتماعی ایران تاریخ تحولات سیاسی اجتماعی ایران دوره پهلوی اول و دوم
- حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی سیاسی و انقلاب و جنگ جامعه شناسی سیاسی
- حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی تاریخی
مهدآزادی و تاثیر آن در نهضت ملی شدن نفت
منبع:
زمانه ۱۳۸۶ شماره ۵۶
حوزه های تخصصی:
ویژگی های خاص روزنامه، آن را به صورت ابزاری نیرومند و نافذ در مبارزات ضداستعماری درآورده است. روزنامه «مهد آزادی» که در نیمه سال 1329 به پیشنهاد آیت الله کاشانی بعد از مراجعت از تبعید شروع به کار کرد از نمونه های موفق استفاده از روزنامه در مبارزات ضداستعماری است. در این نوشتار مواضع «مهد آزادی» و تاثیر آن در نهضت ملی شدن صنعت نفت بررسی شده است.
مصدقی که می توانست
منبع:
زمانه ۱۳۸۷ شماره ۶۹
حوزه های تخصصی:
درحالی که سهم نفت در مناسبات سیاسی ــ اقتصادی جهان روزبه روز بیشتر می شد و نیاز دنیای صنعتی را به این ثروت خداداده کشورهایی چون ایران بیشتر می نمود، متاسفانه وضعیت نابسامان سیاسی و اجتماعی این کشورها اجازه مدیریت درست اقتصاد انرژی را نمی داد، به گونه ای که این طلای سیاه عملاً به بلای سیاه اقتصاد ایران و کشورهای مشابه تبدیل شده بود. به ویژه فساد دستگاه سیاسی و اداری راه هرگونه کوتاهی، تبانی و خیانت را باز کرده و بسیاری از عُمال داخلی را به مزدوران استعمار خارجی مبدل نموده بود.در این میان عملکرد دولت ملی دکتر محمد مصدق، صرف نظر از بعضی اشتباهات فکری و سیاسی، در خور ستایش و احترام است. نمی دانیم که اگر کودتای ننگین 28 مرداد انجام نمی شد، دولت ملی دکتر مصدق تا چه حد دوام و قوام می یافت، اما به هرحال این نیروی بالقوه قدرتمند وجود داشت که ایران از طریق یک اقتصاد سالم دوگانه نفتی و غیرنفتی به رشد و توسعه مدنظر دست یابد.
سیمای مصدق در تاریخ معاصر ایران
حوزه های تخصصی:
موضوع نفت و قرارداد دارسی بین حکومت قاجاریه و یک تبعه انگلیسی در زمان مظفرالدین شاه که به مدت زمان شصت سال بود بعد از استخراج نفت به تشکیل کمپانی نفت ایران و انگلیس انجامید. وقایع بعد از آن برای ملی کردن نفت ایران، در تاریخ معاصر و در زمان زمامداری دکتر مصدق که نخست وزیر ایران بود، یکی از بحث های مهم و ارزشمند تاریخ معاصر ایران است. نویسندگان آن دوره همگی به کودتای 28 مرداد 1332 اشاره دارند که کودتا علیه مصدق، خیانتکارانه بوده است. در این پژوهش که با روش توصیفی، تحلیلی و با روش کتابخانه ای و اسنادی است عملکرد مصدق را مورد ارزیابی قرار داده و به این نتیجه می رسد که مصدق در جایگاه یک نخست وزیر در زمان محمدرضا شاه پهلوی، چندان هم عملکرد درستی نداشته و معایبی در کار او قرار می گیرد که مردم از اطراف او پراکنده می گردند. البته در آن شرایط حساس نقش کشورهای غربی و شرقی نیز حائز اهمیت است.
کاش ما نفت نمی داشتیم!
حوزه های تخصصی:
در این شماره بر آن شدیم تا ضمن درج مصاحبه مهم و تاریخی آیت‌الله کاشانی با نویسنده معروف، آندره موروی، جلوه‌هایی از شخصیت سیاسی و موقعیت بین‌المللی آیت‌الله را در معرض دید و داوری خوانندگان تیزبین و نکته‌سنج قرار دهیم. در این گفتگو، مرحوم کاشانی با ارائه تعریفی دقیق از امپریالیسم، زمان آگاهی خویش را به رخ می‌کشد و با محکوم ساختن استعمار بویژه استعمار فرانسه و انگلیس مصاحبه‌گر فرانسوی را به چالش می‌طلبد. موروی نیز که دعوی روشنفکری دارد، با دفاع از عملکرد استعماری دولت فرانسه در تونس و... دست خود را رو می‌کند و کوته‌بینی‌اش را به نمایش می‌گذارد و ننگ ابدی را برای خویش می‌خرد. همچنین در آن برهه زمانی که ملت ایران، یکپارچه در برابر انگلیس مکار قد علم کرده است، آیت‌الله می‌کوشد با جدا کردن انگلیس به عنوان دشمن شماره یک ملت ایران از سایر قدرت‌های زمان، همچون شوروی و آمریکا، در مقابل سوالات حساب شده موروی، پاسخ‌هایی دقیق و سنجیده دهد تا از این فرصت، به بهترین وجه به نفع نهضت ملی ایران بهره‌گیری نماید.
دستاوردهای نهضت ملی شدن صنعت نفت ایران
حوزه های تخصصی:
دهخدا و نهضت ملی
دیدگاه های سیاسی دکتر مصدق
حوزه های تخصصی:
مصدق، نفت و سیاست موازنه منفی
حوزه های تخصصی:
مروری بر مسلک سیاسی دکتر مصدق: دکتر مصدق، شاگرد مکتب و لونتاریسم
منبع:
گزارش تیر ۱۳۸۸ شماره ۲۰۹
حوزه های تخصصی: